Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi

çidem, aysun; GULTEKIN, MURAT; Baydemir, Recep; Biçer, Sevil

doi:10.4274/tnd.2021.44389

Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi

Murat GÜLTEKİN, (Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye)

Sevil BİÇER, (Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Kayseri, Türkiye)

Aysun ÇİDEM, (Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Kayseri, Türkiye)

Recep BAYDEMİR (Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye)

Türk Nöroloji Dergisi

6 0

Yıl: 2021 Cilt: 27 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 401 - 406 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.4274/tnd.2021.44389 İndeks Tarihi: 18-05-2022

Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi

Öz:

Amaç: Esansiyel tremor (ET), genel popülasyonda en sık görülen hareket bozukluğudur. Hastaların %90’ı ellerinde ve kollarında tremor yaşarlar. ET’li hastalar genelde motor işlevlerin kontrolünde problem yaşarlar. Bazıları yeme, içme, yazma gibi günlük yaşam aktivitelerinde (GYA) ciddi problemlerle başa çıkmak durumunda kalırlar. Dolayısıyla, ET hastalarda yeti yitimine sebep olabilir ve öz bakım problemlerine yol açabilir. Son zamanlarda yapılan çalışmalarda ET’li hastaların %73’ü GYA’da zorluklar yaşadığını bildirmişlerdir. Bu çalışmanın amacı, ET’li hastalardaki yeti yitimi ve öz bakım gücünün GYA üzerine etkilerini araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Araştırmaya 50 ET’li hasta dahil edildi. Hastalara kısa yeti yitimi anketi, öz bakım gücü ölçeği, Katz GYA indeksi ve Fahn Tolasa Marin tremor ölçeği uygulandı. Bulgular: Hastaların %58’i (n=29) kadın katılımcılardan oluştu. Hastaların yaş ortalaması 62,1 idi. Hastaların %72’sinde ET ellerdeydi. Hastaların yarısından fazlasının (%52) Fahn Tolasa Marin tremor ölçeğine göre 2. seviyede oldukları tespit edilmiştir. Hastaların %62’sinde yeti yitimi mevcuttu. Genel olarak erkeklerin aksine, ortalama yeti yitimi skorları kadınlarda anlamlı olarak daha yüksekti. Ayrıca, yeti yitimi ile GYA arasında pozitif bir ilişki bulundu. Ek olarak, öz bakım gücü ile GYA arasında da anlamlı bir ilişki raporlandı. Sonuç: Çalışma gösteriyor ki, hastalığın düzeyi arttıkça, yeti yitimi skorları da artıyor. Ayrıca, ET’li hastaların yeti yitimi ağırlaştıkça, hastaların öz bakım güçleri düşüyor. Buna ek olarak, kişilerin GYA’ya bağımlılığı da tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime:

Effects of Disability and Self-care Agency on the Activities of Daily Living in Patients with Essential Tremor

Öz:

Objective: Essential tremor (ET) is the most common movement disorder in the general population. Approximately, 90% of patients have upper extremity tremors. Patients with ET generally have a problem in motor control and some have serious problems in eating, drinking, writing, and other activities of daily living (ADL). Thus, ET may cause disability and self-care problems in their lives. Recent studies showed that ADL was impaired in 73% of patients. This study aimed to determine the effects of disability and self-care agency on ADL in patients with ET. Materials and Methods: This study includes 50 patients with ET. Brief disability questionnaire, self-care agency scale, Katz index of independence in ADL, and Fahn Tolasa Marin tremor scale were evaluated in the patients. Results: Among all patients, 58% (n=29) were female. The mean age of patients was 62.1 years. In addition, 72% of patients had hand tremors. More than 52% of patients had stage 2 diseases according to the Fahn Tolasa Marin tremor scale. Disability was detected in 62% of patients. In general, the mean disability scores were significantly higher in female patients compared to males. A positive correlation was found between disability and ADL. Moreover, a significant relationship between self-care agency and ADL was found. Conclusion: Our study shows that disability increases as the stage of the disease progress. In addition, as the disability due to ET becomes more severe, the selfcare agency of patients decreases. Moreover, their dependence on ADL has been observed.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Louis ED, Ferreira JJ. How common is the most common adult movement disorder? Update on the worldwide prevalence of essential tremor. Mov Disord 2010;25:534-541.
2. Sullivan KL, Hauser RA, Zesiewicz TA. Essential tremor epidemiology, diagnosis, and treatment. Neurologist 2004;10:250-258.
3. Whaley NR, Putzke JD, Baba Y, Wszolek ZK, Uitti RJ. Essential tremor: phenotypic expression in a clinical cohort. Parkinsonism Relat Disord 2007;13:333-339.
4. Louis ED, Benito-León J, Ottman R, Bermejo-Pareja F; Neurological Disorders in Central Spain (NEDICES) Study Group. A population-based study of mortality in essential tremor. Neurology 2007;69:1982-1989.
5. Lorenz D, Schwieger D, Moises H, Deuschl G. Quality of life and personality in essential tremor patients. Mov Disord 2006;21:1114-1118.
6. Raggi A, Leonardi M, Ajovalasit D, et al. Disability and profiles of patients with Parkinson’s disease described with ICF classification. Int J Rehabil Res 2011;34:141-150.
7. Aydın ZD, Ersoy İH, Baştürk A, et al. Determinants of limitation in activities of daily living in community dwelling elderly. Geriatri ve Geriatrik Nöropsikiyatri 2009;2:9-18.
8. Şahbaz M, Tel H. Determination of the relationship between the dependence status on daily living activities and home accidents among 65 years of age and older individuals living at home. Turk Geriatr Derg 2006;9:85-93
9. Lundervold DA, Ament PA, Holt P. Social anxiety, tremor severity, and tremor disability: a search for clinically relevant measures. Psychiatry J 2013;23:481-486.
10. Lundervold DA, Pahwa R, Ament PA, Corbin DE. Validity of clinical and patient ratings of tremor disability among older adults. Parkinsonism Relat Disord 2003;10:15-18.
11. World Healt Organization. International Classification of Impairments, Disabilities and Handicaps: a Manuel of Classification Relating to the Consequences of Disease. WHO 1980, Cenevre.
12. Kaplan İ. Yarı kırsal alanda bir sağlık ocağına başvuran hastalarda ruhsal bozuklukların yeti yitimi ile ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi 1995;6:169- 179.
13. Kearney BY, Fleischer BJ. Development of an instrument to measure exercise of self-care agency. Res Nurs Health 1979;2:25-34.
14. Nahcivan NO. A Turkish language equivalence of the Exercise of Self-Care Agency Scale. West J Nurs Res 2004;26:813-824.
15. Katz S, Ford AB, Maskowitz RW, Jackson BA, Jaffe MW. Studies of illness in the aged: the index of ADL: A Standardized Measure of Biological and Psychosocial Function. JAMA 1963;185:914-919.
16. Yardımcı E. İstanbul’da yaşayan yaşlı öğretmenlerin sağlık sonuçlarının günlük yaşam aktiviteleri ve aletli günlük yaşam aktiviteleri ile ilişkisi (Tıpta Uzmanlık Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi; 1995.
17. Fahn S, Tolosa E, Marin C. Clinical rating scale for tremor. In: Jankovic J, Tolosa E (eds). Parkinson’s Disease and Movement Disorders. 2nd ed. Munich: Urban & Schwarzenberg; 1988. p. 225-234.
18. Fahn S, Tolosa E, Marin C. Clinical rating scale for tremor. In: Jankovic J, Tolosa E, editors. Parkinson’s Disease and Movement Disorders. 2nd ed. Baltimore, MD: Williams & Wilkins; 1993;225-234.
19. Tanimura C, Matsumoto H, Tokushima Y, et al. Self-care agency, lifestyle, and physical condition predict future frailty in community-dwelling older people. Nurs Health Sci 2018;20:31-38.
20. Soysal P, Veronese N, Thompson T, et al. Relationship between depression and frailty in older adults: A systematic review and meta-analysis. Ageing Res Rev 2017;36:78-87.
21. Jang IY, Jung HW, Lee CK, et al. Rural and Urban Disparities in Frailty and Aging-Related Health Conditions in Korea. J Am Geriatr Soc 2016;64:908- 911.
22. Basak T, Unver V, Demirkaya S. Activities of daily living and self-care agency in patients with multiple sclerosis for the first 10 years. Rehabil Nurs 2015;40:60-65.
23. Erci B, Yılmaz D, Budak F. Effect of self-care ability and life satisfaction on the levels of hope in elderly people. J Psychiatry Nurs 2017;8:72-76.
24. Riegel B, Dickson VV, Kuhn L, Page K, Worrall-Carter L. Gender-specific barriers and facilitators to heart failure self-care: a mixed methods study. Int J Nurs Stud 2010;47:888-895.
25. Hariz GM, Blomstedt P, Koskinen LO. Long-term effect of deep brain stimulation for essential tremor on activities of daily living and healthrelated quality of life. Acta Neurol Scand 2008;118:387-394.

APA	GULTEKIN M, Biçer S, çidem a, Baydemir R (2021). Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi. , 401 - 406. 10.4274/tnd.2021.44389
Chicago	GULTEKIN MURAT,Biçer Sevil,çidem aysun,Baydemir Recep Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi. (2021): 401 - 406. 10.4274/tnd.2021.44389
MLA	GULTEKIN MURAT,Biçer Sevil,çidem aysun,Baydemir Recep Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi. , 2021, ss.401 - 406. 10.4274/tnd.2021.44389
AMA	GULTEKIN M,Biçer S,çidem a,Baydemir R Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi. . 2021; 401 - 406. 10.4274/tnd.2021.44389
Vancouver	GULTEKIN M,Biçer S,çidem a,Baydemir R Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi. . 2021; 401 - 406. 10.4274/tnd.2021.44389
IEEE	GULTEKIN M,Biçer S,çidem a,Baydemir R "Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi." , ss.401 - 406, 2021. 10.4274/tnd.2021.44389
ISNAD	GULTEKIN, MURAT vd. "Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi". (2021), 401-406. https://doi.org/10.4274/tnd.2021.44389

APA	GULTEKIN M, Biçer S, çidem a, Baydemir R (2021). Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi. Türk Nöroloji Dergisi, 27(4), 401 - 406. 10.4274/tnd.2021.44389
Chicago	GULTEKIN MURAT,Biçer Sevil,çidem aysun,Baydemir Recep Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi. Türk Nöroloji Dergisi 27, no.4 (2021): 401 - 406. 10.4274/tnd.2021.44389
MLA	GULTEKIN MURAT,Biçer Sevil,çidem aysun,Baydemir Recep Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi. Türk Nöroloji Dergisi, vol.27, no.4, 2021, ss.401 - 406. 10.4274/tnd.2021.44389
AMA	GULTEKIN M,Biçer S,çidem a,Baydemir R Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi. Türk Nöroloji Dergisi. 2021; 27(4): 401 - 406. 10.4274/tnd.2021.44389
Vancouver	GULTEKIN M,Biçer S,çidem a,Baydemir R Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi. Türk Nöroloji Dergisi. 2021; 27(4): 401 - 406. 10.4274/tnd.2021.44389
IEEE	GULTEKIN M,Biçer S,çidem a,Baydemir R "Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi." Türk Nöroloji Dergisi, 27, ss.401 - 406, 2021. 10.4274/tnd.2021.44389
ISNAD	GULTEKIN, MURAT vd. "Esansiyel Tremorlu Hastalarda Yeti Yitimi ve Öz Bakım Gücünün Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerine Etkisi". Türk Nöroloji Dergisi 27/4 (2021), 401-406. https://doi.org/10.4274/tnd.2021.44389