2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi

Sen, Ekin; KURU, Şeyma; GİDEMEN, Hatice; Baştuğ, Bahar; EREN, Gülsen

doi:10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714

2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi

Gülsen EREN, (Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Gülbahar BAŞTUĞ, (Ankara Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Ankara, Türkiye)

Hatice GİDEMEN, (Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Şeyma KURU, (Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Ekin ŞEN (Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi

21 6

Yıl: 2021 Cilt: 28 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 174 - 181 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714 İndeks Tarihi: 23-02-2022

2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi

Öz:

Amaç: Bu çalışma ile 2005 ile 2019 yılları arasında Türk basınında yer alan çocuk ölümlerini inceleyerek ortaya çıkan nicel ve nitel durumu ayrıntılı bir şekilde belirlemek ve böylece çocuk ölümlerine yönelik şüpheli durumların çözümü ve azaltılması yolunda bir tartışma yürütmek hedeflenmektedir. Gereç ve Yöntem: 2005-2019 yılları arasındaki BirGün, Cumhuriyet, Hürriyet ve SoL Haber olmak üzere dört farklı haber sitesi anahtar kelimeler doğrultusunda taranmış, 2.645 çocuk ölüm haberine ulaşılmıştır. Bulgular: Ölen ya da kayıp çocukların %30,0'unun 12-18 yaş arasında olduğu, % 49,3'ünün erkek olduğu, büyük çoğunluğunun (%24,2) ihmal nedeniyle öldüğü ve en fazla çocuk ölümünün 2018 yılında gerçekleştiği görülmüştür. Sonuç: Yetişkin aile bireyleri ve devlet kurumları çocuğa yönelik tehlikeli durumlara karşı her türlü güvenlik tedbirlerini alma konusunda sorumluluklarını yerine getirmeli, güvenli bir çevre sunma konusunda bilinçlendirilmelidir.

Anahtar Kelime:

Investigation of Children's Deaths Reported in Media Between 2005 and 2019 in Turkey

Öz:

