Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri

ARAS, Şahbal; GÜNAY, Türkan; ŞEMİN, Semih; ORÇIN, Esmahan

Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri

Şahbal ARAS, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Semih ŞEMİN, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Etik Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Türkan GÜNAY, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Esmahan ORÇIN (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Türk Pediatri Arşivi

410 11

Yıl: 2005 Cilt: 40 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 72 - 82 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri

Öz:

Bu çalışmamn amacı, ergenlerin cinsel tutum ve davranışlannm değerlendirilmesidir. Araştırmacılar tarafmdan oluşturulan anket formu, lise son sınıf öğrencilerine sınıflarında uygulanmıştır. Saptanan bulgular değerlendirildiğinde mastürbasyon, cinsel ilişki yaşama ve partner sayılan erkeklerde fazla bulunmuştur. İlk cinsel ilişkiye yönlendiren etkenler arasında 'aşk'ın belirtilme oram, ilk cinsel ilişkiyi 'özel biriyle' yaşama ve cinsel ilişki sonrasında olumsuz duygular kızlarda fazla bulunmuştur. Erkeklerde cinsel ilişki yaşamış olanların oram ve ilk cinsel ilişki yaşı gelişmiş ülkelere yakın bulunmuştur. Buna karşın ilk cinsel ilişkide kondom kullanım oranı düşüktür. Meslek lisesinde okuma, okul basan düşüklüğü, sigara içme, aile geliri yüksekliği cinsel ilişki yaşama ile ilişkili bulunmuştur. Bu bulgular, ülkemizde eğilim ve koruyucu sağlık hizmetlerine yönelik etkili çözümler üretilmesinde yol gösterici olabilir.

Anahtar Kelime: Ergen Sağlık bilgisi, tutumları, uygulamaları Cinsel davranış Eğitim Anketler Öğrenciler

