Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması
Yıl: 2021 Cilt: 9 Sayı: 11 Sayfa Aralığı: 2081 - 2086 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 İndeks Tarihi: 31-05-2022
Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması
Öz: Bu çalışmada, Türkiye ormancılığı için çok önemli bir tür olan Fagus orientalis Lipsky (Doğu kayını,
Fagaceae) bulunduğu alanlar ile tarım alanları topraklarının arasında ekolojik açıdan farklılıklar
belirlenerek orman alanlarının dinamikliği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sivas ili Koyulhisar
ilçesinde doğal olarak oluşan Doğu kayını ormanları toprakları ve tarım alanları topraklarının % kireç,
% total tuz, pH, tekstür, % tarla kapasitesi %C, %N, C/N oranları, 30 günlük karbon
mineralizasyonları kontrollü koşullarda (28°C, %80 nem) respirasyon metodu ile belirlenerek, iki
farklı ekosistem içindeki iki alanın karşılaştırılması yapılmıştır. Doğu kayını topraklarının karbon
mineralizasyonları mevsimsel olarak incelendiğinde ilkbahar>sonbahar>yaz>kış mevsimlerinde
sırasıyla 19,54>18,23>17,87>17,18 mg C(CO2)/100g KT/30 gün iken, tarım topraklarında
sonbahar>yaz>ilkbahar>kış mevsimlerinde sırasıyla 14,46>13,87>13,68>13,65 mg C (CO2)/100g
KT/30 gün olarak belirlenmiştir. Her iki alan arasında topraklarının %C, %N, 30 günlük kümülatif
karbon mineralizasyon değerleri ve % karbon mineralleşme oranları arasında anlamlı ilişkiler
bulunmuştur.
Anahtar Kelime: Comparison of Sivas-Koyulhisar Forest (Fagus orientalis Lipsky.) Soils and Agricultural Soils in Terms of Carbon Mineralization
Öz: In this study, the dynamism of forest areas was tried to be determined by determining the ecological
differences between the areas where Fagus orientalis Lipsky. (Eastern beech, Fagaceae), a very
important species for forestry in Turkey, and the soils of agricultural fields. lime %, total salt %, pH,
texture, field capacity %, C%, N%, C/N ratios, 30-day carbon mineralization of the lands of Eastern
beech forests and agricultural fields, which are naturally formed in Sivas province Koyulhisar district,
under controlled conditions (28°C, 80 humidity %) was determined by the respiration method, and
two areas in two different ecosystems were compared. When the carbon mineralizations of eastern
beech soils were examined seasonally, it was determined as 19.54>18.23>17.87>17.18 mg
C(CO2)/100g DS/30 day in spring>autumn>summer>winter seasons, while it was determined as
14.46>13.87>13.68>13.65 mg C(CO2)/100g DS/30 day in autumn>summer>spring>winter seasons
in agricultural soils, respectively. Significant relationships were found between the C%, N%, 30-day
carbon mineralization cumulative values and % carbon mineralization rates between both areas.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akhtar MS, Oki Y, Adachi T. 2009. Mobilization and Acquisition of Sparingly Soluble P-sources by Brassica Cultivars under P-starved Environment II. Rhizospheric Ph changes, Redesigned Root Architecture and Pi-uptake Kinetics. J. Integr. Plant Biol. 51: 1024–1039.
- Akman Y, Ketenoğlu O, Kurt L, Güney K, Hamzaoğlu E, Tuğ N. 2007. Angiospermae (Kapalı Tohumlular). Palme Yayıncılık. Ankara. 94s.
- Anşin R, Özkan ZC. 2006. Tohumlu Bitkiler (Spermatophyta) Odunsu Taksonlar. Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Genel Yayın No: 167 Fakülte Yayın No: 19. Trabzon, 292s.
- Aydın M, Kılıç Ş. 2013. Toprak Bilimi. Nobel Akademik Yayınlar. Ankara, 51-75s.
- Bellitürk K, Danışman F, Sözübek B. 2009. Tekirdağ yöresindeki toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri ile mineralizasyon kapasiteleri arasındaki ilişkiler. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2): 141-147.
- Bouyoucos GH. 1951. A recalibration of the hydrometer for making mechanical analysis of soils. Agronomy Journal, 43: 434-438. https://doi.org/10.2134/agronj1951.000219620043 00090005x
- Bremner JM. 1965. Method of soil analysis. Part 2. Chemical and microbiological methods. American Society of Agronomy Inc. Madison, Wise, USA. 1149-1178.
- Cenkseven Ş. 2013. Doğu Akdeniz Bölgesinde yetişen farklı yaşlardaki Eucalyptus camaldulensis Dehn. plantasyonlarında toprak organik madde mineralizasyonunun mevsimsel olarak karşılaştırılması. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 83 s, Adana, Türkiye.
