Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları

İLHAN, Erkan; BAVLI, Gökhan; BİTEKER, MURAT; SUBAŞI, Nüket; Bilir, Nazmi; AVLUK, Ahmet; KIRMIZIGÜL, Engin

Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları

Nüket SUBAŞI, (Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Nazmi BİLİR, (Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Erkan İLHAN, (Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Ahmet AVLUK, (Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Gökhan BAVLI, (Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Murat BİTEKER, (Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Engin KIRMIZIGÜL (Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Toraks Dergisi

71 6

Yıl: 2005 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 137 - 143 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları

Öz:

Türkiye’de son dönemde tütünün nargile şeklinde tüketimi özellikle gençler arasında önemli bir artış göstermiştir. Oysa, nargile bağımlılık yapıcı etkiye sahiptir ve sağlık üzerine olumsuz etkileri vardır. Bu çalışmada, kişilerin nargile içme nedenlerinin, nargile içmeye başlama yaşının, nargile içimi konusundaki bazı bilgi, tutum ve davranışların belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma verileri, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi son sınıf öğrencileri tarafından, Ankara’nı n merkezi semtlerinde bulunan ve nargile servisi yapan bazı kafelerde nargile içen 273 kişiyle (14-44 yaş) yapılan yüz yüze görüşmeler sonucunda toplanmıştır. Çalışma kapsamındaki nargile içen kişilerin yarısından çoğu (%54.6) 18-24 yaş grubunda olup, grubun yaş ortalaması 23’tür. Katılımcıların %67.9’u son iki yıl içinde nargile içmeye başlamıştır. Nargile içmeye başlamakta merak (%60.4) ve arkadaş etkisi (%34.1) rol oynamıştır. Katılımcılardan yaklaşık yarısı (%54.6) nargilenin sağlığa zararlı olduğunu bilmekteyken, %18.3’ü nargilenin sağlık üzerindeki zararları konusunda bilgi sahibi değildir. Katılımcıların %53.5’i nargilenin bağımlılık yapmadığını düşünürken, %89.0’ı nargileyi bırakmak niyetinde olmadığını belirtmiştir. Çalışmaya katılanların %27.9’u sigara içmeyen kişilerdir. Nargile kullanan gençlerin nargilenin zararları konusunda yeteri kadar bilgi sahibi olmadıkları saptanmıştır. Nargile kullanımının yaygınlaşmasını önlemek için gençlerin bu konuda bilgilendirilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelime: Erişkin Nargile Sağlık bilgisi, tutumları, uygulamaları Sağlık tutumu Yaygınlık Tütün

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) The World Health Report 2002-Reducing risks, promoting healthy life. Geneva: World Health Organization; 2002.
2) www.tutuneksper.org.tr/dersler/harmancilik/17tombeki. htm 3.12.05.2004.
3) www.arsiv.hurriyetim.com.tr/hur/turk/01/06/15/yasam/28yas.htm 12.05.2004.
4) Shihadeh A. Investigation of mainstream smoke aerosol of the narghile water-pipe. Food Chem Toxicol 2003;41:143-52.
5) Wakeham H. Recent trends in tobacco and tobacco research. In: Schmeltz I; ed. The Chemistry of Tobacco and Tobacco Smoke. London: Plenum Press; 1972.
6) Wynder E, Wright G, Lam J. A study of tobacco carcinogenesis. The role of pyrolisis. Cancer 1958;11:1140-8.
7) White J, Conner B, Perfetti T et al. Effects of pyrolisis temperature on the mutagenicity of tobacco smoke condensate. Food Chem Toxicol 2001;39:499-505.
8) Kiter G, Ucan ES, Ceylan E, Kilinc O. Water-pipe smoking and pulmonary functions. Respir Med 2000;94:891-4.
9) Wolfram RM, Chehne F, Oguogho A, Sinzinger H. Narghile (water-pipe) smoking influences platelet function and (ıso-)eicosanoids. Life Sci 2003;74:47-53.
10) Munckhof WJ, Konstantinos A, Wamsley M et al. A cluster of tuberculosis associated with use of a marijuana water-pipe. Int J Tuberc Lung Dis 2003;7:860-5.
11) Shafagoj YA, Mohammed FI, Hadidi KA. Hubble-bubble (water pipe) smoking: levels of nicotine and cotinine in plasma, saliva and urine. Int J Clin Pharmacol Ther 2002;40:249-55.
12) El-Hakim IE, Uthman MA. Squamous cell carcinoma and keratoacanthoma of the lower lip associated with “Goza” and “Shisha” smoking. Int J Dermatol 1999;38:108-10.
13) Arık D, Atay G, Aykanat Ö ve ark. Gülveren Lisesi son sınıf öğrencilerinin sigara ve alkollü içecek kullanma konusundaki bazı bilgi, tutum ve davranışları. Ankara; 2001.
14) Bilir N, Doğan Güçiz B, Yıldız AN. Sigara İçme Konusundaki Davranışlar ve Tutumlar, Ankara-Türkiye. Ankara: Hacettepe Halk Sağlığı Vakfı Yayınları; 1997.
15) Yorgancıoğlu A, Esen A. Sigara bağımlılığı ve hekimler. Toraks Dergisi 2000;1:90-1.
16) Kosku N, Kosku M, Çıkrıkçıoğlu U, Özlen Tümer Z. Toraks Derneği üyelerinin sigara konusunda bilgi, tutum ve davranışları. Toraks Dergisi 2003;3:223-30.

