Bu kuramsal incelemenin temel amacı, ülkemizde eğitim araştırmasında yaygın ve baskın olarak kullanılan nitel araştırma paradigmasına karşı, nitel araştırma paradigması aracılığıyla eğitim dünyasının daha doğal ve detaylı bir biçimde incelenebileceği düşüncesini ortaya koymaktır. Çalışmada nitel araştırma kuramsal ve pratik olarak tanıtılarak, nitel ve nicel araştırma paradigmaları arasındaki sadece en belirgin farklar sunulmuştur. Bunun için, araştırmanın doğasının ve yapısının ne olduğu, insanların sosyal dünyayı anlamaya nasıl yaklaştıkları, günümüze kadar eğitimde ne tür araştırmalar yapıldığı ve hangi yaklaşımlardan yararlanıldığı, nitel araştırmanın felsefî dayanaklarının neler olduğu konuları açıklanmıştır. Çalışmada, bir araştırmanın nitel ya da nicel olup olmaması metodolojinin araştırmanın başlangıcında seçimiyle ilgili değil, araştırmanın doğasının metodolojinin seçimini belirleyeceği vurgulanmıştır. İleri sürülen düşünce ise, ilk önce araştırmanın doğasının düşünülmesi daha sonra da uygun metodolojinin seçilmesidir. Özellikle, nitel araştırma paradigmasının karşılaştığı en önemli eleştirilerden olan araştırmada geçerlik ve güvenirlik kavramları açıklanmaya çalışılarak, araştırmanın doğal olabilmesi için bazı önerilerde bulunulmuştur.