TY - JOUR TI - Klasik Türk Edebiyatının Eğlenceli Tipleri I: Kâsebâz AB - Sanatın içinde bulunduğu toplumun bir yansıması / aynası olduğu, tarihin en eski dönemlerinden beri yadsınamaz bir gerçektir. Hangi sanat alanı söz konusu olursa olsun toplumdaki siyasal, sosyal, kültürel yahut ekonomik durumlar, sanatçının gözünden sanat eserlerine yansımış ve yaşanılan dünya bazen sanatçının hayal gücüyle bazen de değerlendirmesiyle günümüze kadar varlığını sürdürür hâle gelmiştir. Benzer bir durumun Klasik Türk edebiyatında kaleme alınmış birçok manzum ve mensur eserde de görüldüğü vakidir. Şairin yahut müellifin içinde yaşadığı toplumdan esinlenerek ve hayal gücünü katarak oluşturduğu eserler, dönemin yaşantısına ışık tutmakla birlikte devrin medeniyet dairesini de yansıtmaktadır. Seyirlik oyunlar, sözlü grup ve sözsüz grup olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kâsebâzlar seyirlik oyunların sözsüz grubuna dâhil edilebilecek dönemin bir tür dansçılarıdır. Bir hüner gösterimiyle birleşen dansların en güzel örneğini dans ederken parmaklarının uçlarında çini tabakları fırıl fırıl döndüren kâsebâzlar temsil etmektedir. Çalışmanın amacı, “Klasik Türk edebiyatı” geleneği çerçevesinde şairlerin eserlerinde devrin mesleklerinden, “kâsebâz”ı, nasıl ele aldıklarını ortaya koymaktır. Bu bağlamda XV. yüzyıldan XIX. yüzyıla kadar yayımlanmış yahut lisansüstü tez olarak hazırlanmış divanlar taranarak söz konusu mesleklerle ilgili örnek şiirlere ulaşılmaya çalışıldı. Yapılan tarama, konunun kapsamı gereği divanlar ile sınırlı tutulmuş, cönkler ve mecmualar dâhil edilmemiştir. Tespit edilen örnekler ışığında, şairlerin toplumun bilfiil içinde bulundukları hâlde toplumdan tamamen soyut eserler meydana getiremeyecekleri tespit edildi ve dönemin sanat eserlerinde eğlenceli bir tip olarak nitelendirilebilecek “kâsebâz” tanıtıldı. AU - Hocaoğlu Alagöz, Kadriye PY - 2021 JO - Turkish Studies - Language and Literature VL - 16 IS - 4 SN - 2667-5641 SP - 2145 EP - 2156 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/513658 ER -