Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi

Yıl: 2022 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 360 - 388 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18094/josc.1027417 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi

Öz:
Neoliberalizm, küreselleşme ve çokkültürlülük gibi kavram ve olguların toplumsal iletişimi bulanıklaştırarak kolektif belleği gevşek bağlarla biçimlendirmesi, milli kimliğin gündelik hayatta özellikle popüler kültür ürünleri aracılığıyla yeniden üretilmesini zorunlu bir hâle getirmektedir. “Cep Herkülü Naim Süleymanoğlu” filmi, Naim Süleymanoğlu’nun “Bulgaristan’da zulüm gören Türklerin sesi” olmak için anavatan Türkiye’ye kaçışı etrafında örülmüş öyküsüyle gündelik hayatta söylemsel olarak yeniden üretilen milliyetçilik ve milli kimlik meselelerini sınırlı da olsa çözümleyebileceğimiz kültürel bir zemin sunmaktadır. Çünkü, kolektif narsisizmi ve aşağılanmayı güçlendiren göç ve asimilasyon olguları, ben-öteki karşıtlığı üzerinden milli kimliği yeniden üreten çileli, ıstıraplı ortak geçmişin ve toplumsal derin yaraların dayanak noktalarıdır. Bu varsayımlardan hareketle, “Cep Herkülü Naim Süleymanoğlu” filmi eleştirel söylem analizi yöntemiyle incelenmiştir. Filmde toplumsal dürtüleri ve kolektif dayanışmayı harekete geçirmek amacıyla kolektif narsisizmin ağırlıklı olarak soy, seçilmişlik ve kahramanlık mitleri, kutsal anavatan, şehitlik, memleket sevgisi, merhamet, azim, meydan okuma, fedakârlık duygu ve değerleriyle; kolektif aşağılanmanın ise din, dil gibi kültürel pratikler ve acı, korku ve zulüm olguları üzerinden güçlendirildiği tespit edilmiştir. Ayrıca filmde, Türk milli kimliğini güçlendirmek amacıyla etnik unsurlara ve milli kültürün yüceltilmesine başvuran muhafazakâr milliyetçiliğin ve etnik bileşenlerin yanı sıra mülki unsura ve cumhuriyetin simgelerine dayanan Kemalist milliyetçiliğin eklektik bir yaklaşımla yeniden üretildiği saptanmıştır.
Anahtar Kelime: Naim Süleymanoğlu Sinema Milli Kimlik Kolektif Narsisizm Milliyetçilik Kolektif Aşağılanma

Reproduction of National Identity in Turkish Cinema Through Collective Narcissism and Humuliation

Öz:
Concepts and phenomena such as neoliberalism, globalization and multiculturalism blur social communication, and shape the collective memory with loose ties. Fort his reason national identity is reproduced in daily life, especially through popular cultural products. The film “The Pocket Hercules Naim Süleymanoğlu” provides a cultural ground where we can analyze the issues of nationalism and national identity, which are reproduced discursively in daily life, with the story of Naim Süleymanoğlu, which is woven around his escape to the homeland of Turkey to become the “voice of the Turks who are persecuted in Bulgaria”. Because phenomena such as migration and assimilation, which strengthen the colllective narcissism and humiliation, are the mainstays of the painful and painful common past and social wounds that reproduce the national identity through the self and the other opposition. Based on these assumptions, the movie “The Pocket Hercules Naim Süleymanoğlu” was analyzed with critical discourse analysis. It has been found that symbols of collective humiliation and narcissism are frequently used in the film to activate social impulses. It has been determined that the sense of collective narcissism is mainly strengthened by myths of ethnic election and heroism, holy homeland, love of the country, patriotic death, patriotism, republican ideology, the feelings and values of compassion, perseverance, challenge, self-sacrifice. On the other hand, it has been revealed that collective humiliation is strengthened through cultural practices such as religion, language, and phenomena of pain, fear and cruelty. Furthermore, it has been determined that conservative nationalism, which uses ethnic elements, and glorification of national culture in order to strengthen Turkish national identity, and Kemalist nationalism, which is based on the territorial element, and the symbols of the republic, as well as ethnic components, are reproduced with an eclectic approach.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adanır, O. (2003). Sinemada Anlam ve Anlatım. İstanbul: Alfa Kitapevi. Akçam, T. (1995). "Hızla Türkleşiyoruz". Birikim Dergisi(Mart/Nisan), 71-72. Akçam, T. (2008). "Türk Ulusal Kimliği Üzerine Bazı Tezler". T. Bora, & M. Gültekingil (Dü) içinde, Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik (Cilt 4). İstanbul: İletişim Yayınları. Anderson, B. (1995). Hayali Cemaatler. (İ. Savaşır, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları. Armstrong, J. A. (2018). Milliyetçilikten Önce Milletler. (E. Türközü, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları. Baskın, O. (2016). "'Türk' Teriminin Öyküsü". E. Aktoprak, & C. Kaya (Dü) içinde, 21. Yüzyılda Milliyetçilik: Teori ve Siyaset. İstanbul: İletişim Yayınları. Bauman, Z. (2015). Bireyselleşmiş Toplum. (Y. Alogan, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Bazin, A. (2011). Sinema Nedir? (İ. Şener, Çev.) İstanbul: Doruk Yayımcılık. Berger, A. A. (2018). Medya Çözümleme Teknikleri. (N. Pembecioğlu, Çev.) Ankara: Nobel Yayıncılık. Billig, M. (2002). Banal Milliyetçilik. (C. Şişkolar, Çev.) İstanbul: Gelenek Yayıncılık. Bora, T. (2006). Medeniyet Kaybı: Milliyetçilik ve Faşizm Üzerine Yazılar. İstanbul: Birikim Yayınları. Bora, T. (2018). Türk Sağının Üç Hâli: Milliyetçilik, Muhafazakârlık, İslâmcılık. İstanbul: İletişim Yayınları.ayınları.
  • Bora, T., & Ünivar, K. (2019). "Ellili Yıllarda Türkiye'de Siyasi Düşünce Hayatı". M. K. Kaynar (Dü.) içinde, Türkiye'nin 1950'li Yılları (s. 159). İstanbul: İletişim Yayınları. Butler, A. (2011). Film Çalışmaları. (A. Toprak, Çev.) İstanbul: Kalkedon Yayınları. Çakmaklı, Y. (2014). Milli Sinema İhtiyacı. B. Evren (Dü.) içinde, Yücel Çakmaklı: Milli Sinemanın Kurucusu (s. 16-42). İstanbul: Küre Yayınları. Calhoun, C. (2012). Milliyetçilik. (B. Sütçüoğlu , Çev.) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Chion, M. (1987). Bir Senaryo Yazmak. (N. Tanyolaç, Çev.) İstanbul: Alfa Yayınları. Cichocka, A., & Cislak, A. (2020). Nationalism as Collective Narcissism. Current Opinion in Behavioral Sciences, 34, 69-74. Corm, G. (2011). 21. Yüzyılda Din Sorunu. (Ş. Sönmez , Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları. Diken, B., & Laustsen, C. B. (2011). Filimlerle Sosyoloji. İstanbul: Metis Yayınları. Geertz, C. (2001). Gerçeğin Ardından: Bir Antropoloğun Gözünden İki İslam Ülkesinin Son Kırk Yılı. (U. Türkmen, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları. Gellner, E. (2016). Milliyetçiliğe Bakmak. (S. Coşar, S. Özentürk, & N. Soyarık, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları. Gellner, E. (2018). Uluslar ve Ulusçuluk. (G. G. Özdoğan, & B. Ersanlı, Çev.) İstanbul: Hil Yayınları. Golec de Zavala, A., & Lantos, D. (2020). Collective Narcissism and Its Social Consequences: The Bad and the Ugly. Current Directions in Psychological Science, 29(3), 273-278. Greenfeld, L. (2017). Milliyetçilik-Moderniteye Giden 5 Yol: İngiltere, Fransa, Rusya, Almanya ve Amerika Örnekleri. (A. Yılmaz, Çev.) İstanbul: Alfa Yayınları. Han, B.-C. (2020). Neoliberalizm ve Yeni İktidar Teknikleri. (H. Barışcan, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları. Hazar, N. (2014). Milli Sinemanın Serüveni. B. Evren (Dü.) içinde, Yücel Çakmaklı: Milli Sinemanın Kurucusu (s. 88). İstanbul: Küre Yayınları. Henderson, J. L. (2009). İnsan ve Mitler. (C. G. Jung, Dü.) İstanbul: İletişim Yayınları. Hobsbawn, E. J., & Ranger, T. (Dü). (2005). Geleneğin İcadı. (M. M. Şahin, Çev.) İstanbul: Agora Kitaplığı. Huntchinson, J. (2005). Nations as Zones of Conflict. London: Sage Publication. Kıray, M. (2006). Toplumsal Yapı Toplumsal Değişme. İstanbul: Bağlam Yayıncılık. Karpat, K. H. (2019). Kısa Türkiye Tarihi: 1800-2012 . İstanbul: Timaş Yayınları. Kongar, E. (2007). 21. Yüzyılda Türkiye. istanbul: Remzi Kitabevi. Kushner, D. (1979). Türk Milliyetçiliğinin Doğuşu. (Ş. S. Türet, & F. Erdem, Çev.) İstanbul: Kervan Yayınları. Lewis, B. (1993). Modern Türkiye'nin Doğuşu. (M. Kıratlı, Çev.) Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. Mardin, Ş. (1991). Türkiye'de Din ve Siyaset: Makaleler III. (M. Türköne, & T. Önder, Dü) İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Moisi, D. (2010). The Geopolitics of Emotions: How Cultures of Fear, Humiliation, and Hope Are Reshaping the World. New York: Doubleday.
  • Monaco, J. (2002). Bir Film Nasıl Okunur? Sinema Dili, Tarihi ve Kuramı, Sinema Medya ve Multimedya Dünyası. (E. Yılmaz, Çev.) İstanbul: Oğlak Yayınları.
