Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi

Yıl: 2021 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 69 - 71 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33409/tbbbd.1004763 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi

Öz:
Enterpolasyon yöntemi toprak biliminde toprak özelliklerinin konumsal dağılımlarının belirlenmesinde yoğun iş gücü ve maliyet gerektiren geleneksel metotlara kıyasla daha az iş gücü ve maliyet gerektiren bir yöntemdir. Bu çalışmanın amacı, i-) Eskişehir’de ağırlıklı olarak tahıl yapılan arazilerde dağılım gösteren toprakların (10 ha) bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi ve ii-) bu özelliklere ait konumsal dağılımlarının haritaları için farklı semivaryogram modelleriyle (Spherical, Exponential ve Gaussian) Kriging (ordinary, simple ve Universal) ve ters mesafe komşuluk benzerliği (IDW) (1, 2 ve 3 farklı güç seviyeleri) enterpolasyon modellerinin karşılaştırılmasıdır. Entorpolasyon modellerinin başarı performansları hata kareler ortalaması karekökü (RMSE) parametresi kullanılarak belirlenmiştir. Araştırma kapsamında 0-30 cm derinlikten grid örnekleme modeli (35 m*35 m) ile toplam 80 adet toprak örneği alınmıştır. Toprak örneklerinde EC, pH, organik madde (OM) ve kireç ($CaCO_3$) ve tekstür (kum, silt ve kil) analizleri yapılmıştır. Çalışma alanı içerisindeki topraklarda pH genellikle 7.95-8.40, EC 0.33-1.24 dS m-1, OM %0.86-3.62, kireç (CaCO3) içeriği %2.02-12.99, kum %31-56-52.34, silt %24.82-41.68 ve kil %13.98-42.16 içerikleri arasında değiştikleri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, her bir toprak özelliğinin dağılım haritalarının oluşturulması için Ordinary ve Universal kriging enterpolasyon tekniği ve Exponential semivaryogram modelinin en başarılı tahmin performansına sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca tahıl ekiminde önemli bir potansiyele sahip olan Eskişehir yöresinde araştırma sahasında arazi kullanım planlaması, tür-çeşit seçimi ve gübreleme aşamalarında toprakların fiziksel ve kimyasal özellikleri mutlaka dikkate alınmalıdır. Böylece bitkisel üretimde verimli ve kaliteli ürünlerin yetiştirilmesine katkı sağlayacağı öngörülmektedir.
Anahtar Kelime: Eskişehir jeoistatistik grid örnekleme toprak özellikleri alüviyal arazi

Evaluation of some soil characteristics of grain cultivated soils with different interpolation methods

Öz:
Interpolation approach is a method that requires less labor and cost compared to traditional methods that require intensive labor and cost in determining the spatial distributions of soil properties in soil science. In this study, it was aimed to i-) determine some of the physical and chemical properties of the soils where mainly grain cultivated in Eskişehir and ii-) compare diffrent interpolation methods such as kriging with semivariogram models (Spherical, Exponential, and Gaussian) and inverse Distance Weighting (IDW) wtih different power levels (1, 2, and 3) for maps of spatial distribution. The prediciton performance of interpolation methods were tested using root mean square error (RMSE) parameter. Within the scope of the research, a total of 80 soil samples were taken from 0-30 cm depth using grid sampling model (35 m*35 m). The EC, pH, organic matter (OM) and lime ($CaCO_3$) and texture (sand, silt and clay) analyzes were made in soil samples. Soils in the study area were determined generally pH 7.95-8.40, EC 0.33-1.24 dS m-1, OM 0.86-3.62%, CaCO3 2.02-12.99%, sand 31.56-52.34%, silt 24.82-41.68%, and clay 13.98-42.16% were changed. As a result of the research, it was determined that the Ordinary and Universal kriging interpolation technique and the Exponential semivariogram model had the most successful prediction performance for distribution maps of each soil properties. Moreover, the physical and chemical properties of the soils should definitely be taken into account in land use planning, species-variety selection and fertilization stages within the research area in Eskişehir region, which has an important potential in grain cultivation. Thus, it is predicted that it will contribute to the cultivation of efficient and quality products in plant production.
Anahtar Kelime: geostatistics soil characteristics

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA GÖZÜKARA G (2021). Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi. , 69 - 71. 10.33409/tbbbd.1004763
Chicago GÖZÜKARA Gafur Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi. (2021): 69 - 71. 10.33409/tbbbd.1004763
MLA GÖZÜKARA Gafur Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi. , 2021, ss.69 - 71. 10.33409/tbbbd.1004763
AMA GÖZÜKARA G Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi. . 2021; 69 - 71. 10.33409/tbbbd.1004763
Vancouver GÖZÜKARA G Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi. . 2021; 69 - 71. 10.33409/tbbbd.1004763
IEEE GÖZÜKARA G "Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi." , ss.69 - 71, 2021. 10.33409/tbbbd.1004763
ISNAD GÖZÜKARA, Gafur. "Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi". (2021), 69-71. https://doi.org/10.33409/tbbbd.1004763
APA GÖZÜKARA G (2021). Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi, 9(2), 69 - 71. 10.33409/tbbbd.1004763
Chicago GÖZÜKARA Gafur Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 9, no.2 (2021): 69 - 71. 10.33409/tbbbd.1004763
MLA GÖZÜKARA Gafur Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi, vol.9, no.2, 2021, ss.69 - 71. 10.33409/tbbbd.1004763
AMA GÖZÜKARA G Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 2021; 9(2): 69 - 71. 10.33409/tbbbd.1004763
Vancouver GÖZÜKARA G Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 2021; 9(2): 69 - 71. 10.33409/tbbbd.1004763
IEEE GÖZÜKARA G "Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi." Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi, 9, ss.69 - 71, 2021. 10.33409/tbbbd.1004763
ISNAD GÖZÜKARA, Gafur. "Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi". Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 9/2 (2021), 69-71. https://doi.org/10.33409/tbbbd.1004763