TY  - JOUR
TI  - FARKLI NERGİS KÜLTÜR ÇEŞİTLERİ SOĞANLARININ IN VITRO ANTİOKSİDAN, 
ASETİLKOLİNESTERAZ ve BÜTİRİLKOLİNESTERAZ AKTİVİTELERİ
AB  - Asetilkolinesteraz (AChE) ve bütirilkolinesteraz (BChE) inhibisyonu, beyinde β-amiloit birikimini azaltmak ve asetilkolin 
kullanımını artırmada, yani Alzheimer hastalığının (AD) tedavisinde önemli hedeflerden biridir. Oksidatif stres nedeniyle 
oluşan serbest radikallerin beyinde nöron ve metal akümülasyonuna verdiği hasar AD’nin patojeneziyle doğrudan ilişkilidir. 
Amaryllidaceae familyası üyelerinin (Galanthus, Leucojum v.b.) içerdiği galantamin, senile demansın tedavisinde kullanılan 
AChE inhibitörlerinden biridir. Bu çalışmada, bu familyanın üyesi nergis (Narcissus L.) kültür çeşitlerinin soğanlarına ait 
metanol:kloroform (1:1 (v:v)) ekstrelerinin, toplam fenolik madde ve polifenol içerikleri belirlenmiştir. Ayrıca ekstrelerin in 
vitro antioksidan aktiviteleri, AChE ve BChEe inhibisyonları ile Alzheimer tedavisi arasındaki ilişkinin araştırılması 
amaçlanmıştır. Ekstrelerin toplam fenolik madde miktarları 20.78 ± 0.25 ile 57.97 ± 0.49 mg gallik asit eşdeğeri (GAE)/g ekstre
olarak tespit edilmiş, toplam fenolik madde miktarı bakımından en zengin kültür çeşidinin ‘Golden Ducat’ olduğu görülmüştür.
Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi-Diyod Dizisi Dedektörü (DDD) ile çeşitlere göre belirlenen fenolik asitler, ‘Golden 
Ducat’, gallik asit ve protokateşik asit; ‘Golden Harvest’, para-hidroksibenzoik asit; ‘Carlton’, klorojenik asit; ‘Cheerfulnes’, 
para-kumarik asit; ‘Einstein’, ferulik asit şeklindedir. DPPH radikal süpürücü etki açısından ‘Einstein’ kültür çeşidinin 
inhibisyon değeri 23.65 ± 0.73 (9.6 × 10-4 derişimde), ‘Cheerfulnes’ kültür çeşidinin inhibisyon değeri 26.69 ± 1.04 (1.8 × 10-
3 derişimde) ve 28.51 ± 0.1 (3.6 × 10-3 derişimde) olarak bulunmuştur. ‘Carlton’ kültür çeşidinden elde edilen ekstre 0.2 mg/mL 
derişimde %14.61 ile en yüksek metal şelatlayıcı antioksidan etki göstermiştir (Etilendiamin Tetraasetik Asit (EDTA): 77.84).
‘Strong Gold’ çeşidi ekstresi 1.19 (mg/mL) %50 Etkili Derişim (EC50) değeri ile indirgeyici güç ölçümünde diğer türlere göre 
daha yüksek etki göstermiştir (Bütil Hidroksi Toluen (BHT)’nin %50 Etkili Derişimi (EC50): 0.21), askorbik asit EC50: 0.094).
AChE’nin inhibitor etkisi, ‘Tête-à-Tête’ kültür çeşidi, 200 µg/mL derişimde %53.36 (aynı derişimde donepezil % 92.077)
olarak bulunmuştur. BChE inhibitör etki tayininde ise yine ‘Tête-à-Tête’ kültür çeşidi 200 µg/mL derişimde %30.25 ve 100 
µg/mL derişimde %26.8 inhibisyon göstermiştir.
AU  - Öztürk, Nilgün
AU  - Eröz Poyraz, İlham
AU  - zeybekoğlu, emrah
AU  - Özzambak, mustafa ercan
AU  - Kıyan, Hülya Tuba
DO  - 10.18036/estubtdc.574441
PY  - 2021
JO  - Eskişehir Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi C- yaşam Bilimleri ve Biyoteknoloji (Online)
VL  - 10
IS  - 2
SN  - 2667-4203
SP  - 90
EP  - 101
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/514131
ER  -