Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Esma ÖZKAN, (Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ergoterapi Bölümü, Ankara, Türkiye)
Mahmut YARAN, (Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ergoterapi Bölümü, Ankara, Türkiye)
Çiğdem ÖKSÜZ (Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ergoterapi Bölümü, Ankara, Türkiye)
Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi
8 3
Yıl: 2020 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 63 - 70 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 13-06-2022

Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Öz:
Amaç: Çalışmada çalışan bireylerin engelli çalışanların çalışmasına yönelik tutumların incelenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya aktif iş hayatında olan 137 birey katıldı. Veriler, sosyodemogafik form ve Engellilerin Çalışmasına Yönelik Tutum Ölçeği (EÇYÖT) ile toplandı. EÇYÖT ortalama puan ne kadar yüksekse ‘engellilerin çalışmasına yönelik tutumlar’ o kadar olumludur. Sonuçlar: Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 33,78±10,66 yıl idi. EÇYÖT ortalama puanları 3,99±0,65 idi. Çalışanların 115 i sağlık alan dışı, 22 si sağlık alanında çalışıyordu. 51 çalışan engellilerle birlikte aynı iş yerinde çalışırken 86 bireyin çalıştığı kurumda engelli istihdamı yoktu. 30 çalışanın ailesinde engelli birey varken 107 çalışanın ailesinde engelli birey yoktu. Sağlık çalışanlarının EÇYÖT puan ortalaması 4,24±0,72 iken sağlık sektörü dışında çalışanların ortalaması 3,94±0,62 idi (p<0,05). Engellilerle birlikte aynı işyerinde çalışanların EÇYÖT puan ortalaması 4,00±0,60 iken kurumunda engelli çalışmayan bireylerin ortalaması 3,99±0,62 idi (p>0,05). Ailesinde engelli olanların EÇYÖT puan ortalaması 4,43±0,50 ailesinde engelli birey bulunmayan bireylerin EÇYÖT puan ortalaması 3,87±0,83 idi (p<0,01). Tartışma: Çalışma sonuçlarına göre engelli bireylerle iç içe yaşayan bireylerin pozitif tutumlarının olduğu göz önünde bulundurulduğunda engellilere yönelik farkındalığın artırılmasının çalışan engelsiz bireylerin tutumlarını değiştireceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelime:

Examination of the Working Individuals' Attitudes Towards the Employees with Disabilities

Öz:
Purpose: In this study, it was aimed to examine the attitudes of the working individuals towards the employees with disabilty. Material and Methods: One-hundred thirty-seven individuals who were active in business life participated in the study. Data were collected with a sociodemographic form and Attitude Scale Towards Working with Disabilities (ASTWD). The higher average score of the ASTWD, the more positive are the attitudes of integration of people with disability (PwD) to work life. Results: The mean age of the participants was 33.78 ± 10.66 years. The mean score (MS) of ASTWD was 3.99±0.65. 115 of the employees were out of health sector and 22 of them were in the sector. 51 employees worked with PwD, 86 people did not. While there were PwD in the family of 30 employees, there were not in 107 employees’ families. The MS of ASTWD of the health care workers were 4.24±0.72, the non-health sector were 3.94±0.62 (p<0.05). While the ASTWD score of employees working with PwD was 4.00±0.60, and nondisabled was 3.99±0.67 (p>0.05). The MS of participants who have PwD family member was 4.43±0.50, and none PwD family member was 3.87±0.83 (p<0.01). Discussion: According to the results of the study, considering that the individuals interacting closely with the PwD have positive attitudes, it is thought that increasing the awareness about the disabled would change the attitude of people without disabilities.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AB Komisyonu. (2010). Avrupa özürlüler stratejisi 2010-2020. (Çev: G. Akın). Avrupa Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı AB Koordinasyon Daire Başkanlığı Bülteni, 55, 27-30.
  • Arıkan, Ç. (2002). Sosyal model çerçevesinde özürlülüğe yaklaşım. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 2(1), 11-25.
  • Aycan, Z. (2005). Engellilerin Çalışmasına Yönelik Tutum Ölçeği (EÇYÖT). Ankara: TÜBİTAK Proje Raporu, No: SBB-3018.
  • Badu, E., Opoku, M. P., & Appiah, S. C. Y. (2016). Attitudes of health service providers: The perspective of people with disabilities in the Kumasi Metropolis of Ghana. Afr J Disabil, 5(1), 1-8.
  • Barbra, M., & Mutswanga, P. (2014). The attitudes of employers and co-workers towards the employment of persons with disabilities in Zimbabwe. International Journal of Managerial Studies and Research, 2(3), 7-19.
  • Baumeister, R. F., & Leary, M. R. (1995). The need to belong: desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychol Bull, 117(3), 497–529.
  • Baybora, D. (2006). Çalışma hayatında özürlülere karşı ayrımcılık. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 51, 229- 269.
  • Burge, P., Ouellette-Kuntz, H., & Lysaght, R. (2007). Public views on employment of people with intellectual disabilities. J Vocat Rehabil, 26, 29–37.
  • Butterworth, J., Hagner, D., Helm, D. T., & Whelley, T. A. (2000). Workplace culture, social interactions, and supports for transition-age young adults. Ment Retard, 38(4), 342–53.
  • Chadsey, J. G., Sheldon, D. L., Horn, J. R., Bardeleben, D., & Cimera, R. E. (1999). Description of variables impacting successful and unsuccessful cases of social integration involving co-workers. J Vocat Rehabil, 12(2), 103–11.
  • Colella, A. J., & Bruyère, S. M. (2011). Disability and employment: new directions for industrial and organizational psychology. In S. Zedeck (Ed.), APA handbooks in psychology®. APA handbook of industrial and organizational psychology, Vol. 1. Building and developing the organization (pp. 473–503). US: American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/12169- 015
  • Genç, Y., & Çat, G. (2013). Engellilerin istihdamı ve sosyal içerme ilişkisi. Akademik İncelemeler Dergisi, 8(1), 363- 393.
  • Garcı´a, M. F., Paetzold, R. L., & Colella, A. (2005). The relationship between personality and peers’ judgments of the appropriateness of accommodations for individuals with disabilities. J Appl Soc Psychol, 35(7), 1418–39. Hall, E. (2004). Social geographies of learning disability: narratives of exclusion and inclusion. Area, 36(3), 298- 306.
  • Hall, E. (2010). Spaces of social inclusion and belonging for people with intellectual disabilities. J Intell Disabil Res, 54(1), 48–57.
  • Hartnett, H. P., Stuart, H., Thurman, H., Loy, B., & Batiste, L.C. (2011). Employers’ perceptions of the benefits of workplace accommodations: reasons to hire, retain and promote people with disabilities. J Vocat Rehabil, 34(1), 17–23.
  • Henry, D. B., Duvdevany, I., Keys, C. B., & Balcazar, F. E. (2004). Attitudes of American and Israeli staff toward people with intellectual disabilities. Ment Retard, 42(1), 26–36.
  • Henry, D., Keys, C., Jopp, D., & Balcazar, F. (1996a). The community living attitudes scale, mental retardation, development and psychometric properties. Mental Retard, 34(3), 149-158.
  • Henry, D., Keys, C., Balcazar, F., & Jopp, D. (1996b). Attitudes of community-living staff members toward persons with mental retardation, mental illness, and dual diagnosis. Mental Retard, 34(6), 367–379.
  • Horner-Johnson, W., Keys, C., Henry, D., Yamaki, K., Oi, F., Watanabe, K., et al. (2002). Attitudes of Japanese students toward people with intel-lectual disability. J Intellect Disabil Res, 46(5), 365–378.
  • Isaac, R., Dharma Raja, B. W., & Ravanan, M. P. (2010). Integrating people with disabilities: their right—our responsibility. Disabil Soc, 25(5),627–30.
  • Jones, J., Ouellette-Kuntz, H., Vilela, T., & Brown, H. (2008). Attitudes of community developmental services agency staff toward issues of inclusion for individuals with intellectual disabilities. J Policy Pract Intell Disabil, 5(4), 219–26.
  • Küçükşen, K., Kaya, D., Uludağ, A., Yüceler, A., İleri, Y., & Tekin, H. (2017). Sağlık çalışanlarının engellilere yönelik tutumlarının örgüt kültürü açısından değerlendirilmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(42) , 91-101.
  • Landy, F. J., & Conte, J. M. (2016). Fairness, justice and diversity in the work place. In F. J. Landy, & J. M. Conte (Eds.), Work in the 21st century: An introduction to industrial and organizational psychology (Fifth Edition, pp. 413-441). US: John Wiley & Sons.
  • Lau, J. T. F. & Cheung, C. K. (1999). Discriminatory attitudes to people with intellectual disability or mental health difficulty. Int Soc Work, 42(4), 431–44.
  • Mamatoğlu, N., Dökmen, Z., & Yıldırım, F. (2015). İşyerinde Engelliye Yönelik Tutumlar Ölçeği. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 32(2), 183-204.
  • McLaughlin, M. E., Bell, M. P., & Stringer, D. Y. (2004). Stigma and acceptance of persons with disabilities— understudied aspects of workforce diversity. Group Organ Manage, 29(3), 302–33.
  • Myers, J. L., Well, A. D., & Lorch Jr, R. F. (2013). Contrasting means in between-subjects In J. L. Myers, A. D. Well (Eds), Research design and statistical analysis. (Third Edition, pp. 238-264) US: Routledge.
  • O’Grady, A., Pleasence, P., Balmer, N. J., Buck, A., & Genn, H. (2004). Disability, social exclusion and the consequential experience of justiciable problems. Disabil Soc, 19(3), 259–71.
  • Ouellette-Kuntz, H., Burge, P., Henry, D. B., Bradley, E.A., & Leichner, P. (2003). Attitudes of senior psychiatry residents toward persons with intellectual disabilities. Can J Psychiat, 48(8), 538–45.
  • Paris, M. J. (1993). Attitudes of medical students and healthcare professionals toward people with disabilities. Arch Phys Med Rehabil, 74(8), 818-25.
  • Pierini, J. , Pearson, V., & Wong, Y.C. (2001). Glorious Work: Employment of adults with a learning disability in Guangzhou from the perspective of their parents, Disability & Society, 16(2), 255-72.
  • Popovich, P. M., Scherbaum, C. A., Scherbaum, K. L., & Polinko, N. (2003). The assessment of attitudes toward individuals with disabilities in the workplace. J Psychol, 137(2), 163–77.
  • Richman, L. S., & Leary, M. R. (2009). Reactions to discrimination, stigmatization, ostracism, and other forms of interpersonal rejection: a multimotive model. Psychol Rev, 116(2), 365–83.
  • Scherbaum, C. A., Scherbaum, K. L., & Popovich, P. M. (2005). Predicting jobrelated expectancies and affective reactions to employees with disabilities from previous work experience. J Appl Soc Psychol, 35(5), 889–904.
  • Tarawneh, R. K. I. (2016). Attitudes of Jordanians people toward employment of persons with disabilities. Open Journal of Social Sciences, 4(9), 140-57.
  • Thau, S., Aquino, K., & Poortvliet, P. M. (2007). Self-defeating behaviors in organizations: the relationship between thwarted belonging and interpersonal work behaviors. J Appl Psychol, 92(3), 840–7.
  • Ünal, V., & Yıldız, M. (2017). Üniversite gençliğinin engellilere yönelik tutumlarının incelenmesi: Sivas örneği, The Journal of Academic Social Science Studies, 57, 341-58.
  • Vornholt, K., Uitdewilligen, S., & Nijhuis, F. J. N. (2013). Factors affecting the acceptance of people with disabilities at work: a literature review. J Occup Rehabil, 23(4), 463– 75.
  • Vornholt, K., Villotti, P., Muschalla, B., Bauer, J., Colella, A., Zijlstra, F., et al. (2018). Disability and employment– overview and highlights. European Journal of Work and Organizational Psychology, 27(1), 40-55.
  • Wu, L. Z., Yim, F. H. K., Kwan, H. K., & Zhang, X. M. (2012). Coping with workplace ostracism: the roles of ingratiation and political skill in employee psychological distress. J Manage Stud, 49(1), 178–99.
  • Yazbeck, M., McVilly, K., & Parmenter, T. (2004). Attitudes toward people with intellectual disability (ID): an Australian perspective. J Disabil Policy Stud, 15(2), 97-111.
  • Yılmaz, Z. (2004). Çalışan özürlülerin iş yaşamında karşılaştıkları sorunlar ve bunları etkileyen etmenler. Öz- Veri Dergisi, 1(2),153-375.
APA ÖZKAN E, YARAN M, öksüz ç (2020). Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. , 63 - 70.
Chicago ÖZKAN Esma,YARAN MAHMUT,öksüz çiğdem Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. (2020): 63 - 70.
MLA ÖZKAN Esma,YARAN MAHMUT,öksüz çiğdem Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. , 2020, ss.63 - 70.
AMA ÖZKAN E,YARAN M,öksüz ç Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. . 2020; 63 - 70.
Vancouver ÖZKAN E,YARAN M,öksüz ç Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. . 2020; 63 - 70.
IEEE ÖZKAN E,YARAN M,öksüz ç "Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi." , ss.63 - 70, 2020.
ISNAD ÖZKAN, Esma vd. "Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi". (2020), 63-70.
APA ÖZKAN E, YARAN M, öksüz ç (2020). Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 8(1), 63 - 70.
Chicago ÖZKAN Esma,YARAN MAHMUT,öksüz çiğdem Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi 8, no.1 (2020): 63 - 70.
MLA ÖZKAN Esma,YARAN MAHMUT,öksüz çiğdem Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, vol.8, no.1, 2020, ss.63 - 70.
AMA ÖZKAN E,YARAN M,öksüz ç Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2020; 8(1): 63 - 70.
Vancouver ÖZKAN E,YARAN M,öksüz ç Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2020; 8(1): 63 - 70.
IEEE ÖZKAN E,YARAN M,öksüz ç "Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi." Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 8, ss.63 - 70, 2020.
ISNAD ÖZKAN, Esma vd. "Çalışanların Engelli Çalışan Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi". Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi 8/1 (2020), 63-70.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 23:6

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları