Yıl: 2021 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 495 - 526 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33399/biibfad.932644 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme

Öz:
Vatandaşlık kavramının kökeni, antik Yunan ve Roma’ya kadar geriye gitse de asıl olarak modern vatandaşlığın temelleri Westfalya Antlaşması sonrasında ortaya çıkan ulus-devletler düzeninde bulunur. Küreselleşmeyle meydana gelen gezegen ölçeğindeki insan hareketliliği, getirmiş olduğu çeşitli olanak ve eşitsizliklerle milyonlarca insanın doğup büyüdükleri, vatandaşı olarak yaşadıkları ülkeleri terk etmeleriyle birlikte ilerlemeye devam etmektedir. Uluslararası göçle birlikte vatandaşlık statüsüyle göçmenlik arasındaki doğrudan ilişki, devletleri vatandaşlık politikalarında değişiklik yapmaya zorladı. Bu araştırmada tarihsel süreçte antik Yunan’dan başlayarak günümüze kadar vatandaşlık kavramının farklı yönleri ve vatandaşlığa erişim sürecinin belirleyicileri değerlendirilmiştir. Ayrıca araştırmada küreselleşme ve uluslararası göçle birlikte vatandaşlığın kazanılması konusundaki değişen eğilimler, yatırımcı vatandaşlık, küresel hareketlilikteki eşitsizlikler gibi konular ulus-devletler ve bireyler yönünden irdelenmiştir. 
Anahtar Kelime: Göçmenler Vatandaşlık Statüsü Küreselleşme Eşitsizlik Vatandaşlığa Geçiş

Acquisition of Citizenship, an Evaluation on Globalization and International Migration

Öz:
Although the origin of the citizenship concept dates back to ancient Greece and Rome, basically, the foundations of modern citizenship are seen in the nation-states order, which emerged after the Treaty of Westphalia. The human mobility, which occurs throughout the planet and which is caused by globalization, still continues to proceed with various opportunities and inequalities brought by it with millions of people leaving their countries where they were born and raised and where they lived as citizens. The direct relation between citizenship status and migrant status with international migration made states change their citizenship policies. In the present study, different aspects of citizenship concept and the determinants of acquiring citizenship process were evaluated in the historical process starting from ancient Greece to our present day. The study also examined the changing trends in the acquisition of citizenship process, investor citizenship concept, and inequalities in global mobility in terms of nation-states and individuals along with the globalization and international migration concepts.
Anahtar Kelime: Transients and Migrants

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ağaoğulları M.A. (2011). Sokrates’ten Jakobenlere Batı’da Siyasal Düşünceler, M.A. Ağaoğulları (Ed.), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Aker, D.Y. (2019). Citizenship acquisition of Turkish immigrants in Canada and Germany: a comparative analysis. Comparative Migration Studies, 7(1), 1-18.
  • Alarian, H.M., & Goodman, S.W. (2017). Dual citizenship allowance and migration flow: An origin story. Comparative Political Studies, 50(1), 133-167.
  • Aybay, R. (2006). Vatandaşlık Hukuku. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Balot, R. (2017). Revisiting the classical ideal of citizenship: A dialectical approach. The Oxford Handbook of Citizenship, A. Shachar, vd. (Ed.), 15–35. Oxford: Oxford University Press.
  • Balta, E. & Altan-Olcay, Ö. (2016). Strategic citizens of America: Transnational inequalities and transformation of citizenship. Ethnic and Racial Studies, 39, 939–957.
  • Balta, E. & Altan-Olcay, Ö. (2017). Satılık pasaportlar: Neoliberal çağda vatandaşlık pratikleri. Birikim, 338, 14-21.
  • Barbulescu, R. (2018). Global mobility corridors for the Ultra-Rich. The neoliberal transformation of citizenship, R. Bauböck, (Ed.), Debating transformations of national citizenship, 7-15, Springer Open.
  • Bauböck, R. (2019). Genuine links and useful passports: Evaluating strategic uses of citizenship, Journal of Ethnic and Migration Studies, 45(6), 1015-1026.
  • Bauman, Z. (2016). Küreselleşme: Toplumsal Sonuçları. İstanbul: Ayrıntı.
  • Benhabib, Ş. (2018). Ötekilerin Hakları Yabancılar, Yerliler, Vatandaşlar, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Birleşmiş Milletler Mülteci Örgütü (2021) https://www.unhcr.org/tr/.
  • Bloemraad, I. & Sheares, A. (2017). Understanding membership in a world of global migration: (How) does citizenship matter? International Migration Review, 51(4), 823–867.
  • Brubaker, R. (1992). Citizenship and Nationhood in France and Germany. Cambridge, MA: Harvard University Press.
  • Canfora, L. (2010). Avrupa’da Demokrasi. İstanbul: Literatür.
