OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ

Yıl: 2021 Cilt: 11 Sayı: Hacı Bektaş Veli Özel Sayısı Sayfa Aralığı: 26 - 36 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30783/nevsosbilen. 1011358 İndeks Tarihi: 29-07-2022

OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ

Öz:
Bektaşi”, “Alevi” veya “Kızılbaş” tabirleri genellikle Sünni inancın dışında bulunan topluluklar için kullanılmıştır. Osmanlı Devleti’nin özellikle Kızılbaşlığı(Aleviliği) kendine özgü bir inanç sistemi veya resmî bir mezhep olarak tanımadığını Osmanlı arşivinde bulunan mevcut belgelerde görmekteyiz. Özellikle sünni inancın dışındaki Alevi topluluk için, “Kızılbaş” veya “Rafizi” tabiri kullanılmıştır. Şah İsmail’in hayatını kaybetmesi neticesinde Anadolu’da yaşayan Kızılbaşlar İran’dan gerekli desteği bulamamışlardır. Safevi Devleti’nin yıkılarak hanedanın ortadan kalkması sonucu artık Kızılbaşların İran’la aralarında bir bağlantı kalmamıştır. Osmanlı Devleti de bu süreçte Kızılbaşları Bektaşi potası içerisinde eritme yönünde bir politika takip ederek Pirevinde (Hacı Bektaş Veli Tekkesi) 17. Yüzyılın başlarında postta oturan Çelebi’ye Bektaşi tekkelerinde tekkenişini belirleme yetkisini vermiştir. II.Abdülhamid döneminden itibaren Kızılbaş(Alevi) köylerin bulunduğu bölgelere medreseler açılmaya ve buralara dini öğretecek hocalar gönderilmeye başlanmıştı. Osmanlı Devleti Kızılbaş(Alevi) taifeyi İslam dışı kabul etmediği halde, onların inançlarını “batıl” olarak nitelendirmiş ve Akl-ı selim hocalar olarak nitelendirilen kimseleri bölgeye göndererek onları bu batıl inançlarından döndürmeyi hedeflemiştir.
Anahtar Kelime: Hacı Bektaş Veli Tekkesi Hacı Bektaş Veli Tekkesi, Kızılbaş-Alevi, Osmanlı Devleti Kızılbaş-Alevi Osmanlı Devleti

HACI BEKTAŞ VELİ DERVISH LODGE IN THE 19th AND 20th CENTURY, WHEN THE OTTOMAN STATE FOLLOWED A POLICY OF SUNNIZATION (FORCING TO CONVERT INTO SUNNI TRADITION) OF THE KIZILBAŞ (ALEVI)-BEKTASHIS

Öz:
The terms “Bektashi”, “Alevi” or “Kizilbas” are generally used for communities outside the Sunni belief. We see in the existing documents in the Ottoman archives that the Ottoman Empire did not recognize the Kizilbas (Alevism) as a unique belief system or an official sect. The term "Kızılbaş" or "Rafizi" was used especially for the Alevi community outside of the Sunni belief. As a result of the death of Shah Ismail, the Kizilbas living in Anatolia could not find the necessary support from Iran. As the Safavid State collapsed and the dynasty disappeared, there was no longer any connection between the Kizilbas and Iran. In this process, in the Ottoman Empire, following a policy of melting the Kizilbas in the Bektashi pot, he gave the authority to determine his lodge in the Bektashi lodges to Çelebi, who was sitting on the post in Pir House (Haci Bektaş Veli Dervish Lodge) at the beginning of the 17th century. Starting from the reign of Abdulhamid II, madrasas started to be opened in the regions where Kizilbas (Alevi) villages were located, and teachers to teach religion were sent to these areas. Although the Ottoman State did not accept the Kizilbas (Alevi) group as un-Islamic, it described their beliefs as "superstitious" and aimed to convert them from these superstitious beliefs by sending people who were described as wise teachers(common sense person) to the region.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA Selçuk H (2021). OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ. , 26 - 36. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
Chicago Selçuk Hava OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ. (2021): 26 - 36. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
MLA Selçuk Hava OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ. , 2021, ss.26 - 36. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
AMA Selçuk H OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ. . 2021; 26 - 36. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
Vancouver Selçuk H OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ. . 2021; 26 - 36. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
IEEE Selçuk H "OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ." , ss.26 - 36, 2021. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
ISNAD Selçuk, Hava. "OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ". (2021), 26-36. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen. 1011358
APA Selçuk H (2021). OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 11(Hacı Bektaş Veli Özel Sayısı), 26 - 36. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
Chicago Selçuk Hava OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 11, no.Hacı Bektaş Veli Özel Sayısı (2021): 26 - 36. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
MLA Selçuk Hava OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, vol.11, no.Hacı Bektaş Veli Özel Sayısı, 2021, ss.26 - 36. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
AMA Selçuk H OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 2021; 11(Hacı Bektaş Veli Özel Sayısı): 26 - 36. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
Vancouver Selçuk H OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 2021; 11(Hacı Bektaş Veli Özel Sayısı): 26 - 36. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
IEEE Selçuk H "OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ." Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 11, ss.26 - 36, 2021. 10.30783/nevsosbilen. 1011358
ISNAD Selçuk, Hava. "OSMANLI DEVLETİ’NİN KIZILBAŞ(ALEVİ)-BEKTAŞİLERİ SÜNNİLEŞTİRME SİYASETİ TAKİP ETTİĞİ 19. VE 20. YÜZYILDA HACI BEKTAŞ VELİ TEKKESİ". Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 11/Hacı Bektaş Veli Özel Sayısı (2021), 26-36. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen. 1011358