Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi
Yıl: 2021 Cilt: 13 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 2945 - 2961 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20491/isarder.2021.1300 İndeks Tarihi: 01-06-2022
Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi
Öz: Amaç – Çalışmada destinasyon hakkında bilgi edinme aracı olarak sanal tur kullanım kabulüne yönelik
davranışsal niyeti etkileyen faktörlerin Teknoloji Kabul Modeli kapsamında ampirik olarak sınanması
amaçlanmaktadır. Kullanıcıların sanal tur aracılığıyla sanal ortamda gördükleri destinasyonu fiziki
olarak ziyaret etme niyeti üzerinde sanal tur kullanımına yönelik tutumun etki düzeyine bakılmaktadır.
Yöntem – Nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinin kullanıldığı bu çalışmada tanımlayıcı
istatistikler, geçerlik ve güvenilirlik analizi, keşfedici faktör analizi ve basit doğrusal regresyon analizi
için IBM SPSS Statistics 21 istatistiki paket programı kullanılmıştır. Ölçme modelinin testinde kullanılan
doğrulayıcı faktör analizi ve yapısal modelin testinde kullanılan yol analizi IBM AMOS 21 istatistiki paket
programı ile gerçekleştirilmiştir.
Bulgular – Çalışma sonucunda, algılanan eğlence, algılanan kullanım kolaylığı, algılanan fayda ve
kullanıma yönelik tutum faktörlerinin sanal tur kullanımına yönelik davranışsal niyet üzerinde etkili
olduğu görülmüştür. Sanal tur kullanımına yönelik tutumun ziyaret etme niyeti üzerinde istatistiki
açıdan anlamlı orta düzeyde ve pozitif yönde etkisinin varlığı tespit edilmiştir.
Tartışma – Dijital çağda gelişen teknoloji uygulamalarının başarısı bireyler tarafından bu uygulamaların
kullanım kabulüne bağlıdır. Bireyler tarafından gerçekleşen kullanım kabulü bu uygulamaların
geliştirilerek destinasyon pazarlamasında kullanımının önünü açmaktadır. Buna bağlı olarak, turizm
paydaşlarının destinasyon pazarlamasında kullandıkları geleneksel tanıtım araçlarının yenilikçi
yaklaşımla dijital çağa ve teknoloji çıktılarına uygun olarak dönüştürmeleri destinasyon tanıtımı
çabalarına katma değer yaratacaktır.
Anahtar Kelime: Investigating of Factors Affecting Behavioral Intention towards using Virtual Tour in Destination Marketing with Technology Acceptance Model
Öz: Purpose – The aim of this research is to determine factors which affect the behavioral intention of
individuals towards using virtual tour to get information about destination with in the scope of the
technology acceptance model. The level of effect of attitude towards using virtual tour on the intention
of the users to visit has been determined.
Design/methodology/approach – In this research in which the scanning model was used, IBM SPSS
Statistics 21 package program was used for descriptive statistics, validity and reliability analysis,
exploratory factor analysis and simple linear regression analysis. Confirmatory factor analysis used in
the test of the measurement model and path analysis used in the test of the structural model were
performed with the IBM AMOS 21 statistical software package.
Findings – As a result of the research, it was observed that perceived entertainment, perceived ease of
use, perceived usefulness and attitude factors for use had an effect on the behavioral intent of using
virtual tour. It has been determined that attitude towards using virtual tour has a statistically significant
medium and positive effect on the intention to visit.
Discussion – In the digital age, the success of developing technology applications is according to the
acceptance of use by individuals. Usage acceptance by individuals pave the way for use of these
applications in destination marketing. Accordingly, transformation of traditional promotional tools used
by tourism stakeholders in destination marketing with an innovative approach in accordance with digital
age and technology outputs will create added value for destination promotion efforts.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Arat, T. ve Baltacıoğlu, S. (2016). Sanal Gerçeklik ve Turizm, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 19(1) ,103-118.
- Atik, E. (2015). Turizmde Akıllı Telefon Kullanımının Teknoloji Kabul Modeli Kapsamında Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi.
- Beck, J., Rainoldi, M. and Egger, R. (2019). Virtual Reality in Tourism: A State of the Art Review, Tourism Review, 74(3), 586-612.
- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. (2019). https://tk.gov.tr/duyurular/2013-2018-donemi-elektronikhaberlesme-sektorune-iliskin-il-bazinda-yillik-istatistik-bulteni-yayimlandi (Erişim tarihi: 15 Temmuz 2019).
- Carter, L. and Bélanger, F. (2005). The Utilization of E-Government Services: Citizen Trust, Innovation and Acceptance Factors, Information Systems Journal, 15(1), 5–25.
- Cho, Y. ,Wang, Y. and Fesenmaier, D. R. (2002). Searching for Experiences, Journal of Travel & Tourism Marketing, 12(4), 1-17.
- Chung, N., Han, H. and Joun, Y. (2015). Tourists’ intention to visit a destination: The role of augmented reality (AR) application for a heritage site, Computers in Human Behavior, 50, 588–599.
- Civelek, M. E. (2018). Yapısal Eşitlik Modellemesi Metodolojisi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
- Davis, F. D. (1985). A Technology Acceptance Model for Empirically Testing New End-User Information Systems: Theory and Results. Doctoral Thesis, Massachusetts Institute of Technology, Boston.
- Davis, F. D., Bagozzi, R. P. and Warshaw, P.R. (1989). User Acceptance of Computer Technology: A Comparison of Two Theoretical Models, Management Science, 35(8), 982-1003.
- Derman, E. (2012). 360 Derece Panoramik Sanal Tur Uygulaması Dumlupınar Üniversitesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi Kütahya Üniversitesi, Kütahya.
- Disztinger, P., Schlögl, S. and Groth, A. (2017). Technology Acceptance of Virtual Reality for Travel Planning, Information and Communication Technologies in Tourism, 255-268.
- Durmaz, C., Bulut, Y. ve Tankuş, E. (2018). Sanal Gerçekliğin Turizme Entegrasyonu: Samsun’daki 5 Yıldızlı Otellerde Uygulama, Turkish Journal of Marketing, 3(1), 32-49.
- Eygü, H. (2018). Trafik Kazalarını Etkileyen Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66): 835-851.
- EY. (2019). Turizm Sektörü Dijitalleşme Yol Haritası Raporu, https://www.tursab.org.tr/haberler/turizmsektoru-dijitallesme-yol-haritasi-raporu (Erişim tarihi: 23 Mart 2020).
- Ferraz S. B., Buhamra, C., Laroche, M. and Veloso, A. R. (2017). Green Products: A Cross-Cultural Study of Attitude, Intention and Purchase Behavior, Revista de Administração Mackenzie, 18(5): 12–38.
- Gibson, A. and O’Rawe, M. (2017). Virtual Reality as A Promotional Tool: Insights from A Consumer Travel Fair”. Jung T., TomDieck, M.C. (Eds.)., Augmented Reality and Virtual Reality - Empowering Human, Place and Business. London: Springer, 93-107.
- Gürbüz, S. (2019). Amos ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Haugstvedt, A.C. and Krogstie, J. (2012). Mobile Augmented Reality for Cultural Heritage: A Technology Acceptance Study, In 2012 IEEE International Symposium on Mixed andAugmented Reality (ISMAR), 247– 255.
- Huang, Y. C., Backman, S. J., Backman, K.F. and Moore, D.(2013). Exploring User Acceptance of 3D Virtual Worlds in Travel and Tourism Marketing, Tourism Management, 36, 490-501.
- Jung, T., Dieck, M. C. T., Moorhouse, N. and Dieck, D. T. (2017). Tourists’ experience of Virtual Reality applications, 2017 IEEE International Conference on Consumer Electronics (ICCE).
- Karasar, N. (2012). Bilimsel Arastırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Kline. R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. Third Edition. London: The Guilford Press.
- Kim, D., Park, J. and Morrison, M. A. (2008). A Model of Traveller Acceptance of Mobile Technology, International Journal of Tourism Research, 10, 393–407.
- Kim, M., Lee, C. K. and Jung, T. (2018). Exploring Consumer Behavior in Virtual Reality Tourism Using an Extended Stimulus-Organism-Response Model, Journal of Travel Research. ISSN 0047-2875.
- Kotler, P., Bowen, J. and Makens, J. (2003). Marketing for Hospitality and Tourism (Third Edition), New Jersey: Pearson Prentice Hall.
- Lee, Y., Kozar, K. A. and Larsen, K. R. (2003). The Technology Acceptance Model: Past, Present and Future, Communications of the Association for Information Systems, 12(1), 752-780.
- Leung, X. Y. (2019). Do Destination Facebook Pages Increase Fan’s Visit Intention? A Longitudinal Study, Journal of Hospitality and Tourism Technology. 10(2), 205-218.
- Lue, C. C., Crompton, J. L. and Fesenmaier, D. R. (1993). Conceptualization of Multi-Destination Pleasure Trips, Annals of Tourism Research, 20, 289–301.
- Marasco, A., Buonincontri, P., Van Niekerk, M., Orlowski, M. and Okumus, F. (2018). Exploring the Role of Next-Generation Virtual Technologies in Destination Marketing”. Journal of Destination Marketing & Management, 9, 138–148
- Morrison, A. (2013). Marketing and Managing Tourism Destinations. Indiana: Routledge.
- Özbek Ö. ve Ünüsan, Ç. (2018). Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Destinasyon Pazarlamasında İncelenmesi: Seyahat Acentaları İle İlgili Bir Araştırma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 1034-1047.
- Tiusanen, P. (2017). Virtual Reality in Destination Marketing. Master Thesis, Haaga Helia University of Applied Sciences, Finland.
- Van Der Heijden, H. (2004). User Acceptance Of Hedonic İnformation Systems, MIS Quarterly, 695-704.
- Venkatesh, V., Speier, C. and Morris, M. G. (2002). User Acceptance Enablers in Individual Decision Making about Technology: toward an Integrated Model, Decision Sciences, 33(2), 297-316.
- Yacob, S., Johannes, J. and Qomariyah, N. (2019). Visiting Intention: A Perspective of Destination Attractiveness and Image in Indonesia Rural Tourism, Srıwıjaya International Journal of Dynamic Economics and Business, 3(2), 122-133.
- Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
- World Tourism Organization, Glossary of Tourism Terms. https://lmd.unwto.org/sites/all/files/pdf/ce105_05_a_implementation_of_the_general_programme_of_ work_for_2016-2017_en.pdf (Erişim tarihi: 02 Eylül 2019).
- Zeren, D. (2018). Teknoloji Kabul Modeli. Editör. Yağcı, M.İ. Editör ve Çabuk: Editör, Pazarlama Teorileri (s.171- 186) içinde. Media Cat: İstanbul.
| APA | AKSOY G, BAS M (2021). Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. , 2945 - 2961. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| Chicago | AKSOY Güliz,BAS MEHMET Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. (2021): 2945 - 2961. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| MLA | AKSOY Güliz,BAS MEHMET Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. , 2021, ss.2945 - 2961. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| AMA | AKSOY G,BAS M Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. . 2021; 2945 - 2961. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| Vancouver | AKSOY G,BAS M Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. . 2021; 2945 - 2961. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| IEEE | AKSOY G,BAS M "Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi." , ss.2945 - 2961, 2021. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| ISNAD | AKSOY, Güliz - BAS, MEHMET. "Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi". (2021), 2945-2961. https://doi.org/10.20491/isarder.2021.1300 |
| APA | AKSOY G, BAS M (2021). Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(4), 2945 - 2961. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| Chicago | AKSOY Güliz,BAS MEHMET Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi 13, no.4 (2021): 2945 - 2961. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| MLA | AKSOY Güliz,BAS MEHMET Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, vol.13, no.4, 2021, ss.2945 - 2961. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| AMA | AKSOY G,BAS M Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2021; 13(4): 2945 - 2961. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| Vancouver | AKSOY G,BAS M Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2021; 13(4): 2945 - 2961. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| IEEE | AKSOY G,BAS M "Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi." İşletme Araştırmaları Dergisi, 13, ss.2945 - 2961, 2021. 10.20491/isarder.2021.1300 |
| ISNAD | AKSOY, Güliz - BAS, MEHMET. "Destinasyon Pazarlamasında Sanal Tur Kullanımına Yönelik Davranışsal Niyeti Etkileyen Faktörlerin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi". İşletme Araştırmaları Dergisi 13/4 (2021), 2945-2961. https://doi.org/10.20491/isarder.2021.1300 |
