Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi

Yıl: 2022 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 145 - 163 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30855/gjeb.2022.8.1.010 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi

Öz:
Arz ve kullanım tabloları (AKT’ler) ile girdi çıktı (G-Ç) tabloları ulusal ekonomilerin yapılarının anlaşılabilmesi açısından büyük önem arz etmektedir. Her bir tablo hazırlandıkları ülke ya da bölge ekonomisinin yapısı hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Türkiye ekonomisi için hazırlanan en güncel AKT ve G-Ç’ler 2012 yılına aittir. Bu tablolar içerisinde G-Ç tabloları üründen ürüne (ürün bazlı) hazırlanmış olup, bunların doğrudan sanayileri (sektörleri) ilgilendiren analizler için kullanılması doğru değildir. Bununla birlikte geçen süre zarfında gerek TÜİK gerekse de diğer araştırmacılar tarafından konu hakkında ayrı bir çalışma yapılmamıştır. Aynı zamanda son dönemde yapılan sektörel analizlerin tamamında ürün bazlı G-Ç tablolarının kullanıldığı görülmektedir. Bu çalışmanın motivasyon kaynağı G-Ç tabloları kullanılarak yapılan sektörel analizlerde karşılaşılan bu veri eksikliğinin giderilmesi olup Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı bir G-Ç tablosu hazırlanması amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle tabloların genel yapısı ve birbirleri ile ilişkileri açıklanmış ve AKT’lerden G-Ç’lerin elde edilmesi sürecinde kullanılan modeller ayrı ayrı tanıtılmıştır. Bu çalışmada sanayi bazlı G-Ç tablosu üretilmesi için kullanılabilecek modellerden birisi seçilerek Türkiye ekonomisi için sanayi (endüstri / sektör) bazlı bir G-Ç tablosu hazırlanmıştır.
Anahtar Kelime: girdi çıktı tabloları Türkiye ekonomisi arz ve kullanım tabloları

Production of industry-based input-output tables for the Turkish economy within the scope of relations between supply, use and input-output tables

Öz:
Supply and use tables (AKTs) and input-output (I-O) tables are of great importance for understanding the structures of national economies. Each table provides important information about the structure of the economy of the country or region in which they are prepared. The most recent AKT and I-Os for the Turkish economy belong to 2012. Among these tables, I-O tables are prepared from product to product (product-based), and it is not correct to use them for analyzes that directly concern industries (sectors). However, no separate study has been carried out on the subject by both TURKSTAT and other researchers during this time. At the same time, it is seen that product-based I-O tables are used in all of the recent sectoral analyzes. The motivation source of this study is to eliminate this data deficiency encountered in sectoral analyzes using I-O tables, and it is aimed to prepare an industry-based I-O table for the Turkish economy. For this purpose, first of all, the general structure of the tables and their relations with each other were explained, and the models used in the process of obtaining I-Os from AKTs were introduced separately. In this study, an industry (industry / sector) based I-O table was prepared for the Turkish economy by choosing one of the models that can be used to produce an industry-based I-O table.
Anahtar Kelime: Turkish economy

