Yıl: 2021 Cilt: 27 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1013 - 1038 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33433/maruhad.989579 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?

Öz:
Ege Denizi üzerindeki kıta sahanlığı sınırlandırması meselesi, Türkiye ve Yunanistan arasında çözüm bekleyen uyuşmazlıklardan biridir. Özellikle 70’li yıllardan itibaren görünürlük kazanan bu sorun, Yunanistan’ın tek taraflı başvurusu ertesinde Uluslararası Adalet Divanı’nın 1978 tarihli yetkisizlik kararıyla birlikte bütünüyle siyaset ve diplomasi sorunu haline gelmiştir. Öte yandan birçok devletin benzer sınırlandırma sorunları yaşadığı ve bunları Divan veya farklı uluslararası yargı organları eliyle çözüme kavuşturma çabası içine girdiği görülmektedir. Bunun sonucunda yargı organlarının deniz alanlarının sınırlandırılması meselesine dair ciddi bir içtihadi birikimi ortaya çıkmıştır. Deniz alanlarının sınırlandırılması hukukunda baskın ilke, sınırlandırmanın hakça bir çözüme kavuşturacak şekilde yapılmasıdır. Bu düşünce, 1982 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne de girmiştir. Bu bakımdan Ege Denizi’nde yapılacak bir sınırlandırmada, en doğudaki Yunan adaları ile Türkiye anakarası arasında çizilecek bir eşit uzaklık çizgisine dayalı bir sınırlandırma yapılmasının hakça olmaması sebebiyle, yargı organlarından bu yönde bir karar çıkmayacağı beklenebilir. Öte yandan bu çalışmanın ortaya koyduğu görüş, her ne kadar Divan’dan çıkacak kararın içtihat ışığında, Türkiye tezleri lehine bir sonuç getirebileceği düşünülse de bu karar bir kez verildikten sonra dönüşün olmayacağı bilinmeli, uyuşmazlığın diplomasi ve 1982 Sözleşmesi’ndeki öncelikli usul olan anlaşma yoluyla çözülmesi yönündeki çabalar sürdürülmelidir.
Anahtar Kelime: Kıta Sahanlığı Sınırlandırması Uyuşmazlığı Ege Denizi Uluslararası Adalet Divanı Deniz Alanlarının Sınırlandırılması İçtihat Hukuku Ege Sorunu Uluslararası Hukuk

Can the United Nations International Court of Justice be the Solution Place for the Continental Shelf Dispute Within the Scope of TurkishGreek Relations

