KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ
Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 260 Sayfa Aralığı: 79 - 102 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-06-2022
KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ
Öz: 16.04.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan “Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik”te kripto varlık tanımı
yapılmış ve tanımda kripto varlıklar, gayri maddi
varlık olarak isimlendirilmiştir. Kripto paraların
da söz konusu tanımda geçen gayri maddi varlık
olarak kabul edilmesi halinde, kripto paraların
Türk vergi sisteminde gayri maddi hakların tabi
olduğu vergi mevzuatı kapsamında vergilendirilmesini gündeme getirebilecektir. Diğer taraftan
yukarıda bahsi geçen Yönetmelikten bağımsız
olarak değerlendirme yapılacak olursa, sahip
oldukları özellikler göz önüne alındığında, kripto paralar kavramsal olarak “para benzeri sanal
varlık” veya “sanal para” olarak ifade edilebilir. Nitekim İstanbul İcra Hukuk Mahkemesinin
19.04.2021 tarihli kararında kripto paraların, bir
çeşit dijital döviz veya sanal para olarak kabul edildiği ifade edilmiştir. Bu karar, kripto paraların mahiyeti yönünden verilen ilk karar olup,
emsal niteliği taşımaktadır. Buradan hareketle
de kripto para borsalarına üye olanlar tarafından,
kripto paraların alım satımı esnasında kazanç
elde edilmesi durumunda, bahse konu kazancın
vergilendirilmesinin, yürürlükte bulunan Gelir
Vergisi Kanunu hükümleri yerine Gider Vergileri
Kanunu’na adına “sanal para işlem vergisi” denebilecek yeni bir verginin dahil edilerek yapılması
yerinde olabilecektir.
Anahtar Kelime: TWO DIFFERENT SUGGESTIONS ON THE TAXATION OF BUY AND SELL TRANSACTIONS OF CRYPTO CURRENCIES ON THE CRYPTO CURRENCY EXCHANGE PLATFORMS
Öz: Crypto assets are defined and qualified as
intangible assets in the Directive on Banning the
Usage of Crypto Assets in Payments, gazetted on
16 April 2021. Should crypto currencies also be
classified as intangible assets, then perhaps these
currencies may be taxed according to the rules
of the taxation of intangible assets. Having said
that, crypto currencies, with its characteristics,
can also be classified as “quasi money” or “virtual
currency” without taking into consideration the
above mentioned Directive. Indeed, it its verdict
given on 19 April 2021, Istanbul Bankruptcy
Court defined crypto assets as a kind of digital
currency or virtual currency. This is a first-of-itskind decision given by a Turkish court. In the light
of this recent court decision, it would be more
appropriate that income derived from sell and
buy of these currencies is subject to transactions
tax rather than income tax.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu. (mevzuat. gov.tr). Erişim Tarihi: 01 Nisan 2021.
- 1211 Sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu. (www.tcmb.gov.tr). Erişim Tarihi: 01 Nisan 2021.
- 1567 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu. (resmigazete.gov.tr). Erişim Tarihi: 02 Nisan 2021.
- 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu. (mevzuat.gov.tr). Erişim Tarihi: 23 Mart 2021.
- 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu. (mevzuat.gov.tr). Erişim Tarihi: 24 Mart 2021.
- 6493 Sayılı Ödeme Ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri Ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun. (mevzuat.gov.tr). Erişim Tarihi: 03 Nisan 2021.
- 6802 Sayılı Gider Vergileri Kanunu. (mevzuat.gov.tr). Erişim Tarihi: 03 Nisan 2021.
- 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği. (mevzuat.gov.tr). Erişim Tarihi: 30 Nisan 2021.
- 104 Seri No.lu Gelir Vergisi Tebliğ. (www. gib.gov.tr). Erişim Tarihi: 03 Nisan 2021.
- 313 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği. (www.alomaliye.com). Erişim Tarihi: 19 Nisan 2021.
- Bitcoin Tarihi. (https://bitcoinlerim.com/ bitcoin-tarihi/). Erişim Tarihi: 01 Nisan 2021.
- BtcTurk.com. “Komisyonlar”. (https://pro. btcturk.com/yardim/komisyonlar) Erişim Tarihi: 08 Nisan 2021.
- CUMALI, B.B. “Kripto Para Madenciliği Nedir, Nasıl Yapılır?”. (https://www.coinkolik. com/kripto-para-madenciligi-nedir-nasil-yapilir/). Erişim Tarihi: 31 Mart 2021.
- ÇAKIN, M. (2019). Kripto Paralar: Bitcoin, Döviz Kurları Ve Alternatif Kripto Paralar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir.
- ÇAKMAK, M. (2019). Kripto Paraların Gelişim Süreci, Blok Zincir Teknolojisi Ve Kripto Paraların Türkiye’de Vergilendirilmesi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul.
- ÇARKACIOĞLU, A. (2016). Kripto-Para Bitcoin, Sermaye Piyasası Araştırma Kurulu Dairesi.; A. Wiley Brand. (2016). Bitcoin For Dummies. Prypto.
- ÇETİNER, Y. (2020). Kripto Paraların Vergilendirilmesi Ve Muhasebeleştirilmesinin İncelenmesi: Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Burdur.; Kowalski. 2015:149; The Law Library Of Congress 2018:1.
