Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği

Şefika AYDIN, (Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu, Tekirdağ, Türkiye)
Murat ŞENTÜRK (İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, İstanbul, Türkiye)
TESAM AKADEMİ
55 12
Yıl: 2022 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 289 - 315 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30626/tesamakademi.1022695 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği

Öz:
Bu çalışmada Deleuze ve Guattari’nin asamblaj kavramı ile Bruno Latour’unaktör-ağ teorisi arasındaki bağlantının kent çalışmalarına nasıl yansıdığı ele alınmaktadır. Asamblaj kavramının kent çalışmalarında kullanımının temelde iki farklı versiyonu olsa da (DeLanda’nın asamblaj teorisi ve Latour’un aktör-ağ teorisi) daha ziyade aktör-ağ teorisiyle bağlantılı olarak değerlendirilmektedir. Aktör-ağ teorisi, Deleuze’den beslenmekte ve bu durum kent çalışmaları alanında “asamblaj kentçiliği” olarak nitelendirilen yeni bir araştırma yöntemiyle açığa çıkmaktadır. Asamblaj kentçiliği, etnografik yönteme ağırlık vermekte ve yoğun betimlemeyle birlikte ampirik araştırmaya işaret etmektedir. Bağlam bağımlı klasik ve neo-Marksist kent çalışmalarından önemli farklılıklar barındıran asamblaj kentçiliği, insan olanlar kadar insan olmayan unsurları da aktör olarak tanımlamakta ve tüm ikilikleri reddederek akış, oluş ve sürece önem vermektedir. Bu özellikleri ile birlikte asamblaj kentçiliği, bir araya gelen aktörlerin rol oynadığı yoğunlaşmış ağ veya köksap biçiminde işleyen olağan kent yaşamının ilişkisel olarak incelenmesini mümkün kılabilmektedir.
Anahtar Kelime: Kent Çalışmaları Bruno Latour Asamblaj Kentçiliği Deleuze ve Guattari Aktör-Ağ Teorisi

Investigation of the Relationships Between the Concept of Assemblage and Actor-Network Theory: Assemblage Urbanism

