Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi
Yıl: 2021 Cilt: 36 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1111 - 1126 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-05-2022
Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi
Öz: Deprem tehlikesi, bir bölgenin sismotektonik yapısıyla ilgili bir konu iken; deprem riski, deprem tehlikesi
altındaki yapıların davranışını ele alarak belirli bir zaman dilimi için sismik kayıp ve hasarların aşılma
olasılıklarını ifade eder. Bu nedenle, deprem riski hesaplanırken dikkate alınan bölgedeki yapıların
deprem davranışını etkileyen özelliklerinin iyi bilinmesi gerekir. Türk yapı stoku, zaman içerisinde artan
nüfusa cevap verebilmek amacıyla son yıllarda hızla büyümüş, yeni konut iştahı ve değişen
sosyoekonomik yapı gibi faktörler etkisinde zamana ve lokasyona göre büyük değişim göstermiştir.
Ayrıca, depreme dayanıklı yapı tasarımı ile ilgili yönetmelikler ve inşaat uygulamalarındaki ilerlemeler
son yıllarda yapı özelliklerinin değişmesine sebep olmuştur. Bu bağlamda, farklı zaman dilimlerinde inşa
edilmiş yapıların yerel karakteristiklerini gerçekçi bir şekilde dikkate alan uygun deprem kayıp
modellerinin kullanımı önem kazanmıştır. Ancak Türk yapı stoku ile ilgili çalışmalar bölgesel veya
nispeten eski verilere dayalıdır. Bu çalışmada, deprem riski ve kayıp hesaplarında kullanılacak bina
bilgilerinin derlenmesi ve bina tipi yapıların temsili modellerinin oluşturulması için gerekli olan istatistiki
verinin üretilmesi hedeflenmiştir. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından sağlanan 2000 Bina Sayımı
verileri ve Yapı İzin İstatistikleri kullanılarak istatistiksel bir araştırma yapılmış ve elde edilen sonuçlar
karşılaştırmalı olarak sunulmuştur. Bu çalışmada incelenen yeni yapı stokunun kullanım amacı, taşıyıcı
sistem tipi, dolgu duvar malzemesi ve barındırdığı nüfus oranı özellikleri 2000 Bina Sayımı verileri ile
karşılaştırılmış; birleştirilmiş bina veri tabanı üzerinden Türk bina stokunun yıllar içinde gösterdiği
değişim ortaya konulmuştur. Sunulan istatistiki veriler deprem risk ve kayıp hesaplarında rahatlıkla
kullanılabilir
Anahtar Kelime: A Comparative Investigation of Changing Building Characteristics in Turkey
Öz: While seismic hazard is solely related to the seismotectonic structure of the region under consideration,
seismic risk further combines earthquake-induced hazard with structural vulnerability and represents
seismic loss or damage that is exceeded in a given time period. To this end, for seismic risk assessments,
it is essential to acquire properties of the building stock in the subject area. The Turkish building stock has undergone great expansion in the last decades to meet the housing needs of the growing population. It
exhibits great changes both in time and from region to region due to several factors such as technological
developments and regional differences in construction practice. Moreover, design characteristics have
been altered within the last decades because of changing socioeconomic factors and regulations related to
earthquake-safe design. In this sense, it is of prime importance to utilize proper earthquake loss models
that are able to consider the local characteristics of building stocks built in different time spans in a
realistic way. Regarding the Turkish building stock, studies in the literature are relatively limited and are
based on quite old data. Therefore, the major goal of this study is to compile general characteristics of
Turkish buildings that are believed to be necessary to generate representative building models and
perform realistic loss estimations. Accordingly, a statistical survey was carried out on the properties of
Turkish building stock using the 2000 Building Census data harmonized with Building Permit Statistics
disseminated by the Turkish Statistical Institute. By including the relatively new Turkish building stock,
this study compiled information about building properties such as the building use, structural system,
infill wall material and the percentage of occupants in the population. These statistics are deemed to be
used for earthquake damage and loss estimation studies in Turkey
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Sucuoğlu, H., 2000. The 1999 Kocaeli and Düzce, Turkey Earthquakes. Mitigation of Seismic Risk-support to Recently Affected European Countries, 1, 1-10.
- 2. Erdik, M., 2001. Report on 1999 Kocaeli and Düzce (Turkey) Earthquakes. Structural Control for Civil and Infrastructure Engineering, World Scientific.
- 3. Porter, K.A., 2003. An Overview of PEER’s Performance-Based Earthquake Engineering Methodology. Proceedings of Ninth International Conference on Applications of Statistics and Probability in Engineering, San Francisco, California.
- 4. Brzev, S.C., Scawthorn, A.W., Charleson, L., Allen, M., Greene, K., Jaiswal, Silva, V., 2013. GEM Building Taxonomy Version 2.0. GEM Technical Report 2013-02 V1.0.0, GEM Foundation, Pavia, Italy, 188.
