Yıl: 2021 Cilt: 9 Sayı: sp Sayfa Aralığı: 2515 - 2522 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917 İndeks Tarihi: 06-06-2022

Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması

Öz:
Organik atıkların değerlendirilmesi, toprak yapısının iyileştirilmesi, topraktaki toksinlerin etkisiz hale getirilmesi, toprağın pH dengesinin sağlanması gibi çok sayıda faydalar sunan kompost ürünü, ülkemiz topraklarının ıslah edilmesine yönelik olarak önemli potansiyel barındırmaktadır. Ülkemizdeki hayvansal varlığın gelişimi göz önüne alındığında bu hayvansal varlıkların ürünü olan dışkılardan elde edilecek kompost ürününün üretilmesi, üzerinde durulması gereken bir konudur. Bu ürünün elde edilmesine yönelik yapılacak bir yatırım için tespit edilmesi gereken kuruluş yeri seçimi ise ayrı bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada kompost tesis kurulumu için alternatifler arasında optimallik sıralaması, çok kriterli bir karar verme problemi olarak ele alınmıştır. Bu amaçla, Samsun ilinde kompost üretebilecek, 35.829 hayvan potansiyeline sahip 10 küme için belirlenen kriterler SWARA yöntemiyle ağırlıklandırılmıştır. Belirlenen bu 10 kompost kümesinin optimal uygunluk sıralaması, değerlendirmeye alınan kriter ağırlıkları kullanılarak, COCOSO ve WASPAS yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Her iki yöntemden elde edilen sıralama sonuçlarına göre 27 numaralı kümenin ilk sırada, 13 numaralı kümenin ikinci sırada, 14 numaralı kümenin ise üçüncü sırada olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alinezhad A, Khalili J. 2019. New Methods and Applications in Multiple Attribute Decision Making (MADM) (C. 277). Springer.
  • Arslan R, Bı̇rcan H, Eleroğlu H. 2018. ARAS ve COPRAS Yöntemleriyle Yozgat İlinde Kurulabilecek Biyogaz, Kompost, Vermikompost Tesislerinin Optimallik Sıralaması.
  • Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(12), 1844- 1852. https://doi.org/10.24925/turjaf.v6i12.1844-1852.2319 Bircan H. 2020. Çok Kriterli Karar Verme Problemlerinde Kriter Ağırlıklandırma Yöntemleri (1. bs). Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.
  • Bircan H, Eleroğlu H, Arslan R. 2018. Yozgat İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin MOORA Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(12), 83-90.
  • Castro D, Silva Parreiras F. 2018. A Review on Multi-Criteria Decision-Making for Energy Efficiency in Automotive Engineering. Applied Computing and Informatics, ahead-ofprint. https://doi.org/10.1016/j.aci.2018.04.004
  • Demir G. 2021. Orta ve Doğu Avrupa Ülkelerinin Finansal Performanslarının Bulanık DEMATEL ve Cocoso Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. 225-226.
