Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi
Yıl: 2021 Cilt: 44 Sayı: 391 Sayfa Aralığı: 110 - 125 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 26-05-2022
Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi
Öz: Mali anestezi, verginin mal ve hizmetin fiyatının içerisine gizlenerek ve/veya tevkifat yoluyla
tahsili halinde mükellefe hissettirilmeden alınmasıdır. Literatürde genel olarak dolaylı vergilerin
mali anesteziye uygunluk taşıdığı ve bu vergilerin
veriminin de yüksek olması nedeniyle daha fazla
tercih edildiği görülmektedir. Ancak dolaysız vergilerde bir vergi güvenlik önlemi ve dolaylı tahsil
yöntemi olarak uygulanan tevkifat usulü de bir
çeşit mali anestezi yöntemidir. Çalışmanın amacı mükellefe hissettirilmeden mali anestezi etkisi
yaratarak alınan vergileri açıklamak ve Türk vergi
sistemi içerisinde bu vergilerin kompozisyonunu analiz etmektir. Bu kapsamda, öncelikle mali
anestezi kavramına değinilmiş, daha sonra Türk
vergi mevzuatında mali anestezi teorisine uyan
vergiler sayısal veriler ve karşılaştırmalar perspektifinde incelenmiştir.
Anahtar Kelime: ANALYSIS OF THE TURKISH TAX SYSTEM IN THE CONTEXT OF FINANCIAL ANESTHESIA THEORY
Öz: Financial anesthesia is taken by hiding the tax
within the price of the goods and services and
/ or by the means of stoppage, in case of payment, without notice to the taxpayer. In the literature, indirect taxes are generally considered
to be more preferable since they are suitable for
financial anesthesia as well as the high efficiency
of these taxes. However, the payment procedure
applied as a tax security measurement and indirect stoppage method in direct taxes is also a
kind of financial anesthesia method. The aim of
the study is to explain the taxes taken by creating a financial anesthesia effect without notice
to the taxpayer and to analyze the composition of
these taxes within the Turkish tax system. In this
context, firstly, the concept of financial anesthesia was mentioned, and then taxes that comply
with the financial anesthesia theory in Turkish tax
legislation were examined in the perspective of
numerical data and comparisons.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Akbal, Güray, “Gelir Vergisi Tevkifatı ve Muhtasar Beyanname”, Vergi Raporu, 162: 144-154, Mart 2013.
- Altun, Türe, “Tütünden Mamul Ürünler Üzerindeki Vergi Yükünün, Laffer Eğrisi, Bütçe Gelirleri ve Mali Anestezi Çerçevesinde Analizi Vergi Raporu, Sayı:229, Ekim 2018.
- Arıkan, Zeynep, Önkan Özge, “Mali Anestezi ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 381, Haziran 2020.
- Ay, Hakkı, “Mali Anestezi Kavramı ve Türkiye’de Durum”, Vergi Dünyası, Sayı: Haziran 2008.
- Aykın, Hasan, “Vergileme Sanatı, Mali Anestezi ve MTV Artışı Üzerine”, https://vergidosyasi.com/2017/10/03/vergileme-sanati-malianestezi-ve-mtv-artisi-uzerine/, 2021.
- Bingöl, Ozan, Türk Vergi Sisteminin Temel Sorunları ve Çözüm Önerileri, Bursa: Ekin Basım Yayım Dağıtım, 2018.
- Bingöl, Ozan, Vergi Sistemini Anlama Kılavuzu (Bir Halkın Vergi ile İmtihanı), İstanbul: Tekin Yayınevi, 2019.
- Demir, İ. Cemil, Türkiye’de Vergi Yükü (Objektif ve Subjektif Yönleriyle), Bursa: Dora Basım Yayım Dağıtım, 2013.
- Demir, İ. Cemil, “Katlanılabilir Vergi Yükü ve Belirleyicileri: Türkiye Üzerine Bir Araştırma”, Journal of Economics and Administrative Sciences, Sayı: 18, 2016.
- Ekinci, Ahmed Celaleddin, “Kaynakta Vergilendirme Uygulamasının Vergi Yapısına Etkisi”, Vergi Raporu, Sayı: 179 Ağustos 2014.
- Gülerman Adnan, Arıkan Zeynep, 2019 Merkezi Yönetim Bütçesinin Analizi, İzmir YMMO Dergisi, Ocak - Şubat 2019 Sayı: 148, 45-52.
- Hazine ve Maliye Bakanlığı, “Bütçe Gelir-Gider Gerçekleşmeleri” Hazine ve Maliye Bakanlığı Resmi Sitesi, https://www.hmb.gov.tr/bumko-butcebuyuklukleri-ve-butce-gerceklesmeleri, 2021.
- Kalenderoğlu, Mahmut, Kamu Maliyesi – Bütçe ve Borçlanma, Ankara: Agon Bilgi Akademisi, 2017.