- 5. Albayrak, U., Canbaz, M., Albayrak, G., 2015. A Rapid Seismic Risk Assessment Method for Existing Building Stock in Urban Areas, Procedia Engineering, 118, 1242-1249,
- 6. Kaplan, O., Güney, Y., Cengiz, A.E., Özçelikörs, Y., Topçu, A., 2015. Eskişehir İli Bina Envanterinin Yapısal Kusurları ve Düzensizlikler Bakımından İrdelenmesi, 3. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 14-16 Ekim 2015, İzmir, Türkiye.
- 7. Bal, I.E., Crowley, H., Pinho, R., Gülay, F.G., 2007. Structural Characteristics of Turkish RC Building Stock in Northern Marmara Region for Loss Assessment Applications. IUSS Press, Pavia.
- 8. Bal, I.E., Crowley, H., Pinho, R., Gülay, F.G., 2008. Detailed Assessment of Structural Characteristics of Turkish RC Building Stock for Loss Assessment Models. Soil Dyn. Earthq. Eng., 28(10-11), 914–932.
- 9. Konukcu, B.E., Karaman, H., Şahin, M., 2017. Determination of Building Age for Istanbul Buildings to be Used for the Earthquake Damage Analysis According to Structural Codes by Using Aerial and Satellite Images in GIS, Nat. Hazards, 85(3), 1811-1834.
- 10. Türkiye İstatistik Kurumu, 2000. Bina Sayımı, Ankara, Türkiye.
- 11. Eroğlu Azak T., Ay, B.Ö., Akkar, S., 2014. A Statistical Study on Geometrical Properties of Turkish Reinforced Concrete Building Stock. 2nd European Conference on Earthquake Engineering and Seismology, August 24-29, İstanbul, Türkiye.
- 12. Türkiye İstatistik Kurumu, 2011. Yapı İzin İstatistikleri 2010, Ankara, Türkiye.
- 13. Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, 1998. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Ankara.
- 14. Yapı Denetimi Hakkında Kanun, 2001. 13.07.2001 Tarih ve 24461 Sayılı Resmî Gazete.
- 15. Akhoundi, F., Lourenço, P.B., Vasconcelos, G., 2016. Numerically Based Proposals for the Stiffness and Strength of Masonry Infills with Openings in Reinforced Concrete Frames. Earthq Eng. Struct. D., 45(6), 869-891.
- 16. Erberik, M.A., 2008. Fragility-based Assessment of Typical Mid-rise and Low-rise RC Buildings in Turkey. Eng. Struct., 30, 1360-1374.
- 17. Dolšek, M., Fajfar, P., 2001. Soft Storey Effects in Uniformly Infilled Reinforced Concrete Frames. J. Earthq. Eng., 5, 1–12.
- 18. Erberik, M.A., 2008. Generation of Fragility Curves for Turkish Masonry Buildings Considering in-plane Failure Modes. Earthq. Eng. Struct. Dyn., 37(3), 387–405.
- 19. Bal, I.E., Crowley, H., Pinho, R., 2008. Displacement-based Earthquake Loss Assessment for an Earthquake Scenario in Istanbul, J. Earthq. Eng., 12(sup2), 12-22.
- 20. Tekin, İ., Akpınar, İ. 2014. Betonarmenin Anonimleşmesi Türkiye’de İkinci Dünya Savaşı Sonrası Yapılı Çevrenin İnşası. Mimarlık, 377, 70-74.
APA | Ay B, Eroglu Azak T (2021). Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. , 1111 - 1126. |
Chicago | Ay Bekir Özer,Eroglu Azak Tuba Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. (2021): 1111 - 1126. |
MLA | Ay Bekir Özer,Eroglu Azak Tuba Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. , 2021, ss.1111 - 1126. |
AMA | Ay B,Eroglu Azak T Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. . 2021; 1111 - 1126. |
Vancouver | Ay B,Eroglu Azak T Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. . 2021; 1111 - 1126. |
IEEE | Ay B,Eroglu Azak T "Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi." , ss.1111 - 1126, 2021. |
ISNAD | Ay, Bekir Özer - Eroglu Azak, Tuba. "Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi". (2021), 1111-1126. |
APA | Ay B, Eroglu Azak T (2021). Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi, 36(4), 1111 - 1126. |
Chicago | Ay Bekir Özer,Eroglu Azak Tuba Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi 36, no.4 (2021): 1111 - 1126. |
MLA | Ay Bekir Özer,Eroglu Azak Tuba Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi, vol.36, no.4, 2021, ss.1111 - 1126. |
AMA | Ay B,Eroglu Azak T Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi. 2021; 36(4): 1111 - 1126. |
Vancouver | Ay B,Eroglu Azak T Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi. 2021; 36(4): 1111 - 1126. |
IEEE | Ay B,Eroglu Azak T "Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi." Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi, 36, ss.1111 - 1126, 2021. |
ISNAD | Ay, Bekir Özer - Eroglu Azak, Tuba. "Türkiye’de DeğiĢen Yapı Özelliklerinin KarĢılaĢtırmalı Ġncelemesi". Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi 36/4 (2021), 1111-1126. |