  • Naim Süleymanoğlu Türkiye'te Nasıl Kaçırıldı? (2017, Eylül 26). Ekim 2021 tarihinde 32. Gün Arşivi: https://www.youtube.com/watch?v=OJwtmnJFh_s adresinden alındı
  • Naim Süleymanoğlu Türkiye'ye Nasıl Kaçırıldı? (2021, Eylül 10). 32. Gün Arşivi: https://www.youtube.com/watch?v=OJwtmnJFh_s adresinden alındı
  • Oran, B. (2016). "'Türk' Teriminin Öyküsü". (E. Aktoprak, & C. Kaya, Dü) İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Refiğ, H. (2013). Ulusal Sinema Kavgası. İstanbul: Hareket Yayınları.
  • Refiğ, H. (2014). Milli Sinema Açık Oturumu, Milli Türk Talebe Birliği Sinema Kulübü. B. Evren (Dü.) içinde, Yücel Çakmaklı: Milli Sinemanın Kurucusu (s. 39). İstanbul: Küre Yayınları.
  • Russell, B. (2015). Toplumsal Yeniden İnşanın İlkeleri. (T. Doğan, & Ş. Duran, Çev.) İstanbul: Bgst Yayınları.
  • Smith, A. (2005). Images of the Nation: Cinema, Art and National Identity. (M. Hjort, & S. Mackenzie, Dü) London-New York: Taylor§Francis.
  • Smith, A. (2017). Etno-Sembolizm ve Milliyetçilik. (B. F. Çallı, Çev.) İstanbul: Alfa Kitap.
  • Tecimer, Ö. (2006). Sinema Modern Mitoloji. İstanbul: Plan B Yayıncılık.
  • Traverso, E. (2019). Geçmişi Kullanma Kılavuzu: Tarih, Bellek, Politika. (I. Ergüden, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Uçakan, M. (2014). Hangi Sinema... B. Evren (Dü.) içinde, Yücel Çakmaklı: Milli Sinemanın Kurucusu (s. 115-122). İstanbul: Küre Yayınları.
  • Van Dijk, T. (2003). Söylem ve İdeoloji: Çok Alanlı Bir yaklaşım. B. Çoban, & Z. Özarslan (Dü) içinde, Söylem ve İdeoloji: Mitoloji, din, ideoloji (B. Çoban, Z. Özarslan, & N. Ateş, Çev.). İstanbul: Su Yayınları.
  • Vikipedi. (2021, Ocak 20). Eren Bülbül. Vikipedi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Eren_Bülbül adresinden alındı
  • Weber, M. (1946). Essays in Sociology. New York: Oxford University Press.
  • White, J. (2013). Müslüman Milliyetçiliği ve Yeni Türkler. (F. Güllüpınar, & C. Taştan, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Yıldız, A. (2009). Kemalist Milliyetçilik. T. Bora, & M. Gültekingil (Dü) içinde, Modern Türkiye'de Siyasal Düşünce Cilt:2: Kemalizm (s. 220). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Zawadzki, P. (2010). "Milliyetçilik, Demokrasi ve Din". (A. Dieckhoff, C. Jaffrelot, Dü, & D. Çetinkasap, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Zizek, S. (2005). Yamuk Bakmak. (T. Birkan, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
  • Zweig, S. (2020). Mecburiyet. (G. Sert, Çev.) İstanbul.
APA Tapan A (2022). Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi. , 360 - 388. 10.18094/josc.1027417
Chicago Tapan Aysel Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi. (2022): 360 - 388. 10.18094/josc.1027417
MLA Tapan Aysel Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi. , 2022, ss.360 - 388. 10.18094/josc.1027417
AMA Tapan A Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi. . 2022; 360 - 388. 10.18094/josc.1027417
Vancouver Tapan A Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi. . 2022; 360 - 388. 10.18094/josc.1027417
IEEE Tapan A "Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi." , ss.360 - 388, 2022. 10.18094/josc.1027417
ISNAD Tapan, Aysel. "Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi". (2022), 360-388. https://doi.org/10.18094/josc.1027417
APA Tapan A (2022). Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi. Selçuk İletişim, 15(1), 360 - 388. 10.18094/josc.1027417
Chicago Tapan Aysel Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi. Selçuk İletişim 15, no.1 (2022): 360 - 388. 10.18094/josc.1027417
MLA Tapan Aysel Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi. Selçuk İletişim, vol.15, no.1, 2022, ss.360 - 388. 10.18094/josc.1027417
AMA Tapan A Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi. Selçuk İletişim. 2022; 15(1): 360 - 388. 10.18094/josc.1027417
Vancouver Tapan A Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi. Selçuk İletişim. 2022; 15(1): 360 - 388. 10.18094/josc.1027417
IEEE Tapan A "Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi." Selçuk İletişim, 15, ss.360 - 388, 2022. 10.18094/josc.1027417
ISNAD Tapan, Aysel. "Popüler Türk Sinemasında Milli Kimliğin Kolektif Narsisizm ve Aşağılanma Üzerinden Yeniden Üretimi". Selçuk İletişim 15/1 (2022), 360-388. https://doi.org/10.18094/josc.1027417