Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 492 Sayfa Aralığı: 141 - 174 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 17-05-2022

TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020)

Öz:
Türkiye Büyük Millet Meclisinin (TBMM) açılışından dokuz gün sonra 2 Mayıs 1920 tarihinde kurulan Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı, 2 Mayıs 2020 tarihi itibariyle yüzüncü yılını geride bırakmıştır. Bu bakanlık, yetki ve sorumluluk alanlarının önemi ve genişliği bağlamında yürütme organı içinde yer alan en kilit örgütlenmelerden biridir. İçişleri bakanı ise söz konusu örgütlenmenin hiyerarşik açıdan en üst konumdaki yetkilisidir. Literatürde milletvekilleri ve mahallî idare temsilcilerinin profiline ilişkin birçok araştırma bulunmasına rağmen içişleri bakanlarının profiline ilişkin herhangi bir araştırmaya rastlanmamaktadır. Bu eksiklikten hareketle, çalışmanın amacı, yüz yıllık süreçte, içişleri bakanlığı görevini üstlenen bakanların yaş, cinsiyet, eğitim durumu, meslek, doğum yeri, görev süresi, diğer bakanlıklardaki bakanlık deneyimi ve atanma şekillerine ilişkin verilerin toplanarak yorumlanması ve buradan hareketle içişleri bakanı profiline ilişkin değerlendirmelerde bulunulmasıdır. Ulaşılan bulgular, genel olarak içişleri bakanı profilinde gerontokratik, eril ve bürokratik unsurların ön planda olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelime:

THE HISTORICAL DEVELOPMENT OF THE MINISTRY OF INTERIOR AND THE PROFILE OF THE INTERIOR MINISTERS IN TURKEY (1920-2020)

Öz:
Republic of Turkey Ministry of Interior, which was founded nine days after the opening of the Grand National Assembly of Turkey on 2nd May 1920, has left behind its centenary year on 2nd May 2020. This ministry is one of the key organizations in the executive body as the context of the importance and breadth of its areas of the authority and responsibility. The interior minister is also the highest hierarchical official of the organization. Although there are many studies on the profile of deputies and local administration representatives in the literature, there is no research on the profile of the interior ministers. Based on this deficiency, the purpose of the study is to collect and interpret data regarding the age, gender, educational status, occupation, birthplace, duration of office, ministerial experience in other ministries and designation styles of ministers who have assumed the duty of the interior ministry, and is to make evaluations on the profile of the interior minister. The findings show that gerontocratic, masculine and bureaucratic elements are at the forefront in the profile of the interior minister in general.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1 Nolu Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (2018), Resmi Gazete, Tarih: 10.07.2018, Sayı: 30474.
  • Altunok, H. (2018), “Bakan”, Y.M. Işıkçı ve E. Alacadağlı (eds.), Kamu Yönetimi Ansiklopedisi, 1. Baskı içinde (48-52), Ankara: Astana Yayınları . Aslantaş, M.E. & Demir, R. (2015), “1980’den Günümüze İçişleri Bakanlığı”, M. Çelik (ed.), T.C. İçişleri Bakanlığı Tarihi (1920-2014), 1. Baskı içinde (420-610), Ankara: TİAV Yayınları.
  • Bal, H. & Çolak, Ç. (2017), “Türk Modernleşmesini ‘Devletin Bekası’ Kavramı Üzerinden Okumak”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 421-442.
  • Başa, Ş. (2015), “Dâhiliye Vekâleti Kuruluş ve Kurumsallaşma Dönemi 1920-1930”, M. Çelik (ed.), T.C. İçişleri Bakanlığı Tarihi (1920-2014), 1. Baskı içinde (18-141), Ankara: TİAV Yayınları.
  • Bozkurt, Ö. (2014), “Bakanlık”, Ö. Bozkurt, T. Ergun ve S. Sezen (eds.), Kamu Yönetimi Sözlüğü, 3. Baskı içinde (23-25), Ankara: TODAİE Yayınları.
  • Bulut, Y. & Akın, S. & Kurt, Z. (2019), “İçişleri Bakanlığı”, M. Altunok, H. Altunok, F. Bakırcı, F.G. Gedikkaya ve A. Aydın (eds.), Türkiye Cumhuriyeti Bakanlıklar Tarihi, 1. Baskı içinde (425-446), Ankara: TİAV Yayınları.
  • Çapar, S. (2015), “1930-1946 Döneminde Dâhiliye Vekâleti”, M. Çelik (ed.), T.C. İçişleri Bakanlığı Tarihi (1920-2014), 1. Baskı içinde (142-224), Ankara: TİAV Yayınları.
  • Çolak, Ç. (2016), “Osmanlı İmparatorluğu’ndaki İdari Reform Hareketleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(23), 397-416.
  • Demir, N. (2015), “İçişleri Bakanlığı 1960-1980 Dönemi”, M. Çelik (ed.), T.C. İçişleri Bakanlığı Tarihi (1920-2014), 1. Baskı içinde (324-419), Ankara: TİAV Yayınları.
  • Ergun, T. (2014), “Bakan”, Ö. Bozkurt, T. Ergun ve S. Sezen (eds.), Kamu Yönetimi Sözlüğü, 3. Baskı içinde (21), Ankara: TODAİE Yayınları.
  • Findley, C.V. (2014), Modern Türkiye Tarihi: İslam, Milliyetçilik ve Modernlik (1789- 2007), G. Ayas (çev.), 3. Baskı İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Heywood, A. (2012), Siyasetin Temel Kavramları, H. Özler (çev.), Ankara: Adres Yayınları.
  • İpşirli, B. (1993), “Dâhiliye Nezâreti”, TDV İslâm Ansiklopedisi, 8. Cilt içinde (414- 416), İstanbul: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi Yayınları.
  • Karaer, T. (1990), “Türk Kamu Yönetiminde Devlet Bakanlığı Sorunu”, Amme İdaresi Dergisi, 23(2), 47-74.
  • Karpat, K.H. (2013), Kısa Türkiye Tarihi 1800-2012, 2. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Lamba, M. & Aktel, M. & Altan, Y. & Kerman, U. (2014), “Türkiye’de Bakanlık Tipi Örgütlenme: Tarihsel ve Yasal Süreç”, Yönetim ve Ekonomi, 21(1), 173-189.
  • Lewis, B. (2010), Modern Türkiye’nin Doğuşu, B.B. Tuna (çev.), 4. Baskı, Ankara: Arkadaş Yayınları.
  • Ortaylı, İ. (2010), Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, 3. Baskı, Ankara: Cedit Neşriyat.
  • Ortaylı, İ. (2014), İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, 41. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları
  • Parlak, B. (2011), Kamu Yönetimi Sözlüğü, Bursa: MKM Yayıncılık.
  • Saylam, A. & Öktem, M.K. (2015), “Türk Kamu Yönetiminde Hizmet Bakanlığı Modeliyle Yeniden Yapılanma: Retrospektif Bir Yaklaşım Mı?”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 5(1), 1-20.
  • Saylam, A. (2017), “Erken Türkiye Cumhuriyeti Döneminde İktisadi Bağımsızlığı Sağlama Misyonuyla Ticaret Vekâleti (05.03.1924- 21.01.1928)”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (36), 19-46.
  • Sencer, M. (1984), “Osmanlı İmparatorluğunda Tanzimat Sonrası Siyasal ve Yönetsel Gelişmeler”, Amme İdaresi Dergisi, 17(2), 46-71.
  • T.C. İçişleri Bakanlığı (2020), İçişleri Bakanlığı Tarihçesi, Ankara, https://www. icisleri.gov.tr/icisleri-bakanligi-tarihcesi (Erişim Tarihi: 22.07.2020).
  • Tekin, Y. & Okutan, M.Ç. (2011), Türk Siyasal Hayatı, Ankara: Orion Kitabevi.
  • Terzi, M.A. (2015), Türk Devlet Geleneğinde Bürokrasi, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
  • Tunç, A. (2019), “Devlet Bakanlığı”, M. Altunok, H. Altunok, F. Bakırcı, F.G.
  • Gedikkaya ve A. Aydın (eds.), Türkiye Cumhuriyeti Bakanlıklar Tarihi, 1. Baskı içinde (219-251), Ankara: Türk İdari Araştırmalar Vakfı Yayınları.
  • Url (2020), https://www.biyografya.com/ (Erişim Tarihi: 23.07.2020).
  • Yıldırım, Ş. (2015), “1946-1960 Döneminde İçişleri Bakanlığı”, M. Çelik (ed.),
  • T.C. İçişleri Bakanlığı Tarihi (1920-2014), 1. Baskı içinde (227-323), Ankara: TİAV Yayınları.
APA Çolak Ç (2021). TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020). , 141 - 174.
Chicago Çolak Çağrı TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020). (2021): 141 - 174.
MLA Çolak Çağrı TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020). , 2021, ss.141 - 174.
AMA Çolak Ç TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020). . 2021; 141 - 174.
Vancouver Çolak Ç TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020). . 2021; 141 - 174.
IEEE Çolak Ç "TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020)." , ss.141 - 174, 2021.
ISNAD Çolak, Çağrı. "TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020)". (2021), 141-174.
APA Çolak Ç (2021). TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020). Türk İdare Dergisi, 0(492), 141 - 174.
Chicago Çolak Çağrı TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020). Türk İdare Dergisi 0, no.492 (2021): 141 - 174.
MLA Çolak Çağrı TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020). Türk İdare Dergisi, vol.0, no.492, 2021, ss.141 - 174.
AMA Çolak Ç TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020). Türk İdare Dergisi. 2021; 0(492): 141 - 174.
Vancouver Çolak Ç TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020). Türk İdare Dergisi. 2021; 0(492): 141 - 174.
IEEE Çolak Ç "TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020)." Türk İdare Dergisi, 0, ss.141 - 174, 2021.
ISNAD Çolak, Çağrı. "TÜRKİYE’DE İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE İÇİŞLERİ BAKANLARININ PROFİLİ (1920-2020)". Türk İdare Dergisi 492 (2021), 141-174.