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) World Health Organization (WHO) UNAIDS. Global HIV/ AIDS surveillance report, 1998 June.
2) Çok F, Gray LA, Ersever H. Turkish university students� sexual behaviour, knowledge, attitudes and perceptions of risk related to HIV/AIDS. Culture, Health and Sexuality 2001; 81- 99.
3) Sağlık Bakanlığı. Türkiye�de AIDS yayılımı. AIDS Dergisi 2004; 20: 5.
4) Günes F. Türkiye�de dinin genel görünümü ve dini anlayışlar http://www.public.asu.edu/~rkilinc/yorum3.htm (17.05.2004)
5) Aras Ş, Orçın E, Özan S. ve ark. Dokuz Eylül Üniversitesi öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. Sağlık ve Toplum 2004; 14: 78- 87
6) Devlet Istatistik Enstitüsü. http:// www.die. gov.tr/nufus_ sayimi. htm. (21.05.2003)
7) Özeruz, B. Lise ve yüksek öğrenime devam eden öğrencilerin cinselliğe ilişkin bilgi düzeylerinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 1999.
8) Aral SO, Fransen L. STD/HIV prevention in Turkey: planning a sequence of interventions. AIDS Education and Prevention, 7, 1995: 544- 53
9) Amnesty International-Turkey. Türkiye: Aile içi şiddete karşı mücadelede kadınlar http://www.amnesty-turkiye.org/ sindex. php3?sindex=ozdais0206200403#en52 (10.12.2004)
10) Yates A. Childhood sexuality In: Lewis M(ed). Child and Adolescent Psychiatry-A Comprehensive Textbook. Third edition. Lippincott Williams & Wilkins: USA 2002: 274- 86.
11) Kaplan HI, Sadock B J Kaplan and Sadock�s Synopsis of Psychiatry. USA: Maryland, Williams and Wilkins, 1998.
12) Ekşi, A. Çocuk, Genç, Ana Babalar. Ankara: Bilgi Yayınevi, 1990.
13) Kulaksızoğlu A. Gençlik, Cinsel Eğitim ve Üreme Sağlığı kitabı. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı, İstanbul, 1995.
14) American Academy of Pediatrics (AAP). Sexuality education for children and adolescents. Pediatrics 2001; 108: 498- 502
15) Haggström-Nordin E, Hanson U & Tyden T. Sex behavior among high school students in Sweden: Improvement in contraceptive use over time. J Adolesc Health 2002; 30: 288- 95.
16) Radikal. TV bağımlısı olduk. Radikal (24.10.2004)
17) Birgün. Töre terörü eğitime de engel. Birgün Gazetesi (14.12. 2004)
18) Duyan V, Ünal F, Çok F, Ünal S. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda ailelerin ve gençlerin bilgilendirilmesi. HIV/AIDS 2001; 4 (1) Ocak-Şubat-Mart S:11- 15.
19) Bulut A. Çocuklukta cinsel eğitim. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 1998; 2(2): 53- 7
20) Yılmazer T. Ergenlere yönelik üreme sağlığı eğitimleri ve ergenlik dönemi değişim projesi (ERDEP) (poster bildiri) 2. Uluslararası Adolesan ve Sorunları Kongresi, Kapadokya (Özet kitabı) 2001: 200.
21) Seminer Gençlik Cinsel Eğitim ve Üreme Sağlığı kitabı. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı, İstanbul, 1995.
22) Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı. Türk Ailesine ilişkin demografik bilgiler (2001) (DPT verileri) http://aile.gov.tr/ aileist.htm. (21.5.2003).
23) Aşkun D. Türk Üniversite öğrencilerinin cinsel tutum ve davranışlarının bir incelemesi: Cinsiyet farklılıklarına kültürel bir bakış. Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi, 2000.
24) Kaplan P. Cinselliği bilmiyorlar. Radikal http://www.radikal. com.tr/2000/01/12 /turkiye/cin.shtml. (12.12.2000).
25) Gupta N, Mahy M. Sexual initiation among adolescent girls and boys: trends and differantials in Sub-Saharan Africa. Arch Sex Behav 2003; 32: 41- 53.
26) Savaser S. Knowledge and attitudes of high school students about AIDS: A Turkish Perspective. Public Health Nursing 2003; 20: 71- 9.
27) Ungan M, Yaman H. AIDS knowledge and educational needs of tecnical university students in Turkey. Patient Education and Counseling 2003; 51: 163- 7.
28) Aydoğan A. Marmara Üniversitesi araştırdı: Türk gençliği cinselliği bilmiyor. Milliyet http://www.milliyet. com/2001/ 05/19/yasam/yas03b.html. (19.5.2001)
29) Dönmez L. Akdeniz Üniversitesi Turizm Yüksek Okulu ve Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinin cinsel tutum ve davranışları. HIV/AIDS 1999; Ekim-Aralık 2(4): 147- 51.
30) Gökengin D, Yamazhan T, Özkaya D. et al. Sexual knowledge, attitudes, and risk behaviors of students in Turkey. Journal of School Health, 2003; 73: 258- 63.
31) Nüfus. İzmir Valiliği www.izmir.gov.tr/ izmirhakkinda/ nufus. htm (21.12.2003)
32) Gander MJ, Gardiner HW. Child and Adolescent Development (Çev: Onur B) İmge Kitabevi, Ankara, 1981
33) Leitenberg H, Detzer MJ, Srebnik D. Gender differences in masturbation and the relation of masturbation experience in preadolescence and/or early adolescence to sexual behavior and sexual adjustment in young adulthood. Arch Sex Behav 1993; 22: 87- 98.
34) Feldmann J, Middleman A. Adolescent sexuality and sexual behavior (Adult and pediatric gynecology) Cur Opin Opstet Gynecol 2002 14; 489- 93.
35) Kaya S. Gençlerin cinsel bilgi, tutum, davranışları üzerine bir inceleme. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Halk Sağlığı ABD, 1991.
36) Stein TS. Homosexuality and homosexual behavior. In: Sadock BJ, Sadock VA (eds). Comprehensive Textbook of Psychiatry. Seventh edition. USA: Lippincott Williams & Wilkins 2000.
37) Stallworth J, Roofe M, Clark LF, Ehiri JE, Mukherjee S, Person S, Jolly PE. Predictors of sexual involvement among adolescents in rural Jamaica. Int J Adolesc Med Health 2004;16: 165-78.
38) Adamu R, Mulatu MS, Haile SI. Patterns and correlates of sexual initiation, sexual risk behaviors, and condom use among secondary school students in Ethiopia. Ethiop Med J 2003; 41: 163- 77.
39) Slap GB, Lot L, Huang B, Daniyam CA, Zink TM & Succop PA. Sexual behaviour of adolescents in Nigeria: cross sectional survey of secondary school students. British Medical Journal 2003, 326: 15.
40) Berne L, Huberman B. European Approaches to Adolescent Sexual Behavior and Responsibility. Alford S (ed) Advocates for Youth. Washington DC, 1999. http://www. advocatesforyouth. org/publications/european.pdf. (12.01.2005)
41) Wellings K, Nanchahal K, Maccdowall S, et al. Sexual Behavior in Britain: early heterosexual experience. Lancet 2001; 358: 1843- 50.
42) Glaziou P, Bodet C, Loy T, Vonthanak S, et al. Knowledge, attitudes and practices of university students regarding HIV infection, in Phnom Penh, Cambodia, AIDS 1999; 13: 1982- 3.
43) Schmidt G, Klusmann D, Zeitzschel U. et al. Changes in adolescents' sexuality between 1970 and 1990 in West-Germany. Arch Sex Behav 1994; 3: 489- 513.
44) Advocates for Youth. Adolescent sexual behavior. 1.Demographics http://www.advocatesforyouth.org. (21.05.2003)
45) Ford K, Sohn, W. Lepkowski J. American adolescents: Sexual mixing patterns, bridge patterns, and concurrency. Sexually Transmitted Diseases 2002; 29: 13- 9.
46) Peterson FL, Walker L, Whatt TJ, Rheinboldt K, White C, Hogkinson M. Evidence-based sexuality education. American Public Health Association 2003 Annual Conference San Francisco, California November 18, 2003. http://apha. confex. com/apha/responses/131am/397.doc (16.03.2005)
47) National Library of Medicine. Chapter 1--Substance Use Among Adolescents. Health Services / Technology Assessment Text. http:// www.ncbi.nlm.nih. gov/books/ bv.fcgi?rid= hstat5. section. 56308 (28.04.2005)
48) He K, Kramer E, Houser RF. et al. Defining and understanding healthy lifestyles choices for adolescents. J Adolesc Health 2004; 35: 26- 33.
49) Abdullah AS, Fielding R, Hedley AJ. Understanding sexual risk taking behaviour in Hong Kong university students. A health promotion perspective. Prev Med 2003; 37: 311- 8.
50) Burazeri G, Roshi E, Tavanxhi N, Orhani Z, Malo A. Sexual practices of undergraduate students in Tirana, Albania. Croat Med J 2003; 44: 80- 5.
51) Magnusson C. Adolescent girls� sexual attitudes and oppositesex relations in 1970 and in 1996. J Adolesc Health 2001; 28: 242- 52.
52) Talasek ML, Norr KF, Dancy BL. Building teen power for sexual health. J Transcult Nurs 2003: 14: 207- 16.
53) Advocates for Youth. Adolescent sexual health in Europe and the US-Why the difference? Access Date: 2003 http:// www.advocatesforyouth.org.
54) Orji EO, Esimai OA. Introduction of sex education into Nigerian schools: the parents�, teachers� and students� perspectives. J Obst Gynecol. 2003; 23: 185- 8.
55) CDC from the Centers for Disease Control and Prevention. Trends in sexual risk behaviors among high school students- United States, 1991-2001. JAMA 2002; 288: 1842- 4.
56) Schaalma HP, Abraham C, Gillmore MR. Sex education as a health promotion: what does it take? Arch Sex Behav 2004; 33: 259- 69.

