TY - JOUR TI - İbn Kuteybe’nin Yedi Harf Anlayışı AB - Kur’ân’ın yedi harf üzere inzâl edildiğine dair pek çok rivayet Hz. Peygam- ber’den nakledilmiş; bunlar genel olarak kıraatlerin dayanağı telakki edil- miştir. Âlimlerin çoğu, konuyla ilgili rivayetlerden hareketle, nübüvvet dö- neminin önemli bir bölümünde Kur’ân’ın tek bir harf üzere okunduğunu, daha sonra çeşitli nedenlerle yedi harf ruhsatının verildiğini söylemiştir. Hadislerden anlaşıldığına göre yedi harf ruhsatından haberi olmayan bazı sahabîler duydukları farklı kıraatleri şikâyet amacıyla Rasûlüllâh’a arz et- mişler; ancak o, söz konusu olaylarda dinlediği kıraatlerin tamamının doğru olduğunu, zira Kur’ân’ın yedi harf üzere inzâl edildiğini bildirmiştir. Kur’ân’ın yedi harf üzere nazil olduğu, rivayetlerden anlaşılmakla birlikte bu hadislerde ifade edilen “yedi harf” ile kastedilenin ne olduğuna dair Hz. Peygamber’den aktarılan bir açıklama bulunmamaktadır. Durum böyle olunca Rasûlüllâh’ın ahirete irtihalinden sonra erken dönemlerden itibaren yedi harf ile ilgili yorumlar yapılmaya başlanmış ve konuyla ilgili olarak günümüze değin pek çok görüş ileriye sürülmüştür. Bu çerçevede yedi harf ile ilgili orijinal denebilecek yorum yapan âlimlerden biri de İbn Kutey- be’dir. Kaynaklarda, yedi harfin yedi vecih olduğu yönündeki görüşün ilk olarak İbn Kuteybe tarafından ileriye sürüldüğü ifade edilmektedir. İbn Ku- teybe’den sonra yedi harf meselesiyle ilgili görüş belirten âlimlerin bazısının onun yedi harf te’vilini aynen benimsediği; bazısının İbn Kuteybe’nin tespit ettiği yedi vecih üzerinde bir kısım düzenlemeler yaptığı; diğer bir bölümü- nün yine onun düşüncesinden hareketle farlı yorumlara ulaştığı gözlem- lenmektedir. Buna karşın İbn Kuteybe’nin ortaya koyduğu yorumun birta- kım âlimler tarafından ise tenkit edildiği bilinmektedir. Çalışmada İbn Ku- teybe’nin yedi harf yorumu ortaya konacak ve bunun, ilim dünyasındaki yansımaları tespit edilmeye çalışılacaktır. Araştırma, İbn Kuteybe’nin söz konusu görüşlerini kaydettiği Te’vîlü müşkili’l-Kur’an isimli eseri üzerinden yürütülecektir. AU - KILIÇ, MUSTAFA DO - 10.17120/omuifd.785267 PY - 2020 JO - Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi VL - 0 IS - 49 SN - 2587-1854 SP - 217 EP - 258 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/497894 ER -