Öz:
The effect of the relation between the assemblage concept of Deleuze and Guattari and the actor-network theory of Bruno Latour on urban studies is discussed in this study. Although there are two different versions of using the assemblage concept in urban studies (DeLanda's theory of assemblage and Latour's actor-network theory), it is rather considered in relation with the actor-network theory. The actor-network theory is influenced by Deleuze, and this is revealed in the field of urban studies by a new research methodology characterized as "assemblage urbanism". Assemblage urbanism highlights the ethnographic method and emphasizes empirical research with thick description. Assemblage urbanism, which has essential differences from context-dependent conventional and neo-Marxist urban studies, defines non-human elements as actors and gives importance to flow, becoming, and the process by rejecting all dichotomy. Because of these features, assemblage urbanism makes it possible to examine the ordinary urban life relationally, as a condensed network or rhizome in which the coming together actors play a role.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acuto, M. (2011). Putting ANTs into the mille-feuille. City, 15(5), 552–562.
  • Akay, A. (2004). Tekil Düşünce. İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • Anderson , B. and McFarlane, C. (2011). Assemblage and geography. Area, 2, 124–127.
  • Baker, T. and McGuirk, P. (2017). Assemblage thinking as methodology: commitments and practices for critical policy research. Territory, Politics, Governance, 5(4), 425–442.
  • Baker, U. (2019). Yüzeybilim Fragmanlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Bender , T. (2010). Reassembling the city: networks and urban imaginaries.
  • In I. Farias and T. Bender (Eds.), Urban Assemblages: How Actor network theory changes urban studies (pp. 303-324). New York: Routledge.
  • Brenner, N. (1997). State territorial restructuring and the production of spatial scale: urban and regional planning in the Federal Republic of Germany, 1960–1990. Political Geography (16), 273–306.
  • Brenner, N. (2013). Theses on Urbanization. Public Culture, 25(1), 85–114.
  • Brenner, N., Madden, D. J. ve Wachsmuth, D. (2014). Asamblajlar, aktörağlar ve eleştirel teorisinin karşılaştığı zorluklar. (A.Y. Şen, Çev.), N. Brenner, P. Marcuse ve M. Mayer (Ed.), Kar için değil halk için: Eleştirel teorisi ve hakkı kitabı içinde (s. 155-181). İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Buchanan, I. (2017). Assemblage theory, or, the future of an illusion. Deleuze Studies, 11(3), 457–474.
  • DeLanda, M. (2018). Yeni bir toplum felsefesi: Öbekleşme teorisi ve toplumsal karmaşıklık (S. Çalcı, Çev.). İstanbul: Kolektif Yayınları.
  • DeLanda, M. (2016). Assemblage theory. Edinburgh: Edinburgh University Press.
  • Deleuze, G. ve Guattarı, F. (1990). Kapitalizm ve şizofreni 1 bin yayla göçebebilimi incelemesi: Savaş makinası (A. Akay, Çev.). Ankara: Bağlam Yayınları.
  • Deleuze, G. ve Parnet , C. (1990). Diyaloglar. (A. Akay, Çev.). İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • Deleuze, G. (2016). Edimsel ve virtüel. (H. Yücefer, Çev.). Cogito, (82), 14-17.
  • Deleuze, G. and Guattari, F. (2005). A thousand plateaus: Capitalism and schizophrenia. Minneapolis, London: University of Minnesota Press.
  • Deleuze, G. ve Guattari, F. (2000). Kafka: Minör bir edebiyat için. (Ö. Uçkan ve I. Ergüden, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Deleuze, G. ve Guattari, F. (2001). Felefe nedir? (T. Ilgaz, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Deleuze, G. ve Guattari, F. (2014). Anti Ödipus: Kapitalizm ve şizofreni 1. (F. Ege, H. Erdoğan ve M. Yiğitalp, Çev.). Ankara: Bilim ve Sosyalizm Yayınları.
  • Demir, M. (2014). Laboratuar yaşamının antropolojisi: Bruno Latour’un bilim incelemeleri ve metafizik sonuçları. Divan, 19(36), 145-196.
  • Dépelteau, F. (2015). Kökten ilişkicilik: Bir öneri. (Ö. Akkaya, Çev.), Powell, C. ve F. Depelteau (Ed.), İlişkisel sosyoloji: Ontolojik ve teorik yönelimler kitabı içinde (s. 251-284). Ankara: Phoenix Yayınevi.
  • Dovey, K. (2011). Uprooting critical urbanism. City, 15(3-4), 347-354.
  • Elder-Vass, D. (2015). Disassembling actor-network theory. Philosophy of the Social Sciences, 45(1), 100–121.
  • Farias, I. (2010). Introduction: Decentering the object of urban studies. In I. Farías and T. Bender (Eds.), Urban assemblages: How actor-network theory changes urban studies (pp. 1-24). New York: Routledge.
  • Farias, I. (2011). The politics of urban assemblages. City, 15(3-4), 365-374.
  • Farias, I. (2014). Virtual attractors, actual assemblages: How Luhmann’s theory of communication complements actor-network theory. European Journal of Social Theory, 17(1), 24-41.
  • Goodchild, P. (2005). Deleuze ve Guattari: Arzu politikasına giriş (R. Öğdül, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Graham , S. and Marvin , S. (2001). Splintering urbanism: Networked infrastructures, technological mobilities and the urban condition. New York: Routledge.
  • Harman, G. (2009). Prince of Networks: Bruno Latour and Metaphysics. Melbourne: Re.Press.
  • Holland, E. (2013). Deleuze ve Guattari’nin anti-oedipus’u şizoanalize giriş (A. Utku, ve M. Erkan, Çev.). İstanbul: Otonom Yayıncılık.
  • Hostaker, R. (2014). A different society altogether: What sociology can learn from Deleuze, Guattari, and Latour. Newcastle: Cambridge Scholars Publishing.
  • Isin, E. (2007). City, state: critique of scalar thought. Citizenship Studies, 11, 211–228.
  • Karaman , O. (2012). An immanentist approach to the urban. Antipode, 44(4), 1287–1306.