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Birleşmiş Milletler. (2018). Handbook on Supply and Use Tables and Input Output - Tables with Extentions and Applications. New York: United Nations Publications.
  • Erten, H. (2009). Türkiye için sektörel sosyal hesaplar matrisi üretme yöntemi ve istihdam üzerine bir hesaplanabilir genel denge modeli uygulaması, (Yayımlanmış uzmanlık tezi). Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara.
  • Kula, M. (2018). Türkiye Ulusal Hesaplar Sistemi ve Sorunları. Ekonomi-tek, 7(2), 37-60.
  • Kundak, S. ve V. Saba A. (2018). Türkiye Ekonomisinde Havayolu Taşımacılığının Girdi – Çıktı Analizi ile Değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(10), 82-93.
  • Leontief, W. (1936). Quantitative Input and Output Relations in the Economic Systems of the United States. The Review of Economic Statistics, 18(3), 105-125.
  • Mahajan, S. (2006). ‘Development, compilation and use of input-output supply and use tables in the UK national accounts. Economic Trends, 634, 28-46.
  • Penneck, S. ve Mahajan, S. (1999). Annual Coherence Adjustments in the National Accounts. Economic Trends, 534, 27-32.
  • Sel, A. (2019). Girdi Çıktı Analizi ile Bulanık Hedef Programlama: Sektörel Üretim ve Elektrik üketim Değerleri Projeksiyonu. Sosyal Bilimler Araştırmalar Dergisi, Ekonomi ve Siyaset Özel Sayısı, 267-287.
  • Sel, A. ve Bircan, H. (2020). Girdi çıktı analizi ile yeni ekonomi programı hedeflerinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 746-759.
  • Taşçı, K (2021). Politika Oluşturma Sürecinde Analiz Yöntemleri, Etki Analizi ve Uygulama Alanları. Erişim Adresi:https://www.academia.edu/11828918/Politika_Olu%C5%9Fturma_S%C3%BCrecinde_Analiz_Y%C 3%B6ntemleri_Etki_Analizi_ve_Uygulama_Alanlar%C4%B1
  • Tok, E. Ö. ve Orhun, S. (2019). Üretimin İthal Girdi Yoğunluğu: Girdi Çıktı Analizi, TCMB Ekonomi Notları, 6, 2-14
  • TÜİK. (2016a). Girdi - Çıktı Tablosu, 2012 (Temel Fiyatlarla) [Cari Fiyatlarla]. Erişim Adresi https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1
  • TÜİK. (2016b). İthalat Girdi - Çıktı Tablosu, 2012 (cif) (Temel Fiyatlarla) [Cari Fiyatlarla]. Erişim Adresi https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1 adresinden erişildi.
  • TÜİK. (2016c). İthalat Kullanım Tablosu, 2012 (cif) [Cari Fiyatlarla]. Erişim Adresi https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1 adresinden erişildi.
  • TÜİK. (2016d). Yurtiçi Kullanım Tablosu, 2012 (Temel Fiyatlarla) [Cari Fiyatlarla]. Erişim Adresi https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1 adresinden erişildi.
  • TÜİK. (2016e). Arz Tablosu, 2012 (Temel Fiyatlarla, Alıcı Fiyatlarına Dönüştürülmüş) [Cari Fiyatlarla]. Erişim Adresi https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1 adresinden erişildi.
  • TÜİK. (2016f). Kullanım Tablosu, 2012 (Temel Fiyatlarıyla) [Cari Fiyatlarla]. Erişim Adresi https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1 adresinden erişildi.
  • TÜİK. (2016g). Yurtiçi Üretim Girdi - Çıktı Tablosu, 2012 (Temel Fiyatlarla) [Cari Fiyatlarla]. Erişim Adresi https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1 adresinden erişildi.
  • TÜİK. (2016h). Kullanım Tablosu (1998) - Tablo Metaverisi. Erişim Adresi https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1 adresinden erişildi.
  • TÜİK (2016). Ulusal Hesaplar. Erişim Adresi: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Ulusal-Hesaplar113
APA INCE M (2022). Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi. , 145 - 163. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
Chicago INCE MUHAMMET RIDVAN Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi. (2022): 145 - 163. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
MLA INCE MUHAMMET RIDVAN Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi. , 2022, ss.145 - 163. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
AMA INCE M Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi. . 2022; 145 - 163. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
Vancouver INCE M Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi. . 2022; 145 - 163. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
IEEE INCE M "Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi." , ss.145 - 163, 2022. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
ISNAD INCE, MUHAMMET RIDVAN. "Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi". (2022), 145-163. https://doi.org/10.30855/gjeb.2022.8.1.010
APA INCE M (2022). Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 8(1), 145 - 163. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
Chicago INCE MUHAMMET RIDVAN Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi 8, no.1 (2022): 145 - 163. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
MLA INCE MUHAMMET RIDVAN Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, vol.8, no.1, 2022, ss.145 - 163. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
AMA INCE M Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi. 2022; 8(1): 145 - 163. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
Vancouver INCE M Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi. 2022; 8(1): 145 - 163. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
IEEE INCE M "Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi." Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 8, ss.145 - 163, 2022. 10.30855/gjeb.2022.8.1.010
ISNAD INCE, MUHAMMET RIDVAN. "Arz, kullanım ve girdi çıktı tabloları arasındaki ilişkiler kapsamında Türkiye ekonomisi için sanayi bazlı girdi çıktı tablosu üretilmesi". Gazi İktisat ve İşletme Dergisi 8/1 (2022), 145-163. https://doi.org/10.30855/gjeb.2022.8.1.010