APA	SUBAŞI N, Bilir N, İLHAN E, AVLUK A, BAVLI G, BİTEKER M, KIRMIZIGÜL E (2005). Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. , 137 - 143.
Chicago	SUBAŞI Nüket,Bilir Nazmi,İLHAN Erkan,AVLUK Ahmet,BAVLI Gökhan,BİTEKER MURAT,KIRMIZIGÜL Engin Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. (2005): 137 - 143.
MLA	SUBAŞI Nüket,Bilir Nazmi,İLHAN Erkan,AVLUK Ahmet,BAVLI Gökhan,BİTEKER MURAT,KIRMIZIGÜL Engin Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. , 2005, ss.137 - 143.
AMA	SUBAŞI N,Bilir N,İLHAN E,AVLUK A,BAVLI G,BİTEKER M,KIRMIZIGÜL E Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. . 2005; 137 - 143.
Vancouver	SUBAŞI N,Bilir N,İLHAN E,AVLUK A,BAVLI G,BİTEKER M,KIRMIZIGÜL E Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. . 2005; 137 - 143.
IEEE	SUBAŞI N,Bilir N,İLHAN E,AVLUK A,BAVLI G,BİTEKER M,KIRMIZIGÜL E "Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları." , ss.137 - 143, 2005.
ISNAD	SUBAŞI, Nüket vd. "Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları". (2005), 137-143.

APA	SUBAŞI N, Bilir N, İLHAN E, AVLUK A, BAVLI G, BİTEKER M, KIRMIZIGÜL E (2005). Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. Toraks Dergisi, 6(2), 137 - 143.
Chicago	SUBAŞI Nüket,Bilir Nazmi,İLHAN Erkan,AVLUK Ahmet,BAVLI Gökhan,BİTEKER MURAT,KIRMIZIGÜL Engin Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. Toraks Dergisi 6, no.2 (2005): 137 - 143.
MLA	SUBAŞI Nüket,Bilir Nazmi,İLHAN Erkan,AVLUK Ahmet,BAVLI Gökhan,BİTEKER MURAT,KIRMIZIGÜL Engin Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. Toraks Dergisi, vol.6, no.2, 2005, ss.137 - 143.
AMA	SUBAŞI N,Bilir N,İLHAN E,AVLUK A,BAVLI G,BİTEKER M,KIRMIZIGÜL E Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. Toraks Dergisi. 2005; 6(2): 137 - 143.
Vancouver	SUBAŞI N,Bilir N,İLHAN E,AVLUK A,BAVLI G,BİTEKER M,KIRMIZIGÜL E Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. Toraks Dergisi. 2005; 6(2): 137 - 143.
IEEE	SUBAŞI N,Bilir N,İLHAN E,AVLUK A,BAVLI G,BİTEKER M,KIRMIZIGÜL E "Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları." Toraks Dergisi, 6, ss.137 - 143, 2005.
ISNAD	SUBAŞI, Nüket vd. "Nargile içenlerin nargile içme konusundaki bilgi, tutum ve davranışları". Toraks Dergisi 6/2 (2005), 137-143.