Yıl: 2021 Cilt: 36 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1111 - 1126 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-05-2022

Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi

Öz:
Deprem tehlikesi, bir bölgenin sismotektonik yapısıyla ilgili bir konu iken; deprem riski, deprem tehlikesi altındaki yapıların davranışını ele alarak belirli bir zaman dilimi için sismik kayıp ve hasarların aşılma olasılıklarını ifade eder. Bu nedenle, deprem riski hesaplanırken dikkate alınan bölgedeki yapıların deprem davranışını etkileyen özelliklerinin iyi bilinmesi gerekir. Türk yapı stoku, zaman içerisinde artan nüfusa cevap verebilmek amacıyla son yıllarda hızla büyümüş, yeni konut iştahı ve değişen sosyoekonomik yapı gibi faktörler etkisinde zamana ve lokasyona göre büyük değişim göstermiştir. Ayrıca, depreme dayanıklı yapı tasarımı ile ilgili yönetmelikler ve inşaat uygulamalarındaki ilerlemeler son yıllarda yapı özelliklerinin değişmesine sebep olmuştur. Bu bağlamda, farklı zaman dilimlerinde inşa edilmiş yapıların yerel karakteristiklerini gerçekçi bir şekilde dikkate alan uygun deprem kayıp modellerinin kullanımı önem kazanmıştır. Ancak Türk yapı stoku ile ilgili çalışmalar bölgesel veya nispeten eski verilere dayalıdır. Bu çalışmada, deprem riski ve kayıp hesaplarında kullanılacak bina bilgilerinin derlenmesi ve bina tipi yapıların temsili modellerinin oluşturulması için gerekli olan istatistiki verinin üretilmesi hedeflenmiştir. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından sağlanan 2000 Bina Sayımı verileri ve Yapı İzin İstatistikleri kullanılarak istatistiksel bir araştırma yapılmış ve elde edilen sonuçlar karşılaştırmalı olarak sunulmuştur. Bu çalışmada incelenen yeni yapı stokunun kullanım amacı, taşıyıcı sistem tipi, dolgu duvar malzemesi ve barındırdığı nüfus oranı özellikleri 2000 Bina Sayımı verileri ile karşılaştırılmış; birleştirilmiş bina veri tabanı üzerinden Türk bina stokunun yıllar içinde gösterdiği değişim ortaya konulmuştur. Sunulan istatistiki veriler deprem risk ve kayıp hesaplarında rahatlıkla kullanılabilir
Anahtar Kelime:

