Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması

Zeynep GÜLTEKİN, (Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye)
Melike SAYIL (Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Ankara, Türkiye)
Türk Psikoloji Yazıları
119 38
Yıl: 2005 Cilt: 8 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 47 - 61 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması

Öz:
Bu araştırmanın amacı, Türk çocuk ve ergenlerde akran zorbalığına maruz kalanları belirlemek üzere bir ölçek geliştirmek ve bu ölçeği psikometrik açıdan sınamaktır. Araştırmaya ilköğretim 5, 6,7 ve 8. sınıflar ile lise 1 ve 2. sınıflara devam eden 731 kız ve erkek öğrenci katılmıştır. Akran zorbalığına maruz kalanları belirleme amacıyla geliştirilen ölçeğin tüm örneklem üzerinden gerçekleştirilen faktör analizi sonucunda 5 faktör elde edilmiştir. Bunlar, Korkutma/Sindirme, Açık Saldırı, Alay, ilişkisel Saldırı ve Kişisel Eşyalara Saldırı alt ölçekleridir. Ölçeğin güvenirliği Cronbach alfa iç tutarlık katsayıları cinsinden hesaplanmış ve Korkutma/Sindirme için .73, Açık Saldırı için .72, Alay için .68, İlişkisel Saldırı için .72 ve Kişisel Eşyalara Saldırı için .67 olarak bulunmuştur. Geçerlik için ölçüt geçerliği esas alınmış ve ölçekten elde edilen puanların öğrencilerin bildirimlerine göre akran zorbalığına maruz kalanları ve kalmayanları ayırt edip etmediği incelenmiştir. Bulgular, ölçeğin güvenirlik ve geçerliğinin tatminkar bir düzeyde olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelime: akran zorbalığı geçerlik istatistiksel analiz güvenirlik akran ilişkileri akran zorbalığı kurbanlarını belirleme ölçeği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akgün, S. (2005). Akran zorbalığının anne-baba tutumları ve anne-baba ergen ilişkisi açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Andreou, E. (2000). Bully/victim problems and their association with psychosocial constructs in 8- to 12-year-old Greek school children. Aggressive Behavior, 26, 49-56.
  • Austin, S., & Joseph, S. (1996). Assesment of bully/victim problems in 8 to II year olds. British Journal of Educational Psychology, 67, 51-54.
  • Baldry, A.C., & Farrington, D.P. (1999). Types of bullying among Italian school children. Journal of Adolescence, 22, 423-426.
  • Boivin, L., & Hymel, S. (I997). Peer experiences and social self-perceptions: A sequential model. Developmental Psychology, 33, 135-145.
  • Bond, L, Carlin, J.B., Thomas, L., Rubin, K.. & Patton, G. (2001). Does bullying cause emotional problems? A prospective study of young teenagers. British Medical Journal, 323, 480-484.
  • Borg, M.G. (1998). The emotional reactions of bullies and their victims. Educational Psychology, 18, 433-444.
  • Borg, M.G. (1999). The extent and nature, of bullying among primary and secondary schoolchildren. Educational Research, 41, 137-153.
  • Boulton, M.J., & Smith, P.K. (1994). Bully/victim problems in middle-school children: Stability, self-perceived competence, peer perceptions and peer acceptance. British Journal of Developmental Psychology, 12, 315-329.
  • Boulton, M.J., Trueman, M., Chau, C, Whitehand, C, & Amatya, K. (1999). Concurrent and longitudinal links between friendship and peer victimization: Implications for befriending interventions. Journal of Adolecence, 22, 461-466.
  • Buhs, E.S., & Ladd G.W. (2001). Peer rejection as an antecedent of young children's school adjustment: An examination of mediating process. Developmental Psychology, 37, 550-560.
  • Crick, N.R., & Bigbee, M.A. (1998). Relational and overt forms of peer victimization: A multiinformational approach. Journal of Counselling and Clinical Psychology, 66, 337-347.
  • Crick, N.R., Bigbee, M.A., & Howes, C. (1996). Gender differences in children's normative beliefs about aggression: How do I hurt them? Let me count the ways. Child Development, 67, 1003-1014.
  • Crick, N., & Grotpeter, J. (1995). Relational aggression, gender and social-psychological adjustment. Child Development, 67,710-722.
  • Crick, N., & Grotpeter, J. (1996). Children's treatment by peers: Victims of relational and overt aggression. Development & Psychopathology, 8, 367-380.
  • Dölek, N. (2002). Öğrencilerde zorbaca davranışların araştırılması ve bir önleyici program modeli. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Durkin, K. (1995). Developmental social psychology. Oxford: Blackwell Publishers.
  • Egan, S., & Perry, D.G. (1998). Does low self-regard invite victimization? Developmental Psychology, 34, 299-309.
  • Eslea, M., & Rees, J. (2001). At what age are children most likely to be bullied at school? Aggressive Behavior, 27, 419-429.
  • Galen, B.R., & Underwood, M.K. (1997). A developmental investigation of social aggression among children. Developmental Psychology, 33, 589-600. Graham, S., & Juvonen, J. (1998). Self-blame and peer victimization in middle school: An attributional analysis. Developmental Psychology, 34, 587-599.
  • Gültekin, Z. (2003). Akran zorbalığını belirleme ölçeği geliştirme çalışması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Hodges, E.V., Boivin, M., Vitaro, R, & Bukowski, W.M. (1999). The power of friendship: Protection against an escalating cycle of peer victimization. Developmental Psychology. 35, 94-101.
  • Hodges, E.V., Malone, M.J., & Perry, D.J. (1997). Individual risk and social risk as determinants of victimization in the peer group. Developmental Psychology, 33, 1032-1039.
  • Karatzias, A., Power, K.G., & Swanson, V. (2002). Bullying and victimisation in Scottish secondary schools: Same or separate entities? Aggressive Behavior, 28, 45-61.
  • Kaltiala-Heino, R., Rimpela, M., Mattunen, M., Rimpela, A., & Rantanen, P. (1999). Bullying, depression, and suicidal ideation in Finnish adolescents: School survey. British Medical Journal, 319, 348-351.
  • Khatri, P., & Kupersmidt, J.B. (2003). Aggression, peer victimization, and social relationship among Indian youth. International Journal of Behavioral Development, 27, 87-95.
  • Kochenderfer, B. J., & Ladd, G.W. (1996). Peer victimization: Cause or consequence of school maladjustment? Child Development, 67, 710-722.
  • Kochenderfer, B.J., & Ladd, G.W. (1997). Victimized children's responses to peers' aggression: Behaviors associated with reduced versus continued victimization. Development and Psycholopathology, 9, 59-73.
  • Kochenderfer-Ladd, B., & Skinner, K. (2002). Children's coping strategies: Moderators of the effects of peer victimization? Developmental Psychology, 38, 267-278.
  • Kochenderfer-Ladd, B., & Wardrop, J.L. (2001). Chronicity and instability of children's peer victimization experiences as predictors of loneliness and social satisfaction projectories. Child Development, 72, 134-151.
  • Kumpulainen, K., Rasanen, E., & Puura, K. (2001). Psychiatric disorders and the use of mental health services among children involved in bullying. Aggressive Behavior, 27. 102-110.
  • Ladd, G.W., & Kochenderfer-Ladd, B. (1998). Parenting behaviors and parent-child relationships: Correlates of peer victimization in kindergarten? Developmental Psychology, 34, 131-150:
  • Lagerspetz, K.M., & Björkqvist, K. (1994). Indirect aggression in boys and girls. In L. R. Huesmann (Ed.), Aggressive behavior: Current perspectives, (pp. 131-150). New York: Plenum Pres.
