SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ
Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 43 Sayfa Aralığı: 145 - 170 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33418/ataunikkefd.827181 İndeks Tarihi: 29-07-2022
SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ
Öz: Bu çalışmada Türkiye’deki çocukların mobil internet deneyimlerini sosyal çevrenin gözünden ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışma tarama modelinin benimsendiği betimsel bir araştırmadır. Çalışma grubu 9-16 yaş grubundaki internet kullanıcısı olan çocukların sosyal çevrelerinde yer alan ebeveynler, akranlar, öğretmenler ve okul yöneticilerden seçilen 84 katılımcıdan oluşmaktadır. Ebeveynler, akranlar ve öğretmen-okul yöneticileri için geliştirilen 3 ayrı görüşme formu ile toplanan veriler betimsel ve içerik analizi teknikleriyle çözümlenmiştir. Sosyal çevreye göre çocukların çoğunlukla evlerinden internete erişim sağladıkları, günde birçok kez çevrimiçi oldukları ve internete erişim sağlamak için akıllı telefon kullandıkları görülmüştür. Çocukların mobil interneti daha çok sosyal ağlara bağlanmak ve oyun oynamak için kullandıkları belirtilmiştir. Sosyal çevreye göre çocukların mobil cihaz ve internet kullanmaya yönelik öne çıkan becerilerinin kablosuz ağa bağlanma, uygulama indirme ve fotoğraf çekip sosyal ağlarda paylaşma olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çocukların istenmeyen içerikleri engelleme, farklı uygulamaları güvenlik yönünden kıyaslama, uygulama reklamlarını bloke edememe gibi güvenli internet kullanıma yönelik becerilerinde eksiklikler olduğu belirtilmiştir. Çocukların internette istenmeyen içeriklerle, tanımadığı kişilerle karşılaşmalarının ve internet bağımlısı olmalarının yanı sıra bazılarının da mobil cihazlarından arkadaşlarının fotoğraflarını çekip izinsiz paylaştıkları görülmüştür. Çocukların mobil internette karşılaştıkları riskleri kendilerinin çözmeye çalıştıkları ve çözemedikleri durumlarda çoğunlukla ebeveynlerinden ve akranlarından yardım istedikleri sosyal çevre tarafından dile getirilmiştir. Sonuç olarak, çocukların güvenli internet kullanma becerilerini ve dijital mahremiyet konusundaki farkındalıklarını artırmaya yönelik eğitimler verilebilir.
Anahtar Kelime: CHILDREN’S MOBILE INTERNET EXPERIENCES FROM THE PERSPECTIVE OF THE SOCIAL MILIEU
Öz: The purpose of the study is to reveal children’s experience of mobile internet from the perspective of the social milieu in Turkey. The study is a descriptive research in which the survey model is adopted. The study group consisted of 84 participants, including parents, peers, teachers, and school administrators in the social milieu of children who are internet users in the 9-16 age group. Data collected by three different interview forms developed for parents, peers, and teacher-school administrators were analyzed by the descriptive and content analysis techniques. According to the social milieut, it was observed that children have more access to the internet at home and they prefer smartphones to access the internet and they are online many times a day. It was indicated that children mostly use mobile internet to connect to social networks and play games. According to the social milieu, it was determined that the prominent skills of children for using mobile devices and the internet are to connect to the wireless network, download applications, and take photos and share them on social networks. Furthermore, it was indicated that there are deficiencies in children's skills for safe internet use, such as blocking unwanted content, comparing different applications in terms of security, and not being able to block application advertisements. Except for encountering strangers and unwanted contents on the internet and being internet addicted, it was observed that children take photos of their friends and share them without any permission. It was stated by the social milieu that children often seek help from their parents and peers when they try to solve the risks they encounter on the mobile internet themselves and cannot solve them. As a result, training can be given to increase children's safe internet use skills and awareness of digital privacy.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aksoy, A. (2019). Ortaokul öğrencilerinin riskli internet davranışları ve güvenli internet kullanımı hakkında öğrenci ve ebeveyn görüşleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Anderson, M., & Jiang, J. (2018). Teens, social media and technology 2018. Pew Research Center’s Internet & American Life Project. http://www.pewinternet.org/2018/05/31/teens-social-media-technology-2018/
- Arslan, H., Çoklar, A. N., & Şahin, İ. (2012). Rehber Öğretmenlerin; internete yönelik tehberlik açısından yeterliliklerinin değerlendirilmesi. E-Journal of New World Sciences Academy, 7(1), 241–250.
