Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 18 Sayfa Aralığı: 287 - 316 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.16947/fsmia.1050295 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi

Öz:
Araştırma okul öncesi dönemdeki çocuklara sosyal değerler eğitim programı uygulanarak, programın çocukların öz düzenleme sosyal beceri ve problem davranış becerileri üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öntestsontest kontrol grupsuz yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma; Ankara ilindeki Gazi Uygulama Anaokulu’nda öğrenim görmekte olan amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilen % 54’ü erkek %46’sı kız 54-60 aylık 13 çocuktan oluşmaktadır. Yapılan çalışmada amaçlanan becerileri ölçmek amacıyla “Öz Düzenleme Ölçeği”; “Sosyal Beceri Ölçeği” ve “Problem Davranış Ölçeği” kullanılmıştır. Çocuklara Sapsağlam (2015) tarafından oluşturulan ve içeriğinde “Yardımseverlik, Dürüstlük, Sevgi, Saygı, İşbirliği, Kendini Kontrol Etme, Sorumluluk, Nezaket, Hoşgörülü Olma, Arkadaşlık” değerlerine yer verilen Sosyal Değerler Eğitim Programı 12 hafta süresince haftada 3 gün uygulanmıştır. Programı uygulamaya başlamadan önce araştırmada kullanılan ölçme araçları ile ön test uygulamaları, program tamamlandıktan sonra son test uygulamaları ve kalıcılık test uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler elektronik ortamda SPSS 22 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda Sosyal Değerler Eğitim Programı’nın çocukların öz düzenleme ve sosyal becerilerinde pozitif yönde anlamlı farklılık sağladığı görülmüştür. Ayrıca Sosyal Değerler Eğitim Programı’nın çocuklarda görülen problem davranışlarını anlamlı düzeyde azalttığı ve kalıcılık testi bulgularına göre programın öz düzenleme, sosyal beceri ve problem davranışlar üzerindeki etkisinin daha sonraki süreçte de devam ettiği görülmektedir.
Anahtar Kelime: problem davranışlar Öz düzenleme okul öncesi eğitim sosyal beceri

Impact of Pre-School Social Values Education Program on Self-Regulation, Social Skills and Problematic Behaviors

Öz:
The research was carried out in order to determine the effect of the program on the self-regulation social skills and problem behavior skills of children by applying the social values education program to preschool children. In the study, a full application design without a pretest-posttest control group was used. The research consists of 13 children aged 54-60 months, 54% of whom are boys and 46% are girls, selected by the purposeful sampling method, who are studying in Ankara. In the study, “Self-Regulation Scale”, “Social Skills Scale” and “Problem Behavior Scale” were used to measure the intended skills. Social Values Education Program which created by Sapsaglam (2015) was applied 3 days in 12 weeks and the program includes the values of “Helpfulness, Honesty, Love, Respect, Cooperation, Self-Control, Responsibility, Kindness, Tolerance, Friendship”. Before the program, pre-test measurements were used with tools, post-test measurements and permanence measurements were used after the program applied. The obtained scientific data was analyzed by SPSS 22 program. As a result of the research, it was seen that the Social Values Education Program made a positive and significant difference in children’s self-regulation and social skills. In addition, it is seen that the Social Values Education Program significantly reduced the problem behaviors seen in children and according to the persistence test findings, the effect of the program on self-regulation, social skills and problem behaviors continues in the later period
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alisinanoğlu, Fatma - Özbey, Saide, “Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”, Mesleki Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı 1, 2009.
  • Atabey, Derya, “Okul öncesi sosyal değerler kazanımı ölçeğinin geliştirilmesi ve sosyal değerler eğitimi programının anasınıfına devam eden çocukların sosyal değerler kazanımına etkisinin incelenmesi”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2014.
  • Bakan, Tuba – Şahin, Hakan, “Değerler Eğitim Programının Anasınıfına Devam Eden Çocukların Değer Kazanımı Üzerine Etkisinin Çocuk Görüşlerine Göre İncelenmesi”, FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, sayı 12, 2018.
  • Bayındır, Dilan - Ural, Ozana, “Development of the Self-Regulation Skills Scale”, International Online Journal of Educational Sciences, vol. 8, no. 4, 2016.
  • Blewitt, Claire, et al., “Do curriculum-based social and emotional learning programs in early childhood education and care strengthen teacher outcomes? A systematic literature review”, International journal of environmental research and public health, vol.17, no. 3, 2020.
  • Bozkurt, Emine - Özbey, Saide - Türkmen, Sare - Köyceğiz Gözeler, Mehlika, “60-72 Aylık göçmen afgan çocuklara uygulanan sosyal uyum ve beceri programının etkisinin incelenmesi”, Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, cilt 5, sayı 2, 2020.
  • Bradley, Raymond Trevor, et al., Facilitating Emotional Self-Regulation in Preschool Children: Efficacy of the Early Program in Promoting Social, Emotional and Cognitive Development, Boulder Creek, CA, HeartMath Research Center, Institute of HeartMath, 2009.
  • Breitenstein, Susan M. – Hill, Carri – Gross, Deborah, “Understanding disruptive behavior problems in preschool children”, Journal of pediatric nursing, vol. 24, no. 1, 2009. Bronfenbrenner, Urie (ed.), Making human beings human: Bioecological perspectives on human development. Thousand Oaks, CA, Sage, 2005.
  • Büyüköztürk, Şener, et al., Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara, Pegem Akademi, 2019.
  • Caldarella, Paul – Merrell, Kenneth W., “Common dimensions of social skills of children and adolescents: A taxonomy of positive behaviors”, School Psychology Review, vol. 26, no. 2, 1997.
  • Carmel Cefai, et al., “Strengthening social and emotional education as a core curricular area across the EU: A review of the international evidence”, NESET II report, Luxembourg, 2018.
  • Cheung, Chau-kiu – Lee, Tak-yan, “Improving social competence through character education”, Evaluation and program planning, vol. 33, no. 3, 2010.
  • Christou, Theodore Michael, “Character education as a theme of progressivist schooling in interwar Ontario” Childhood Education, vol. 89, no. 6, 2013.
  • Darling-Churchill, Kristen E. – Lippman, Laura, “Early childhood social and emotional development: Advancing the field of measurement”, Journal of Applied Developmental Psychology, vol. 45, 2016.
  • De La Riva, Susan – Ryan, Thomas G., “Effect of Self-Regulating Behaviour on Young Children’s Academic Success”, International Journal of Early Childhood Special Education, vol. 7, no. 1, 2015.
  • Denham, Susanne A. - Weisberg, Risa, “A blueprint for the promotion of pro-social behavior in early childhood”, Social-Emotional Learning in Early Childhood, 2005.
  • Denham, Susanne A., “Social cognition, prosocial behavior - emotion in preschoolers: Contextual validation”, Child Development, 1986.
  • Denham, Susanne A., et al., “Observing preschoolers’ social-emotional behavior: Structure, foundations-prediction of early school success”, The Journal of genetic psychology, vol. 173, no. 3, 2012.
  • Elias, Maurice J., et al., “Social and emotional learning, moral education-character education: A comparative analysis and a view toward convergence”, Handbook of Moral and Character Education, 2008.
  • Herrera, Maite – Little, Emma, “Behaviour problems across home and kindergarten in an Australian Sample”, Australian Journal of Educational & Developmental Psychology, vol. 5, 2005.
  • Hopp, Mary Ann, et al., “Improvig Students Abilty to Problem Solve Through Social Skills Instruction”, (Unpublished Master Thesis), Degree of Master of Arts in Teaching and Leadeship, Saint Xavier University & Skylight Professional Development Field Based Master Program, Chicago, 2000.
  • Housman, Donna K. – Denham, Susanne A. – Cabral, Howard, “Building Young Children’s Emotional Competence and Self-Regulation from Birth: The “Begin to… ECSEL” Approach”, International Journal of Emotional Education, vol. 10, no. 2, 2018.
  • Housman, Donna K., “The importance of emotional competence and self-regulation from birth: A case for the evidence-based emotional cognitive social early learning approach”, International Journal of Child Care and Education Policy, vol. 11, no. 1, 2017.
  • Jones-Schenk, Jan, “Social and Emotional Learning: Why Does It Matter?”, The Journal of Continuing Education in Nursing, vol. 50, no. 2, 2019.