A Comparative Investigation of Changing Building Characteristics in Turkey

Öz:
While seismic hazard is solely related to the seismotectonic structure of the region under consideration, seismic risk further combines earthquake-induced hazard with structural vulnerability and represents seismic loss or damage that is exceeded in a given time period. To this end, for seismic risk assessments, it is essential to acquire properties of the building stock in the subject area. The Turkish building stock has undergone great expansion in the last decades to meet the housing needs of the growing population. It exhibits great changes both in time and from region to region due to several factors such as technological developments and regional differences in construction practice. Moreover, design characteristics have been altered within the last decades because of changing socioeconomic factors and regulations related to earthquake-safe design. In this sense, it is of prime importance to utilize proper earthquake loss models that are able to consider the local characteristics of building stocks built in different time spans in a realistic way. Regarding the Turkish building stock, studies in the literature are relatively limited and are based on quite old data. Therefore, the major goal of this study is to compile general characteristics of Turkish buildings that are believed to be necessary to generate representative building models and perform realistic loss estimations. Accordingly, a statistical survey was carried out on the properties of Turkish building stock using the 2000 Building Census data harmonized with Building Permit Statistics disseminated by the Turkish Statistical Institute. By including the relatively new Turkish building stock, this study compiled information about building properties such as the building use, structural system, infill wall material and the percentage of occupants in the population. These statistics are deemed to be used for earthquake damage and loss estimation studies in Turkey
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Sucuoğlu, H., 2000. The 1999 Kocaeli and Düzce, Turkey Earthquakes. Mitigation of Seismic Risk-support to Recently Affected European Countries, 1, 1-10.
  • 2. Erdik, M., 2001. Report on 1999 Kocaeli and Düzce (Turkey) Earthquakes. Structural Control for Civil and Infrastructure Engineering, World Scientific.
  • 3. Porter, K.A., 2003. An Overview of PEER’s Performance-Based Earthquake Engineering Methodology. Proceedings of Ninth International Conference on Applications of Statistics and Probability in Engineering, San Francisco, California.
  • 4. Brzev, S.C., Scawthorn, A.W., Charleson, L., Allen, M., Greene, K., Jaiswal, Silva, V., 2013. GEM Building Taxonomy Version 2.0. GEM Technical Report 2013-02 V1.0.0, GEM Foundation, Pavia, Italy, 188.
  • 5. Albayrak, U., Canbaz, M., Albayrak, G., 2015. A Rapid Seismic Risk Assessment Method for Existing Building Stock in Urban Areas, Procedia Engineering, 118, 1242-1249,
  • 6. Kaplan, O., Güney, Y., Cengiz, A.E., Özçelikörs, Y., Topçu, A., 2015. Eskişehir İli Bina Envanterinin Yapısal Kusurları ve Düzensizlikler Bakımından İrdelenmesi, 3. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 14-16 Ekim 2015, İzmir, Türkiye.
  • 7. Bal, I.E., Crowley, H., Pinho, R., Gülay, F.G., 2007. Structural Characteristics of Turkish RC Building Stock in Northern Marmara Region for Loss Assessment Applications. IUSS Press, Pavia.
  • 8. Bal, I.E., Crowley, H., Pinho, R., Gülay, F.G., 2008. Detailed Assessment of Structural Characteristics of Turkish RC Building Stock for Loss Assessment Models. Soil Dyn. Earthq. Eng., 28(10-11), 914–932.
  • 9. Konukcu, B.E., Karaman, H., Şahin, M., 2017. Determination of Building Age for Istanbul Buildings to be Used for the Earthquake Damage Analysis According to Structural Codes by Using Aerial and Satellite Images in GIS, Nat. Hazards, 85(3), 1811-1834.
  • 10. Türkiye İstatistik Kurumu, 2000. Bina Sayımı, Ankara, Türkiye.
  • 11. Eroğlu Azak T., Ay, B.Ö., Akkar, S., 2014. A Statistical Study on Geometrical Properties of Turkish Reinforced Concrete Building Stock. 2nd European Conference on Earthquake Engineering and Seismology, August 24-29, İstanbul, Türkiye.
  • 12. Türkiye İstatistik Kurumu, 2011. Yapı İzin İstatistikleri 2010, Ankara, Türkiye.
  • 13. Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, 1998. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Ankara.
  • 14. Yapı Denetimi Hakkında Kanun, 2001. 13.07.2001 Tarih ve 24461 Sayılı Resmî Gazete.
  • 15. Akhoundi, F., Lourenço, P.B., Vasconcelos, G., 2016. Numerically Based Proposals for the Stiffness and Strength of Masonry Infills with Openings in Reinforced Concrete Frames. Earthq Eng. Struct. D., 45(6), 869-891.
  • 16. Erberik, M.A., 2008. Fragility-based Assessment of Typical Mid-rise and Low-rise RC Buildings in Turkey. Eng. Struct., 30, 1360-1374.
  • 17. Dolšek, M., Fajfar, P., 2001. Soft Storey Effects in Uniformly Infilled Reinforced Concrete Frames. J. Earthq. Eng., 5, 1–12.
  • 18. Erberik, M.A., 2008. Generation of Fragility Curves for Turkish Masonry Buildings Considering in-plane Failure Modes. Earthq. Eng. Struct. Dyn., 37(3), 387–405.
  • 19. Bal, I.E., Crowley, H., Pinho, R., 2008. Displacement-based Earthquake Loss Assessment for an Earthquake Scenario in Istanbul, J. Earthq. Eng., 12(sup2), 12-22.
  • 20. Tekin, İ., Akpınar, İ. 2014. Betonarmenin Anonimleşmesi Türkiye’de İkinci Dünya Savaşı Sonrası Yapılı Çevrenin İnşası. Mimarlık, 377, 70-74.
APA Ay B, Eroglu Azak T (2021). Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. , 1111 - 1126.
Chicago Ay Bekir Özer,Eroglu Azak Tuba Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. (2021): 1111 - 1126.
MLA Ay Bekir Özer,Eroglu Azak Tuba Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. , 2021, ss.1111 - 1126.
AMA Ay B,Eroglu Azak T Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. . 2021; 1111 - 1126.
Vancouver Ay B,Eroglu Azak T Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. . 2021; 1111 - 1126.
IEEE Ay B,Eroglu Azak T "Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi." , ss.1111 - 1126, 2021.
ISNAD Ay, Bekir Özer - Eroglu Azak, Tuba. "Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi". (2021), 1111-1126.
APA Ay B, Eroglu Azak T (2021). Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi, 36(4), 1111 - 1126.
Chicago Ay Bekir Özer,Eroglu Azak Tuba Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi 36, no.4 (2021): 1111 - 1126.
MLA Ay Bekir Özer,Eroglu Azak Tuba Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi, vol.36, no.4, 2021, ss.1111 - 1126.
AMA Ay B,Eroglu Azak T Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi. 2021; 36(4): 1111 - 1126.
Vancouver Ay B,Eroglu Azak T Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi. 2021; 36(4): 1111 - 1126.
IEEE Ay B,Eroglu Azak T "Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi." Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi, 36, ss.1111 - 1126, 2021.
ISNAD Ay, Bekir Özer - Eroglu Azak, Tuba. "Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi". Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi 36/4 (2021), 1111-1126.