APA	ARAS Ş, ŞEMİN S, GÜNAY T, ORÇIN E (2005). Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. , 72 - 82.
Chicago	ARAS Şahbal,ŞEMİN Semih,GÜNAY Türkan,ORÇIN Esmahan Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. (2005): 72 - 82.
MLA	ARAS Şahbal,ŞEMİN Semih,GÜNAY Türkan,ORÇIN Esmahan Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. , 2005, ss.72 - 82.
AMA	ARAS Ş,ŞEMİN S,GÜNAY T,ORÇIN E Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. . 2005; 72 - 82.
Vancouver	ARAS Ş,ŞEMİN S,GÜNAY T,ORÇIN E Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. . 2005; 72 - 82.
IEEE	ARAS Ş,ŞEMİN S,GÜNAY T,ORÇIN E "Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri." , ss.72 - 82, 2005.
ISNAD	ARAS, Şahbal vd. "Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri". (2005), 72-82.

APA	ARAS Ş, ŞEMİN S, GÜNAY T, ORÇIN E (2005). Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. Türk Pediatri Arşivi, 40(2), 72 - 82.
Chicago	ARAS Şahbal,ŞEMİN Semih,GÜNAY Türkan,ORÇIN Esmahan Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. Türk Pediatri Arşivi 40, no.2 (2005): 72 - 82.
MLA	ARAS Şahbal,ŞEMİN Semih,GÜNAY Türkan,ORÇIN Esmahan Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. Türk Pediatri Arşivi, vol.40, no.2, 2005, ss.72 - 82.
AMA	ARAS Ş,ŞEMİN S,GÜNAY T,ORÇIN E Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. Türk Pediatri Arşivi. 2005; 40(2): 72 - 82.
Vancouver	ARAS Ş,ŞEMİN S,GÜNAY T,ORÇIN E Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. Türk Pediatri Arşivi. 2005; 40(2): 72 - 82.
IEEE	ARAS Ş,ŞEMİN S,GÜNAY T,ORÇIN E "Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri." Türk Pediatri Arşivi, 40, ss.72 - 82, 2005.
ISNAD	ARAS, Şahbal vd. "Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri". Türk Pediatri Arşivi 40/2 (2005), 72-82.