Öz:
The issue of the continental shelf delimitation on the Aegean Sea is one of the disputes pending between Turkey and Greece. This problem, which has gained visibility especially since the 70s, has become a purely political and diplomatic problem with the 1978 decision of the International Court of Justice, following the unilateral application of Greece. On the other hand, it is seen that many states have similar limitation problems and try to resolve them through the Court or different international judicial bodies. As a result, a serious accumulation of jurisprudence (case-law) has emerged on the issue of the delimitation of maritime areas by the judicial bodies. The predominant principle in the law of delimitation of maritime areas is that the delimitation should be done in a way that provides an equitable solution. This idea was also included in the 1982 United Nations Convention on the Law of the Sea. In this respect, since it would not be fair to make a delimitation based on an equidistance line to be drawn between the easternmost Greek islands and the Turkish mainland, it can be expected that a decision in this direction will not be made by the judicial organs. On the other hand, the view put forth by this study is that although it is thought that the decision of the Court may bring a result in favor of the Turkish theses in the light of case law, it should be known that once this decision is made, there will be no turning back and that the efforts to resolve this conflict through diplomacy and agreement which is the primary procedure in the 1982 Convention, should continue.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acer, Yücel, “Ege Kıta Sahanlığı Sorunu ve Uluslararası Yargı Kararları”, Ege Kıta Sahanlığı ve İlişkili Sorunlar Sempozyumu Bildiriler Kitabı, İstanbul: Türk Deniz Araştırmaları Vakfı, Aslan Gündüz ve Hüseyin Öztürk (Ed.), 2002.
  • Aksar, Yusuf, Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk II, 3. Baskı, İstanbul: Seçkin, 2015.
  • Aksu, Fuat, Türk-Yunan İlişkileri: İlişkilerin Yönelimini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir İnceleme, Ankara: SAEMK Yayınları, 2001.
  • Büyük, Mehmet Emin, “Uluslararası Adalet Divanı – “Wimbledon” Buharlı Gemisi Davası”, Küresel Bakış Çeviri Hukuk Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 25, Aralık 2018.
  • Büyük, Mehmet Emin, Uluslararası Daimi Adalet Divanı – Kararlar, Danışma Görüşleri ve Emirnameler (1922-1930), İstanbul: Beta, 2020.
  • Büyük, Mehmet Emin, Uluslararası Hukukta Hukukun Genel İlkeleri, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2018.
  • Caflisch, Lucius, “Maritime Boundaries, Delimitation”, Rudolf Bernhardt (Ed.), Encyclopedia of Public International Law içinde, Amsterdam: North Holland, Elsevier, Instalment 11, 1989.
  • Crawford, James, Brownlie’s Principles of Public International Law, 8. Baskı, Oxford: Oxford University Press, 2012.
  • Erkiner, Hakkı Hakan, Devletin Haksız Fiilden Kaynaklanan Uluslararası Sorumluluğu, İstanbul: On İki Levha, 2010.
  • Erkiner, Hakkı Hakan, “Devletin Haksız Fiilden Dolayı Uluslararası Sorumluluğunda Uluslararası Hukuk Komisyonu'nun Tespit Ettiği İsnat Kuralları”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Yıl 2007, Cilt 13, Sayı 3-4, s. 145-180.
  • Erkiner, Hakkı Hakan, “Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Kararlarının Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Aracılığıyla Uygulatılması”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Yıl 2017, Cilt 23, Sayı 2, s. 87-102.
  • Erkiner, Hakkı Hakan, “Uluslararası Topluluk Kavramı”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Yıl 2010, Cilt 16, Sayı 1-2, s. 39-75.
  • Erkiner, Hakkı Hakan, “Uluslararası Topluluk Kavramının Başlıca Görünümleri”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Yıl 2010, Cilt 16, Sayı 1-2, s. 77-133.
  • Evans, Malcolm D., “The Law of the Sea”, Malcolm D. Evans (Ed.), International Law içinde, Oxford: Oxford University Press, 2003.
  • Gökdemir Işık, Nurser, Kıta Sahanlığı, Hukuki Rejimi ve Ege Sorunu, (Doktora Tezi), 9 Eylül Üniversitesi, 2006.
  • Gülçür, Abdulkadir, Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesinin Yapısı ve Yargı Yetkisi, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2017.
  • Gündüz, Aslan, “Discord Between Greece and Turkey over the Extent of Their Continental Shelves in the Aegean”, Hellenic Studies, Vol. 4, No. 2, 1996.
  • Jaenicke, Günther, “North Sea Continental Shelf Cases”, Rudolf Bernhardt (Ed.), Encyclopedia of Public International Law içinde, Amsterdam: North Holland, Elsevier, Instalment 2, 1981.
  • Kuran, Selami ve Derya Aydın Okur, Reşat Volkan Günel, Meltem Sarıbeyoğlu, Uluslararası Hukuk Temel Metinler, 3. Baskı, İstanbul: Beta, 2014.
  • Kuran, Selami, Uluslararası Deniz Hukuku, 6. Baskı, İstanbul: Beta, 2020.
  • Oellers-Frahm, Karin, “Aegean Sea Continental Shelf Case”, Rudolf Bernhardt (Ed.), Encyclopedia of Public International Law içinde, Amsterdam: North Holland, Elsevier, Instalment 2, 1981.
  • Pazarcı, Hüseyin, Uluslararası Hukuk Dersleri – 2. Kitap, 9. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi, 2013.
  • Shaw, Malcolm N., Uluslararası Hukuk, (çev.) İbrahim Kaya ve diğerleri, 8. Baskı, Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi, 2018.
  • Shaw, Malcolm, International Law, 8. Baskı, Cambridge: Cambridge University Press, 2017.
  • Sohn, Louis B., Cases and Materials on the Law of the Sea, 2. Ed., Leiden: Brill Nijhoff, 2014.
  • Syrigos, Angelos ve Dokos, Thanos, Atlas of Greek-Turkish Relations, Kathimerini, 2020.
  • Tanaka, Yoshifumi, The International Law of the Sea, Cambridge: Cambridge University Press, 2012, 192-198.
  • Tanaka, Yoshifumi, Predictability and Flexibility in the Law of Maritime Delimitation, Portland: Hart Publishing, 2006.
  • Tekin Apaydın, Deniz, “Düz Esas Hatların Belirlenmesinde Adaların Rolü: Adalar Saçağı Bilmecesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi • Cilt 25, Sayı 2, Prof. Dr. Ferit Hakan Baykal Armağanı, Aralık 2019, s. 565-589
  • Toluner, Sevin, Milletlerarası Hukuk Dersleri – Devletin Yetkisi, 4. Baskı, İstanbul: Beta, 1989.
  • United Nations Handbook on the Delimitation of Maritime Boundaries, New York: United Nations Publications, 2002.
APA ERKINER H, Büyük M (2021). Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?. , 1013 - 1038. 10.33433/maruhad.989579
Chicago ERKINER HAKKI HAKAN,Büyük Mehmet Emin Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?. (2021): 1013 - 1038. 10.33433/maruhad.989579
MLA ERKINER HAKKI HAKAN,Büyük Mehmet Emin Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?. , 2021, ss.1013 - 1038. 10.33433/maruhad.989579
AMA ERKINER H,Büyük M Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?. . 2021; 1013 - 1038. 10.33433/maruhad.989579
Vancouver ERKINER H,Büyük M Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?. . 2021; 1013 - 1038. 10.33433/maruhad.989579
IEEE ERKINER H,Büyük M "Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?." , ss.1013 - 1038, 2021. 10.33433/maruhad.989579
ISNAD ERKINER, HAKKI HAKAN - Büyük, Mehmet Emin. "Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?". (2021), 1013-1038. https://doi.org/10.33433/maruhad.989579
APA ERKINER H, Büyük M (2021). Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 27(2), 1013 - 1038. 10.33433/maruhad.989579
Chicago ERKINER HAKKI HAKAN,Büyük Mehmet Emin Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 27, no.2 (2021): 1013 - 1038. 10.33433/maruhad.989579
MLA ERKINER HAKKI HAKAN,Büyük Mehmet Emin Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, vol.27, no.2, 2021, ss.1013 - 1038. 10.33433/maruhad.989579
AMA ERKINER H,Büyük M Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2021; 27(2): 1013 - 1038. 10.33433/maruhad.989579
Vancouver ERKINER H,Büyük M Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2021; 27(2): 1013 - 1038. 10.33433/maruhad.989579
IEEE ERKINER H,Büyük M "Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 27, ss.1013 - 1038, 2021. 10.33433/maruhad.989579
ISNAD ERKINER, HAKKI HAKAN - Büyük, Mehmet Emin. "Türk-Yunan İlişkileri Kapsamında Kıta Sahanlığı Uyuşmazlığının Çözüm Yeri Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı Olabilir mi?". Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 27/2 (2021), 1013-1038. https://doi.org/10.33433/maruhad.989579