TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ

Shadmand, Abbas; ARSLAN SELCUK, SEMRA

TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ

Abbas SHADMAND, (Gazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Semra ARSLAN SELÇUK (Gazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Ankara, Türkiye)

ATA Planlama ve Tasarım

4 0

Yıl: 2021 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 15 - 26 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ

Öz:

İklimin mimari tasarım sürecini etkilediği akademik ortamda sürekli gündeme gelen konulardan biri olmuştur. Tasarım sürecinde binaların yönlendiriliş durumunda alınan karar da bu etkileşimin bir parçası olarak bilinmektedir. Ayrıca binaların yönlendiriliş durumu binalarda kullanılan enerji miktarını da doğrudan doğruya etkilemektedir. Bu makale, Tebriz kentinin geleneksel konutlarının yönlendiriliş durumunu incelemeye ve konutların yönlendiriliş durumlarının bulunduğu iklimle etkileşimini anlamaya çalışmıştır. Yapılan araştırma ile literatüre giren 10 geleneksel konut incelenmiş ve elde edilen veriler doğrultusunda geleneksel Tebriz konutunda iklimin bina yönlendiriliş durumu ile enerji tüketimindeki etkisi üzerinde durulmuştur ve bir bina örnek alınarak enerji tüketimi miktarı farklı yönlerde analiz edilmiştir.

Anahtar Kelime: İklime dayalı tasarım Bina yönlendirilişi Benham Konutu Tebriz Geleneksel Konutu

EFFECTS OF CLIMATE ON BUILDING ORIENTATION IN TABRIZ TRADITIONAL HOUSING: THE CASE OF BENHAM HOUSING

Öz:

It has been one of the issues on the agenda in the academics that climate affects the architectural design process. The decision taken in the direction of the buildings during the design process is also known as a part of this interaction. Since the orientation of the buildings directly affects the amount of energy used in the buildings, this article has tried to examine the orientation of the traditional houses of the city of Tabriz and to understand the interaction of the orientation of the houses with the climate in which they are located. With the research, 10 traditional houses that entered the literature have been examined and in line with the data obtained, the effect of the climate on the building orientation and energy consumption in the traditional Tabriz house has been emphasized and the amount of energy consumption has been analyzed in different aspects by taking a building as an example.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Çakıcı, F. Z., & Gheshlagh Sofla, N., (2021). İran Mimarisinde Sürdürülebilir Tasarım örneği: Geleneksel Rüzgâr Kuleleri (BADGİR). Mimarlık, Planlama ve Tasarımda Yeni Arayışlar ve Çalışmalar (pp.87-104), İstanbul: Serüven Yayınevi.
De Dear, R. (1998). Developing an Adaptive Model of Thermal Comfort and Preference, Field Studies of Thermal Comfort and Adaptation. ASHRAE Technical Data Bulletin, 14(1), 27-49.
De Waal, H. (1993). New Recommendations for Building in Tropucal Climates. Building and Environment, 28(3), 271-285.
Docherty, M. J., & Szokolay, S. V. (1999). Climate Analysis: PLEA, Passive and Low Energy Architecture.
Ebrahimi, A. N., Rahimian, F. P., & Loron, M. S. (2013). Impacts of Climate on Genesis of Vernacular Architecture of Different Parts of Iran: Case Study of Cold and Dry Azerbaijan–Iran. ALAM CIPTA, International Journal of Sustainable Tropical Design Research and Practice, 6(1), 69-82.
Esmaeili Sangari, H., & Omrani, B. (2014). History and Architecture of Old Tabriz Houses. Tabriz, Iran: Foruzesh Publication. Flohn, H. (1969). Ein geophysikalisches Eiszeit-Modell. E&G Quaternary Science Journal, 20(1), 204-231.
Ghobadian, V. (2013). Climetic Analysis of the Traditional Iranian Buildings. Tehran, Iran: Tehran University Publication. Kasmaei, M. (2003). Climate and Architecture. Esfahan, Iran: Soil Publication.
Kasmaei, M. (2005). Climate Design, Zoning and Guidelines for Cold Climates (Eastern Azarbayjan Province). Tehran, Iran: Building Resarch Center, and the Cultural Heritage Organization of East Azerbayjan Province
Keynejad, M. A., & Shirazi, M. R. (2010). Historical Houses of Tabriz (Vol. 1). Tabriz, Iran: Tabriz Islamic Art University Press.
Khatibi, M. (2019). Typology and Solar Gain Analysis: Vernacular Courtyard Houses of Tabriz, Iran. International Journal of Environmental Science & Sustainable Development, 4(3), 56-76.
Koenigsberger, O. H., Ingersoll, T. G., Mayhew, A., & Szokolay, S. V. (1974). Manual of Tropical Housing and Building: Part One, Climatic Design. Longman Inc., New York.
Köppen, W. (1918). Klassifikation der Klima nach Temperatur, Niederschlag und Jahreslauf. Pet. Mitt., 64, 243-248.
La Roche, P. M. (2004). Passive cooling strategies for buildings in hot climates with specific application to Venezuela: University of California, Los Angeles.
Memarian, G. H., & Pirnia, M. K. (2007). Stylistics of Iranian Architecture. Tehran, Iran: Soroush-e-Danesh Publication.
Nasirinik, M., Güneş, E. & Çelik Başok, G. (2021). İran Konutlarında Mutfak Mekânının Mahremiyet Olgusu Üzerinden İncelenmesi, International Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 12(43), 162-181.
Nejad Ebrahimi, A., & Taammoli, M. (2016). Orientation in Architecture and İts Role in The Formation of Historic Houses in Tabriz. Memari Shenasi Journal, 1(5), 1- 12.
Pirnia, M. K. (2007). Iranian Islamic Architecture. Tehran, Iran: Soroushe Danesh Publication.
Roaf, S., Crichton, D., & Nicol, F. (2009). Adapting Buildings and Cities for Climate Change: A 21st Century Survival Guide, ASHRAE GreenGuide: The Design, Construction, and Operation of Sustainable Buildings, Algorithmic Architecture. Journal of Architectural/Planning Research and Studies (JARS), 6(1), 153-153.
Saljoughinejad, S., & Sharifabad, S. R. (2015). Classification of climatic strategies, used in Iranian vernacular residences based on spatial constituent elements. Building and Environment, 92, 475-493.
Shaterian, R. (2013). Climate and Architecture. Tehran: Simaye Danesh Publication.
Singery, M., & Abdolinasir, S. (2012). Comparative Comparison of The Outer Shells of Residential Buildings in Traditional and Modern Textures of Tabriz with a Sustainability Approach. Islamic Iranian City Studies Journal, 7 (2), 53-62.
Süphanoğlu, B., Güneş, E., Başok, G. Ç., (2022). El Aman Kervansarayı’nın Yeniden İşlevlendirme Açısından Değerlendirilmesi ve Tasarım Önerileri, İletişim ve Sanat İncelemeleri, 10(3), 79- 102.
URL-1. https://www.oxfordlearnersdictionaries.co m/definition/english/climate?q=climate
URL-2. https://sozluk.gov.tr/
URL-3. http://www.irimo.ir
URL-4. https://tinyurl.com/y3ccpaj7