- Aslan, A., & Karakus Yilmaz, T. (2021). Changes in safer internet use of children in Turkey between 2010-2015 and impact of contextual issues. Malaysian Online Journal of Educational Technology, 9(1), 1-18. https://doi.org/10.17220/mojet.2021.9.1.238
- Aslan, A., & Karakuş Yılmaz, T. (2017). Türkiye’de güvenli internet uygulamalarına yönelik uygulamalar. Dumlupınar Sosyal Bilimler Dergisi, 53, 121-143.
- Batıgün, A. D., & Kılıç, N. (2011). İnternet bağımlılığı ile kişilik özellikleri, sosyal destek, psikolojik belirtiler ve bazı sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 26(67). 1-10.
- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. (2018). 2018 internetin bilinçli ve güvenli kullanımı saha çalışması raporu. Ankara: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. https://www.guvenliweb.org.tr/dosya/oZPyg.pdf
- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. (2020). Türkiye elektronik haberleşme sektörü üç aylık pazar verileri raporu. Ankara: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. https://www.btk.gov.tr/uploads/pages/pazar-verileri/ceyrek-raporu-2020-4- ceyrek-26-03-21-kurum-disi.pdf
- Chaudron, S. (2015) Young children (0–8) and digital technology: a qualitative exploratory study across seven countries. Luxembourg: Publications Office of the EuropeanUnion. http://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/handle/JRC93239
- Çetinkaya, L., & Sütçü, S. (2016). Çocukların gözüyle ebeveynlerinin bilişim teknolojileri kullanımlarına yönelik kısıtlamaları ve nedenleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 7(1), 79-116. https://doi.org/10.17569/tojqi.58102
- Çoklar, A. N., Güven, C., & Işık, O. (2016, 6-8 Ekim). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin internet kullanımı konusunda rehberlik durumları [Konferans sunumu]. 4. Uluslararası Öğretim Teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Sempozyumu, Elazığ.
- Demirel, M., Yörük, M., & Özkan, O. (2012). Çocuklar için güvenli İnternet: güvenli İnternet hizmeti ve ebeveyn görüşleri üzerine bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 54-68.
- Haddon, L., & Vincent, J. (eds.) (2014). European children and their carers’ understanding of use, risks and safety issues relating to convergent mobile media (Report D4.1). The London School of Economics and Political. http http://eprints.lse.ac.uk/60147/
- Haddon, L. ve Vincent, J. (2015). UK children’s experience of smartphones and tablets: perspectives from children, parents and teachers. The London School of Economics and Political. http://eprints.lse.ac.uk/62125/
- İlhan, V., & Aydın, H. (2019). Okul topluluğu üyelerinin internet ve mobil iletişim teknolojileri ile etkileşimin olası riskleri üzerine düşünceleri. Journal of International Social Research, 12(64), 755-772. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3396
- Karahisar, T. (2014). İnternette çocukları bekleyen riskler ve medya okuryazarlığı. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 4(4), 82-95.
- Kaşıkçı, D., Çağıltay, K., Karakuş, T., Kurşun, E., & Ogan, C. (2014). Türkiye ve Avrupa'daki çocukların İnternet alışkanlıkları ve güvenli İnternet kullanımı. Eğitim ve Bilim, 39(171), 230.
- Kop, Y., & Yiğit, E. Ö. (2017). Ortaokul öğrencilerinin internet kullanımına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(Bahar 2017), 159-170. http://dx.doi.org/ 10.9775/kausbed.2017.010
- Lauricella, A. R. (2013). Çocukların Medya Katılımı (A. Aksakal, Çev.). 1. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi: 14-15 Kasım 2013- Bildiriler Kitabı Cilt 2 (s.117- 137). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
- Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage Publications.