  • Dündar S. 2021. Kümeleme Yöntemi ile TR83 Bölgesinde Hayvansal Atıkların Değerlendirilmesinde Optimal Tesis Yerlerinin Belirlenmesi, Doktora Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Karasan A, Bolturk E. 2019. Solid Waste Disposal Site Selection by Using Neutrosophic Combined Compromise Solution Method. 11th Conference of the European Society for Fuzzy Logic and Technology (EUSFLAT 2019). https://doi.org/10.2991/eusflat-19.2019.58
  • Kumar R, Bhattacherjee A, Singh A, Singh S, Pruncu C. 2020. Selection of portable hard disk drive based upon weighted aggregated sum product assessment method: A case of Indian market. Measurement and Control, 53, 1-13. https://doi.org/10.1177/0020294020925841
  • Mohee R. 2007. Waste Management Opportunities For Rural Communities—Composting As An Effective Waste Management Strategy For Farm Households And Others. Food and Agriculture Organization of the United Nations. http://www.fao.org/3/k1455e/k1455e.pdf
  • Odu G. 2019. Weighting Methods For Multi-Criteria Decision Making Technique. Journal of Applied Sciences and Environmental Management, 23, 1449-1457. https://doi.org/10.4314/jasem.v23i8.7
  • Salabun W, Watrobski J, Shekhovtsov A. 2020. Are MCDA Methods Benchmarkable? A Comparative Study of TOPSIS, VIKOR, COPRAS, and PROMETHEE II Methods. Symmetry, 12(9), 1-55. https://doi.org/10.3390/sym12091549
  • Sequi P. 1996. The Role of Composting in Sustainable Agriculture. The Science of Composting, 23-29. https://doi.org/10.1007/978-94-009-1569-5
  • Stanujkic D, Karabasevic D, Zavadskas EK. 2015. A framework for the Selection of a packaging design based on the SWARA method. The Engineering Economics, 26(2), 181-187. https://doi.org/10.13140/RG.2.1.1350.9603
  • Van Horn M. 1995. Compost Production And Utilization—A Growers’ Guide. University of California Division of Agriculture and Natural Resources and California Department of Food and Agriculture. https://www.cdfa.ca.gov/is/docs/Compost%20Production%2 0and%20Utilization2.pdf
  • Yazdani M, Zaraté P, Zavadskas EK, Turskis Z. 2018. A Combined Compromise Solution (CoCoSo) method for multi-criteria decision-making problems. Management Decision, 57(3). https://doi.org/10.1108/MD-05-2017-0458
  • Zavadskas EK, Kaklauskas A, Peldschus F, Turskis Z. 2007. Multi-Attribute Assesment of Road Design Solutions By Using The COPRAS Method. The Baltic Journal of Road and Bridge Engineering, 2(4), 195-203.
  • Zavadskas EK, Turskis Z, Antucheviciene J, Zakarevičius A. 2012. Optimization of Weighted Aggregated Sum Product Assessment. Electronics and Electrical Engineering, 122. https://doi.org/10.5755/j01.eee.122.6.1810
APA Dündar S, Bircan H, Eleroğlu H (2021). Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. , 2515 - 2522. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
Chicago Dündar Sinan,Bircan Hudaverdi,Eleroğlu Hasan Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. (2021): 2515 - 2522. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
MLA Dündar Sinan,Bircan Hudaverdi,Eleroğlu Hasan Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. , 2021, ss.2515 - 2522. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
AMA Dündar S,Bircan H,Eleroğlu H Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. . 2021; 2515 - 2522. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
Vancouver Dündar S,Bircan H,Eleroğlu H Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. . 2021; 2515 - 2522. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
IEEE Dündar S,Bircan H,Eleroğlu H "Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması." , ss.2515 - 2522, 2021. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
ISNAD Dündar, Sinan vd. "Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması". (2021), 2515-2522. https://doi.org/10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
APA Dündar S, Bircan H, Eleroğlu H (2021). Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 9(sp), 2515 - 2522. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
Chicago Dündar Sinan,Bircan Hudaverdi,Eleroğlu Hasan Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 9, no.sp (2021): 2515 - 2522. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
MLA Dündar Sinan,Bircan Hudaverdi,Eleroğlu Hasan Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, vol.9, no.sp, 2021, ss.2515 - 2522. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
AMA Dündar S,Bircan H,Eleroğlu H Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2021; 9(sp): 2515 - 2522. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
Vancouver Dündar S,Bircan H,Eleroğlu H Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2021; 9(sp): 2515 - 2522. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
IEEE Dündar S,Bircan H,Eleroğlu H "Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması." Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 9, ss.2515 - 2522, 2021. 10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917
ISNAD Dündar, Sinan vd. "Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması". Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 9/sp (2021), 2515-2522. https://doi.org/10.24925/turjaf.v9isp.2515-2522.4917