Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi
Yıl: 2005 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 90 - 100 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi
Öz: Özürlülük, sakatlık ve engelilik tüm toplumların en önemli sorunlarından biridir. Bazı özürlerden ve sakatlıklardan korunulabilir, pek çoğunun da sakat kişilerin eğitimi ve rehabilitasyonu ile bağımlılıktan kurtarılabilir olması konunun önemini artırmaktadır. Ülkemizde özürlü sayısı ve bu gruba ait özellikler tam olarak bilinmemektedir. Bu çalışma Isparta İl genelinde özürlü kişi sayısını bulmak, bu özürlerin nedenlerini belirlemek ve özürlerin yol açtığı engellilik durumunun boyutlarını saptamak amacıyla uygulandı. Özürlülük prevalansını saptamada DSÖ özürlülük sınıflaması kullanıldı. Tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen hanelerde yaşayanlara bu sınıflamaya göre özürlülük değerlendirmesi yapıldı. 959 hanede tüm yaşlarda 3500 kişi tarandı. Araştırılan topluluğun %12.7’sinde özür, %5.4’ünde sakatlık, %2.3’ünde engellilik saptandı. Kadınlarda özürlülük erkeklere göre anlamlı şekilde fazlaydı (OR: 1.52, GA %95: 1.24-1.86), sakatlık ve engellilik için böyle bir fark yoktu. Eğitim ve sosyoekonomik seviye arttıkça sakatlık ve engellilik sıklığının da anlamlı biçimde artmakta olduğu tespit edildi. Araştırmamızın sonucunda tüm özürlülerde eğitim ve sosyal seviye düşüktü ve özürlülerin sosyal problemleri ve rehabilitasyona gereksinimleri öncelikle göze çarpıyordu. Özürü ve engeli bulunan pek çok kişi rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanamamıştı. Bu çalışma bu nedenle bölgemizde özürlülerin eğitim ve rehabilitasyonuna verilmesi gereken öneme de işaret etmektedir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Arslan Ş., Kutsal Y. G. Yaşlılarda Özürlülüğün Değerlendirimine Yönelik Çok Merkezli Çalışma Raporu. Yayın No:003/2000. Ankara, Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Türk Tabipleri Birliği, 2000. 2. Gençdal H, Aydın Ö. F, Çiftçi A. Özürlünün El Kitabı, 2. Baskı. İstanbul, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sağlık Daire Başkanlığı Yayınları No:7, 1998. 3. Başar P. Yorulmaz F. Özürlülük epidemiyolojisi. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi: 12(1,2,3): 319-326, 1995. 4. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü. 20.10.1985 Genel Nüfus sayımı. No. 1369 Ankara, DİE Matbaası, 1989. 5. WHO. International Classification of Impairments, Disabilities and Handicaps. Geneva, 1980. 6. Anderson J. A. D. Person with physical disabilities. Volume 3 The Practice of Public Health. In: Detels R. Walter W. H. Mcewen J. Omenn G. S. (eds). Oxford Textbook of Public Health. Oxford, Oxford University Press: 1431-49, 1997. 7. WHO. 1981. Disability Prevention and Rehabilitation. Technical Report Series, No. 668, Geneva. 8. Dirican R. Bilgel N. Halk Sağlığı (Toplum Hekimliği), II. Baskı. Bursa, Uludağ Üniversitesi Basımevi, 1993. 9. Uskun E. Isparta İlinde Özürlülük Epidemiyolojisi. SDÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık Tezi, Isparta 2002. 10. Tüysüz B. Akraba evlilikleri ve kalıtsal hastalıklar. Türk Pediatri Arşivi 35:140-47, 2000. 11. Hatun Ş. “Yeşilkart”a dokunmayın. Tıp Dünyası. 85:2-3, 2002. 12. Müslümanoğlu L, Tıbbi Rehabilitasyon Yönünden İkitelli- Atatürk Mahallesinde Özürlülük Epidemiyolojisi. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlık Tezi. İstanbul, 1990. 13. Karamehmetoğlu Ş.S, Rehabilitasyon Açısından Silivri İlçesi Merkezinde Özürlülük Prevalansı. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlık Tezi. İstanbul, 1990. 14. Aydın R. Tıbbi Rehabilitasyon Yönünden Özürlülük Epidemiyolojisi. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlık Tezi. İstanbul, 1990. 15. Yazgan N. Bornova Merkez Sağlık Ocağı Bölgesi Kazım Dirik Mahallesi Özürlülük Epidemiyolojisi. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlık Tezi. İstanbul, 1990. 16. Serdaroğlu G. Tıbbi Rehabilitasyon Açısından Halkalı Eski Bağlar Mahallesindeki Özürlülük Epidemiyolojisi. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlık Tezi. İstanbul, 1990. 17. Becer H. Ankara Park Sağlık ocağı bölgesinde Özürlülük Epidemiyolojisi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlık Tezi. Ankara, 1991. 18. Yılmaz H, Kesiktaş N, Eren B, Köse R. İstanbul İlinde özürlülük oranı ve özürlülerin durumu. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi 2: 51-53, 1998. 19. Beyazova M, Bumin Ç, Beyazova U, Bumin M. A, Aksöz Ş. Etimesgut Sağlık Ocağı Bölgesi’nde sakatlık epidemiyolojisi. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 3(1): 119-130, 1987. 20. Saltık A., Kayapınar R., Yorulmaz F. Edirne merkezinde 30 küme örneklemesi tekniği ile özürlü taraması. İstanbul Halk Sağlığı Bülteni. 12(4): 25-35, 1990. 21. Aktekin M, R. Antalya İl Merkezi’nde Sakatlık Prevalansı ve Bazı Değişkenlerle İlişkisi. Akdeniz Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi, Antalya 1990. 22. Blake J. B, Scott D. D. Eployment of person with disabilities. Braddom R. L. (ed.) Physical Medicine and Rehabilitation, Second Edition. Philadelpia, Pennsylvania, W. B. Saunders Company : 727-739, 2000. 23. Kinne S. Compairing State- Level Data on Disability Prevalence. Session S: Disablement. http://www.cdc.gov/nchs/data/nchs99/speakers/kinne.PDF , 30 Haziran 1999. 24. Chamie M. “Survey Design Strategies for the Study of Disability”. World Health Statistics Quarterly 42(3): 122-140, 1989. 25. Özgül A. Geriatrik Patolojinin Esasları. Beyazova M., Gökçe Kutsal Y., (ed). Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, I.Baskı. Ankara: Güneş Kitabevi, 1341-1352, 2000. 26. Harwood R.H, Prince M, Mann A, Ebrahim S. Associations between diagnosis, impairments, disability and handicap in a population of elderly people. International Journal of Epidemiology 27:261-267, 1998. 27. Joseph J.G, Bergen R, Thulasiraj R.D, Rahmathullah L. Prevalence of childhood disability in a southern Indian city: independent effect of small differences in social status. International Journal of Epidemiology; 21:367-372, 1992. 28. Mannson N.O, Rastam L, Eriksson K. F, Isralesson B. Soscioeconomic inequalities and disability pension in middle-aged men. International Journal of Epidemiology 27:1019-1025, 1998. 29. I. Özürlüler Şurası. Çağdaş Toplum Yaşam ve Özürlüler Komisyon Raporları ve Genel Kurul Görüşmeleri. Ankara, TAKAV Yayıncılık, 29 Kasım-02 Aralık 1999. 30. Blake J. B, Scott D. D. Eployment of person with disabilities. Braddom R. L. (ed.) Physical Medicine and Rehabilitation, Second Edition. Philadelpia, Pennsylvania, W. B. Saunders Company : 727-739, 2000. 31. Aktekin M, R. Antalya İl Merkezi’nde Sakatlık Prevalansı ve Bazı Değişkenlerle İlişkisi. Akdeniz Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi, Antalya 1990. 32. Yüksel A, Tümerdem Y, İnce N, Ayhan B. Özürlü gençlik ve rehabilitasyon. III. Halk Sağlığı Günleri Kongre Kitabı: s.100-104, Kayseri, 5-7 Mayıs 1993.
| APA | USKUN E, ÖZTÜRK M, KİŞİOĞLU A (2005). Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi. , 90 - 100. |
| Chicago | USKUN Ersin,ÖZTÜRK Mustafa,KİŞİOĞLU Ahmet N. Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi. (2005): 90 - 100. |
| MLA | USKUN Ersin,ÖZTÜRK Mustafa,KİŞİOĞLU Ahmet N. Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi. , 2005, ss.90 - 100. |
| AMA | USKUN E,ÖZTÜRK M,KİŞİOĞLU A Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi. . 2005; 90 - 100. |
| Vancouver | USKUN E,ÖZTÜRK M,KİŞİOĞLU A Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi. . 2005; 90 - 100. |
| IEEE | USKUN E,ÖZTÜRK M,KİŞİOĞLU A "Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi." , ss.90 - 100, 2005. |
| ISNAD | USKUN, Ersin vd. "Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi". (2005), 90-100. |
| APA | USKUN E, ÖZTÜRK M, KİŞİOĞLU A (2005). Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi. Sağlık ve Toplum, 15(1), 90 - 100. |
| Chicago | USKUN Ersin,ÖZTÜRK Mustafa,KİŞİOĞLU Ahmet N. Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi. Sağlık ve Toplum 15, no.1 (2005): 90 - 100. |
| MLA | USKUN Ersin,ÖZTÜRK Mustafa,KİŞİOĞLU Ahmet N. Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi. Sağlık ve Toplum, vol.15, no.1, 2005, ss.90 - 100. |
| AMA | USKUN E,ÖZTÜRK M,KİŞİOĞLU A Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi. Sağlık ve Toplum. 2005; 15(1): 90 - 100. |
| Vancouver | USKUN E,ÖZTÜRK M,KİŞİOĞLU A Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi. Sağlık ve Toplum. 2005; 15(1): 90 - 100. |
| IEEE | USKUN E,ÖZTÜRK M,KİŞİOĞLU A "Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi." Sağlık ve Toplum, 15, ss.90 - 100, 2005. |
| ISNAD | USKUN, Ersin vd. "Isparta ilinde özürlülük, sakatlık ve engellilik epidemiyolojisi". Sağlık ve Toplum 15/1 (2005), 90-100. |