  • Jones, Stephanie M. – Bouffard, Suzanne M., “Social and emotional learning in schools: From programs to strategies and commentaries”, Social Policy Report, vol. 26, no. 4, 2012.
  • Kanak, Mehmet - Onder, Mustafa, “Teaching values with stories and tales in the preschool period”, Journal of Education and Practice, vol. 8, no. 30, 2017.
  • Karasar, Niyazi, Bilimsel araştırma yöntemleri: kavramlar, teknikler ve ilkeler, Ankara, Nobel, 2014. Karoglu, Hilal – Calisandemir, F. – Unuvar, P., “Values in preschool education”, New Trends and Issues Proceedings on Humanities and Social Sciences, vol. 4, no. 6, 2017.
  • Kayahan, Melisa, “5-6 yaş çocuklarının ahlaki yargı düzeyleri ile sosyal beceri ve problem davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi,” (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul, 2020.
  • Kayiran, Derya – Bagçeci, Birsen, “Needs Analysis on Values Education Programme for Preschool Students”, Journal of Education and Training Studies, vol. 6, no. 10, 2018.
  • Kılıç, Özge - Ayaz, Ceylan, “5-6 yaş grubu çocukların değerlere yönelik farkındalık düzeyini arttırmada değerler eğitimi programının etkisi”, Journal of International Social Research, cilt 11, sayı 59, 2018.
  • Lovat, Terence, et al., “The impact of values education on school ambience and academic diligence”, International Journal of Educational Research, vol. 50, no. 3, 2011.
  • Miller, Thomas W. – Kraus, Robert F. – Veltkamp, Lane J., “Character education as a prevention strategy for school-related violence”, School violence and primary prevention, New York, NY, Springer, 2008.
  • Murray, Desiree W., et al., “Self-regulation and toxic stress: Foundations for understanding self-regulation from an applied developmental perspective”, OPRE Report, no. 21, 2015.
  • Özbey, Saide, “Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği’nin, PKBS-2 geçerlik ve güvenirlik çalışması ve destekleyici eğitim programının etkisinin incelenmesi”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2009.
  • Öztürk Samur, Ayşe - Deniz, Engin, “Effects of values education program on social emotional development of six year old children”, Journal of Theoretical Educational Science, vol. 7, no. 4, 2014.
  • Pekdoğan, Serpil, “Hikâye temelli sosyal beceri eğitim programının 5-6 yaş çocukların sosyal becerilerinin gelişimine etkisinin incelenmesi”, Eğitim ve Bilim, cilt 41, sayı 183, 2016.
  • Pekdoğan, Serpil, “Çocukluk döneminde Amerika’da uygulanan değerler eğitimi programları”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt 10, sayı 1, 2017.
  • Rocha-Decker, Mariana Sandra. The development and validation of the Proactive Assessment of Social Skills for preschool children, University of Oregon, Proquest Information and Learning Company, 2004.
  • Samur, Ayşe, “Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerine etkisi”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2011.
  • Sapsağlam, Özkan, “Anasınıfına devam eden çocuklara uygulanan sosyal değerler eğitimi programının sosyal beceri kazanımına etkisinin incelenmesi”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2015.
  • __________, “Okul öncesi dönem çocuklarının değer algılarının çizdikleri resimler ve sözlü anlatımlarına göre incelenmesi: Sorumluluk değeri örneği”, Eğitim ve Bilim, cilt 42, sayı 189, 2017.
  • Sigurdardottir, Ingibjorg – Einarsdottir, Johanna, “An action research study in an Icelandic preschool: Developing consensus about values and values education”, International Journal of Early Childhood, vol. 48, no. 2, 2016.
  • Squires, Jane, The importance of early identification of social and emotional difficulties in preschool children, Washington, DC, Center for International Rehabilitation, 2003.
  • Şahın, Rukiye – Aynal, Şafak, “Views of Prospective Teachers about Values Education: A Comparative Analysis”, Developments in Educational Sciences, no. 172, 2017.
  • Şirin, Nurşen, et al., “Değerler Eğitimi Programının 6 Yaş Çocuklarına Etkisinin İncelenmesi ve Öğretmen Görüşleri”, Selcuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı 35, 2016.
