PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ
Yıl: 2022 Cilt: 0 Sayı: 40 Sayfa Aralığı: 103 - 132 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14520/adyusbd.1052683 İndeks Tarihi: 29-07-2022
PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ
Öz: Felsefeden ayrılıp bağımsızlaşan Psikoloji biliminin amacı insan davranışını araştırmak olmuştur. Psikanalizin kurucusu Sigmund Freud ruhsal sorunların kökenindeki psikolojik etmenlere ve bilinçdışının rolüne dikkat çekmiştir. Freud’un ardından gelen birçok kuramcı Psikanalitik bakış açısını benimsemiş ancak ortaya koydukları eleştiri ve katkılar sonucunda kendi kuramlarını oluşturmuşlardır. Psikodinamik kuramın başlıca temsilcileri Sigmund Freud, Carl G. Jung, Alfred Adler, Karen Horney, Erich Fromm, Harry S. Sullivan ve Erik H. Erikson’dur. Psikodinamik yaklaşımın benimsediği determinizm (nedensellik) kavramına göre insan davranışının altında mutlaka bir neden yatmaktadır. Buna göre hiçbir davranış, duygu ve düşünce rastgele olarak meydana gelmez. Dolayısıyla insan davranışının sonuçlarına bakarak davranışın nedenlerine de ulaşılabilir. Bu doğrultuda bu araştırmada insan davranışının psikodinamik temellerinin ve nedenlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. İnsan davranışının psikodinamik temelleri arasında Freud’un topografik modelinde yer alan bilinç, bilinçdışı, bilinç öncesi kavramları, yapısal kişilik modelinde yer alan id, ego, süperego (altbenlik, benlik, üstbenlik) kavramları, güdülenme, dürtü, gereksinim, engellenme, ruhsal örselenme, kaygı ve savunma mekanizmalarının yer aldığı görülmüştür.
Anahtar Kelime: INVESTIGATION OF HUMAN BEHAVIOR BASED ON PSYCHODYNAMIC APPROACH
Öz: The purpose of Psychology science, separated from Philosophywas to examine human behavior. Sigmund Freud, the founder of Psychoanalysis, emphasized psychological factors and the role of the unconscious at the root of psychological problems. Many theorists who followed Freud adopted the Psychoanalytic perspective but they created their own theories as a result of their criticism and contributions. The main representatives of Psychodynamic theory are Sigmund Freud, Carl G. Jung, Alfred Adler, Karen Horney, Erich Fromm, Harry S. Sullivan and Erik H. Erikson.According to the concept of determinism in the psychodynamic approach, there is definitely a reason underlying human behavior. Thus, no behavior, emotion, or thought occurs randomly. Therefore, based on the results of human behavior, the reasons for the behavior can be reached. In this study, it was aimed to examine the psychodynamic foundations and causes of human behavior. Among the psychodynamic foundations of human behavior, it was observed that there were the concepts of conscious, unconscious, pre-conscious in Freud's topographical model, concepts of id, ego, superego in the structural personality model, motivation, drive, need, frustration, psychological trauma, anxiety and defense mechanisms.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aras, M. (2021). Savunma mekanizmalarının kardeş sayısı ve doğum sırasına göre incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- Ardalı, C. & Erten, Y. (1999). Psikanalizden dinamik psikoterapilere. İstanbul: Alfa.
- Aydın, M. (2018). Çocukların cinsel istismarı ve reşit olmayanla cinsel ilişki suçu. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Bakırcıoğlu, R. (2015). Çocuk ve ergende ruh sağlığı. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Benson, N., Collin, C., Ginsburg, J., Grand, V., Lazyen, M. & Weeks, M. (2012). Psikoloji kitabı. İstanbul: Alfa Yayınları.
- Bilge, Y. (2018). Kişilik bozuklukları ve savunma mekanizmaları. Turkish Studies Social Sciences. 13(10), 145-167.
- Brown, G. R., & Anderson, B. (1991). Psychiatric morbidity in adult inpatients with childhood histories of sexual and physical abuse. American journal of Psychiatry, 148(1), 55-61.
- Burger, J.M. (2006). Kişilik. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Corey, G. (2008). Psikolojik danışma, psikoterapi kuram ve uygulamaları. Ankara: Mentis.
- Cüceloğlu, D. (2010). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Doğan, Y.B. (2015). Kısa acil psikoterapi (BEP). Ankara: Kurgu Kültür Merkezi Yayınları
- Freud, A. (2011). Ben ve savunma mekanizmaları. İstanbul: Metis Yayınları.
- Geçtan, E. (1997). Psikodinamik psikiyatri ve normaldışı davranışlar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Geçtan, E. (2006). Psikanaliz ve sonrası. İstanbul: Metis Yayınları.
- Gündoğdu, Y. B. (2016). Psikanalitik kişilik kuramlarına göre gelişim ve değişimin imkânı. Turkish Studies. 11(17), 373-404.
- Güner, Ş. İ., Güner, S., & Şahan, M. H. (2010). Çocuklarda sosyal ve medikal bir problem; istismar. Van Tıp Dergisi, 17(3), 108-113.
- Horney, K. (2017). Psikanalizde yeni yollar. İstanbul: Totem Yayınları.
- Karadayı, F. (2012). Saldırganlık. Coşkun, H. (Ed.), Sosyal Psikoloji içinde (295- 351). İstanbul: Melisa Matbaacılık.
- Kasap, N. E. (2008). Yeni çağın çocukları. İstanbul: Hayy Kitap.
- Köroğlu, E. (2010). Kişilik bozuklukları. Ankara: HYB Basım.
- Köroğlu, E. (2010). Kişilik bozuklukları. Ankara: HYB Basım.
- Levenson, H. (2018). Kısa dinamik terapi. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Yayınları.
- Lichtenberg, J.D. (2016). Psikanaliz ve güdülenme. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
- Masterson, J.F. (2009). Narsisisttik ve borderline kişilik bozuklukları. İstanbul: Litera Yayıncılık.
- Morgan, C. T. (2011). Psikolojiye giriş. Konya: Eğitim Akademi.
- Myers, D. G. & Dewall, C. N. (2016). Psikoloji. A. D. Batıgün (Çev. Ed.). Ankara: Palme Yayıncılık.
- Özakkaş, T. (2004). Bütüncül psikoterapi. İstanbul: Litera Yayıncılık.
- Öztürk, O. & Uluşahin, A. (2008). Ruh sağlığı ve bozuklukları. Ankara: Tuna Matbaacılık.
- Savi-Çakar, F. (2021). Çocuk ve ergenlerde travma, kayıp ve yas danışmanlığı kuram ve uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
- Seven, S. (2021). Çocuk ruh sağlığı. Ankara: Pegem Akademi.
- Şar, V. (1998). Kötüye kullanım ve ihmalle ilişkili sorunlar. Psikiyatri temel kitabı. Ankara: Hekimler Yayın Birliği
- Tankut, Ü. (2020). Mükemmeliyetçilik, kendini aldatma, savunma mekanizmaları ve temel kişilik özelliklerinin kırılgan ve büyüklenmeci narsisizm ile ilişkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Tıraşçı, Y., & Gören, S. (2007). Çocuk istismarı ve ihmali. Dicle Tıp Dergisi, 34(1), 70-74.
- Tura, S. M. (2005). Günümüzde psikoterapi. İstanbul: Metis Yayınları.
- Vaillant, G. E. (1992). The historical origins and future potential of Sigmund Freud's concept of the mechanisms of defence. International Review of Psycho-Analysis, 19, 35-50.
- West, A. E. (2018). Yetişkin bağlanma stillerinin savunma mekanizmaları ve yaşam doyumuyla ilişkilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yediyepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Williams, K. D., & Zadro, L. (2005). Ostracism: The indiscriminate early detection system. K.D. Williams, J.P. Forgas, W. von Hippel (Ed.), The Social Outcast: Ostracism, Social Exclusion, Rejection and Bullying içinde (19- 34). New York: Psychology Press.
- Wong, P. S. (1999). Anxiety, signal anxiety, and unconscious anticipation: neuroscientific evidence for an unconscious signal function in humans. Journal of the American Psychoanalytic Association, 47(3), 817-841.
- Yazgan-İnanç, B. & Yerlikaya, E.E. (2011). Kişilik kuramları. Ankara: Pegem Akademi.
| APA | YILDIRIM O, Kumcagiz H (2022). PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ. , 103 - 132. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| Chicago | YILDIRIM Oğuzhan,Kumcagiz Hatice PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ. (2022): 103 - 132. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| MLA | YILDIRIM Oğuzhan,Kumcagiz Hatice PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ. , 2022, ss.103 - 132. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| AMA | YILDIRIM O,Kumcagiz H PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ. . 2022; 103 - 132. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| Vancouver | YILDIRIM O,Kumcagiz H PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ. . 2022; 103 - 132. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| IEEE | YILDIRIM O,Kumcagiz H "PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ." , ss.103 - 132, 2022. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| ISNAD | YILDIRIM, Oğuzhan - Kumcagiz, Hatice. "PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ". (2022), 103-132. https://doi.org/10.14520/adyusbd.1052683 |
| APA | YILDIRIM O, Kumcagiz H (2022). PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 0(40), 103 - 132. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| Chicago | YILDIRIM Oğuzhan,Kumcagiz Hatice PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 0, no.40 (2022): 103 - 132. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| MLA | YILDIRIM Oğuzhan,Kumcagiz Hatice PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, vol.0, no.40, 2022, ss.103 - 132. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| AMA | YILDIRIM O,Kumcagiz H PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 2022; 0(40): 103 - 132. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| Vancouver | YILDIRIM O,Kumcagiz H PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 2022; 0(40): 103 - 132. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| IEEE | YILDIRIM O,Kumcagiz H "PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ." Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 0, ss.103 - 132, 2022. 10.14520/adyusbd.1052683 |
| ISNAD | YILDIRIM, Oğuzhan - Kumcagiz, Hatice. "PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMA GÖRE İNSAN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ". Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 40 (2022), 103-132. https://doi.org/10.14520/adyusbd.1052683 |