- Mutlu Ayşegül, Çelen Mustafa, Dolaylı ve Dolaysız Vergilerin Türk Mali Sistemi İçerisindeki Yeri: Siyasal, Sosyal ve Ekonomik Sonuçları, Ekim 2012, Yayın No: TÜSİAD_T/2012/10/532
- Oktar, Salim Ateş, Türk Vergi Sistemi, İstanbul: Türkmen Kitabevi, 2018.
- Ortaç, Fevzi Rıfat, Ünsal Hilmi, Yılmaz Elif, “Yeni Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Çerçevesinde Ön Vergileme Uygulamasının Vergi Sistemine Etkileri Açısından Değerlendirilmesi”, International Journal of Public Finance, Cilt:1 Sayı:1, 2016.
- OECD Revenue Statistics, 2021, https:// www1.compareyourcountry.org/tax-revenues/ en/0/675+677+678+679+676/default/2019, 16.02.2021.
- OECD Tax Administration 2017, https:// read.oecd-ilibrary.org/taxation/taxadministration-2017/figure-6-2-registrationof-active-personal-income-taxpayers-aspercentage-of-citizen-population-2015_tax_ admin-2017-graph17-en#page1, 23.02.2021.
- OECD Tax Administration 2019, https://read. oecd-ilibrary.org/taxation/percentage-of-pitwithheld-at-source-and-withholding-systems-for-employees-personal-income-tax_b75ad000- en#page1 23.02.2021.
- Öner, Erdoğan, Türk Vergi Sistemi, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2020.
- Polat, İsmet, “Gelir Vergisinde Mali Anestezi Halleri”, http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/ismetpolat/002/., 2021.
- Susam Nazan, Oktayer Nagihan, “Türkiye Ekonomisinde Genel Bütçe Vergi Gelirleri İçinde Dolaysız Ve Dolaylı Vergiler (1995-2005)”, Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 21 Haziran 2007 Sayı: 2.
- Şen Hüseyin, Sağbaş İsa, Vergi Teorisi ve Politikası, Ankara: Barış Arıkan Yayınları, 2017. Şen Özden, Demirli Yunus, “Ücretlerin Kaynakta Vergilendirilmesi: Farklı Vergi Sistemi Uygulayan OECD Ülkelerine İlişkin Bir İnceleme.” Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Yıl: 2018, Cilt: 9, Sayı: 22, ss.138-160.
- Şener, Orhan, Teori ve Uygulamada Kamu Ekonomisi, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım, 2016.
- Taşkan, Z. Yusuf, Vergi Hukuku, Ankara: Adalet Yayınevi, 2018.
- Turhan, Salih, Vergi Teorisi ve Politikası, İstanbul: Filiz Kitabevi, 2020.
- Türk Dil Kurumu Sözlükleri, https://sozluk.gov. tr/, 2021.
- Yılmaz, Gülay, Kamu Maliyesi Teori ve Türkiye Uygulaması, İstanbul: Türkmen Kitabevi, 2020.
- 06.01.1961 tarih ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu
- 13.06.2006 tarih ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
APA | ÇAM Y, BEYDEMIR M (2021). Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi. , 110 - 125. |
Chicago | ÇAM Yeşim,BEYDEMIR MERVE Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi. (2021): 110 - 125. |
MLA | ÇAM Yeşim,BEYDEMIR MERVE Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi. , 2021, ss.110 - 125. |
AMA | ÇAM Y,BEYDEMIR M Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi. . 2021; 110 - 125. |
Vancouver | ÇAM Y,BEYDEMIR M Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi. . 2021; 110 - 125. |
IEEE | ÇAM Y,BEYDEMIR M "Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi." , ss.110 - 125, 2021. |
ISNAD | ÇAM, Yeşim - BEYDEMIR, MERVE. "Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi". (2021), 110-125. |
APA | ÇAM Y, BEYDEMIR M (2021). Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi. Vergi Sorunları Dergisi, 44(391), 110 - 125. |
Chicago | ÇAM Yeşim,BEYDEMIR MERVE Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi. Vergi Sorunları Dergisi 44, no.391 (2021): 110 - 125. |
MLA | ÇAM Yeşim,BEYDEMIR MERVE Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi. Vergi Sorunları Dergisi, vol.44, no.391, 2021, ss.110 - 125. |
AMA | ÇAM Y,BEYDEMIR M Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi. Vergi Sorunları Dergisi. 2021; 44(391): 110 - 125. |
Vancouver | ÇAM Y,BEYDEMIR M Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi. Vergi Sorunları Dergisi. 2021; 44(391): 110 - 125. |
IEEE | ÇAM Y,BEYDEMIR M "Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi." Vergi Sorunları Dergisi, 44, ss.110 - 125, 2021. |
ISNAD | ÇAM, Yeşim - BEYDEMIR, MERVE. "Mali Anestezi Teorisi Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Analizi". Vergi Sorunları Dergisi 44/391 (2021), 110-125. |