TY  - JOUR
TI  - Kokil Kalıba Döküm Yöntemi ile Üretilmiş Al-12Si-(0,02-1)Sr
Alaşımlarının CVD-TiCN/Al2O3/TiN Kaplamalı Kesici Uç ile
Tornada İşlenmesinde Kesme Kuvveti ve Yüzey Pürüzlülüğü
Üzerine Deneysel Çalışma
AB  - Bu çalışmada, farklı oranlarda (%0,02; 0,1 ve 1) stronsiyum (Sr) içeren üç adet Al-12Si-Sr alaşımı kokil
kalıba döküm yöntemiyle üretildi. Üretilen alaşımların içyapıları standart metalografik yöntemlerle, sertlik ve
çekme dayanımı değerleri ise sırasıyla Brinell ölçüm yöntemi ve çekme deneyi ile belirlendi. Farklı Sr oranları
ve kesme parametrelerinin bu alaşımların tornada işlenmesi esnasındaki kesme kuvveti ve yüzey pürüzlülüğü
üzerindeki etkileri, farklı kesme hızı (200, 300 ve 400 m/dak), ilerleme (0,05; 0,1 ve 0,15 mm/dev) ve sabit
kesme derinliği (1,5 mm) koşullarında CVD-TiCN/Al2O3/TiN kaplamalı karbür kesici uç kullanılarak
araştırılmıştır. Metalografik incelemeler, Al-12Si-0,02Sr alaşımının içyapısının α, ötektik alüminyumsilisyum, Al-Fe-Si (δ) fazları ile primer silisyum parçacıklarından, Al-12Si-0,1Sr alaşımının içyapısının ise
Al-12Si-0,02Sr alaşımında gözlenen fazlara ilave olarak Al-Sr-Si fazından oluştuğunu göstermiştir. Bu
incelemelerde ayrıca Sr oranı arttıkça Al-Sr-Si fazının büyüdüğü ve/veya bu faz parçacıklarının sayısının
arttığı gözlenmiştir. Üretilen alaşımlar içerisinde en yüksek sertlik ve çekme dayanımı değeri Al-12Si-0,1Sr
alaşımından elde edilmiştir. Alaşımların kopma uzaması değeri ise artan Sr oranı ile sürekli azalmıştır. İşleme
testlerinde kesme hızının artması ile kesme kuvveti ve yüzey pürüzlülüğünün azaldığı, ilerlemenin artması
durumunda ise bu değerlerin de arttığı tespit edilmiştir. Tornalama testlerinde en düşük kesme kuvveti ve
yüzey pürüzlülüğü değerleri, Al-12Si-0,1Sr alaşımının işlenmesinde ölçülürken, en yüksek değerler ise Al12Si-0,02Sr alaşımında ölçülmüştür. Alaşımların tornalanması esnasında yığıntı talaş (YT) oluşumu
gözlenmiştir. YT oluşumunun yüksek kesme hızı ve düşük ilerleme kombinasyonları kullanılarak
azaltılabileceği ortaya konulmuştur. Kesici uçta en az YT oluşumu, Al-12Si-0,1Sr alaşımında gözlenirken, en
fazla YT oluşumu ise Al-12Si-0,02Sr alaşımında gözlenmiştir. İşleme deneylerinden elde edilen bulgular,
alaşımların yapısal ve mekanik özelliklerine dayandırılarak irdelenmiştir.
AU  - Hekimoğlu, Ali Paşa
AU  - BAYRAKTAR, Şenol
DO  - 10.29109/gujsc.1025239
PY  - 2022
JO  - Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji
VL  - 10
IS  - 1
SN  - 2147-9526
SP  - 50
EP  - 62
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/512906
ER  -