Objectives: With this study, it is aimed to examine child deaths reported between 2005 and 2019 in the Turkish media, to determine in detail the quantitative and qualitative situation, and thus to conduct a discussion on the solution and reduction of suspicious cases of child deaths. Materials and Methods: Between 2005 and 2019, four different news sites, BirGün, Cumhuriyet, Hürriyet and SoL Haber, were searched with keywords, and 2,645 child deaths were reported. Results: It was observed that 30.0% of the dead or missing children were between the ages of 12 and 18 years, 49.3 % were male, the vast majority (24.2%) died due to child neglect and the highest rate of child deaths occurred in 2018. Conclusion: Adult family members and state institutions should fulfill their responsibilities in taking all kinds of safety measures against dangerous situations for the child and they should be made aware of providing a safe environment.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Oğan M. Türkiye’de Çalışan Çocuklar Sorunu, Eğitim Sen Yayını, 1996:2-24.
2. Güngör M. Mersin’de Sokakta Çalışan ve Yaşayan Çocuklar Sorunlar- Çözümler, Mersin Valiliği Yayınları Sosyal Araştırma Dizisi, Yayın No: 3, Mersin: Güven Ofset;2009.
3. Şirin MR. BM Çocuk Hakları Sözleşmesi Kitabı, İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları; 2011.
4. World Health Organization (2019). https://www.unicef.org/turkey/ en/press-releases/more-women-and-children-survive-today-ever- un-report 01.11.2019 tarihinde erişilmiştir.
5. UNICEF (2017). https://www.unicef.org/turkey/raporlar/unicef- global-annual-report-2017 01.11.2019 tarihinde erişilmiştir.
6. Güven FMK, Bütün C, Beyaztaş FY, Eren SK, Korkmaz İ. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesine başvuran adli olguların değerlendirilmesi. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2009;10:23-28
7. Aksoy E, Polat O, Inanici MA, Colak B (1995). Evaluation of childhood autopsies in Istanbul, Turkey: A Retrospective Study of Cases). American Academy of Forensic Sciences, 47. Annual Meeting, Seattle, p. 131.
8. Örsal M, Katkıcı U. Adli Raporlarda (Hayati Tehlike). Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences. 1990;10:317-320.
9. Salaçin S, Alper B, Çekin N. Adana’da fatal sonlanan çocukluk çağı kazalarının yöresel özellikleri. Adli Tıp Dergisi. 1992;8:125-130.
10. Gök Ş, Kolusayın Ö, Yavuz F, Çetin G. Adli tıp açısından 0-7 yaş grubu çocuk ölümleri. Adli Tıp Dergisi. 1989;5:151-156.
11. İnanıcı MA, Birgen N. The evaluation of medico-legal aspects of the child death aging from 0 to 5 years. Adli Tıp Bul. 2001;6:70-75.
12. Tokdemir M, Kafadar H, Düzer S. Elazığ’da 2001-2007 Yılları Arasında Otopsisi Yapılan 0-18 Yaş Arası Olgularının Değerlendirilmesi. Firat Med J. 2009;4:111-114.
13. Özkan S, Bakar C, Maral I, Bumin MA. Bebek ölüm nedenleri üzerine bir araştırma. Gazi Tıp Dergisi. 2009;20:169-172.
14. WHO/UNICEF (1999). 1990’lı Yıllarda Bebeklerin Anne Sütüyle Beslenmesi (Çeviri): Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü.
15. Koç İ, Eryurt MA. Türkiye’de beş yaş altında gerçekleşen ölümlerin zamanlamasının ve sayısal b üyüklüğünün değişimi:1978-2008. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2011;54:39-44.
16. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, İllere Gö re 5 Yaş Altı Ölüm Hızları, 2018.
17. Deleş B. Önlenebilir Bir Sendrom: Ani Bebek Ölümü Sendromu. Eurasian JHS. 2019;2:65-71.
18. Center for Disease Control and Prevention. Sudden unexpected infant death and sudden infant death syndrome; 2016.
19. Şahin F, Taşar MA. Shaken baby syndrome and prevention programs. Turk Arc Pediatr. 2012;47:152-158.
20. Karbeyaz K, Şahin S, Akkaya H, Balcı Y, Gündüz T. Sarsılmış bebek sendromu sonucu ölüm; Olgu sunumu. Adli Tıp Dergisi. 2011;26:134- 140.
21. Polat O. Şiddet. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2016;22:15-34.
22. Eurostat Statistical Book. Being young in Europe today. Luxembourg: Publications Office of the European Union; 2015. https://ec.europa. eu/eurostat/documents/3217494/6776245/KS-05-14-031-EN-N. pdf 01.11.2019 tarihinde erişilmiştir.
23. Türkiye İstatistik Kurumu. İntihar Girişim İstatistikleri-Suicide Attempts Statistics, TR31 İzmir 2012. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası; 2013.
24. Akın E, Berkem M. İntihar girişiminde bulunan ergenlerde öfke ve dürtüsellik. Marmara Medical Journal. 2012;25:148-152.
25. Doğan M, Öztürk S, Esen F, Demirci E, Öztürk MA. İntihar girişiminde bulunan çocuk ve ergenlerin değerlendirilmesi. Bozok Tıp Dergisi. 2018;8:30-34.
26. Gümüş B, Topal İ, Özer Ö, Balandız H. Türkiye’de 15 Yaş Altı Çocuk Ölümlerinin Değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi. 2018;32:13-19.
27. Koç İ, Yüksel İ, Eryurt MA. Bölüm 9. Bebek ve çocuk ölümlülüğü. Türkiye nüfus ve sağlık araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Ankara, Türkiye; 2008.
28. Koç İ, Yüksel Kaptanoğlu İ, Eryurt MA. Bölüm 9. Bebek ve çocuk ölümlülüğü. Türkiye nüfus ve sağlık araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Ankara, Türkiye;2013.
29. World Health Organization Global Health Indicators. World Health Statistics Geneva; 2010.
30. Pooling Resources to Fight Child Abuse and Abduction;2018. https:// on.wsj.com/32R9Vgz. 01.11.2019 tarihinde erişilmiştir.
31. NCIC Missing Person and Unidentified Person Statistics. https:// www.fbi.gov/file-repository/2018-ncic-missing-person-and- unidentified-person-statisticsPdf/ view, 2018. 28.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
32. Aydın B, Turla A, Mutlu H. Medicolegal childhood deaths in Samsun. Adli Tıp Bülteni. 2014;19:169-175.
33. Byard RW. Hazardous infant and early childhood sleeping environments and death scene examination. J Clin Forensic Med. 1996;3:115-122.
34. Demir U, Aşırdizer M, Etli Y, Kartal E, Gümüş O, Hekimoğlu Y. Beş yaşın altındaki çocukların kazayla ölümlerinin analizi. J For Med. 2017;31:17-25.
35. UNICEF (2009). Decrease in mortality rate below 5 years in Turkey 2009. Available at:http://cocukergen.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/ Dokumanlar/Kitaplar/ Turkiyede_5YAOH_ Azalma_Bir_Durum_ Calismasi.pdf. 15.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
36. Aşirdizer M, Yavuz MS, Albek E, Cantürk G. Infant and adolescent deaths in Istanbul due to home accidents. Turk J Pediatr. 2005;47:141-149.
37. Özmen D, Ergin D, Şen N, Çetinkaya ÇA. To identify safety measures of mothers of children aged between 0 and 6 years against home accidents. Family and Society. 2007;9:13-20.
38. Dolar O, Gökçay G, Bulut A, Neyzi O. Epidemiology of child mortality under 5 years in Istanbul what’s changed in 12 years [in Turkish]. Turkish Journal of Population Studies. 2005;27:35-48.
39. Dizdar MG. Death due to home accidents in Izmir between 2005 and 2009 (Unpublished Thesis); Department of Forensic Medicine, Faculty of Medicine, Celal Bayar University, Manisa 2011.
40. Türkiye İstatistik Kurumu 2019. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, [Haber Bülteni] 2018. 02.02.2019 tarihinde erişilmiştir.
41. TÜİK 2019. İstatistiklerle Çocuk, 2018 [Haber Bülteni]. Erişim Adresi http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30708. 15.04.2019 tarihinde erişilmiştir.
42. İnce T, Yurdakök K. Munchausen by proxy sendromu; ağır bir çocuk istismarı formu. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2014;8:165- 170.
43. Tümer A, Odabaşı A, Özdemir D, Mutlu E, Kaynak A. Çocuk istismarı’nın ağır bir türü: bakım verenin yapay bozukluğu’na (munchausen by proxy sendromu) hukuki ve tıbbi bakış. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi. 2015;6:581-608.
44. Kaya H, Baykuzu-Gündüz G, Erden G. Mülteci ve sığınmacı çocuklarda yüksek yararın değerlendirilmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2020;31:764-790.

