Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci:
Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*

ÇOKSÖYLER, ASLIHAN; Bozkurt, Gülay

Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*

Aslıhan ÇOKSÖYLER, (Milli Eğitim Bakanlığı, Türkiye)

Gülay BOZKURT (İzmir Demokrasi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, İzmir, Türkiye)

Buca Eğitim Fakültesi Dergisi

73 19

Yıl: 2021 Cilt: 26 Sayı: 52 Sayfa Aralığı: 480 - 502 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 31-05-2022

Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*

Öz:

Bu çalışma bir matematiksel modelleme problemine ilişkin altıncı sınıf öğrencilerinin çözüm sürecindeki bilişsel becerilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın kuramsal çerçevesi olarak bilişsel perspektif seçilmiştir. Çalışmada bir modelleme problemi üzerinde gruplar halinde çalışan yirmi dört öğrencinin bilişsel modelleme yeterliklerini ortaya çıkarmak için durum çalışması deseni kullanılmıştır. Veriler, öğrenci çözüm kağıtları, çözüm sürecinde öğrenciler arasında gerçekleşen konuşmaların ses kayıtları, bir grubun video kaydı ve öğretmenin (araştırmacının) gözlem notlarından oluşmaktadır. Elde edilen veriler bilişsel modelleme döngüsünün basamakları olan problemi anlama, sadeleştirme, matematikselleştirme, matematiksel olarak çalışma, yorumlama ve doğrulama basamakları altında incelenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına bakıldığında öğrencilerin gerçek hayata uygun model oluşturmada zorlandıkları ve bu konuda öğretmen rehberliğine ihtiyaç duydukları belirlenmiştir. Özel olarak, öğrencilerin problemi anlamadan matematiksel işlem yapmaya başladıkları, ayrıca yorumlama ve doğrulama basamaklarını eksik bırakma eğiliminde oldukları görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Mathematical Modeling Process in the Context of Cognitive Perspective: Sixth Grade Students' Experiences

Öz:

This study examines a class of sixth grade students' cognitive modelling competencies during the solutions process of a mathematical modelling problem. The cognitive perspective has been chosen as the conceptual framework of the study. A case study design has been used to reveal cognitive modelling competencies of twenty four students working in groups on a modelling problem during mathematics lessons. Data consisted of students' solution papers, audio recordings of conversations between students during the group work, a video recording of a group and teacher’s (researcher’s) observation notes. Data was analyzed considering the cognitive modelling cycle including the stages of understanding the task, simplifying, mathematizing, working mathematically, interpreting and validating. Findings of the study indicated that students struggle during development of real world models and they need guidance from the teacher. In particular, it became apparent that they started working mathematically without understanding the problem or developing a model and they tended to overlook the stages of interpreting and validating.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akar, H. (2016). Durum çalışması. Saban, A. (Ed.), Eğitimde nitel araştırma desenleri (s.11- 151) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
Andresen, M. (2020). To learn about differential equations by modelling. Proceedings of the 10th ERME Topic Conference MEDA 2020. ISBN 978-3-9504630-5-7, 419-426.
Asempapa, R. S., & Sturgill, D. J. (2019). Mathematical modeling: Issues and challenges in mathematics education and teaching. Journal of Mathematics Research, 11(5), 71-81.
Bakırcı, C. (2016). Matematiksel modelleme etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin PISA matematik başarı düzeylerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Barbosa, J. C. (2006). Mathematical modelling in classroom: A socio-critical and discursive perspective. ZDM- International Journal on Mathematics Education, 38(3), 293–301.
Blomhøj, M. (2009). Different perspectives in research on the teaching and learning mathematical modelling. In M. Blomhøj & S. Carreira (Ed.), Mathematical applications and modelling in the teaching and learning of mathematics: Vol. 461. Proceedings From Topic Study Group 21 at the 11th International Congress on Mathematical (pp.1-17). https://doi.org/10.1007/978-3-319-12688-3_42
Blum, W. (2011). Can modelling be taught and learnt? Some answers from empirical research. In G. Kaiser, W. Blum, R. Borromeo Ferri & G. Stillman (Ed.), Trends in teaching and learning of mathematical modelling (pp. 15–30). New York: Springer.
Blum, W., & Borromeo Ferri, R. (2009). Mathematical modelling: Can it be taught and learnt? Journal of Mathematical Modelling and Application, 1(1), 45–58.
Blum, W., & Leiss, D. (2007). How do students and teachers deal with mathematical modelling problems?. In C. Haines, P. Galbraith, W. Blum & S. Khan (Ed.), Mathematical modelling (ICTMA-12): Education, engineering and economics (pp. 222–231). Chichester: Horwood Publishing.
Blum, W., & Niss, M. (1991). Applied mathematical problem solving, modelling, applications and links to other subjects-State, trends and ıssues in mathematics instruction. Educational Studies in Mathematics, 1(22), 37–68.
Borromeo Ferri, R. (2007). Modelling problems from a cognitive perspective. In C. Haines, P. Galbraith, W. Blum & S. Khan (Ed.), Mathematical modelling (ICTMA-12): Education, engineering and economics (pp. 260-270). Chichester: Horwood Publishing.
Borromeo Ferri, R. (2018). Learning how to teach mathematical modeling in school and teacher education. Retrived from https://www.springer.com/gp/book/9783319680712
Borromeo Ferri, R. (2020). Make mathematical modelling marvelous! Follow teacher Mr. K. for your lesson tomorrow. The New Jersey Mathematics Teacher, 78(1), 44-53.
Bukova Güzel, E., Tekin Dede, A, Hıdıroğlu, Ç. N., Kula Ünver, S. ve Özaltun Çelik, A. (2016). Matematik eğitiminde matematiksel modelleme. Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Corbin, J., & Strauss, A. (2015). Basics of qualitative research. Thousand Oaks:Sage.
Creswell, J. (2017). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları (S. B. Demir, Çev.). Ankara: Eğiten Kitap.
Çavuş Erdem, Z., Doğan, M. F., Gürbüz, R. ve Şahin, S. (2017). Matematiksel modellemenin öğretim araçlarına yansımaları: Ders kitabı analizi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 61-86.
Erbaş, A. K., Çetinkaya, B., Alacacı, C., Çakıroğlu, E., Aydoğan Yenmez, A., Şen Zeytun, A., ve diğerleri. (2016). Lise matematik konuları için günlük hayattan modelleme soruları. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
Garfunkel, S., Montgomery, M., Bliss, K., Fowler, K., Galluzzo, B., Giordano, F., et al. (2016). GAIMME: Guidelines for assessment & instruction in mathematical modeling education. Philadelphia : SIAM. Retrieved from http://www.siam.org/reports/gaimme.php
Hıdıroğlu, Ç. N., Tekin Dede, A., Kula, S. ve Bukova Güzel, E. (2014). Öğrencilerin Kuyruklu Yıldız Problemi’ne ilişkin çözüm yaklaşımlarının matematiksel modelleme süreci çerçevesinde incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(31), 1- 17.
Hıdıroğlu, Ç. N. ve Özkan Hıdıroğlu, Y. (2017). Altıncı sınıf öğrencilerinin matematiksel modellemede oluşturdukları gerçek yaşam problem durumu modelleri. İlköğretim Online, 16(4), 1702–1731.
İnan, M. (2018). 7. sınıf öğrencilerinin matematiksel modelleme süreçlerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Tokat.
Kaiser,G., & Sriraman, B. A. (2006). Global survey of International Perspectives on Modelling in Mathematics Education. Zentralblatt für Didaktik der Mathematik, 38(3), 302-310.
Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62–80.
Lesh, R., & Doerr, H. M. (2003). Beyond constructivism: Models and modeling perspectives on mathematics problem solving, learning, and teaching. ZDM- International Journal on Mathematics Education, 35(6), 325-328.
Maaß, K. (2006). What are modelling competencies?. Zentralblatt für Didaktik der Mathematik, 38(2),113-142.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). T.C. Mili Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, ortaokul matematik dersi (5, 6, 7 ve 8.sınıflar) öğretim programı. Ankara, Türkiye : MEB.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2019). T.C. Mili Eğitim Bakanlığı PISA 2018 Türkiye ön raporu. Ankara, Türkiye : MEB.
Mengi, B. (2019). Matematiksel modelleme yaklaşımının öğretim ortamında kullanılmasının 7.sınıf öğrencilerinin problem çözme ve üst düzey düşünme becerilerine etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
Özer, A. Ö. ve Bukova Güzel, E. (2020). Bisim matematiksel modelleme etkinliğinin sınıf içi ve sınıf dışı uygulaması. International Journal of Educational Studies in Mathematics Dergisi 7(4), 289-308.
Patton, M. (1997). Utilization- focused evaluation. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Rossman, G. B., & Rallis, S. F. (2012). Learning in the field: An introduction to qualitative research. Thousand Oaks : Sage Publications.
Sağıroğlu, D. (2018). Matematik öğretmenlerinin matematiksel modelleme yöntemine yönelik etkinlik oluşturma ve uygulama süreçlerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Zonguldak.
Şen Zeytun, A. (2013). An investigation of prospective teachers’ mathematical modelling processes and their views about factors affecting these processes. (Doktora Tezi). Middle East Technical University The Graduate School of Natural and Applied Sciences. Ankara.
Tekin Dede, A. (2018). Uzamsal yönelim becerilerini içeren bir gerçek yaşam probleminin çözüm sürecinden yansımalar: Badana problemi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 46, 176- 198.
Ural, A. (2018). Matematiksel modelleme eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Yin, R. K. (2017). Durum çalışması araştırması uygulamaları (İ. Günbayı, Çev.). Ankara: Nobel.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

APA	ÇOKSÖYLER A, Bozkurt G (2021). Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*. , 480 - 502.
Chicago	ÇOKSÖYLER ASLIHAN,Bozkurt Gülay Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*. (2021): 480 - 502.
MLA	ÇOKSÖYLER ASLIHAN,Bozkurt Gülay Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*. , 2021, ss.480 - 502.
AMA	ÇOKSÖYLER A,Bozkurt G Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*. . 2021; 480 - 502.
Vancouver	ÇOKSÖYLER A,Bozkurt G Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*. . 2021; 480 - 502.
IEEE	ÇOKSÖYLER A,Bozkurt G "Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*." , ss.480 - 502, 2021.
ISNAD	ÇOKSÖYLER, ASLIHAN - Bozkurt, Gülay. "Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*". (2021), 480-502.

APA	ÇOKSÖYLER A, Bozkurt G (2021). Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(52), 480 - 502.
Chicago	ÇOKSÖYLER ASLIHAN,Bozkurt Gülay Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 26, no.52 (2021): 480 - 502.
MLA	ÇOKSÖYLER ASLIHAN,Bozkurt Gülay Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.26, no.52, 2021, ss.480 - 502.
AMA	ÇOKSÖYLER A,Bozkurt G Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 26(52): 480 - 502.
Vancouver	ÇOKSÖYLER A,Bozkurt G Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 26(52): 480 - 502.
IEEE	ÇOKSÖYLER A,Bozkurt G "Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*." Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, ss.480 - 502, 2021.
ISNAD	ÇOKSÖYLER, ASLIHAN - Bozkurt, Gülay. "Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri*". Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 26/52 (2021), 480-502.