  • CNN (2020, Ağustos, 9), Passports for purchase: How the elite get through a pandemic [Tweet]. Twitter. https://twitter.com/cnn/status/1292475996311093251?s=21
  • Dronkers, J., & Vink, M.P. (2012). Explaining access to citizenship in Europe: How citizenship policies affect naturalization rates. European Union Politics, 13(3), 390–412.
  • Džankic, J. (2019). The global market for investor citizenship. New York: Palgrave Macmillan.
  • FitzGerald, D. (2012). Citizenship à la Carte: Emigration and the strengthening of the sovereign state. Peter Mandaville ve Terrence Lyons (Ed.) Politics from Afar: Transnational Diasporas and Networks, 197–212. New York: Columbia University Press.
  • FitzGerald, D. (2017). The History Of Racialized Citizenship. Oxford Handbook of Citizenship, Ayelet Shachar (Ed.). New York: Oxford University Press.
  • Gamlen, A., Kutarna, C., & Monk, A. (2019). Citizenship as sovereign wealth: Re‐thinking investor immigration. Global Policy, 10(4), 527-541.
  • Gülalp, H. (2007). Giriş: Milliyete karşı vatandaşlık, Haldun Gülalp (Haz.) Vatandaşlık ve Etnik Çatışma Ulus-Devletin Sorgulanması, İstanbul: Metis Yayınları.
  • Harpaz, Y. & Mateos, P. (2019). Strategic citizenship: Negotiating membership in the age of dual nationality. Journal of Ethnic and Migration Studies, 45(6), 843-857.
  • Harpaz, Y. (2019) Compensatory citizenship: dual nationality as a strategy of global upward mobility. Journal of Ethnic and Migration Studies, 45(6), 897-916.
  • Heater, D. (2007). Yurttaşlığın Kısa Tarihi, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Henley-Partners & Kochenov, Dimitry. (2016). Quality of nationality index (QNI). Zurich: Henley & Partners.
  • Henley-Partners. (2016). "Henley index of international visa restrictions.” https://www. henleyglobal.com
  • Howard, M.M. (2005). Variation in dual citizenship policies in the countries of the EU. International Migration Review, 39(3), 697-720.
  • Hsu, A., Emerson, J., Levy, M., de Sherbinin, A., Johnson, L., Malik, O., Jaiteh, M. (2016). Environmental performance index. New Haven, CT: Yale University. www.epi.yale.edu.
  • Işın, E.F., & Turner B.S. (2007). Investigating citizenship: An agenda for citizenship studies. Citizenship Studies, 11(1), 5–17.
  • Ius Pecuniae Research Centre (2017) HF Corporation www.iuspecuniae.com
  • İçduygu, A. (2009). Türkiye’de uluslararası göç ve vatandaşlık tartışması: Birey düzeyinde analiz. F. Keyman, A. İçduygu (Der.), Küreselleşme, Avrupalılaşma ve Türkiye’de Vatandaşlık. (227-257), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Joppke, C. (2007) Transformation of citizenship: Status, rights, ıdentity. Citizenship Studies, 11(1), 37-48.
  • Joppke, C. (2010). Citizenship and Immigration, Cambridge: Polity.
  • Joppke, C. (2019). The instrumental turn of citizenship. Journal of Ethnic and Migration Studies, 45(6), 858-878.
  • Kadıoğlu, A. (2008). Vatandaşlığın Ulustan Arındırılması, A.Kadıoğlu (Haz.), Vatandaşlığın Dönüşümü. (31-54). İstanbul: Metis.
  • Kadirbeyoğlu, Z. (2017). Kapsayıcı ve dışlayıcı yönleriyle vatandaşlık: Türkiye üzerine düşünceler. Birikim, 338, 6-13.
  • Kalm, S. (2020). Citizenship capital. Global Society, 34(4), 528-551.
  • Kartal, F. (2010). Dışlayıcı Bir Kurum Olarak Yurttaşlığın Evrimi: Polis’ten Küresel Düzene, Filiz Kartal (Ed.), Yurttaşlık Tartışmaları, (11-55), Ankara: Todaie Yayınları.
  • Köşgeroğlu, Ş.B. (2017). İstisnai yoldan vatandaşlığın kazanılmasına ilişkin genel esaslar ve son değişiklikler çerçevesinde Türk vatandaşlığının istisnai yoldan kazanılması. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 7(1), 169-198.
  • Mavelli, L.(2018). Citizenship for sale and the neoliberal political economy of belonging. International Studies Quarterly, 62, 482–493.
  • Ong, A. (1999). Flexible Citizenship: The Cultural Logics of Transnationality. Durham, NC: Duke University Press.
  • Özkan, I. (2019). Yeni vatandaşlık türleri: Çağdaş bir tipoloji mi?. D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Durmuş Tezcan’a Armağan, (21), 2205-2251.
  • Özkazanç, A. (2009). Toplumsal vatandaşlık ve neo-Lı̇beralı̇zm sorunu. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(1), 247-274.
  • Paquet, M. (2012). Beyond appearances: Citizenship tests in Canada and the UK. Journal of International Migration and Integration, 13(2), 243-260.
  • Pierson, C. (2014). Modern Devlet. İstanbul: Chiviyazıları Yayınevi.
  • Pogonyi, S. (2011). Dual citizenship and sovereignty. Nationalities Papers (39),685-704.
  • Pogonyi, S. (2019). The passport as means of identity management: Making and unmaking ethnic boundaries through citizenship. Journal of Ethnic and Migration Studies, 45(6), 975-993.
  • Ritzer, G. (2011). Küresel Dünya. İstanbul: Ayrıntı.
  • Shachar, A., & Hirschl, R. (2007). Citizenship as inherited property. Political Theory, 35(3), 253–287.
  • Shachar, A. & Bauböck. R. (2014). “Should citizenship be for sale?” Robert Schuman Centre for Advanced Studies Research Paper No. 2014/01.
  • Shachar, A. (2009). The birthright Lottery: Citizenship and global inequality, Cambridge, Harvard University Press.
  • Shachar, A. (2011). Picking winners: Olympic citizenship and the global race for talent. Immigration and Nationality Law Review, 32, 523-574.
  • Shachar, A. (2018). Dangerous liaisons: money and citizenship. Debating transformations of national citizenship (Ed.) R.Bauböck, 7-15, Springer Open.
  • Sirkeci, İ. (2010). Güvensizlik ve Çatışma Ekseninde Uluslararası Göç ve Vatandaşlık, Filiz Kartal (Ed.), Yurttaşlık Tartışmaları, (89-112), Ankara: Todaie Yayınları.
  • Soyarık-Şentürk, N. (2014). Futbolcu göçü ve vatandaşlık: “Bizden biri” mi, “Soyuna ihanet eden” mi?, Ayşe Durakbaşa vd. (Ed.), Yurttaşlığı Yeniden Düşünmek, (109-123) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Soysal, Y.N., (1994). Limits of Citizenship: Migrants and Postnational Membership in Europe. University of Chicago Press.
  • Spiro, P.J. (2008). Beyond citizenship American identity after globalization, Oxford: Oxford University Press.
  • Spiro, P.J. (2019). The equality paradox of dual citizenship. Journal of Ethnic and Migration Studies, 45(6), 879-896.
  • Spiro, P.J. (2020). Citizenship: What everyone needs to know. Oxford: Oxford University Press.
  • Surak, K. (2021) Millionaire mobility and the sale of citizenship. Journal of Ethnic and Migration Studies, 47(1), 166-189.
  • Tanasoca, A. (2016). Citizenship for sale-neomedieval, not just neoliberal?. European Journal of Sociology, 57, 169-195.
  • Turner, B. (2013). Eşitlik. Ankara: Dost Kitabevi
  • Unat, N.A. (2002). Bitmeyen Göç Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Ünsal, A. (1998). Yurttaşlık Anlayışının Gelişimi, Artun Ünsal (Ed.), 75 Yılda Tebaa’dan Yurttaş’a Doğru (s.4-11), İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
  • Weil, P. (2001). Access to citizenship: A comparison of twenty-five nationality laws. Citizenship today: Global perspectives and practices, 17, 17-35.
APA Akyol E (2021). Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme. , 495 - 526. 10.33399/biibfad.932644
Chicago Akyol Ender Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme. (2021): 495 - 526. 10.33399/biibfad.932644
MLA Akyol Ender Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme. , 2021, ss.495 - 526. 10.33399/biibfad.932644
AMA Akyol E Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme. . 2021; 495 - 526. 10.33399/biibfad.932644
Vancouver Akyol E Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme. . 2021; 495 - 526. 10.33399/biibfad.932644
IEEE Akyol E "Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme." , ss.495 - 526, 2021. 10.33399/biibfad.932644
ISNAD Akyol, Ender. "Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme". (2021), 495-526. https://doi.org/10.33399/biibfad.932644
APA Akyol E (2021). Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online), 5(2), 495 - 526. 10.33399/biibfad.932644
Chicago Akyol Ender Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online) 5, no.2 (2021): 495 - 526. 10.33399/biibfad.932644
MLA Akyol Ender Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online), vol.5, no.2, 2021, ss.495 - 526. 10.33399/biibfad.932644
AMA Akyol E Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online). 2021; 5(2): 495 - 526. 10.33399/biibfad.932644
Vancouver Akyol E Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online). 2021; 5(2): 495 - 526. 10.33399/biibfad.932644
IEEE Akyol E "Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme." Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online), 5, ss.495 - 526, 2021. 10.33399/biibfad.932644
ISNAD Akyol, Ender. "Vatandaşlığın Kazanılması, Küreselleşme ve Uluslararası Göç Üzerinden Bir Değerlendirme". Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online) 5/2 (2021), 495-526. https://doi.org/10.33399/biibfad.932644