- Livingstone, S., Haddon, L., Görzig, A. ve Ólafsson, K. (2011). EU kids online: final report. The London School of Economics and Political. http://eprints.lse.ac.uk/45490/
- Madden, M., Lenhart, A., Duggan, M., Cortesi, S., & Gasser, U. (2013). Teens and technology 2013. Pew Research Center’s Internet & American Life Project. http://www.pewinternet.org/files/old-media//Files/Reports/ 2013/PIP_TeensandTechnology2013.pdf
- Mascheroni, G., & Ólafsson, K. (2014). Net Children Go Mobile: Risks and opportunities. http://eprints.lse.ac.uk/55798/
- Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2. Baskı). SAGE Publications.
- Mishna, F., Saini, M., & Solomon, S. (2009). Ongoing and online: Children and youth's perceptions of cyber bullying. Children and Youth Services Review, 31(12), 1222- 1228. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2009.05.004
- Odabaşı, H. F., Varank, İ., Yıldırım, S., Koyuncu, F., Dönmez, O., & Şumuer, E. (2015). Bilinçli İnternet kullanımı araştırması. http://www.kesfetprojesi.org/kesfet/
- Ofcom. (2021). Children and parents: Media use and attitudes report 2020/21. https://www.ofcom.org.uk/__data/assets/pdf_file/0025/217825/children-and- parents-media-use-and-attitudes-report-2020-21.pdf
- Ogan, C., Karakuş, T., & Kurşun, E. (2013) Methodological issues in a survey of children's online risk-taking and other behaviours in Europe. Journal of Children and Media, 7(1), 133-150. https://doi.org/10.1080/17482798.2012.739812
- Ólafsson, K., Livingstone, S., & Haddon, L. (2014). Children’s Use of Online Technologies in Europe. A review of the European evidence base. The London School of Economics and Political. http://eprints.lse.ac.uk/50228/
- Ölçer, N. (2019). Çocukların internet kullanımına yönelik ebeveynlerin risk algısı üzerine bir inceleme. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi, (13), 128- 150.
- Özdemir, S., Küçük, F., Balcı, S., & Türköz, A. (2020). 11-18 yaş arasındaki adolesanların internet bağımlılık düzeyleri. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2), 83-92.
- Park, Y. J. (2014). My whole world’s in my palm! The second-level divide of teenagers’ mobile use and skill. New Media & Society, 1- 19. https://doi.org/10.1177/1461444813520302
- Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants part 1. On the Horizon, 9(5), 1-6. https://doi.org/10.1108/10748120110424816
- Price, M., & Dalgleish, J. (2010). Cyberbullying: Experiences, impacts and coping strategies as described by Australian young people. Youth Studies Australia, 29(2), 51-59.
- Ravalli, M. J., & Paoloni, P. C. (2016). Global Kids Online Argentina: Research study on the perceptions and habits of children and adolescents on the use of technologies, the internet and social media. http://globalkidsonline.net/wp- content/uploads/2016/05/Country-report_Argentina_28-Oct.pdf
- Rideout, V., & Robb, M. B. (2019). The common sense census: Media use by tweens and teens, 2019. https://www.commonsensemedia.org/sites/default/files/uploads/research/2019- census-8-to-18-full-report-updated.pdf
- Schaeffer, K. (2019). Most U.S. teens who use cellphones do it to pass time, connect with others, learn new things. https://www.pewresearch.org/fact- tank/2019/08/23/most-u-s-teens-who-use-cellphones-do-it-to-pass-time-connect- with-others-learn-new-things/
- Scott, J. (2008). Children as respondents. Christensen, P. ve James, A. (Ed.), Research with children: Perspectives and practices (2nd ed., pp. 87-108). Routledge.
- Smahel, D., Machackova, H., Mascheroni, G., Dedkova, L., Staksrud, E., Ólafsson, K., Livingstone, S., & Hasebrink, U. (2020). EU Kids Online 2020: Survey results from 19 countries. EU Kids Online. https://doi.org/10.21953/lse.47fdeqj01ofo
- Soyöz-Semerci, Ö., & Balcı, E. (2020). Lise öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığı üzerine bir alan araştırması: Uşak örneği. Journal of Humanities and Tourism Research, 10(3), 538-567. https://doi.org/10.14230/johut869
- Tekin, O. (2020). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık seviyelerinin genel akademik başarıları ve devamsızlık durumları ile ilişkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18 (1), 36-56. https://doi.org/10.37217/tebd.641182
- Tokel, S., Başer, D., & İşler, V. (2013). Türkiye’deki ebeveynlerin çocuklarının internet ve sosyal paylaşım siteleri kullanımına yönelik bilgi seviyeleri ve algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 225-236.
- Topan, A., Kuzlu Ayyıldız, T., Özsavran, M., & Mutlu, B. (2020). İlkokul öğrencilerinin bilgisayar, internet kullanımı ve bilgisayar oyunları hakkındaki düşünceleri. Çocuk Dergisi, 20(1), 20-26. https://doi.org/10.26650/jchild.2020.1.0004
- Türkiye İstatistik Kurumu. (2020). Hane halkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması, 2020. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)- Kullanim-Arastirmasi-2020-33679 adresinden erişildi.
- Valkenburg, P. M., & Peter, J. (2009). Social consequences of the Internet for adolescents: A decade of research. Current Directions in Psychological Science, 18 (1), 1-5. https://doi.org/10.1111/j.1467-8721.2009.01595.x
- Vandoninck, S., d'Haenens, L., & Smahel, D. (2014). Preventive measures: how youngsters avoid online risks. The London School of Economics and Political Science. http://eprints.lse.ac.uk/id/eprint/55797
- Vincent, J. (2015). Mobile opportunities: exploring positive mobile opportunities for European children. The London School of Economics and Political Science. http://eprints.lse.ac.uk/61015
- We Are Social. (2021). Digital 2021: Global overview report. https://wearesocial.com/digital-2021
- Yaman, F., Dönmez, O., Kabakçı Yurdakul, I., & Odabaşı, H. F. (2017). Okul rehber öğretmenleri gözünden ilköğretim öğrencilerinin karşılaştıkları çevrimiçi riskler. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 8(4), 415– 427. https://doi.org/10.17569/tojqi.339413
- Yasakcı, A., & Özdal, H. (2019). İlköğretim öğrencilerinin internet kullanımında karşılaştıkları sorunların değerlendirilmesi. International Journal of Emerging Technologies in Learning (iJET), 14(22), 204-219. https://doi.org/10.3991/ijet.v14i22.11731
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayınevi.
- Yılmaz, G., Şar A. H., & Civan, S. (2015). Ergenlerde mobil telefon bağımlığı ile sosyal kaygı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Online Journal Of Technology Addiction & Cyberbullying, 2(2), 20-37.
- Yücelyiğit, S., & Aral, N. (2020). Dijital teknolojiyi üretim ve tüketim amacıyla kullanan çocukların ve ebeveynlerinin tercihlerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 1071-1084. https://doi.org/10.17679/inuefd.739564
| APA | Turgut Y, Kurşun E (2021). SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ. , 145 - 170. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| Chicago | Turgut Yiğit Emrah,Kurşun Engin SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ. (2021): 145 - 170. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| MLA | Turgut Yiğit Emrah,Kurşun Engin SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ. , 2021, ss.145 - 170. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| AMA | Turgut Y,Kurşun E SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ. . 2021; 145 - 170. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| Vancouver | Turgut Y,Kurşun E SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ. . 2021; 145 - 170. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| IEEE | Turgut Y,Kurşun E "SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ." , ss.145 - 170, 2021. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| ISNAD | Turgut, Yiğit Emrah - Kurşun, Engin. "SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ". (2021), 145-170. https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.827181 |
| APA | Turgut Y, Kurşun E (2021). SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(43), 145 - 170. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| Chicago | Turgut Yiğit Emrah,Kurşun Engin SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.43 (2021): 145 - 170. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| MLA | Turgut Yiğit Emrah,Kurşun Engin SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.43, 2021, ss.145 - 170. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| AMA | Turgut Y,Kurşun E SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 0(43): 145 - 170. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| Vancouver | Turgut Y,Kurşun E SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 0(43): 145 - 170. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| IEEE | Turgut Y,Kurşun E "SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ." Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.145 - 170, 2021. 10.33418/ataunikkefd.827181 |
| ISNAD | Turgut, Yiğit Emrah - Kurşun, Engin. "SOSYAL ÇEVRENİN GÖZÜNDEN ÇOCUKLARIN MOBİL İNTERNET DENEYİMLERİ". Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 43 (2021), 145-170. https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.827181 |