- Cenkseven Ş, Kızıldağ N, Koçak B, Saglıker HA, Darıcı C. 2017. Soil organic matter mineralization under different temperatures and moisture conditions in Kızıldağ Plateau, Turkey. Sains Malaysiana 46(5): 763–771. http://dx.doi.org/ 10.17576/jsm-2017-4605-11
- Çağlar KÖ. 1949. Toprak bilgisi A. Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları: 10, Ankara, Türkiye. Çepel N. 1996. Toprak ilmi. İ.Ü. Yayın No: 3945, Orman Fakültesi Yayın No:438, İstanbul, Türkiye.
- Demiralay İ. 1993. Toprak fiziksel analizleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 143, Erzurum, 78-89. Demirci S. 2008. Farklı arazi kullanımlarında agregatlara bağlı karbon ile biyolojik karbon ve azot fraksiyonlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 38 S, Tokat, Türkiye.
- Duchaufour P. 1970. Precis de pedologie. Masson et C1e, Editeurs, Paris, 435-437.
- Franzlueebbers AJ. 2002. Water infiltration and soil structure related to organic matter and its stratification with depth. Soil Tillage Res, 66: 197-205.
- Giresun Orman Bölge Müdürlüğü. 2012. Koyulhisar Orman İşletme Müdürlüğü, Iğdırdağı Orman İşletme Şefliği Fonksiyonel Orman Amenajman Planı, 84-89.
- Haktanır H, Arcak S. 1997. Toprak biyolojisi (Toprak ekosistemine giriş). Ankara Üni. Ziraat Fak. Yayın No: 1486, Ders Kitabı: 447: 237.
- Jaafari A, Najafi A, Zenner EK. 2014. Ground-based skidder traffic changes chemical soil properties in a mountainous oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) forest in Iran. Journal of Terramechanics. 55: 39-46.
- Jackson ML. 1958. Soil chemical analysis. Pretice-Hall, Inc. Englewood Cliffs. New Jersey, U.S.A, 1-498.
- Jafarian Z, Kavian A. 2013. Effect of land-use change on soil organic carbon and nitrogen. Communicationsin Soil Science and Plant Analysis. 44: 339-346.
- Jonasson S, Michelsen A, Schmidt IK. 1996. Microbial biomass C, N and P in two arctic soils and responses to addition of N P K fertilizer and sugar: Implications for plant nutrient uptake. Oecologia 106: 507-515.
- Kara Ö. 2005. Kuzey Trakya dağlık yetişme ortamı bölgesindeki meşe, kayın ve karaçam ormanlarındaki toprak mikrofungusları. Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi. 6(2): 167-174.
- Kara Ö, Bolat İ. 2008. Bartın ili orman ve tarım topraklarının mikrobiyal biyokütle karbon (Cmic) ve azot (Nmic) içerikleri. Ekoloji. 18(69): 32-40.
- Karaöz Ö. 1988. Belgrad Ormanında bazı iğne yapraklı ve geniş yapraklı orman ekosistemlerinin önemli edafik özellikleri ile bitkisel kütle karakteristikleri bakımından karşılaştırılması. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. A38(1): 159- 190.
- Kızıldağ N. 2015. Çukurova bölgesinde Pinus pinea L. ve Ceratonia siliqua L.’nın ölüörtü ayrışması ile topraklarının karbon ve azot dinamiğinin karşılaştırılması. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 125S, Adana, Türkiye.
- Koçyiğit R. 2008. Karasal ekosistemde karbon yönetimi ve önemi. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi. 25(1): 81-85.
- Lal R. 2005. Forest soils and carbon sequestration. Forest Ecology and Management 220: 242-258.
- Luo Y, Zhou X. 2006. Soil respiration and the environment. San Diego: Academic/Elsevier press. 79-104.
- Malboobi MA, Owlia P, Behbahani M, Sarokhani E, Moradi S, Yakhchali B, Deljou A, Heravi KM. 2009. Solubilization of organic and inorganic phosphates by three highly efficient soil bacterial isolates. World J. Microbiol. Biotechnol. 25: 1471–1477.
- Mann LK. 1986. Changes in soil carbon storage after cultivation. Soil Science.142: 279-288.
- OGM, 2015. Türkiye Orman Varlığı 2015 https://web. ogm.gov.tr/ekutuphane/Yayinlar/ (Erişim 31.10.2021)
- Ortaş İ, Darıcı C, Tüfekçi S. 2013. Farklı yaşlardaki ökaliptus ormanlarında hasat edilmiş ve edilmemiş alanlarda karbon depolama potansiyelinin belirlenmesi ve toprak organik madde içeriğine bitki kökleri ve mikoriza mantarlarının katkısının araştırılması. Tübitak Projesi Sonuç Raporu. Proje No: 109 O 027. 84.
