Yıl: 1998 Cilt: 13 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 133 - 154 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi

Öz:
ÖZETiBitkilerde su ve beşin maddesi açısından oluşturulan yarışın yanında fotosentetik aktif radyasyon (PAR) yarışı da gelişme ve verimde önemli bir parametredir. Bitki yetiştirme işlemi bir enerji transformasyonudur. Bu transformasyonun gerçekleşmesi yapraklar tarafından ışığın kesilmesi, kesilen ışık enerjisinin kimyasal enerjiye çevrilmesine ve elde edilen kuru maddenin bitkinin hasat edilen kısımlarında ve tüm bitkideki dağılımına bağlıdır. Bitkilerin üzerine gelen farklı dalga boylarındaki ışığın bitki üzerine olan etkisi de farklıdır. Fotosentezde etkili olan radyasyon (PAR) ışığa karşılık gelmektedir. PAR, toplam solar radyasyonun bir kesiri olarak 0.5 ± 0.02 katsayısı ile ifade edilebilir. Bitki yaprakları, 400-700 nm dalga boyundaki ışığın % 90-95' ini absorbe eder ve % 5-10' unu alt katmanlara geçirir % 10-12' sini yansıtır; 700-1000 nm dalga boyundaki radyasyonun ise % 20-40' mı absorbe eder, % 60' ını yansıtır ve % 30-35' ini alt katmanlara geçirir. Bitkide yaprak alanı indeksi, absorbe edilebilen PAR' m üzerine önemli derecede etkiye sahiptir. Bitki kanopisi, bitki ekolojisini, enerji dönüşümünü, enerji kullanım etkinliğini, toprak-bitki arasındaki ilişkiyi ve bitki üzerindeki farklı noktalardaki büyüme ve gelişmeyi etkilemektedir. Bazı teknik ve kültürel işlemlerle bitki kanopisi içerisine girebilen ışığın miktarı artırılarak, bitkilerin fotosentetik kapasiteleri de olumlu yönde etkilenebilmektedir. Yıllık toplam PAR değerinden faydalanma derecesi, enlem derecelerine göre farklılık göstermekte ve her ülkenin birim PAR değerine göre yıllık kuru madde üretimlerinin bitki türlerine göre belirlenmesi üzerine araştırmalar yoğunluk kazanmaktadır.
Anahtar Kelime: kuru madde birikimi ışık kuru madde ışık kesimi

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri

Light interception and plant dry matter accumulation

Öz:
The competition amongst individual plants for PAR (Photosynthetic Active Radiation) as well as competition of them for soil nutrients is an important event. The process of plant growing is an energy transformation. The occurance of this transformation depents firstly on light interception by plant leaves, secondly the transformation of intercepted light toChemical energy and finally the translocation of produced dry matter by the plants to the harvestable plant parts and the whole dry matter distrubition in the plants. The effect of the light received by the plant leaves differs depending on the wayelenght of the light. PAR represents the light used by the plants. PAR can be described as a fraction of total solar radiation with a coefficient of 0.5 + 0.2. Plant leaves absorbe 90-95% of the light with a wavelenght of 400-700 nm, transmits 5-10% and reflects 10-12% of it. This values for the light with a wavelenght of 700-1000 are 20-40%, 60% and 30-35% respectively. Leaf area of a plant has great effects on observed PAR by the plants. Plant canopy affects plant comminity, energy transformation, light use efficiency, plant-soil relationships and growth and development of the plants at different canopy levels. Photosynthetic capacity of the plants can be improved by allowing more light to enter plant canopies by using some technical and cultural processes. The utilisation from annual PAR differs depending an altitute. Annual dry matter production per PAR value is of great importance and determination of dry matter production for different plant species has been given marked attention by many workers in recent years.
Anahtar Kelime: interception dry matter accumulation light dry matter

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA UZUN S, demir Y, ÖZKARAMAN F (1998). Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi. , 133 - 154.
Chicago UZUN Sevgin,demir Yusuf,ÖZKARAMAN Fikret Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi. (1998): 133 - 154.
MLA UZUN Sevgin,demir Yusuf,ÖZKARAMAN Fikret Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi. , 1998, ss.133 - 154.
AMA UZUN S,demir Y,ÖZKARAMAN F Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi. . 1998; 133 - 154.
Vancouver UZUN S,demir Y,ÖZKARAMAN F Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi. . 1998; 133 - 154.
IEEE UZUN S,demir Y,ÖZKARAMAN F "Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi." , ss.133 - 154, 1998.
ISNAD UZUN, Sevgin vd. "Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi". (1998), 133-154.
APA UZUN S, demir Y, ÖZKARAMAN F (1998). Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi), 13(2), 133 - 154.
Chicago UZUN Sevgin,demir Yusuf,ÖZKARAMAN Fikret Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi) 13, no.2 (1998): 133 - 154.
MLA UZUN Sevgin,demir Yusuf,ÖZKARAMAN Fikret Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi), vol.13, no.2, 1998, ss.133 - 154.
AMA UZUN S,demir Y,ÖZKARAMAN F Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi). 1998; 13(2): 133 - 154.
Vancouver UZUN S,demir Y,ÖZKARAMAN F Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi). 1998; 13(2): 133 - 154.
IEEE UZUN S,demir Y,ÖZKARAMAN F "Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi." Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi), 13, ss.133 - 154, 1998.
ISNAD UZUN, Sevgin vd. "Bitkilerde ışık kesimi ve kuru madde üretimi". Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi) 13/2 (1998), 133-154.