  • Latour, B. (1999). On recalling ANT. In J. Law and J. Hassard (Eds.) Actor network theory and after (pp. 15-25.). Oxford: Blackwell.
  • Latour, B. (2005). Reassembling the social: An introduction to actor-network theory. New York: Oxford University Press.
  • Latour, B. (2008). The space of controversies. New Geographies, 1(1), 122-135.
  • Latour, B. and Hermant, E. (2006). Paris: Invisible city. Erişim tarihi: 01.22.2021, http://www.bruno-latour.fr/virtual/index.html.
  • Latour, B. and Yaneva, A. (2008). Give me a gun and I will make all buildings move: An ant’s view of architecture. In R. Geiser (Eds.), Explorations in architecture: Teaching design research (pp. 80–89). Basel: Birkhäuser.
  • Law, J. (2004). After method: Mess in social science research. London, New York: Routledge.
  • Law, J. (2009). Actor network theory and material semiotics. In B. Turner (Eds.) The new blackwell companion to social theory (pp. 141-158). Oxford, Malden: Blackwell Publishing.
  • Lindemann, G. (2011). On latour’s social theory and theory of society, and his contribution to saving the world. Human Studies, 34(1), 93-110.
  • Madden, D. (2010). Urban ANTs: A review essay. In I. Farias and T. Bender (Eds.), Urban assemblages: How actor-network theory changes urban studies (pp. 583-589). New York: Routledge.
  • McCann, E. (2011). Veritable inventions, cities, policies and assemblage. Area, 43(2), 143–147.
  • McFarlane, C. (2009). Translocal assemblages: Space, power and social movements. Geoforum, 40(4), 561-567.
  • McFarlane, C. and Anderson, B. (2011). Thinking with assemblage. Area, 43(2), 162–164.
  • McFarlane, C. (2011a). Learning the city: Knowledge and translocal assemblage. Oxford: Wiley-Blackwell.
  • McFarlane, C. (2011b). Assemblage and critical urbanism. City, 15(2), 204-224.
  • McFarlane, C. (2011c). On context assemblage, political economy and structure. City, 15(3-4), 375-388.
  • Nail , T. (2017). What is an Assemblage? SubStance, 46(1), 21-37.
  • Peck , J. and Tickell , A. (2002). Neoliberalizing space. Antipode (34), 380–404.
  • Phillips, J. (2006). Agencement/Assemblage Theory. Theory, Culture and Society, 23(2-3), 108-109.
  • Puar, J. (2012). ‘I would rather be a cyborg than a goddess’: Becomingintersectional in assemblage theory. PhiloSOPHIA, 2(1), 49–66.
  • Rankin, K. N. (2011). Assemblage and the politics of thick description. City, 15(5), 563-569.
  • Rutzou, T. and Elder-Vass, D. (2019). On assemblages and things: Fluidity, stability, causation stories, and formation stories. Sociological Theory, 37(4), 401–424.
  • Simone, A. (2011). The surfacing of urban life A response to Colin McFarlane and Neil Brenner, David Madden and David Wachsmuth. City, 15(3-4), 355-364.
  • Tekeli, İ. (2019). Temsili olmayan kuramların gelişimi planlama anlayışımızda ne tür değişmeler yaratıyor. Efil Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 2(7), 8-37.
  • Thrift , N. (2008). Non-Representational theory: Space, politics, affect. New York: Routledge.
  • Thrift, N. (1993). An urban impasse. Theory, Culture & Society, 10, 229-238.
  • Tonkiss , F. (2011). Template urbanism four points about assemblage. City, 15(5), 584-588.
  • Tonkiss, F. (2013). Cities by design: The social life of urban form. Cambridge: Polity Press.
  • Venn, C. (2006). A note on assemblage. Theory, Culture and Society, 23(2- 3), 107-108.
  • Wachsmuth , D., Madden, D. ve Brenner, N. (2011). Between abstraction and complexity meta-theoretical observations on the assemblage debate. City, 15(6), 740-750.
APA Aydın Ş, Şentürk M (2022). Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği. , 289 - 315. 10.30626/tesamakademi.1022695
Chicago Aydın Şefika,Şentürk Murat Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği. (2022): 289 - 315. 10.30626/tesamakademi.1022695
MLA Aydın Şefika,Şentürk Murat Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği. , 2022, ss.289 - 315. 10.30626/tesamakademi.1022695
AMA Aydın Ş,Şentürk M Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği. . 2022; 289 - 315. 10.30626/tesamakademi.1022695
Vancouver Aydın Ş,Şentürk M Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği. . 2022; 289 - 315. 10.30626/tesamakademi.1022695
IEEE Aydın Ş,Şentürk M "Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği." , ss.289 - 315, 2022. 10.30626/tesamakademi.1022695
ISNAD Aydın, Şefika - Şentürk, Murat. "Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği". (2022), 289-315. https://doi.org/10.30626/tesamakademi.1022695
APA Aydın Ş, Şentürk M (2022). Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği. TESAM AKADEMİ, 9(1), 289 - 315. 10.30626/tesamakademi.1022695
Chicago Aydın Şefika,Şentürk Murat Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği. TESAM AKADEMİ 9, no.1 (2022): 289 - 315. 10.30626/tesamakademi.1022695
MLA Aydın Şefika,Şentürk Murat Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği. TESAM AKADEMİ, vol.9, no.1, 2022, ss.289 - 315. 10.30626/tesamakademi.1022695
AMA Aydın Ş,Şentürk M Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği. TESAM AKADEMİ. 2022; 9(1): 289 - 315. 10.30626/tesamakademi.1022695
Vancouver Aydın Ş,Şentürk M Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği. TESAM AKADEMİ. 2022; 9(1): 289 - 315. 10.30626/tesamakademi.1022695
IEEE Aydın Ş,Şentürk M "Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği." TESAM AKADEMİ, 9, ss.289 - 315, 2022. 10.30626/tesamakademi.1022695
ISNAD Aydın, Şefika - Şentürk, Murat. "Asamblaj Kavramı ile Aktör-Ağ Teorisi Arasındaki Bağlantıların İncelenmesi: Asamblaj Kentçiliği". TESAM AKADEMİ 9/1 (2022), 289-315. https://doi.org/10.30626/tesamakademi.1022695
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 16:58

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları