Yıl: 2005 Cilt: 11 Sayı: 43 Sayfa Aralığı: 423 - 441 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü

Öz:
İlköğretim okullarındaki kültürel yapının belirlenmesi bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırma tarama modelindedir. İlköğretim okullarında kültürel yapının belirlenebilmesi için nicel yöntem kullanılmıştır. Araştırma kapsamına Giresun İli merkezinde bulunan 8 ilköğretim okulunda çalışan öğretmenler dahil edilmiştir. Araştırmanın evrenini oluşturan 16 ilköğretim okulundan "basit rastlantısal örnekleme" yöntemiyle seçilen 8 ilköğretim okulu araştırmanın örneklemini oluşturmuştur.. Örnekleme alınan okullarda 151 kadın, 153 erkek olmak üzere toplam 304 öğretmen çalışmaktadır. Örneklemin evreni temsil oranı, öğretmen sayısı itibariyle %58.4, ilköğretim okulu sayısı itibariyle %50'dir. Araştırmada kullanılan anket araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde yüzde ve frekanslardan faydalanılmış, ilişki çözümlemelerinde bağımsız t-testi, pearson momentler korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ilköğretim okullarında en başat kültürel boyut görev kültürü çıkmıştır. Görev kültürünü sırasıyla başarı, bürokratik kültür ve destek kültürü takip etmektedir. Bayanlar çalıştıkları örgütleri daha bürokratik bulmaktadır. Dört kültürel boyut arasında bürokratik kültür hariç olumlu ilişki vardır. Araştırma bulguları, ilköğretim okullarında "iş"in "birey "den önce geldiği şeklinde yorumlanabilir. Araştırma sonuçları, daha önce Türkiye'de yapılan araştırma sonuçlarını desteklemektedir.
Anahtar Kelime: örgütsel kültür ilk öğretim okulları okul kültürü

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Sosyoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

Organizational Culture in Primary Schools

Öz:
The purpose of this study is to examine the cultural structures of primary schools. Subjects of this study were 237 teachers of eight primary school s randomly selected in Giresun province of Turkey. Data were collected via a questionnaire developed by researcher. Data were tabulated by using frequencies and percentages and analyzed by using the independent sample t-test and Pearson moments correlation coefficient. Findings indicated that dominant cultural dimension in primary schools is the task culture. Task culture is followed respectively by success culture, bureaucratic •culture, and supportive culture. Female teachers seemed to perceive their schools as more bureaucratic compared to perception of their male colleagues. Examination of the relationship between cultural dimensions indicated positive relationship among four cultural dimensions with the exception of bureaucratic culture.
Anahtar Kelime: elementary schools school culture organizational culture

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Sosyoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Arseven, Ali D. (1994). Alan araştırma yöntemi. Ankara: Tekışık Matbaası.
  • Balcı, A. (1993). Etkili okul. Kuram, uygulama ve araştırma. Ankara: Erek Ofset.
  • Balcı, A. (1998). "Okul yöneticilerinin liderlik sitilleri" Türkiye'de eğitim yönetimi. (Ed. H. Taymaz & M. Hesapçıoğhı) İstanbul: Kültür Koleji Vakfı Yayınları.
  • Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma. (3. baskı) Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Cheng Y.C. (1993). "Profiles of organizational culture and effective schools." School Effectiveness and School improwement, 4/2 85-110
  • Cooke, R.&. Szumal, J.L (1993). Measuring normative beliefs and shared behavioral expectations in organizations.Psychological Reports;72,1299-1330.
  • Cooney, M.H. (1995). Readiness for school or school culture? Childhood Educational, 164-166.
  • Cunningham,W.G., & D.V. Gresso. (1993). Cultural leadership for a new generation of american school. Educational Plannig, 9/4,23-31
  • Çelik, V.(1997). Okul kültürü ve yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Florio-Ruane, S. (1989). Social organizations of classes and schools. In M.C. Reynolds (Ed.), Knowledge Pres for Beginnig Teacher (pp.163-172). New York: Pergamon Pres.
  • Fullan, M. (2001) Leading in a culture of change. San Francisco: Jossey-Bass Publishers
  • Handy, C.B. (1981). Understanding organization (second edition). Aylesbury: Hazell Watson Ltd.
  • Harrison, R.(1972). "Understanding your organization's character." Harvard Business Review. May-June,119-128
  • Heckman, P.E.( 1993) School restructuring in practice. Reckoning with the culture of school. International Journal of Educational Reform,2/3 263-271.
  • Hofstede, Geert. (1980). Culture's Consequences. California: Sage Publication.
  • İpek, C. (1999). Resmi Liseler ile Özel Liselerde Örgütsel Kültür ve Öğretmen-Öğrenci İlişkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Jastke, K. (2003) Organizational culture and innovation m nonprofit human service organization. http//management conference.com (15.04.2003)
  • Kagan, D.M. (1992). Professional growth among pre-service and beginnig teachers. Review of Educational Research, 62,129469
  • Kilian, C. (1999).The two sides of the school culture coin. TECHNOS Quarterly, 8/3. http://www.technos.net/journal/volume8/3kilian.htm (07.02.2004).
  • Kono, T. (1992). Corporate culture and long-range plannig . In T.Kono (Ed.). Strategic Management in Japanese Companies, (pp. 55-65). Oxford: Pergamon Pres.
  • Özcan,H.(1996) Liselerde uygulanan yönetim biçimleri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Peterson, K.D., & Deal, T.E (2002). Shaping school culture fieldbook. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
  • Pheysey D.C. (1993). Organizational cultures: Types and transformations. London: Routledge.
  • Ramsey, R.D. (1992). Secondary principal's survival guide. New Jersey: Prentice Halline.
  • Rosenholtz, SJ. (1991). Teachers' workplace: The social organization of schools. New York: Teachers College Pres
  • Saphier J. & King M.(1985) "Good seeds grow in strong cultures." Educational Leadership, March, 67-74
  • Sencer M.&Y. Sencer. (1978). Toplumsal araştırmalarda yöntembilim. Ankara: TODİE yayınları.
  • Şişman, M. (2002). Örgütler ve kültürler. Ankara: Pegem A yayınları,
  • Stolp S.&Smith, S.C.(1997) "Cultural leadership." In C.H.Smith& P.K.Piele (Ed.)(pp.l57-178) School Leadership: Handbook for Excellence. (Third edition) USA.Universitiy of Oregon.
  • Thacker, J.L., & Mclnerney W.D. (1992). "Changing academic culture to improve student achievement in the elementary schools". Ers Spectrum,10/ 4,18-23
  • Terzi, A.R. (1999). Özel ve devlet liselerinde örgüt kültürü, yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Weiner, L. (2000). "Research in the 90's: Implications for urban teacher preparation." Review of Educational Research, 70,369-406.
  • Vries KM. & Miller, D. (1996). "Personality, culture and organization." Academy of Management Review, 11/2:266-279.
APA TERZİ A (2005). İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. , 423 - 441.
Chicago TERZİ ALİ RIZA İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. (2005): 423 - 441.
MLA TERZİ ALİ RIZA İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. , 2005, ss.423 - 441.
AMA TERZİ A İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. . 2005; 423 - 441.
Vancouver TERZİ A İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. . 2005; 423 - 441.
IEEE TERZİ A "İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü." , ss.423 - 441, 2005.
ISNAD TERZİ, ALİ RIZA. "İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü". (2005), 423-441.
APA TERZİ A (2005). İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 11(43), 423 - 441.
Chicago TERZİ ALİ RIZA İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 11, no.43 (2005): 423 - 441.
MLA TERZİ ALİ RIZA İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, vol.11, no.43, 2005, ss.423 - 441.
AMA TERZİ A İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 2005; 11(43): 423 - 441.
Vancouver TERZİ A İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 2005; 11(43): 423 - 441.
IEEE TERZİ A "İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü." Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 11, ss.423 - 441, 2005.
ISNAD TERZİ, ALİ RIZA. "İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü". Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 11/43 (2005), 423-441.