TY  - JOUR
TI  - Üstün Yetenekli Ergenlerde Problemli İnternet Kullanımı ve
Siber Zorbalık: Drama Temelli Bir Müdahale Programının Etkililiği
AB  - Üstün yetenek, merak, yaratıcılık, biliş ihtiyacı gibi özellikleri içeren ve bilişsel, duygusal
ve davranışsal farklılıkları kapsayan bir kavramdır. Ergenler için yaşamlarının
vazgeçilmez bir unsuru gibi görünen teknolojik cihazların kullanım amaçları, üstün
yetenekli çocuklarda değişim göstermektedir. İnternet, bilgiye erişim hızıyla onlar için
geniş bir araştırma alanı sunarken riskleri de içermektedir. Bu risklerin önlenmesi ve
müdahalesi için atılacak adımların önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın
temel amacı, problemli internet kullanımına yönelik müdahale programının üstün
yetenekli çocuklarda etkililiğinin sınanmasıdır. Çalışmada siber zorbalık düzeyinin
azaltılması ve ana-baba aracılık stratejilerinin düzeyinin artırılması alt amaçlar olarak
belirlenmiştir. Çalışmada ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır.
Programın etkililiği İşlevsel Olmayan İnternet Kullanımı Ölçeği, İnternette Ana-Baba
Aracılığı Ölçeği ve Revize Edilmiş Siber Zorbalık Envanteri ile değerlendirilmiştir.
Çalışma grubu 21 üstün yetenekli ortaokul öğrencisi ergenden oluşmaktadır. Deney
(N=9) ve kontrol grupları (N=12) seçkisiz atama yöntemi ile belirlenmiştir. Deney
grubuna dört oturumdan oluşan bilişsel-davranışçı yaklaşım temelli yaratıcı drama
yöntem ve tekniklerini içeren müdahale programı uygulanmıştır. Program tanışma
ve teknolojik araçlar; internet kullanımının faydaları, zararları ve işlevsel kullanım;
internetin aşırı kullanımının sonuçları internet kullanımına alternatif etkinlikler ve
zaman yönetimi konularını içermektedir. Sonuçlar deney grubunun aşırı meşguliyet
ön test ve son test puanlarında anlamlı farklılık olduğunu göstermektedir. Çalışmada
kullanılan programın özellikle aşırı meşguliyet belirti düzeyi yüksek üstün yetenekli
ergenlerin belirti düzeylerini azaltmada kullanılması önerilmektedir.
AU  - Uzunpınar, Sıla
AU  - AKGUL, Gulendam
AU  - atalan ergin, derya
DO  - 10.21612/yader.2021.011
PY  - 2021
JO  - Yaratıcı Drama Dergisi
VL  - 16
IS  - 2
SN  - 1305-8177
SP  - 167
EP  - 190
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/515328
ER  -