Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve
İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması:
Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle

Menteş, Ahmet; ÇABUK, Yasemin

doi:10.5336/healthsci.2021-85371

Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle

Yasemin ÇABUK, (Tekirdağ İl Sağlık Müdürlüğü, Tekirdağ, Türkiye)

S. Ahmet MENTEŞ (Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Tekirdağ, Türkiye)

Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi

13 6

Yıl: 2022 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 554 - 564 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/healthsci.2021-85371 İndeks Tarihi: 07-06-2022

Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle

Öz:

Amaç: Şiddet, tüm zamanların ve tüm ulusların en önemli sorunlarından biridir. Özellikle iş yeri şiddeti, son zamanlarda gündemden düşmeyen bir konudur. Bu araştırma, sağlık sektöründe maruz kalınan iş yeri şiddeti türlerini, yaşanma sıklıklarını, en fazla maruz kalan kesimi, şiddet olaylarının sağlık çalışanları ve iş yaşamları üzerindeki etkisini, şiddet nedenlerini ve şiddet olayı sonrası yapılan kurumsal uygulamaları ortaya koymayı amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma evrenini 682 kamu sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Sağlık sektöründe yaşanılan iş yeri şiddetinin çalışanlar üzerindeki etkisini ölçen anketin Türkçe uyarlaması yapılmıştır. Ölçekte geçerlilik, güvenilirlik analizi, açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, betimsel analiz yapılmıştır. Araştırma hipotezleri, Pearson ki-kare, bağımsız örneklem t-testi, ANOVA testi ve “post hoc” testlerinden Scheffe testi ile sınanmıştır. Bulgular: Son 2 yıl içerisinde sağlık çalışanlarının yarısından fazlası iş yerinde herhangi bir şiddet olayına maruz kalmıştır. Doktorlar, şiddete en fazla maruz kalan kesimdir. Maruz kalınan şiddet olaylarının çoğunluğu sözel şiddet olup en fazla hasta yakınları ve hastalar tarafından gerçekleştirilmektedir. Şiddet nedenleri arasında azalan oranda sırasıyla tedavide uzun bekleme süreleri, kişinin aldığı hizmetle ilgili hayal kırıklığı, hastanın bilgilendirme yetersizliği sayılmaktadır. Şiddete maruz kalan sağlık çalışanlarının iş yaşamları, olumsuz etkilenmektedir. Cinsel şiddete maruz kalanların iş yaşamı, sözel ve fiziksel şiddete “mobbing”e maruz kalanlara oranla daha fazla etkilenmektedir. Sonuç: Özveri ve adanmışlık gerektiren sağlık sektöründe şiddet, çalışanların iş yaşamlarını önemli ölçüde etkilemektedir. Çalışanların iş motivasyonuna, işe bağlılığına ve performansına daha fazla olumsuz yansımaktadır.

Anahtar Kelime:

Analytical Research of the Effects of Workplace Violence on Workers and Work Life in the Health Sector: With the Turkish Adaptation of the Scale

Öz:

Objective: Violence is one of the most important problems of all times and all nations. Workplace violence is an issue that has not fallen off the agenda lately. This research aims to reveal the types of workplace violence exposed to in the health sector, their frequency, the most exposed group, the effects of violence on health workers and their work lives, the causes of violence and institutional practices after the violence event. Material and Methods: The population of the research consists of 682 public health workers. The Turkish version of the questionnaire was made. Validity, Reliability Analysis, Explanatory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis, Descriptive Analysis were performed in the scale. Research hypotheses were tested with Pearson chi-square, independent sample t-test, ANOVA test and Scheffe test, one of the post hoc tests. Results: In the last two years, more than half of health workers have been exposed to any violence at work. Doctors are the group most exposed to violence. The majority of the violent incidents that are exposed are verbal violence and mostly perpetrated by paitens’ relatives and patients. Among the causes of violence, long waiting times in treatment, disappointment with the service received, and the patient's inability to inform. The work lives of health workers who are exposed to violence are adversely affected. The work life of those who are exposed to sexual violence is affected more than those who are exposed to verbal and physical violence and mobbing. Conclusion: Violence in the health sector, which requires dedication and dedication, significantly affects the work lives of employees. It reflects more negatively on the work motivation, commitment and performance of the employees.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Eurofound. Violence and Harassment in European Workplaces: Extent, Impacts and policies. Dublin; 2015. [Link]
2. World Health Organization. World Report On Violence and Health: Summary. Geneva; 2002. [Link]
3. Hamby S. On defining violence, and why it matters. psychology of Violence. 2017;7(2): 167-80. [Crossref]
4. OSHA. Guidelines For preventing Workplace Violence For Healthcare and Social Service Workers; 2016. [Link]
5. Milczarek M, Schneider E, González E. European Agency For Safety and Health At Work European Risk Observatory Report. Brussels: Violence and Harassment At Work: Risk Obser vatory Report; 2009. Erişim tarihi: 08.06. 2019. [Link]
6. European Agency for Safety and Health at Work (Eu-OSHA). Workplace Violence and Harassment: A European picture. Luxembourg: publications Office of the European union; 2010. [Link]
7. Chappell D, Di Martino V. Violence At Work. 3rd ed. Geneva: International Labour Organization; 2006. [Link]
8. Yaşlıoğlu MM. Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması [Factor analysis and validity in social sciences: application of exploratory and confirmatory factor analyses]. İstanbul üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 2017;46:74- 85. [Link]
9. Calnan M, Gabe J. From consumerism to partnership? Britain's National Health Service at the Turn of the Century. International Journal of Health Services. 2001;31(1):119-31. [Crossref] [pubMed]
10. Brown p, Elston MA, Gabe J. From patient deference towards negotiated and precarious informality: An Eliasian analysis of English general practitioners' understandings of changing patient relations. Soc Sci Med. 2015; 146:164-72. [Crossref] [pubMed]
11. Lorcu F. Örneklerle Veri Analizi: SpSS uygu lamalı. 1. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık; 2015.
12. Büyüköztürk Ş. Faktör analizi: temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı [Factor analysis: basic concepts and using to development scale]. Kuram ve uygulamada Eğitim Yönetimi. 2002;32(32):470-83. [Link]
13. Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni SpSS uygulamaları ve Yorum. 9. Baskı. Ankara: pegem Yayınları; 2009.
14. Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SpSS ve Lisrel uygulamaları. 4. Baskı. Ankara: pegem Akademi Yayıncılık; 2016.
15. Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı-İstatistik, Araştırma Deseni SpSS uygulamaları ve Yorum. 15. Baskı. Ankara: pegem Akademi; 2011.
16. Schermelleh-Engel K, Moosbrugger H, Müller H. Evaluating the fit of structural equation models: test of significance and descriptive goodness- of-fit measures. Methods of psychological Research Online. 2003;8(2):23-74. [Link]
17. Mantzouranis G, Fafliora E, Bampalis VG, Christopoulou I. Assessment and analysis of workplace violence in a Greek Tertiary Hospital. Arch Environ Occup Health. 2015; 70(5):256-64. [Crossref] [pubMed]
18. Lin WQ, Wu J, Yuan LX, zhang SC, Jing MJ, zhang HS, et al. Workplace violence and job performance among community healthcare workers in China: the mediator role of quality of life. Int J Environ Res public Health. 2015;12(11):14872-86. [Crossref] [pubMed] [pMC]
19. Terzoni S, Ferrara p, Cornelli R, Ricci C, Oggioni C, Destrebecq A. Violence and unsafety in a major Italian hospital: experience and perceptions of health care workers. Med Lav. 2015;106(6):403-11. [pubMed]
20. Aytaç S, Dursun S, Akalp G. Workplace violence and effects on turnover intention and job commitment: a pilot study among healthcare workers in Turkey. European Scientific Journal, ESJ. 2016;12(10):458-65. [Link]
21. Sun p, zhang X, Sun Y, Ma H, Jiao M, Xing K, et al. Workplace violence against health care workers in north Chinese hospitals: a cross-sectional survey. Int J Environ Res public Health. 2017;14(1):96. [Crossref] [pubMed] [pMC]
22. Cheung T, Lee pH, Yip pSF. Workplace violence toward physicians and nurses: prevalence and correlates in Macau. Int J Environ Res public Health. 2017;14(8):879. [Crossref] [pubMed] [pMC]
23. pınar T, Açıkel C, pınar G, Karabulut E, Saygun M, Bariskin E, et al. Workplace violence in the health sector in Turkey: a national study. Journal of Interpersonal Violence. 2017;32(15): 2345-65. [Crossref] [pubMed]
24. Devebakan N. Sağlık kurumlarında işyeri şiddeti ve Dokuz Eylül üniversitesi uygulama ve Araştırma Hastanesinde beyaz kod başvurularının değerlendirilmesi [Workplace violence in health care organizations and evaluation of "code white" application in Dokuz Eylül university Application and Research Hospital]. Suleyman Demirel university Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences. 2018;23(2):383-99. [Link]
25. Emiroğlu ON, Çopur EÖ, Alıcı NK. 2012-2016 Yılları Arasında Türkiye'de Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddet Olaylarının Analizi: Basına Yansıdı. Gümüşhane üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;9(2):82-9. [Crossref]
26. Tian Y, Yue Y, Wang J, Luo T, Li Y, zhou J. Workplace violence against hospital healthcare workers in China: a national WeChat-based survey. BMC public Health. 2020;20(1): 582. [Crossref] [pubMed] [pMC]
27. Demiroğlu T, Kılınç E, Atay E. Sağlık çalışanlarına uygulanan şiddet: Kilis ili örneği [Violence towards health professionals: the case of Kilis city]. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015;24(1):49-55. [Link]
28. Cai R, Tang J, Deng C, Lv G, Xu X, Sylvia S, et al. Violence against health care workers in China, 2013-2016: evidence from the national judgment documents. Hum Resour Health. 2019;17(1):103. [Crossref] [pubMed] [pMC]
29. Coşkun S, Karahan S. Acil servis çalışan larında şiddete maruz kalma durumunun incelenmesi [An analysis of emergency department workers' exposure to violence]. Acıbadem üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;10(3): 493-9. [Link]
30. Alzahrani TY, Almutairi AH, Alamri DA, Alamri MA, Alalawi YS. Violence and aggression toward health care professionals in emergency departments in Tabuk, Saudi Arabia. European Journal of pharmaceutical and Medical Research, 2016;3(1):5-11. [Link]

APA	ÇABUK Y, Menteş A (2022). Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle. , 554 - 564. 10.5336/healthsci.2021-85371
Chicago	ÇABUK Yasemin,Menteş Ahmet Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle. (2022): 554 - 564. 10.5336/healthsci.2021-85371
MLA	ÇABUK Yasemin,Menteş Ahmet Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle. , 2022, ss.554 - 564. 10.5336/healthsci.2021-85371
AMA	ÇABUK Y,Menteş A Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle. . 2022; 554 - 564. 10.5336/healthsci.2021-85371
Vancouver	ÇABUK Y,Menteş A Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle. . 2022; 554 - 564. 10.5336/healthsci.2021-85371
IEEE	ÇABUK Y,Menteş A "Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle." , ss.554 - 564, 2022. 10.5336/healthsci.2021-85371
ISNAD	ÇABUK, Yasemin - Menteş, Ahmet. "Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle". (2022), 554-564. https://doi.org/10.5336/healthsci.2021-85371

APA	ÇABUK Y, Menteş A (2022). Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 554 - 564. 10.5336/healthsci.2021-85371
Chicago	ÇABUK Yasemin,Menteş Ahmet Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 7, no.2 (2022): 554 - 564. 10.5336/healthsci.2021-85371
MLA	ÇABUK Yasemin,Menteş Ahmet Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.7, no.2, 2022, ss.554 - 564. 10.5336/healthsci.2021-85371
AMA	ÇABUK Y,Menteş A Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022; 7(2): 554 - 564. 10.5336/healthsci.2021-85371
Vancouver	ÇABUK Y,Menteş A Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022; 7(2): 554 - 564. 10.5336/healthsci.2021-85371
IEEE	ÇABUK Y,Menteş A "Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle." Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 7, ss.554 - 564, 2022. 10.5336/healthsci.2021-85371
ISNAD	ÇABUK, Yasemin - Menteş, Ahmet. "Sağlık Sektöründe İş Yeri Şiddetinin Çalışanlara ve İş Yaşamlarına Etkilerinin Analitik Araştırması: Ölçeğin Türkçe Uyarlaması İle". Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 7/2 (2022), 554-564. https://doi.org/10.5336/healthsci.2021-85371