APA	EREN G, Baştuğ B, GİDEMEN H, KURU Ş, Sen E (2021). 2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi. , 174 - 181. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
Chicago	EREN Gülsen,Baştuğ Bahar,GİDEMEN Hatice,KURU Şeyma,Sen Ekin 2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi. (2021): 174 - 181. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
MLA	EREN Gülsen,Baştuğ Bahar,GİDEMEN Hatice,KURU Şeyma,Sen Ekin 2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi. , 2021, ss.174 - 181. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
AMA	EREN G,Baştuğ B,GİDEMEN H,KURU Ş,Sen E 2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi. . 2021; 174 - 181. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
Vancouver	EREN G,Baştuğ B,GİDEMEN H,KURU Ş,Sen E 2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi. . 2021; 174 - 181. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
IEEE	EREN G,Baştuğ B,GİDEMEN H,KURU Ş,Sen E "2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi." , ss.174 - 181, 2021. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
ISNAD	EREN, Gülsen vd. "2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi". (2021), 174-181. https://doi.org/10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714

APA	EREN G, Baştuğ B, GİDEMEN H, KURU Ş, Sen E (2021). 2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 28(3), 174 - 181. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
Chicago	EREN Gülsen,Baştuğ Bahar,GİDEMEN Hatice,KURU Şeyma,Sen Ekin 2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 28, no.3 (2021): 174 - 181. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
MLA	EREN Gülsen,Baştuğ Bahar,GİDEMEN Hatice,KURU Şeyma,Sen Ekin 2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, vol.28, no.3, 2021, ss.174 - 181. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
AMA	EREN G,Baştuğ B,GİDEMEN H,KURU Ş,Sen E 2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2021; 28(3): 174 - 181. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
Vancouver	EREN G,Baştuğ B,GİDEMEN H,KURU Ş,Sen E 2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2021; 28(3): 174 - 181. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
IEEE	EREN G,Baştuğ B,GİDEMEN H,KURU Ş,Sen E "2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi." Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 28, ss.174 - 181, 2021. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714
ISNAD	EREN, Gülsen vd. "2005-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Basında Yer Almış Çocuk Ölümlerinin İncelenmesi". Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 28/3 (2021), 174-181. https://doi.org/10.4274/tjcamh.galenos.2020.42714