DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ

CAGLAYAN, Fatma; HARORLI, Abubekir

doi:10.17567/ataunidfd.428209

DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ

Fatma ÇAĞLAYAN, (Atatürk Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Ağız Diş ve Çene Radyolojisi, Erzurum, Türkiye)

Abubekir HARORLI (Atatürk Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Ağız Diş ve Çene Radyolojisi, Erzurum, Türkiye)

Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi

4 0

Yıl: 2020 Cilt: 30 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 138 - 147 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17567/ataunidfd.428209 İndeks Tarihi: 09-06-2022

DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ

Öz:

Radyoloji alanında ortaya çıkmıĢ en önemli geliĢmelerden birisi, radyografi iĢleminin dijital ortamda gerçekleĢmeye baĢlamasıdır. Dijital radyografinin sağladığı avantajlar diĢ hekimlerinin dijital radyografiye olan ilgisini artırmakta ve günümüzde dijital sistemler konvansiyonel sistemlerin yerini almaktadır. Dijital sistemlerin hızla yaygınlaĢmasının en önemli nedenleri, görüntüye hızlı ulaĢılması, görüntünün kalitesi ve görüntünün saklanması ve iletilmesinin kolay olmasıdır. Dijital radyolojide konvansiyonel yöntemlerde kullanılan filmlerin yerini görüntü alıcılar yani sensörler alır. Dijital görüntülemede kullanılan sensör sistemleri, xıĢınına geleneksel filmlerden daha hassastır ve dinamik aralıkları daha geniĢtir. Bu nedenlerle dijital görüntü elde etmek için daha az radyasyon dozuna ihtiyaç duyulur. Bu makalenin amacı, diĢ hekimliğinde kullanılan indirekt, yarı direkt ve direkt dijital görüntüleme sistemleri ve bu sistemlerde kullanılan fosfor plaklar, CCD (Charged-Coupled-Device), CMOS (Complementary Metal Oxide Semiconducter) ve Flat Panel Dedektörler hakkında bilgi vermektir. Ayrıca dijital imajların kalitesini etkileyen faktörleri irdelemektir.

Anahtar Kelime:

DIGITAL IMAGING SYSTEMS IN DENTISTRY

Öz:

Implementation of radiographic imaging in digital media is one of the most important developments in the field of radiology. Advantages of digital radiography, increase the interest of dentists to digital radiography and digital systems take the place of conventional systems today. The most important reasons for the rapid expansion of digital systems are, quick access to the image, quality of the image and the possibility of easy transmission and saving of the image. The films used in conventional methods are replaced by image sensors in digital radiology. Sensor systems used in digital imaging are more sensitive to x-rays than conventional films and also their dynamic range is wider. In this way, much less radiation dose is required to obtain a digital image. The objective of this article is, to inform about the indirect, semi-direct and direct digital imaging systems and the Phosphor plates, CCD(Charged-Coupled-Device), CMOS(Complementary Metal Oxide Semiconducter) and Flat Panel Detectors used in these systems. And also, to analyze the factors that affect the quality of digital images.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Jayachandran S. Digital Imaging in Dentistry: A Review. Contemp Clin Dent 2017; 8:193-4.
2. Körner M, Weber CH, Wirth S, Pfeifer KJ,Reiser MF, Treitl M. Advances in Digital Radiography:Physical Principles and System Overview. Radiographics 2007; 27:675-86.
3. Harorlı A. Ağız DiĢ ve Çene Radyolojisi. 2. Baskı. Erzurum; Nobel Tıp Kitabevleri: 2014. p. 191-205.
4. Üçok CÖ, Demirel O. Dĳital Görüntü Tanımı ve Dĳital Görüntü OluĢumunda Temel Prensipler. Türkiye Klinikleri. J Oral Maxillofac Radiol-Special Topics 2016; 2:1-3.
5. White SC, MJ Pharoah. Oral Radiology. 4 th ed. St Louis; Mosby: 2000. p. 385-93.
6. Ergün S, Güneri P. Kantitatif Ölçüm Yöntemleri: Dĳital Fark Radyografisi, Fraktal Analiz Yöntemi. Türkiye Klinikleri J Oral Maxillofac Radiol-Special Topics 2016; 2:19-28.
7. Duyar U. Dijital Görüntü Teknolojileri. Elektrik mühendisliği. 2010; 440;17-22.
8. Yeler DY, TaĢveren SK. DiĢ Hekimliğinde Dijital Görüntüleme Yöntemleri. Atatürk Üniv. DiĢ Hek. Fak. Derg 2006; suppl:1-6.
9. Parks ET, Williamson GF. Digital Radiography: An Overview. J Contemp Dent Pract 2002; 3:1-13.
10. Magill D, Beckmann N, Felice MA, Yoo T, Luo M, Mupparapu M. Investigation of dental cone-beam CT pixel data and a modified method for conversion to Hounsfield unit (HU). Dentomaxillofac Radiol 2017; 46: 20170321.
11. Kobayashi-Velasco S, Salineiro FCS, Gialain IO, Cavalcanti MGP. Diagnosis of alveolar and root fractures in macerated canine maxillae: a comparison between two different CBCT protocols. Dentomaxillofac Radiol 2017; 46:20170037.
12. de Morais JA, Sakakura CE, Loffredo LC, Scaf G. Accuracy of zoomed digital image in the detection of periodontal bone defect: in vitro study. Dentomaxillofac Radiol 2006; 35:139-42.
13. Akarslan Z. Dĳital Ġntraoral Radyografinin DiĢ Hekimliği Uygulamalarındaki Yeri: Dental Patolojilerde TeĢhis Etkinliği, Avantaj ve Dezavantajları, Tercih Edilme Durumu. Türkiye Klinikleri J Oral Maxillofac Radiol-Special Topics 2016; 2:29-34.
14. Kurt H, Nalçacı R. Ġntraoral Dĳital Görüntüleme Sistemleri: Direkt Sistemler, CCD, CMOS, Düz Panel Dedektörler, Ġndirekt Sistemler, Yarı Direkt Dĳital Görüntüleme, Fosfor Plak Taramaları. Türkiye Klinikleri J Oral Maxillofac Radiol-Special Topics 2016; 2:4-9.
15. Hellén-Halme K, Johansson C, Nilsson M. Comparison of the performance of intraoral X-ray sensors using objective image qualityassessment. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 2016; 121: e129-37.
16. Parks ET. Digital radiographic imaging: is the dental practice ready? J Am Dent Assoc 2008; 139:477-81.
17. Smith EG. The invention and early history of the CCD. Nucl Instrum Methods Phys Res A 2009; 607:1–6.
18. Mouyen F, Benz C, Sonnabend E, Lodter JB. Presentation and physical evaluation of RadioVisioGraphy. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1989; 68:238-42.
19. Ağlarcı OS, Yılmaz HH. DiĢ Hekimliğinde Dijital Radyografi. Süleyman Demirel Üniv DiĢ Hek Fak Derg 2010; 2:45-52.
20. Özcan Ġ, Yurdabakan ZZ: “Dijital Radyoloji”, DiĢ Hekimliğinde Radyolojinin Esasları. Ġstanbul; Medikal Yayıncılık: 2017. p. 205-25.
21. Borg E, Attaelmanan A, Gröndahl HG. Subjective image quality of solid-state and photostimulable phosphor systems for digital intra-oral radiography. Dentomaxillofac Radiol 2000; 29:70-5.
22. Nakano Y, Gido T, Honda S, Maezawa A, Wakamatsu H, Yanagita T. Improved computed radiography image quality from a BaFl:Eu photostimulable phosphor plate. Med Phys 2002; 29:592-7.
23. Borg E, Gröndahl HG. On the dynamic range of different X-ray photon detectors in intra-oral radiography. A comparison of image quality in film, charge-coupled device and storage phosphor systems. Dentomaxillofac Radiol. 1996; 25:82-8.
24. Bedard A, Davis TD, Angelopoulos C. Storage Phosphor Plates: How Durable are they as a Digital Dental Radiographic System? J Contemp Dent Pract 2004; 2:57-69.
25. Diwakar NR, Kamakshi SS. Recent advancements in dental digital radiography. Journal of Medicine, Radiology, Pathology & Surgery 2015; 1:11-6.
26. Bóscolo FN, Oliveira AE, Almeida SM, Haiter CF, Haiter Neto F. Clinical study of the sensitivity and dynamic range of three digital systems, E-speed film and digitized film. Braz Dent J 2001; 12:191-5.
27. Peker Ġ, Özdede M. Ġntraoral Dĳital Görüntülemede Enfeksiyon Kontrolü. Türkiye Klinikleri J Oral Maxillofac Radiol-Special Topics 2016; 2:55-60.
28. Paurazas SB, Geist JR, Pink FE, Hoen MM, Steiman HR. Comparison of diagnostic accuracy of digital imaging using CCD and CMOSAPS sensors with E speed film in the detection of periapical bony lesions. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2000; 89:356-62.
29. Akçiçek G, Çağırankaya LB, Avcu N. Fosfor Plak Sistemlerinde KarĢılaĢılan Temel Sorunlar. Atatürk Üniv DiĢ Hek Fak Derg 2016; supp14:66-72.
30. Tax CL, Robb CL, Brillant MG, Doucette HJ. Integrating photo-stimulable phosphor plates into dental and dental hygiene radiography curricula. J Dent Educ 2013; 77:1451-60.
31. Soğur E, Baksı G. Ġntraoral Dijital Görüntüleme Sistemleri. Atatürk Üniv DiĢ Hek Fak Derg 2011; 21:249-54.
32. Udupa H, Mah P, Dove SB, McDavid WD. Evaluation of image quality parameters of representative intraoral digital radiographic systems. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 2013; 116:774-83.
33. Peker Ġ, Yapıcı S. Ġntraoral Dĳital Görüntüleme Sistemlerinde OluĢan Artefaktlar. Türkiye Klinikleri J Oral Maxillofac Radiol-Special Topics 2016; 2:35- 41.
34. Baba R, Ueda K, Okabe M. Using a flat-panel detector in high resolution cone beam CT for dental imaging. Dentomaxillofac Radiol 2004; 33: 285-90.
35. Mısırlı M, Orhan K: Dĳital Panoramik ve Temporomandibular Eklem Grafileri. Türkiye Klinikleri J Oral Maxillofac Radiol-Special Topics 2016; 2:42-50.
36. Toraman Alkurt M, Demirel O. Dĳital Sensörlerin Özellikleri. Turkiye Klinikleri J Oral Maxillofac Radiol-Special Topics 2016; 2:10-3.
37. Seely JF, Holland GE, Hudson LT, Henins A. X-ray modulation transfer functions of photostimulable phosphor image plates and scanners. Appl Opt 2008; 47:5753-61.
38. Fetterly KA, Hangiandreou NJ. Image quality evaluation of a desktop computed radiography system. Med Phys 2000; 27:2669-79.
39. Kaya T. Radyografik Kalite. Radyografi 2014; 3:55- 9.
40. Spahn M. Flat Detectors and their clinical applications. Eur. Radiolog 2005; 15:1934-47.
41. Akkaya N. Dijital görüntüleme teknikleri. Türkiye Klinikleri J Dental Sci-Special Topics 2010; 1:14-25.
42. Toraman Alkurt M, Demirel O. Dĳital Görüntü ĠĢleme. Türkiye Klinikleri J Oral Maxillofac Radiol- Special Topics 2016; 2:14-8.

APA	CAGLAYAN F, HARORLI A (2020). DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ. , 138 - 147. 10.17567/ataunidfd.428209
Chicago	CAGLAYAN Fatma,HARORLI Abubekir DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ. (2020): 138 - 147. 10.17567/ataunidfd.428209
MLA	CAGLAYAN Fatma,HARORLI Abubekir DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ. , 2020, ss.138 - 147. 10.17567/ataunidfd.428209
AMA	CAGLAYAN F,HARORLI A DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ. . 2020; 138 - 147. 10.17567/ataunidfd.428209
Vancouver	CAGLAYAN F,HARORLI A DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ. . 2020; 138 - 147. 10.17567/ataunidfd.428209
IEEE	CAGLAYAN F,HARORLI A "DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ." , ss.138 - 147, 2020. 10.17567/ataunidfd.428209
ISNAD	CAGLAYAN, Fatma - HARORLI, Abubekir. "DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ". (2020), 138-147. https://doi.org/10.17567/ataunidfd.428209

APA	CAGLAYAN F, HARORLI A (2020). DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 30(1), 138 - 147. 10.17567/ataunidfd.428209
Chicago	CAGLAYAN Fatma,HARORLI Abubekir DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi 30, no.1 (2020): 138 - 147. 10.17567/ataunidfd.428209
MLA	CAGLAYAN Fatma,HARORLI Abubekir DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, vol.30, no.1, 2020, ss.138 - 147. 10.17567/ataunidfd.428209
AMA	CAGLAYAN F,HARORLI A DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2020; 30(1): 138 - 147. 10.17567/ataunidfd.428209
Vancouver	CAGLAYAN F,HARORLI A DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2020; 30(1): 138 - 147. 10.17567/ataunidfd.428209
IEEE	CAGLAYAN F,HARORLI A "DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ." Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 30, ss.138 - 147, 2020. 10.17567/ataunidfd.428209
ISNAD	CAGLAYAN, Fatma - HARORLI, Abubekir. "DĠġ HEKĠMLĠĞĠNDE DĠJĠTAL GÖRÜNTÜLEME SĠSTEMLERĠ". Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi 30/1 (2020), 138-147. https://doi.org/10.17567/ataunidfd.428209