APA	Shadmand A, ARSLAN SELCUK S (2021). TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ. , 15 - 26.
Chicago	Shadmand Abbas,ARSLAN SELCUK SEMRA TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ. (2021): 15 - 26.
MLA	Shadmand Abbas,ARSLAN SELCUK SEMRA TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ. , 2021, ss.15 - 26.
AMA	Shadmand A,ARSLAN SELCUK S TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ. . 2021; 15 - 26.
Vancouver	Shadmand A,ARSLAN SELCUK S TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ. . 2021; 15 - 26.
IEEE	Shadmand A,ARSLAN SELCUK S "TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ." , ss.15 - 26, 2021.
ISNAD	Shadmand, Abbas - ARSLAN SELCUK, SEMRA. "TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ". (2021), 15-26.

APA	Shadmand A, ARSLAN SELCUK S (2021). TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ. ATA Planlama ve Tasarım, 5(1), 15 - 26.
Chicago	Shadmand Abbas,ARSLAN SELCUK SEMRA TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ. ATA Planlama ve Tasarım 5, no.1 (2021): 15 - 26.
MLA	Shadmand Abbas,ARSLAN SELCUK SEMRA TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ. ATA Planlama ve Tasarım, vol.5, no.1, 2021, ss.15 - 26.
AMA	Shadmand A,ARSLAN SELCUK S TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ. ATA Planlama ve Tasarım. 2021; 5(1): 15 - 26.
Vancouver	Shadmand A,ARSLAN SELCUK S TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ. ATA Planlama ve Tasarım. 2021; 5(1): 15 - 26.
IEEE	Shadmand A,ARSLAN SELCUK S "TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ." ATA Planlama ve Tasarım, 5, ss.15 - 26, 2021.
ISNAD	Shadmand, Abbas - ARSLAN SELCUK, SEMRA. "TEBRİZ GELENEKSEL KONUTLARINDA İKLİMİN BİNA YÖNLENDİRİLİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BENHAM KONUTU ÖRNEĞİ". ATA Planlama ve Tasarım 5/1 (2021), 15-26.