- Özbek H, Kaya Z, Gök M, Kaptan H. 2007. Toprak bilimi. Ç. Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 73, Ders Kitapları Yayın No: A-16. 80-82. Adana, Türkiye.
- Sagliker HA, Cenkseven S, Kizildag N, Kocak B, Ozdeniz E, Ozbey BG, Bölükbası A, Kurt L. 2018. Is parent material an important factor in soil carbon and nitrogen mineralization? European Journal of Soil Biology, 89: 45-50.
- Sakın E, Delıboran A, Sakın ED, Aslan H. 2011. Carbon and nitrogen stocks and C:N ratios of Harran Plan soils. Romanian Agricultural Research, 28:171-180.
- Schaefer R. 1967. Caracteres et evolution des activites microbiennes dans une chaine de sols hidromorphes mesotrophiques de la plained’alsace, Revued’Ecologie et de Biologiedu sol (IV) 4: 567-592.
- Schoenholtz SH, Van Miegroet H, Burger JA. 2000. Physical and chemical properties as indicators of forest soil quality: Challenges and opportunities. Forest Ecology and Management 138: 335-356.
- Staben ML, Bezdiciek DF, Smith JL, Fauci MF. 1997. Assessment of soil quality in conservation reserve program and wheat-fallow soils. Soil Science Society of America Journal. 61: 124-130.
- Tiessen H, Cuevas E, Chacon P. 1994. The role of soil organicmatter in sustainning soil fertility. Nature 371, 6500: 783- 785.
- Tüfekçi S, Polat O, Polat S, Topal A. 2012. Toprak organik maddesine okaliptüs plantasyonunun etkisi. 3-5 Mayıs, Ekoloji 2012 Sempozyumu Kilis. 316s.
- US, Salinity Laboratory Staff. 1954. Diagnosis and improvement of, saline and alkaline Soils (Ed L. A. Richards). USDA Agriculture Handbook B, No: 60, U. S. Gov. Printing Office, Washington, 160 p.
- Yılmaz H. 2020. Türkiye’nin bütün ağaçları ve çalıları- Fagaceae. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 631s.
- Zhang J, Wang SL, Feng ZW, Wang QK. 2009. Carbon mineralization of soils from native evergreen broadleaf forest and three plantations in mid subtropic China. Commun. Soil Science Plant Analysis. 40: 1964-1982.
| APA | KUTLAY A, Koçbulut F, Karaköy T, Demirbas A (2021). Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması. , 2081 - 2086. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| Chicago | KUTLAY AHU,Koçbulut Fikret,Karaköy Tolga,Demirbas Ahmet Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması. (2021): 2081 - 2086. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| MLA | KUTLAY AHU,Koçbulut Fikret,Karaköy Tolga,Demirbas Ahmet Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması. , 2021, ss.2081 - 2086. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| AMA | KUTLAY A,Koçbulut F,Karaköy T,Demirbas A Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması. . 2021; 2081 - 2086. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| Vancouver | KUTLAY A,Koçbulut F,Karaköy T,Demirbas A Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması. . 2021; 2081 - 2086. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| IEEE | KUTLAY A,Koçbulut F,Karaköy T,Demirbas A "Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması." , ss.2081 - 2086, 2021. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| ISNAD | KUTLAY, AHU vd. "Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması". (2021), 2081-2086. https://doi.org/10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| APA | KUTLAY A, Koçbulut F, Karaköy T, Demirbas A (2021). Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 9(11), 2081 - 2086. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| Chicago | KUTLAY AHU,Koçbulut Fikret,Karaköy Tolga,Demirbas Ahmet Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 9, no.11 (2021): 2081 - 2086. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| MLA | KUTLAY AHU,Koçbulut Fikret,Karaköy Tolga,Demirbas Ahmet Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, vol.9, no.11, 2021, ss.2081 - 2086. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| AMA | KUTLAY A,Koçbulut F,Karaköy T,Demirbas A Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2021; 9(11): 2081 - 2086. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| Vancouver | KUTLAY A,Koçbulut F,Karaköy T,Demirbas A Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2021; 9(11): 2081 - 2086. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| IEEE | KUTLAY A,Koçbulut F,Karaköy T,Demirbas A "Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması." Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 9, ss.2081 - 2086, 2021. 10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
| ISNAD | KUTLAY, AHU vd. "Sivas- Koyulhisar Orman (Fagus Orientalis Lipsky.) Toprakları ile Tarım Topraklarının Karbon Mineralizasyonu Yönünden Karşılaştırılması". Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 9/11 (2021), 2081-2086. https://doi.org/10.24925/turjaf.v9i11.2081-2086.4818 |
