Yıl: 2021 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 376 - 389 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.51120/NEUHFD.2021.25 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sosyal Plan Kavramı

Öz:
Bu çalışmada, Türk hukukunda terminolojik olarak pek de aşina olunmayan sosyal plan kavramı incelenmektedir. Bu inceleme yapılırken Türk pozitif hukukundaki sosyal plana ilişkin hükümlere kaynak teşkil eden İsviçre hukuku ile sosyal plan açısından öncü ülke niteliği taşıyan Alman hukukundaki düzenlemeler dikkate alınmaktadır. İncelemede sosyal plan kavramının Türk hukukunda öteden beri uygulaması olan tenkisat kuralları, bir dönem yargı kararlarında kabul edilen sosyal seçim ölçütleri ve özellikle toplu işçi çıkarma kapsamında işyeri sendika temsilcileriyle görüşme yükümlülüğü ile arasındaki bağlantı vurgulanmaktadır. Öte yandan toplu iş sözleşmesi ile oldukça benzer bir sözleşme niteliği taşıyabilen sosyal planın hukuki niteliği tespit edilmektedir. Yine sosyal planda, işten çıkarmaların önlenmesi, azaltılması veya olumsuz sonuçlarının hafifletilmesi için alınabilecek önlemler ve bu önlemlerin sınırları üzerinde durulmaktadır. Sonuç olarak çalışma hayatında üstleneceği fonksiyon ve iş barışına sunacağı katkı esas alınarak, toplu işçi çıkarmanın planlandığı ve belli sayıda işçinin çalıştığı işyerlerinde sosyal plan hazırlanmasının bir yükümlülük olarak düzenlenmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelime: toplu işçi çıkarma tenkisat kuralları sosyal plan yapısal değişiklikler işçilerin korunması

Concept of Social Plan

Öz:
In this study, the concept of social plan, which is not familiar in a terminological aspect with the Turkish law, is examined also considering Swiss law, which is the source of the provisions regarding the social plan in the Turkish law, and the regulations in German law, which is a leading country in terms of social plan. In the study, the connection between the social plan and the rules of reduction inforce, which has long been applied in Turkish law, the socia,l choice criteria was adopted in judicial decisions for a period, and especially the obligation to meet with workplace union representatives within the scope of collective dismissal are emphasized. In addition, the legal nature of the social plan, which can be quite similar to a collective bargaining agreement, is determined. Also, the measures that can be taken in the social plan to prevent, reduce or mitigate the negative consequences of dismissals and the limits of these measures are evaluated. As a result, considering its function in working place and contributions to working environment peace it is recommended to organize a social plan as a legal obligation in workplaces where collective dismissal is planned and where a certain number of workers are employed.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akkaşoğlu, Şeyma; Şirketlerde Birleşme, Bölünme veya Tür Değiştirmenin İş Sözleşmelerine Etkisi, Onikilevha Yayıncılık, İstanbul, 2017.
  • Alp, Mustafa; “Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Bölünme, Birleşme ve Tür Değiştirmenin İş İlişkilerine Etkisi (TTK 178; 158; 190)”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2012/1, s. 51-74.
  • Aksu, Mustafa; “Borçlar Kanunu’nun 316 ve 317’inci Maddelerinde Düzenlenmiş Olan Umumi Mukavelenin Yürürlük Sorunu”, İÜHFM, C. LVIII, S. 1-2, s. 99-148. Alpagut, Gülsevil; “İş Sözleşmesinin Feshinde Sosyal Seçim Yükümlülüğü Mevcut Mudur?”, Sicil
  • İş Hukuku Dergisi, S. 4, Aralık 2006, s. 95-105.
  • Baeni, Eva-Maria; “Sozialplanpflicht und weitere Auswirkungen des Sanierungsrechts auf das Arbeitsrecht”, ArbR, 2013, s. 19-103.
  • Besgen, Nicolai; “BetrVG § 112”, in BeckOK Arbeitsrecht (Christian Rolfs/Richard Giesen/Ralf Kreikebohm/Miriam Messling/Peter Udsching (Hrsg.)), 59. Edition, C. H. Beck, 01.03.2021.
  • Çelik, Nuri/Caniklioğlu, Nurşen/Canbolat, Talat; İş Hukuku Dersleri, 32. Bası, Beta Basım Yayın, İstanbul, 2019.
  • Daetwyler, Valerie; Sozialplan in der Schweiz aus arbeitsrechtlicher Sicht, Dike Verlag, Zürih, 2019.
  • Ekmekçi, Ömer; Toplu İş Hukuku Dersleri, 2. Baskı, Onikilevha Yayıncılık, İstanbul, 2019.
  • Geiser, Thomas; “Sozialplanpflicht im schweizerischen Arbeitsrecht”, ZBJV, 153/2017, s. 817-840.
  • Giudici, Camilla; Der Sozialplan in einer vergleichenden europaeischen Perspektive –Unter besonderer Berücksichtigung der Schweiz, Deutschlands und Italiens, Staempfli Verlag, Bern, 2019.
  • Gündoğdu, Gökmen/Kaplan, Hasan Ali; “İsviçre ve Alman Hukuku Işığında Yeni Türk Ticaret Kanunu m. 147 f. 2-i Hükmünde Öngörülen ‘Sosyal Plan’ Kavramı”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 24, Aralık 2011, s. 160-171.
  • Gürsoy, Kemal Tahir; “İşverenin Sorumluluğu (BK. 332, İş K. 73)”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 1974, C. 31, S. 1-4, s. 185-198.
  • Güzel, Ali; “İş Güvencesine İlişkin Yasal Esasların Değerlendirilmesi”, içinde İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2004 Yılı Toplantısı, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul, 2004, s. 15-145.
  • Junker, Abbo; Grundkurs Arbeitsrecht, 17. Auflage, C. H. Beck Verlag, Münih, 2018.
  • Kaellin, Thomas/Stalder, Noelle; “Massenentlassung und Sozialplan”, AJP, 2018, s. 1014-1022.
  • Kania, Thomas; “BetrVG §§ 112, 112a”, içinde Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht (Rudi Müller-Glöge/Ulrich Preis/Ingrid Schmidt (Hrsg.)), 21. Auflage, C. H. Beck Verlag, Münih, 2021.
  • Karaman, Hüzüme; Toplu İşçi Çıkarma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2010.
  • Mollamahmutoğlu, Hamdi/Astarlı, Muhittin/Baysal, Ulaş; İş Hukuku, 6. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2014.
  • Müller, Martin L.; “Sozialplaene bei Umstrukturierungen”, AJP, 2009, s. 939-948.
  • Oğuzman, Kemal; “İş Kazası veya Meslek Hastalığından Doğan Zararlardan İşverenin Sorumluluğu”, Y. 1968, C. 34, S. 1-4, s. 322-342.
  • Rehbinder, Manfred/Stöckli, Jean-Fritz; “Der Arbeitsvertrag, Art. 331-355 und Art. 361-362 OR”, içinde Berner Kommentar(Heinz Hausheer/Hans Peter Walter (Hrsg.)), 2. Auflage, Staempfli Verlag, Bern, 2014.
  • Süzek, Sarper; İş Hukuku, 18. Baskı, Beta Basım Yayın, İstanbul, 2019.
  • Tekinalp, Ünal; “Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Sosyal Plan”, içinde İş Dünyası ve Hukuk, Prof. Dr. Tankut Centel’e Armağan, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul, 2011, s. 1082- 1092.
  • Türe, Gökhan; İş Sözleşmesinin Kurulması, LYKEION Yayıncılık, Ankara, 2021. (Urhanoğlu) Cengiz, İştar; Türk Hukukunda Toplu İşçi Çıkarma, Turhan Kitabevi, Ankara, 2009.
  • Vogel, Alexander/Heiz, Christoph/Behnisch, Urs R./Sieber, Andrea/Opel, Andrea; “Art. 14 Fusionsbericht” içinde OFK-FusG Kommentar, 3. Auflage, Orell Füssli Verlag, Zürih, 2017.
  • Wildhaber, Isabelle; “Die neue Sozialplanpflicht – für die Praxis ein Buch mit sieben Siegeln”, AJP, 2015, s. 427-436.
APA Türe M (2021). Sosyal Plan Kavramı. , 376 - 389. 10.51120/NEUHFD.2021.25
Chicago Türe M. Gökhan Sosyal Plan Kavramı. (2021): 376 - 389. 10.51120/NEUHFD.2021.25
MLA Türe M. Gökhan Sosyal Plan Kavramı. , 2021, ss.376 - 389. 10.51120/NEUHFD.2021.25
AMA Türe M Sosyal Plan Kavramı. . 2021; 376 - 389. 10.51120/NEUHFD.2021.25
Vancouver Türe M Sosyal Plan Kavramı. . 2021; 376 - 389. 10.51120/NEUHFD.2021.25
IEEE Türe M "Sosyal Plan Kavramı." , ss.376 - 389, 2021. 10.51120/NEUHFD.2021.25
ISNAD Türe, M. Gökhan. "Sosyal Plan Kavramı". (2021), 376-389. https://doi.org/10.51120/NEUHFD.2021.25
APA Türe M (2021). Sosyal Plan Kavramı. Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi, 4(2), 376 - 389. 10.51120/NEUHFD.2021.25
Chicago Türe M. Gökhan Sosyal Plan Kavramı. Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi 4, no.2 (2021): 376 - 389. 10.51120/NEUHFD.2021.25
MLA Türe M. Gökhan Sosyal Plan Kavramı. Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi, vol.4, no.2, 2021, ss.376 - 389. 10.51120/NEUHFD.2021.25
AMA Türe M Sosyal Plan Kavramı. Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi. 2021; 4(2): 376 - 389. 10.51120/NEUHFD.2021.25
Vancouver Türe M Sosyal Plan Kavramı. Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi. 2021; 4(2): 376 - 389. 10.51120/NEUHFD.2021.25
IEEE Türe M "Sosyal Plan Kavramı." Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi, 4, ss.376 - 389, 2021. 10.51120/NEUHFD.2021.25
ISNAD Türe, M. Gökhan. "Sosyal Plan Kavramı". Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi 4/2 (2021), 376-389. https://doi.org/10.51120/NEUHFD.2021.25