PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU
Yıl: 2021 Cilt: 16 Sayı: 32 Sayfa Aralığı: 91 - 107 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 21-05-2022
PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU
Öz: Bu makalede Presokratik felsefede duyum ve algı sorunu incelenmektedir. Presokratik filozoflar felsefenin kurucuları olarak kabul edilirler. Bu filozoflar felsefenin sorunlarını ilk kez fark ederek bu sorunları akla dayalı bir şekilde çözümlemeye çalışmışlardır. Duyum ve algının gerçeklikle ilişkilerde temel olduğunu keşfeden bu filozoflar, bilginin de duyumla başladığını ileri sürmüşlerdir. Dolayısıyla Presokratik filozofların duyum ve algı hakkındaki düşünceleri bilgi konusunda ve felsefenin ortaya çıkışında önemli rol oynamıştır. İnsanın gerçeklikle kurmuş olduğu ilişki, temelde bir duyum ve algı ilişkisidir. Çünkü insan bilgisi, duyum ve algıya dayalı olarak ortaya çıkmaktadır. Bilgi, bir tarafıyla özneye diğer tarafıyla nesneye bağlı bir etkinliğin sonucudur. Bilginin nesneye bakan tarafında duyum ve algı bulunmaktadır. Duyum ve algı, insanın dış dünyaya açılan penceresi durumundadır. Duyum, duyu organlarını harekete geçiren bir dış uyaranın sinirler aracılığıyla sinir merkezine iletilmesi sonucunda meydana gelen dolaysız zihinsel ürün olarak tanımlanabilir. Duyumları yorumlama, onları anlamlı hale getirme sürecine ise algı denir.
Anahtar Kelime: THE PROBLEM OF SENSATION AND PERCEPTION IN PRESOCRATIC PHILOSOPHY
Öz: This article examines the problem of sensation and perception in Presocratic philosophy. Presocratic philosophers are considered the founders of philosophy. These philosophers realized the problems of philosophy for the first time and tried to solve these problems in a rational way. These philosophers, who discovered that sensation and perception are fundamental in relations with reality, argued that knowledge also begins with sensation. Therefore, Presocratic philosophers' thoughts on sensation and perception played an important role in knowledge and the emergence of philosophy. The relationship that human has with reality is basically a relationship of sensation and perception. Because human knowledge emerges based on sensation and perception. Knowledge is the result of an activity that depends on the subject on one side and the object on the other. On the objectfacing side of knowledge are sensation and perception. Sensation and perception are the window of man to the external world. Sensation can be defined as the direct mental product that occurs as a result of the transmission of an external stimulus that activates the sense organs to the nerve center through the nerves. The process of interpreting sensations and making them meaningful is called perception
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Arslan, Ahmet. İlkçağ Felsefe Tarihi 1, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2013 Audi, Robert. Epistemology, New York and London: Routledge Taylor&Francis Group, 2003 Brehier, Emile. Felsefe Tarihi C.1. Çev. Miraç Katırcıoğlu, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1969 Budak, Selçuk. Psikoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2000 Capelle, Wilhelm. Sokrates’ten Önce Felsefe C.II, Çev. Oğuz Özügül, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1994 Cevizci, Ahmet. Paradigma Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayıncılık, 2010 Copleston, Frederick. Felsefe Tarihi C.1. Ön-Sokratikler ve Sokrates, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınevi, 1990 Denkel, Arda. Demokritos/Aristoteles İlkçağ’da Doğa Felsefeleri, İstanbul: Kalamış Yayıncılık, 1986 Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Felsefe Tarihi 1.Cilt, Çev. Doğan Barış Kılınç, İstanbul: 107 NotaBene Yayınları, 2018 Herakleitos, Fragmanlar, Çev. Cengiz Çakmak, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2009
- Hirst, R.J. Perception and the External World, New York and London: The Macmillan Company-Collier-Macmillan Limited, 1968
- Kranz, Walter. Antik Felsefe, Çev. Suad Y. Baydur, İstanbul. Sosyal Yayınlar, 1984
- Jones, W.T. Klasik Düşünce, Batı Felsefesi Tarihi I, Çev. Hakkı Hünler, İstanbul: Paradigma Yayıncılık, 2006
- Laertios, Diogenes. Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri, Çev. Candan Şentuna, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2010
- Nietzsche, Friedrich. (2018). Platon Öncesi Filozoflar, Çev. Nur Nirven, İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2018
- Thilly, Frank. Felsefe Tarihi, Çev. İbrahim Şener, İstanbul: Sistem Yayıncılık, 1995
- Türker-Küyel, Mübahat. 1969). Aristoteles ve Farabi’nin Varlık ve Düşünce Öğretileri. Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, 1969
- Weber, Alfred. Felsefe Tarihi, Çev. H. Vehbi Eralp, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1998
- Von Aster, Ernst. Felsefe Tarihi Dersleri, Çev. Macit Gökberk, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Talebe Cemiyeti Neşriyatı, 1943
| APA | CAN M (2021). PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU . , 91 - 107. |
| Chicago | CAN Mücella PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU . (2021): 91 - 107. |
| MLA | CAN Mücella PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU . , 2021, ss.91 - 107. |
| AMA | CAN M PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU . . 2021; 91 - 107. |
| Vancouver | CAN M PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU . . 2021; 91 - 107. |
| IEEE | CAN M "PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU ." , ss.91 - 107, 2021. |
| ISNAD | CAN, Mücella. "PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU ". (2021), 91-107. |
| APA | CAN M (2021). PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU . FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), 16(32), 91 - 107. |
| Chicago | CAN Mücella PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU . FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi) 16, no.32 (2021): 91 - 107. |
| MLA | CAN Mücella PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU . FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), vol.16, no.32, 2021, ss.91 - 107. |
| AMA | CAN M PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU . FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi). 2021; 16(32): 91 - 107. |
| Vancouver | CAN M PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU . FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi). 2021; 16(32): 91 - 107. |
| IEEE | CAN M "PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU ." FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), 16, ss.91 - 107, 2021. |
| ISNAD | CAN, Mücella. "PRESOKRATİK FELSEFEDE DUYUM VE ALGI SORUNU ". FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi) 16/32 (2021), 91-107. |
