KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ

Yıl: 2021 Cilt: 2021 Sayı: 155 Sayfa Aralığı: 203 - 259 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-06-2022

KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ

Öz:
Son dönemlerde kullanımı oldukça artan kripto para birimleri ekonomi ekosisteminde olduğu kadar hukuk ekosisteminde de yenilik doğuran araçlar olmuşlardır. Sermaye piyasası hukuku, idare hukuku, vergi hukuku, kişisel verilerin korunması hukuku gibi birçok hukuk dalında doğurdukları belirsizliklere ek olarak, en çok da ilgili araçların ve dolayısıyla bunları kullanan kişilerin, anılan araçların tam olarak hukuki bir zemine oturtulmasına kadar geçen sürede çok çeşitli şekillerde istismara açık oldukları tabiidir. Bu çalışmada, hukuki mahiyetleri tartışmalı olan kripto para birimleri, daha ziyade ceza hukuku perspektifinden ele alınacaktır. Öncelikle, kripto para birimleri ile ilişkili olan bazı kavramlara kısaca değinilecek, daha sonra kripto para piyasalarında işlenmesi muhtemel suçlar, pasif ve aktif süjeleri üzerinden ele alınacaktır. Daha sonra, sayısız şekilde tezahür edebilecek kripto para birimleri kullanılarak işlenebilecek suçlarda, bunların suçun işlenmesini kolaylaştırabilecek niteliklerini somutlaştırmak amacıyla en sansasyonel kripto para birimlerinden birisi olan Bitcoin’in nitelikleri üzerinden gidilerek bir örneklem oluşturulmaya çalışılacaktır. Bugüne kadar kripto paralar kullanılarak gerçekleştirilen suç fiillerine birkaç örnek aktarılacak ve alanın regüle edilmesi bakımından çeşitli devletlerin aldıkları tedbirler ve getirdikleri düzenlemeler ile konuya Türkiye’nin yaklaşımına ilişkin bir değerlendirme yapılacaktır.
Anahtar Kelime:

CRIMINAL LAW DIMENSION OF CRYPTOCURRENCIES AND THEIR POSSIBLE PLACE OF REGULATION IN TURKISH LEGISLATION

Öz:
Cryptocurrencies which have increased in use recently, have become tools that create innovation in the legal ecosystem as well as in the economic ecosystem. In addition to the uncertainites they cause in many branches of law such as capital market law, administrative law, tax law, data protection law, until the relevant tools fully establish on a legal basis, they and therefore their users are open to exploitation in a wide variety of ways. In this study, cryptocurrencies, whose legal nature is controversial, will be discussed rather from a criminal law perspective. First of all, some concepts related to cryptocurrencies will be briefly mentioned, and then possible crimes in the cryptocurrency markets will be discussed over passive and active subjects. Later, in crimes that can be commited in countless ways by using cryptocurrencies, a sample will tried to be created by going through the characteristics of one of the most sensational cryptocurrencies, Bitcoin, in order to concretize cryptocurrencies’ characteristics that can facilitate the commitment of crime. Several examples on criminal acts carried out using cryptocurrencies will be quoted and measures taken by the various states, regulations they bring and also Turkey’s approach to the issue will be made subject to an assesment.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bamford Colin, Principles of International Financial Law, Second Edition, Oxford University Press, London 2015.
  • Hafızoğulları Zeki/ Özen, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 11. Baskı, US-A Yayıncılık, Ankara 2018.
  • Özgenç İzzet, Suç Örgütleri, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 12. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
  • Say Cem, 5 Soruda Blokzinciri, Bankalararası Kart Merkezi, Ed. Gizem Güneş Erbil, İncekara Matbaacılık, İstanbul 2019.
  • Toroslu Nevzat, Ceza Hukuku Özel Kısım, 7. Baskı, Savaş Yayınları, Ankara 2013.
  • Ahmad Tariq, “Regulation of Cryptocurrencies: Canada”, Regulation of Cryptocurrencies in Selected Jurisdictions, The Law Library of Congress, Global Legal Research Center, June 2018, ss. 25 – 29.
  • Akdemir Altunbaşak Tuğçe, “Blok Zincir (Blokchain) Teknolojisi ile Vergilendirme”, Maliye Dergisi, Ocak-Haziran 2018, S. 174, ss. 360 – 371.
  • Aksoy Retornaz E. Eylem, “Ceza Hukuku Perspektifinden Blokzincir”, Gelişen Teknolojiler ve Hukuk I: Blokzincir (Ed. E. Eylem Aksoy Retornaz/Osman Gazi Güçlütürk), On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2020, ss. 291 – 320.
  • Buchanan Kelly, “Regulation of Cryptocurrencies: Australia”, Regulation of Cryptocurrencies in Selected Jurisdictions, The Law Library of Congress, Global Legal Research Center, June 2018, ss. 5 – 16.
  • Büyüközkan Feyzioğlu Gülçin, “Teknolojide Yeni Çağın Başlangıcı: Blokzincir”, Gelişen Teknolojiler ve Hukuk I: Blokzincir (Ed. E. Eylem Aksoy Retornaz/Osman Gazi Güçlütürk), On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2020, ss. 1 – 22.
  • Erem Faruk, “Ammenin İtimadı Aleyhine Cürümler”, AÜHFD., C. 18, S. 1, 1961, ss. 101-123.
  • Erem Faruk, “Suçun Konusu ve Hümanist Doktrin”, AÜHFD., C. 25, S. 1, 1968, ss. 11 – 33.
  • Friedman Milton, “The Island of Stone Money”, Working Papers on Economics, N. E-91- 3, Hoover Institution, Stanford, California, 1991, ss. 1 – 3.
  • Gesley Jenny, “Regulation of Cryptocurrencies: Switzerland”, Regulation of Cryptocurrencies in Selected Jurisdictions, The Law Library of Congress, Global Legal Research Center, June 2018, ss. 66 – 72.
  • Guerra Gustavo, “Regulation of Cryptocurrencies: Mexico”, Regulation of Cryptocurrencies in Selected Jurisdictions, The Law Library of Congress, Global Legal Research Center, June 2018, ss. 63 – 65.
  • Isajanyan Nerses, “Regulation of Cryptocurrencies: Belarus”, Regulation of Cryptocurrencies in Selected Jurisdictions, The Law Library of Congress, Global Legal Research Center, June 2018, ss. 17 – 20.
  • Kaplanhan Fatih, “Kripto Paranın Türk Mevzuatı Açısından Değerlendirilmesi ‘Bitcoin Örneği’”, Vergi Sorunları Dergisi, S. 353, 2018, ss. 105 – 123.
  • Katoğlu, Tuğrul, “Ceza Hukukunda Suçun Mağduru Kavramının Sınırları”, AÜHFD., C. 61, S. 2, 2012, ss. 657 – 693.
  • Serçemeli Murat, “Kripto Para Birimlerinin Muhasebeleştirilmesi ve Vergilendirilmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, S. 639, 2018, ss. 33 – 66.
  • Syed A Rahman Syed Fadhil Hanafi, “Regulating Digital Currency: Taming the Unruly”, Emerging Issues in Islamic Finance Law and Practice in Malaysia (Ed.
  • Umar A. Osani, M. Kabir Hassan, Rusni Hassan), Emerald Publishing, First Edition, 2019, ss. 265 – 280.
  • Turanboy Asuman, “Kripto Paraların Ortaya Çıkmaları ve Hukuki Nitelikleri”, BTHD., C. 35, S. 3, 2019, ss. 47 – 62.
  • Umeda Sayuri, “Regulation of Cryptocurrencies: Japan”, Regulation of Cryptocurrencies in Selected Jurisdictions, The Law Library of Congress, Global Legal Research Center, June 2018, ss. 53 – 58.
  • Üçüncü Burak, “Günahların Para Biriminden Yatırım Aracına: Hukuki Olarak Bitcoin ve Kriptoparalar”, Hukuk Gündemi, 2018/1, ss. 68 – 76.
  • Bank for International Settlements Commitee on Payments and Market Infrastructures, Digital Currencies, November 2015.
  • Bank for International Settlements Commitee on Payments and Market Infrastructures, Distributed Ledger Technology in Payment, Clearing and Settlement, February 2017.
  • CB Insights, What’s Next In Blockchain, 2019.
  • Çarkacıoğlu Abdurrahman, Kripto-Para Bitcoin, Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Dairesi Araştırma Raporu, Aralık 2016.
  • ECB Crypto-Assets Task Force, Occassional Paper Series – Crypto Assets: Implications for Financial Stability, Monetary Policy, and Payments and Market Infrastructures, No. 223, 2019.
  • European Central Bank, Virtual Currency Schemes, Frankfurt 2012.
  • European Central Bank, Virtual Currency Schemes – A Further Analysis, Frankfurt 2015.
  • FATF Report, Virtual Currencies Key Definitions and Potential AML/CTF Risks, Paris 2014.
  • Guri Mordechai, “Beatcoin: Leaking Private Keys From Air-Gapped Cryptocurrency Wallets”, 2018 IEEE International Conference on Internet of Things (iThings) and IEEE Green Computing and Communications (GreenCom) and IEEE Cyber, Physical and Social Computing (CPSCom) and IEEE Smart Data (SmartData), 30.07.2018.
  • Houben Robby/Snyers, Alexander, Cryptocurrencies and Blockchain, European Parliament’s Special Committee on Financial Crimes, Tax Evasion and Tax Avoidance, Brussels 2018.
  • Kumkumoğlu Kemal, “Fidye Yazılımları ile İşlenen Suçlar”, Yayımlanmamış Tebliğ, İstanbul Barosu Bilişim Hukuku Komisyonu – Güncel Bilişim Suçları, 08.05.2019.
  • Üzer Betül, Sanal Para Birimleri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Uzmanlık Yeterlik Tezi, Ankara 2017.
  • New York Güney Bölge Federal Mahkemesi’nin 04.02.2014 tarihli ve14CRIM068 sayılı United States of America v. Ross William Ulbricht Kararı.
  • Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 17.11.2009 tarihli ve E. 2009/11-193 – K. 2009/268 sayılı Kararı.
  • Adler David, “Silk Road: The Dark Side of Cryptocurrency”, Fordham Journal of Corporate & Financial Law, 2018, https://news.law.fordham.edu/jcfl/2018/02/21/ silk-road-the-dark-side-of-cryptocurrency/
  • Caymaz Günay, “19 Ekim Kripto Para Piyasa Özeti: Bitcoin ve Altcoin Günlük Analizi”, https://blog.sistemkoin.com/19-ekim-kripto-para-piyasa-ozeti-bitcoin-vealtcoin- gunluk-analizi/,
  • Sundararajan Sujha, “Chinese City to Use Blockchain in Fight Against Tax Evasion”, 25.05.2018, https://www.coindesk.com/tencent-partners-with-city-authority-tocombat-
  • tax-evasion-with-blockchain.
  • https://archives.fbi.gov/
  • https://www.bbc.com/
  • https://bctr.org/
  • https://www.bddk.org.tr/
  • https://blockchain.bilgem.tubitak.gov.tr/
  • https://www.bloomberg.com/
  • http://data.europa.eu/eli/dir/2018/843/oj
  • https://www.dfs.ny.gov/
  • https://ec.europa.eu/
  • https://eur-lex.europa.eu/
  • https://www.fatf-gafi.org/
  • https://www.forbes.com/
  • https://www.fsma.be/
  • https://www.justice.gov/
  • http://www.kazanci.com/
  • https://komodoplatform.com/
  • https://ms.hmb.gov.tr/
  • https://www.rekabet.gov.tr/
  • https://www.resmigazete.gov.tr/
  • https://www.spk.gov.tr/
  • https://www.tcmb.gov.tr/
  • https://tr.sputniknews.com/
APA BALCI U (2021). KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ. , 203 - 259.
Chicago BALCI UMUT KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ. (2021): 203 - 259.
MLA BALCI UMUT KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ. , 2021, ss.203 - 259.
AMA BALCI U KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ. . 2021; 203 - 259.
Vancouver BALCI U KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ. . 2021; 203 - 259.
IEEE BALCI U "KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ." , ss.203 - 259, 2021.
ISNAD BALCI, UMUT. "KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ". (2021), 203-259.
APA BALCI U (2021). KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2021(155), 203 - 259.
Chicago BALCI UMUT KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2021, no.155 (2021): 203 - 259.
MLA BALCI UMUT KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.2021, no.155, 2021, ss.203 - 259.
AMA BALCI U KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2021; 2021(155): 203 - 259.
Vancouver BALCI U KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2021; 2021(155): 203 - 259.
IEEE BALCI U "KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2021, ss.203 - 259, 2021.
ISNAD BALCI, UMUT. "KRİPTO PARALARIN CEZA HUKUKU BOYUTU VE TÜRK MEVZUATINDAKİ MUHTEMEL DÜZENLENME YERİ". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2021/155 (2021), 203-259.