TY - JOUR TI - Boylu ardıç (Juniperus excelsa M. Bieb) meyvelerinde silibinin ve rutin bileşenlerinin deneysel tasarım metodu kullanılarak sokshlet özütleme şartlarının belirlenmesi AB - Bu çalışmada, boylu ardıç bitkisi meyvelerinde bulunan silibinin ve rutin bileşiklerinin miktarları, sokslet ve süper kritik $CO_2 (Sc-CO_2$) ekstraksiyon metotları kullanılarak araştırılmıştır. Ardıç bitkisinin geleneksel tıpta yüz yıllardır tedavi amaçlı kullanılması ve günümüzde önleyici tedavilerin artması ile güncel bilimsel çalışmalarda üzerinde sıklıkla araştırmalar yapılmasına neden olmuştur. Geleneksel tıpta idrar söktürücü, iltihap önleyici, ağrı kesici, karaciğer koruyucu, anti mikrobiyal ve anti bakteriyel etkileri bilinmektedir. Ardıç meyvesinin sokslet ekstraksiyonunda deneysel tasarım yöntemi kullanılmış, Design Expert 11 (Demo) programı kullanılarak deney tasarlanmış ve sonuçlar analiz edilmiştir. Bağımsız parametreler olan etanol/su oranı ve ekstraksiyon süresinin biyoaktif madde verimlerine etkisi araştırılmıştır. Sokslet yöntemi için özütte bulunan silibinin ve rutin etken maddelerinin maksimum miktarını veren matematiksel modeller elde edilmiştir. Çalışmada elde edilen modellerin önerdiği optimum çalışma koşulları ile deneysel sonuçların uyumlu olduğu görülmüştür. Deneysel çalışmalar ile ardıç meyvelerinde en yüksek silibinin ve rutin miktarları sırasıyla 19,19 µg/g ve 319,6 µg/g kuru madde olarak bulunmuştur. $Sc-CO_2$ ekstraksiyonu ile elde edilen silibinin ve rutin miktarları ise sırasıyla 17,75 µg/g ve 52,45 µg/g kuru madde olarak bulunmuştur. AU - Nuralın, levent AU - Gürü, Metin DO - 10.17341/gazimmfd.802178 PY - 2021 JO - Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi VL - 36 IS - 4 SN - 1300-1884 SP - 1775 EP - 1784 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/494895 ER -