TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR
Yıl: 2022 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 28 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 09-06-2022
TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR
Öz: Oy hakkı, demokrasi yolculuğunun en temel ama en yavaş gelişen
unsurlarından biridir. Dünyadaki her alanda bunca ilerleme
kaydedilmişken genel oy esasına bu kadar geç ulaşabilmiş olması,
medeniyetin iç çelişkisidir. Günümüzde servet, etnik köken,
cinsiyet gibi ölçütlerin -her ne kadar yakın dönemlere değin uygulanagelmişse
de- oy hakkının kısıtlanması bakımından çağ dışı
olduğunu açıklamak zor değildir. Ancak suç sayılan bir eylemi gerçekleştirdiği
için hapis cezası alan bir kimsenin aktif oy hakkını,
yani seçme hakkını kullanamaması, esasında çağdaş cezalandırma
anlayışıyla bağdaşmayan, benzer bir ayrımcı temele dayanıyor olsa
da, dünyada ve ülkemizde hala uygulanmakta olan bir sınırlamadır.
Bu çalışmada, Türk hukukunda ceza mahkumiyetine bağlı olan
seçme hakkından yoksunluk meselesi, mevzuat ve uygulamadaki
sorunları merkeze alarak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarından
yararlanmak suretiyle ve eleştirel bir yaklaşımla incelenmiştir.
Anahtar Kelime: ISSUES RELATING TO FELONY DISENFRANCHISEMENT IN TURKISH LAW
Öz: The right to vote is one of the most fundamental, yet slowest,
elements of the journey to democracy. It is the internal contradiction
of civilization that it was able to reach the principle of universal
suffrage so late, while so much progress has been made in every
field in the world. Today, it is not difficult to explain that criteria
such as wealth, ethnicity, gender – although they have been
applied until recently – are outdated in terms of restricting the right
to vote. However, the fact that a person sentenced to prison for
committing a criminal act cannot exercise his or her right to vote is
a limitation that is still in effect, even though it is based on a similar
discriminatory basis, which is incompatible with the contemporary
understanding of punishment. In this study, the issue of felony
disenfranchisement in Turkish law has been critically analyzed by
focusing the problems in legislation and practice, referring to the
decisions of the European Court of Human Rights.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akkaş, Ahmet Hulusi, Bir Güvenlik Tedbiri Türü Olarak Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma (Hak Yoksunlukları), Ankara 2021 (Adalet Yayınevi).
- Alpaslan, M. Şükrü, Türk Ceza Kanunu’nda Fer’i ve Mütemmim Cezalar, Değişen Toplum ve Ceza Hukuku Karşısında Türk Ceza Kanununun 50 Yılı ve Geleceği Sempozyumu (22-26 Mart 1976) içinde, İstanbul 1977, s. 221-246.
- Bahçeci, Barış, 1982 Anayasası Döneminde Çoğulcu Demokrasi Açısından Milletvekili Seçimi Hukukunda Karşılaşılan Sorunlar, AÜHFD, C. 54, S. 3, Y. 2005, s. 365-396.
- Bal, Ali, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Avrupa Konsensüsüne Başvurması, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 1, 2019, s. 27-82.
- Bernardini, Alex/Chirico, Federica, Il diritto di voto in carcere: troppi limiti ad un diritto fondamentale, https://extremaratioassociazione.it/ il-diritto-di-voto-in-carcere-troppi-limiti-ad-un-diritto-fondamentale/ Erişim tarihi: 30.10.2021).
- Dönmezer, Sulhi/Erman, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, C. II, (İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1981).
- Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper, Türk Özel Hukuku – Aile Hukuku Cilt III (Aile), İstanbul 2012 (Filiz Kitabevi).
- Ergül, Ozan, Mahkumların ve Asker Kişilerin Oy Hakkı Özelinde İfade Hürriyeti Önündeki Sorunlar, Ulusal ve Uluslararası Hukukta İfade Özgürlüğü Sempozyumu, Doğu Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 5-6 Mayıs 2016 (Ed. Bezar Eylem EKİNCİ), s. 15-24.
- Gönenç, Levent, Türkiye’de Seçim Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları, Ankara 2008 (Adalet Yayınları).
- Gözler, Kemal, Türk Anayasa Hukuku, Bursa 2018 (2. Baskı, Ekin Yayınevi). Karagöz, Kasım, Mahkûmların Oy Hakkı Üzerindeki Yasağın Demokrasi Teorisindeki Yerine Eleştirel Bir Yaklaşım, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 9, Sayı: 1, 2007, s. 165-206.
- Karakaş Doğan, Fatma, Cezanın Amacı ve Hapis Cezası, İstanbul 2010 (Legal Yayıncılık) Karakaş Doğan, Fatma, Mahkumların Oy Hakkı (AİHM’nin Söyler v. Türkiye Kararı ile Yüksek Seçim Kurulu Kararı Işığında), TBB Dergisi 2014 (112), s. 107-126.
- Akkaş, Ahmet Hulusi, Bir Güvenlik Tedbiri Türü Olarak Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma (Hak Yoksunlukları), Ankara 2021 (Adalet Yayınevi).
- Alpaslan, M. Şükrü, Türk Ceza Kanunu’nda Fer’i ve Mütemmim Cezalar, Değişen Toplum ve Ceza Hukuku Karşısında Türk Ceza Kanununun 50 Yılı ve Geleceği Sempozyumu (22-26 Mart 1976) içinde, İstanbul 1977, s. 221-246.
- Bahçeci, Barış, 1982 Anayasaı Döneminde Çoğulcu Demokrasi Açısından Milletvekili Seçimi Hukukunda Karşılaşılan Sorunlar, AÜHFD, C. 54, S. 3, Y. 2005, s. 365-396.
- Bal, Ali, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Avrupa Konsensüsüne Başvurması, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 1, 2019, s. 27-82.
- Bernardini, Alex/Chirico, Federica, Il diritto di voto in carcere: troppi limiti ad un diritto fondamentale, https://extremaratioassociazione.it/ il-diritto-di-voto-in-carcere-troppi-limiti-ad-un-diritto-fondamentale/ Erişim tarihi: 30.10.2021).
- Dönmezer, Sulhi/Erman, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, C. II, (İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1981).
- Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper, Türk Özel Hukuku – Aile Hukuku Cilt III (Aile), İstanbul 2012 (Filiz Kitabevi).
- Ergül, Ozan, Mahkumların ve Asker Kişilerin Oy Hakkı Özelinde İfade Hürriyeti Önündeki Sorunlar, Ulusal ve Uluslararası Hukukta İfade Özgürlüğü Sempozyumu, Doğu Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 5-6 Mayıs 2016 (Ed. Bezar Eylem EKİNCİ), s. 15-24.
- Gönenç, Levent, Türkiye’de Seçim Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları, Ankara 2008 (Adalet Yayınları).
- Gözler, Kemal, Türk Anayasa Hukuku, Bursa 2018 (2. Baskı, Ekin Yayınevi).
- Karagöz, Kasım, Mahkûmların Oy Hakkı Üzerindeki Yasağın Demokrasi Teorisindeki Yerine Eleştirel Bir Yaklaşım, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 9, Sayı: 1, 2007, s. 165-206.
- Karakaş Doğan, Fatma, Cezanın Amacı ve Hapis Cezası, İstanbul 2010 (Legal Yayıncılık)
- Karakaş Doğan, Fatma, Mahkumların Oy Hakkı (AİHM’nin Söyler v. Türkiye Kararı ile Yüksek Seçim Kurulu Kararı Işığında), TBB Dergisi 2014 (112), s. 107-126.
APA | DOĞAN D (2022). TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR. , 1 - 28. |
Chicago | DOĞAN DUYGU ÇAĞLAR TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR. (2022): 1 - 28. |
MLA | DOĞAN DUYGU ÇAĞLAR TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR. , 2022, ss.1 - 28. |
AMA | DOĞAN D TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR. . 2022; 1 - 28. |
Vancouver | DOĞAN D TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR. . 2022; 1 - 28. |
IEEE | DOĞAN D "TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR." , ss.1 - 28, 2022. |
ISNAD | DOĞAN, DUYGU ÇAĞLAR. "TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR". (2022), 1-28. |
APA | DOĞAN D (2022). TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR. Suç ve Ceza, 15(1), 1 - 28. |
Chicago | DOĞAN DUYGU ÇAĞLAR TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR. Suç ve Ceza 15, no.1 (2022): 1 - 28. |
MLA | DOĞAN DUYGU ÇAĞLAR TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR. Suç ve Ceza, vol.15, no.1, 2022, ss.1 - 28. |
AMA | DOĞAN D TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR. Suç ve Ceza. 2022; 15(1): 1 - 28. |
Vancouver | DOĞAN D TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR. Suç ve Ceza. 2022; 15(1): 1 - 28. |
IEEE | DOĞAN D "TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR." Suç ve Ceza, 15, ss.1 - 28, 2022. |
ISNAD | DOĞAN, DUYGU ÇAĞLAR. "TÜRK HUKUKUNDA SEÇME HAKKININ MAHKUMİYETE BAĞLI OLARAK SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR". Suç ve Ceza 15/1 (2022), 1-28. |