  • Tanrıverdi, Haluk – Erarslan, Nejla “Okul öncesi çocukların sosyal uyum ve beceri düzeyleri ile değer kazanımları arasındaki ilişki”, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, cilt 5, sayı 9, 2015.
  • Tersi, Marina – Matsouka, Ourania, “Improving Social Skills through Structured Playfulness Program in Preschool Children”, International Journal of Instruction, vol. 13, no. 3, 2020.
  • Ülavere, Pärje – Tammik, Anu, “Value Education in Estonian Preschool Child Care Institutions”, Journal of Teacher Education for Sustainability, vol. 19, no. 1, 2017.
  • UNESCO, Framework for Action on Values Education in Early Childhood, Reports Descriptive, Multilingual/Bilingual Materials, 2002; http://unesdoc. unesco.org/images/0012/001287/128712e.pdf
  • Uzun, Mehmet – Köse, Akif, “Okul öncesi eğitimde değerler eğitiminin uygulanmasına yönelik öğretmen görüşleri”, Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 12, sayı 23, 2017.
  • Weissberg, Roger P., et al., “Social and emotional learning: Past present and future”, Handbook of social and emotional learning, ed. J. A. Durlak, C. E. Domitrovich, R. P. Weissberg, T. P. Gullotta, New York, Guilford Press, 2015.
  • Widiastuti, Ajeng Ayu, “Preschoolers Self-Regulation and Their Early School Success”, 3rd International Conference on Early Childhood Education, ICECE 2016, Atlantis Press, 2016.
  • Worden. Jensen, “Social Interactions and Perpections of Spcial Skills of Children in Inclusive Preschools”, (Unpublished Doctoral Thesis), USA, Proquest Information and Learning Comp., 2002.
  • Yazıcı, Kubilay, “Değerler Eğitimi’ne genel bir bakış”, Türklük Bilimi Araştırmaları, sayı 19, 2006.
APA Bozkurt Polat E, özbey s (2021). Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi. , 287 - 316. 10.16947/fsmia.1050295
Chicago Bozkurt Polat Emine,özbey saide Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi. (2021): 287 - 316. 10.16947/fsmia.1050295
MLA Bozkurt Polat Emine,özbey saide Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi. , 2021, ss.287 - 316. 10.16947/fsmia.1050295
AMA Bozkurt Polat E,özbey s Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi. . 2021; 287 - 316. 10.16947/fsmia.1050295
Vancouver Bozkurt Polat E,özbey s Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi. . 2021; 287 - 316. 10.16947/fsmia.1050295
IEEE Bozkurt Polat E,özbey s "Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi." , ss.287 - 316, 2021. 10.16947/fsmia.1050295
ISNAD Bozkurt Polat, Emine - özbey, saide. "Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi". (2021), 287-316. https://doi.org/10.16947/fsmia.1050295
APA Bozkurt Polat E, özbey s (2021). Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimler Dergisi, 0(18), 287 - 316. 10.16947/fsmia.1050295
Chicago Bozkurt Polat Emine,özbey saide Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimler Dergisi 0, no.18 (2021): 287 - 316. 10.16947/fsmia.1050295
MLA Bozkurt Polat Emine,özbey saide Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimler Dergisi, vol.0, no.18, 2021, ss.287 - 316. 10.16947/fsmia.1050295
AMA Bozkurt Polat E,özbey s Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimler Dergisi. 2021; 0(18): 287 - 316. 10.16947/fsmia.1050295
Vancouver Bozkurt Polat E,özbey s Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimler Dergisi. 2021; 0(18): 287 - 316. 10.16947/fsmia.1050295
IEEE Bozkurt Polat E,özbey s "Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi." FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimler Dergisi, 0, ss.287 - 316, 2021. 10.16947/fsmia.1050295
ISNAD Bozkurt Polat, Emine - özbey, saide. "Okul Öncesinde Sosyal Değerler Eğitimi Programının Öz Düzenleme, Sosyal Beceri ve Problem Davranışlar Üzerindeki Etkisi". FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimler Dergisi 18 (2021), 287-316. https://doi.org/10.16947/fsmia.1050295