- DEMİR, F. “Peacock-Wiseman Sıçrama Tezi Ve Türkiye Örneği”. Vergi Sorunları Dergisi. Sayı 390.
- Edirne Vergi Dairesi Başkanlığının 23.09.2020 Tarih ve 60938891- 120.01.02.09[GVK: 3-1]-33826 sayılı Özelgesi. (https://www.gib.gov.tr/mirascilara-bitcoin-varligi-karsiliginda-odenecek-tutarin-veraset-ve-intikal-vergisi-yonunden). Erişim Tarihi: 08 Nisan 2021.
- Gelir İdaresi Başkanlığı. (https://www.gib. gov.tr/kkdf-mevzuat). Erişim Tarihi: 08 Nisan 2021.
- GÜNEN, E. “Türkiye’de bitcoin miras kalır mı? Boşananların BTC’leri ne olur?” (https://tr.cointelegraph.com/news/turkish-cryptocurrency-laws-bitcoin-after-death-divorce-and-fraud). Erişim Tarihi: 08 Nisan 2021.
- Instagram. (https://www.instagram. com/p/CNZ7EGRAPKo/). Erişim Tarihi: 08 Nisan 2021.
- KARYAĞDI, N. “Kripto Paralar İçin T.C. Merkez Bankası Ne Dedi? Vergi Geliyor mu?”. (https://www.youtube.com/watch?v=kkVhzym7nkI). Erişim Tarihi:20 Nisan 2021.
- KÖSE, B. “Bitcoin’de ülkeden ülkeye vergi oranları”. (https://uzmancoin.com/bitcoin-vergi-oranlari/). Erişim Tarihi: 31 Mart 2021.
- Kriptopara Nedir?. (https://www.btcturk. com/bilgi-platformu/kriptopara-nedir/). Erişim Tarihi: 31 Mart 2021.
- OKTAR, S. A. (2017). Vergi Hukuku. Türkmen Kitabevi. İstanbul.
- Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik. (www.resmigazete.gov.tr). Erişim Tarihi: 08 Nisan 2021.
- Paribu. “Blokzincir (Blockchain) nedir?”. (https://www.paribu.com/blog/sozluk/ blokzincir-nedir/). Erişim Tarihi: 31 Mart 2021.
- Sabah Gazetesi(İnternet). “Bitcoin ve kripto para yatırımcıları dikkat! Mahkeme reddetti”. (https://www.sabah.com.tr/apara/ haberler/2021/04/20/bitcoin-ve-kripto-para-yatirimcilari-dikkat-mahkemeden-emsal-karar-cikti). Erişim Tarihi: 20 Nisan 2021.
- SARKIN, Ş.F. (2018). “Kripto Para: Alternatif Sanal Para”. Vergi Dünyası Dergisi. Sayı 443.
- Tarihte Bir Yolculuk: Paranın İcadı Ve Gelişimi. (https://www.isbank.com.tr/blog/paranin-icadi-ve-gelisimi). Erişim Tarihi: 03 Nisan 2021.
- Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar. (www.tcmb.gov.tr). Erişim Tarihi: 01 Nisan 2021.
- Twitter. T.C. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi. (https://twitter.com/dijital/ status/1372868016153694209/photo/1). Erişim Tarihi: 31 Mart 2021.
- Twitter. T.C. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi. (https://twitter.com/dijital/ status/1375760431269167104/photo/1). Erişim Tarihi: 31 Mart 2021.
- TÜRÜN, C.Ş. (2021). Blokzincir Teknolojisi, Kripto Paralar ve Muhasebe Mesleği. TÜRMOB. Webinar.; (https://online.fliphtml5. com/nitus/zoxo/#p=15). Erişim Tarihi: 07 Nisan 2021.
- YILMAZ, G. ve KOÇ, T.S. (2019). “Kripto-Para Alım Satımı ve Madenciliği Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi üzerine Bir Tespit ve Öneri”. Vergi Sorunları Dergisi. Sayı 364.
| APA | Demir F (2021). KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ. , 79 - 102. |
| Chicago | Demir Fırat KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ. (2021): 79 - 102. |
| MLA | Demir Fırat KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ. , 2021, ss.79 - 102. |
| AMA | Demir F KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ. . 2021; 79 - 102. |
| Vancouver | Demir F KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ. . 2021; 79 - 102. |
| IEEE | Demir F "KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ." , ss.79 - 102, 2021. |
| ISNAD | Demir, Fırat. "KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ". (2021), 79-102. |
| APA | Demir F (2021). KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ. Vergi Raporu, 0(260), 79 - 102. |
| Chicago | Demir Fırat KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ. Vergi Raporu 0, no.260 (2021): 79 - 102. |
| MLA | Demir Fırat KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ. Vergi Raporu, vol.0, no.260, 2021, ss.79 - 102. |
| AMA | Demir F KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ. Vergi Raporu. 2021; 0(260): 79 - 102. |
| Vancouver | Demir F KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ. Vergi Raporu. 2021; 0(260): 79 - 102. |
| IEEE | Demir F "KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ." Vergi Raporu, 0, ss.79 - 102, 2021. |
| ISNAD | Demir, Fırat. "KRİPTO PARA BORSALARINDA KRİPTO PARA ALIM SATIM İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN İKİ FARKLI ÖNERİ". Vergi Raporu 260 (2021), 79-102. |