  • Marsh, H.W., Parada, R.H., Yeung, A.S., & Healey, J. (2001). Aggressive school troublemakers and victims: A longitudinal model examining the pivotal role of self-concept. Journal of Educational Psychology, 93,411 -419.
  • Menesini, E., Eslea, M., Smith, P.K., Genta, M.L., Gianetti, E., Fonzi.A., & Constabile, A. (1997). Cross-national comparison of children's attitudes towards bully/victim problms in school. Aggressive Behavior, 23, 245,-257.
  • Mynard, H., & Joseph, S. (1997). Bully/victim problems and their association with Eysenck's personality dimensions in 8- to 13-year-olds. British Journal of Educational Psychology, 67, 51-54.
  • Mynard, H., & Joseph, S. (2000). Development of the Multidimentional Peer Victimization Scale. Aggressive Behavior, 26, 169-178.
  • Neary, A., & Joseph, S. (1994). Peer victimization & its relationship to self-concept & depression among schoolgirls. Personality and Individual Differences, 16, 183-186.
  • Nunnally, J.C., & Bernstein, I.H. (1994). Psychometric theory (3rd. ed.). New York: McGraw-Hill Inc..
  • Olweus, D. (1991). Victimization among children. In R. Baenninger (Ed.), Targets of violence and aggression, (pp. 45-102). North-Holand: Elsevier Science Publishers.
  • Olweus, D. (1994a). Bullying at school: Long-term outcomes for the victims and an effective school based intervention program. In L. R. Huesmann (Ed.), Aggressive behavior: Current perspectives, (pp. 97-130). New York: Plenum Pres.
  • Olweus, D. (1994b). Annotation: Bullying at school. Basic facts and effects of a school based intervention program. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 35, 1171-1190. Pekel, N. (2004). Akran zorbalığı grupları arasında sosyometrik statü, yalnızlık ve akademik başarı durumlarının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Pellegrini, A.D., & Long, J.D. (2002). A longitudinal study of bullying, dominance, and victimization during the transition from primary school through secondary school. British Journal of Developmental Psychology, 20, 259-280.
  • Perry, D.G., Kusel, S.J., & Perry, L.C. (1988). Victims of peer aggression. Developmental Psychology, 24, 807-814.
  • Perry, D.G., Perry, L.C, & Weiss, R.J. (1989). Sex differences in the early consequences that children anticipate for aggression. Developmental Psychology, 25, 312-319.
  • Perry, D.G., Williard, J.C., & Perry, L.C. (1990). Peers' perception of the consequences that victimized children provide aggressors. Child Development, 61, 1310-1325.
  • Prinstein, M.J., Boergers, J., & Vernberg, E.M. (2()01).Overt and relational aggression in adolescents: Social psychological adjustment of aggressors and victims. Journal of Clinical Child Psychology, 30, 479-491.
  • Rigby, K. (2000). Effects of peer victimization in school and perceived social suport on adolescent well-being. Journal of Adolescence, 23, 57-68.
  • Rigby, K., Cox, I., & Black, G. (1997). Cooperativeness and bully/victim problems among Australian school children. The Journal of Social Psychology, 137, 357-368.
  • Rigby, K., & Slee, P.T. (1991). Bullying among Australian school children: Reported behavior and attitudes toward victims. The Journal of Social Psychology, 131, 615-627.
  • Rivers, I., & Smith, P.K. (1994). Types of bullying behavior and their correlates. Aggressive Behavior, 20, 359-368.
  • Salmivalli, C, Kaukianen, A., Kaisteniemi, L., & Lagerspetz, K.M. (1999). Self-evaluated self-esteem, peer-evaluated self-esteem, and defensive egotism as predictors of adolescents' participation in bullying situations. Personality and Social Psychology Bulletin, 25, 1268-1278.
  • Salmon, G., James, A., & Smith, D.M. (1998). Bullying in schools: Self reported anxiety, depression, and self-esteem in secondary school children. British Medical Journal, 317,924-925.
  • Schwartz, D. (2000). Subtypes of victims and aggressors in children's peer groups. Journal of Abnormal Child Psychology, 28, 181-192.
  • Schwartz, D., Chang, L., & Farver, J. (2001). Correlates of victimization in Chinese children's peer groups. Developmental Psychology, 37, 520-532.
  • Schwartz, D., Farver, J., Chang, L. & Lee-Shin, Y. (2002). Victimization in South Korean children's peer groups. Journal of Abnormal Child Psychology, 30, 113-125.
  • Scwartz, D., McFadyen-Ketchum, S.A., Dodge, K.A., Pettit, G.S., & Bates, J.H. (1998). Peer group victimization as a predictor of children's behavior problems at home and in school. Development and Psychopathology, 10, 87-99.
  • Slee, P., & Rigby, K. (1993). The relationship of Eysenck's Personality Factors & self-esteem to bully-victim behaviour in Australian schoolboys. Personality and Individual Differences, 14, 371-373.
  • Vernberg, E., Jacobs, M.A.K.. & Hershberger, S.L. (1999). Peer victimization and attitudes about violence during early adolescence. Journal of Clinical Child Psychology, 28, 386-395. Warm, T.R. (1997) The role of teasing in development and vice versa. Development and Behavioral Pediatrics, 18, 97-101.
  • Whitney, I., & Smith, P.K. (1993). A survey of nature and extent of bullying in junior /middle and secondary schools. Educational Research, 35, 3-25.
  • Wolke, D., Woods, S., Bloomfield, L. & Karstadt, L. (2000). The association between direct and relational bullying and behavior problems among primary school children. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 41, 989-1002.
  • Wolke, D., Woods, S., Stanford, K., & Sculz, H. (2001). Bullying and victimization of primary school children in England and Germany: Prevalence and school factors. British Journal of Psychology, 92, 673-696.
  • Xu, Y., Farver, J.M., Schwartz, D., & Chang, L. (2003). Identifying aggressive victims in Chinese children's peer groups. International Journal of Behavioral Development, 27, 243-252.
  • Yıldırım, S. (2001). The relationships of bullying, family environment and popularity. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, ODTÜ, Ankara.
APA GÜLTEKİN Z, SAYIL M (2005). Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. , 47 - 61.
Chicago GÜLTEKİN Zeynep,SAYIL Melike Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. (2005): 47 - 61.
MLA GÜLTEKİN Zeynep,SAYIL Melike Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. , 2005, ss.47 - 61.
AMA GÜLTEKİN Z,SAYIL M Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. . 2005; 47 - 61.
Vancouver GÜLTEKİN Z,SAYIL M Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. . 2005; 47 - 61.
IEEE GÜLTEKİN Z,SAYIL M "Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması." , ss.47 - 61, 2005.
ISNAD GÜLTEKİN, Zeynep - SAYIL, Melike. "Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması". (2005), 47-61.
APA GÜLTEKİN Z, SAYIL M (2005). Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 8(15), 47 - 61.
Chicago GÜLTEKİN Zeynep,SAYIL Melike Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. Türk Psikoloji Yazıları 8, no.15 (2005): 47 - 61.
MLA GÜLTEKİN Zeynep,SAYIL Melike Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, vol.8, no.15, 2005, ss.47 - 61.
AMA GÜLTEKİN Z,SAYIL M Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. Türk Psikoloji Yazıları. 2005; 8(15): 47 - 61.
Vancouver GÜLTEKİN Z,SAYIL M Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. Türk Psikoloji Yazıları. 2005; 8(15): 47 - 61.
IEEE GÜLTEKİN Z,SAYIL M "Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması." Türk Psikoloji Yazıları, 8, ss.47 - 61, 2005.
ISNAD GÜLTEKİN, Zeynep - SAYIL, Melike. "Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması". Türk Psikoloji Yazıları 8/15 (2005), 47-61.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 11:27

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları