Yıl: 2022 Cilt: 15 Sayı: 38 Sayfa Aralığı: 481 - 499 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.12981/mahder.1101470 İndeks Tarihi: 29-07-2022

ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ

Öz:
Anadolu’da geçiş dönemleri adını verdiğimiz “doğum, evlenme, ölüm” dönemlerinden evlenme dönemi içinde yer alan düğünden bir gece önce yapılan ve “kına gecesi” adının verildiği gece; Anadolu’nun pek çok bölgesinde farklı ritüellerle gerçekleştirilmektedir.Manavlar; kültürel değerlerini de içinde barındıran bu gece de kına ezgilerini nesilden nesile aktararak günümüze kadar getirmişlerdir. Bu çalışmada; özellikle Manavların kına gecelerinde seslendirilen ezgiler, alan araştırmasına dayalı gözlem ve görüşme teknikleri kullanılarak derlenmiştir. Derlenen ezgilerin müzikal ve edebi açıdan incelenmesi ve manavların müzik kültürleri hakkında bilgiler sunulması amaçlanmıştır. Karaoğlan Köyü kadınlarından derlenenve kendi aralarında gerçekleştirdikleri kına gecesinde söyledikleri “Amanın Yandım Hacı”, “Dağdan Keserler Fındığı” ve “Yaprak Gazeli Yarim” ezgileri ele alınmış, müzikal ve edebi açıdan incelenmiştir. Derlenen ezgilerin yanında evlenme süreci ile ilgili de bilgiler veren kaynak kişiler; şehre göçün başlaması ile birlikte köylerde gençlerin kalmaması ve yeni uygulamaların başlaması ile birlikte eski uygulamaların devam etmediğini belirtmiştir. Derlenen ezgilerin gün yüzüne çıkartılmış olması kültürel değerlerimizin yaşatılması ve yeni nesillere aktarılması bu çalışmanın önemini artırmaktadır.
Anahtar Kelime: Kültürel Kümlik Müzik Manavlar Geçiş Dönemeleri Kına Gecesi Halk Müziği

HENNA NIGHTS AND FOLK SONGS OF MANAVS RESIDENT IN THE PROVINCE OF ESKISEHIR: THE CASE OF KARAOGLAN VILLAGE

Öz:
The night called "henna night," which is a part of "marriage" among transitions in Anatolia which are defined as "birth, marriage, and death," is the night before the wedding and it is held with different ceremonies in many parts of Anatolia. Manavs have carried henna night melodies from generation to generation through this peculiar ceremony, which at the same time contain their cultural values. In this study the tunes performed at henna nights -particularly those of Manavs- have been compiled through the techniques of observation and interview based on field research. It is aimed to analyze the compiled melodies in musical and literary terms and to provide information about the musical cultures of Manavs. The melodies of "Amanin Yandim Haci", "Dagdan Keserler Findigi" and "Yaprak Gazeli Yarim", which were compiled from the women of Karaoglan Village and sang at the henna night they held among themselves, were discussed and analyzed from a musical and literary point of view. In addition to the collected tunes, the source people who also gave information about the marriage process stated that the old practices ceased to exist with the beginning of migration to the city, the lack of young people in the villages and the start of new practices. The fact that the collected melodies have been brought to light, keeping our cultural values alive and transferring them to new generations, increases the importance of this work.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akın, B. (2018). Kültürel bellek ve müzik. Eurasian Journal of Music and Dance, (13), 101-117.
  • Aktaş, A. (2004). Marmara bölgesi’ndeki manavlarda Zeybek kültürü. Zeybek kültürü sempozyumu, Muğla: Muğla Üniversitesi Yayınları
  • Altun, I. (2004). Kandıra Türkmenlerinde doğum, evlenme ve ölüm. Kocaeli: Yayıncı Yayınları.
  • Assmann, J. (2018). Kültürel bellek, (çev.: Ayşe Tekin), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
  • Bayburtlu, A. S. (2017). Kültür, etnomüzikoloji ve müzikoloji ilişkisi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 3(1), 77-87
  • Demirçe Altıntaş, P. (2009). Eskişehir Manavlarının müzik kültürü. İstanbul: Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Erbil, K. (2019). Kültürel kimlik bağlamında Sakarya mutfağı: Abhaz mutfağı incelemesi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Kaplan, A. (2013). Kültürel müzikoloji. İstanbul: Bağlam Yayınları
  • Nişanyan, S. (2004). Sözlerin soyağacı: Çağdaş Türkçenin etimolojik sözlüğü. İstanbul: Adam Yayınları.
  • Uğurlu, S. (2010). Gelenek ve kimlik ilişkisi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • KK-1: (Merhum)Fatma Bakır, Eskişehir/Karaoğlan Köyü 1926, İlkokul 3’ten terk, Ev Hanımı, (Görüşme: 12 Haziran 2008)
  • KK-2: (Merhum)Alime Gümüş, Eskişehir/Karaoğlan Köyü 1932, İlkokul Mezunu, Ev Hanımı, (Görüşme: 16 Mayıs 2008)
  • KK-3: Şeküre Demirçe, Eskişehir/Karaoğlan Köyü 1955, İlkokul Mezunu, Ev Hanımı, (Görüşme: 12 Haziran 2008)
  • KK-4: Serap Kerman, Eskişehir/Karaoğlan Köyü 1954, İlkokul Mezunu, Ev Hanımı, (Görüşme: 12 Haziran 2008)
  • KK-5: Cemile Akın, Eskişehir/Karaoğlan Köyü 1956, İlkokul Mezunu, Ev Hanımı, (Görüşme: 12 Haziran 2008)
APA Altıntaş P (2022). ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ. , 481 - 499. 10.12981/mahder.1101470
Chicago Altıntaş Pelin ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ. (2022): 481 - 499. 10.12981/mahder.1101470
MLA Altıntaş Pelin ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ. , 2022, ss.481 - 499. 10.12981/mahder.1101470
AMA Altıntaş P ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ. . 2022; 481 - 499. 10.12981/mahder.1101470
Vancouver Altıntaş P ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ. . 2022; 481 - 499. 10.12981/mahder.1101470
IEEE Altıntaş P "ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ." , ss.481 - 499, 2022. 10.12981/mahder.1101470
ISNAD Altıntaş, Pelin. "ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ". (2022), 481-499. https://doi.org/10.12981/mahder.1101470
APA Altıntaş P (2022). ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 15(38), 481 - 499. 10.12981/mahder.1101470
Chicago Altıntaş Pelin ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi 15, no.38 (2022): 481 - 499. 10.12981/mahder.1101470
MLA Altıntaş Pelin ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, vol.15, no.38, 2022, ss.481 - 499. 10.12981/mahder.1101470
AMA Altıntaş P ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi. 2022; 15(38): 481 - 499. 10.12981/mahder.1101470
Vancouver Altıntaş P ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi. 2022; 15(38): 481 - 499. 10.12981/mahder.1101470
IEEE Altıntaş P "ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ." Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 15, ss.481 - 499, 2022. 10.12981/mahder.1101470
ISNAD Altıntaş, Pelin. "ESKİŞEHİR İLİNDE YAŞAYAN MANAVLARIN KINA GECELERİ ve TÜRKÜLERİ: KARAOĞLAN KÖYÜ ÖRNEĞİ". Motif Akademi Halkbilimi Dergisi 15/38 (2022), 481-499. https://doi.org/10.12981/mahder.1101470