TY - JOUR TI - TANZİMAT’TAN CUMHURİYET’E TAŞRA TEŞKİLATINDA MALATYA (1839-1924) AB - Malatya, 1516 yılında Osmanlı taşra teşkilatına “Dulkadiriyye/Maraş” Eyaleti’ne, “Sancâk” olarak dâhil olmuştur. Osmanlı taşra teşkilatında Tanzimat’la başlayan mülkî idarî düzenlemeler sürecinde 1847’de Harput Eyaleti’ne bağlı sancak haline getirildiyse de 1867 Vilâyet Nizâmnâmesi ile Malatya sancak olmaktan çıkarıldı ve “Kaza” statüsünde Diyarbakır Vilayeti’nin Mamüratü’laziz sancağına bağlandı. 1870’te ise mülkî idarî olarak tekrar sancak statüsüne yükseltildi ve Osmanlı Devleti’nde 1864’den itibaren uygulamaya konulan, “Müstakil/Mülhak Livâ” ayrımında “Mülhak Livâ” olarak 1883’te yeniden Mamüratü’l-aziz Vilâyeti’ne katıldı. II. Meşrutiyet’ten sonra ve özellikle I. Dünya Savaşı sürecinde, öncelikle asayişin sağlanması, ulaşım ve idari işlerin kolaylıkla yürütülebilmesi maksadıyla birçok liva gibi Malatya’nın da “Müstakil Liva” olması hususunda kanun layihaları hazırlanmıştır. Bu düzenlemeler hukukî anlamda Osmanlı Meclîs-i Mebûsânı’nda tartışmalara konu olmuştur. Nihayet, Millî Mücadele Dönemi’nde, 31 Mayıs 1920 tarihinde I. İcra Vekilleri Heyeti’nin kararıyla “Müstakil Liva” yapılmış ve 20 Nisan 1924 Teşkilât-ı Esâsî’sinin 89. mddesi ile vilâyet/il olmuştur. AU - karagöz, mehmet PY - 2021 JO - İçtimaiyat (Online) VL - 5 IS - 2 SN - 2602-3377 SP - 238 EP - 275 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/504536 ER -