Yıl: 2021 Cilt: 16 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 103 - 130 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21612/yader.2021.006 İndeks Tarihi: 18-06-2022

Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro

Öz:
Bu çalışmada, Ezilenlerin Tiyatrosu’nun en bilinen tekniklerinden forum tiyatronun yaratıcı drama bileşenleri; eğitmen, konu, grup, mekân açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Tarama modelinde gerçekleştirilen çalışmada, öncelikle forum tiyatronun yaratıcısı Augusto Boal’in kaynakları temel alınmıştır. Ayrıca Augusto Boal dışında kalan forum tiyatro uygulayıcılarının ve kuramcılarının kaynakları da taramaya dâhil edilmiştir. Forum tiyatro ile ilgili elde edilen tüm dokümanlar yaratıcı dramanın bileşenleri açısından incelenmiştir. Eğitmen, konu, grup ve mekân ögeleri öncelikle yaratıcı dramadaki temel kullanımları açısından incelenmiştir. Daha sonra bu ögelerin forum tiyatroda nasıl kullanıldığı incelenmiştir. Araştırma sonucunda yaratıcı drama ve forum tiyatronun benzerlikleri ve farklılıkları sıralanmıştır. Her iki alanın da bireyi merkeze alması, özenle oluşturduğu kurgu ortamı aracılığı ile bireysel ve toplumsal bir dönüşümü sağlayabilmesi en önemli benzerlik olarak belirlenmiştir. Araştırmada forum tiyatro ve yaratıcı drama alanları arasındaki en büyük farklılığın, eğitmen-joker/kolaylaştırıcı ve konu bileşenlerinde olduğu, en büyük benzerliğin ise grup ve mekân bileşenlerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelime: Forum tiyatro, Yaratıcı drama, Augusto Boal, Yaratıcı dramanın bileşenleri

Creative Drama and Forum Theatre in the Contex of Instructor, Subject, Group, Venue

Öz:
In this study, it was aimed to examine forum theater which is one of the best known technices of Theater of the Oppressed in terms of creative drama components; instructor, subject, group and venue. In the study which was conducted with screening model, primarily the works of Augusto Boal, creator of forum theater, were taken as basis. Furthermore, the sources of forum theater practitioners and theorists other than Augusto Boal were also included in the scan. All documents obtained about the forum theater were analyzed in terms of the components of creative drama.The elements of instructor, subject, group and venue were examined in terms of their basic use in creative drama. Then, these components were examined in terms of how they were used in forum theater. At the end of the research, the similarities and differences of creative drama and forum theater were listed. Providing an individual and social transformation with carefully built fictional environment and centering the individual of both fields were determined as the most important similarities. In the research, it was concluded that the biggest differences between the fields of forum theater and creative drama are, instructor-joker/facilitator and subject components, the biggest similarities are in group and venue components.
Anahtar Kelime: Forum theatre, Creative drama, Augusto Boal, Components of creative drama

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adıgüzel, Ö., San, İ., Domkowsky, R., Handwerg, U., Hoffmann, K., Koch, G., Marx, S. (2011, Mart). Yaratıcı Drama Eğitmenleri/Liderleri ve Tiyatro Pedagoglarının Davranış ve Tutumuna İlişkin Etik Bildirge. San. İ, Tümtürk. T. (Ed.)., 18.Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama Semineri içinde (s.31-41) Antalya.
  • Adıgüzel, Ö. (2018). Eğitimde yaratıcı drama. (2.Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Aitchison, M. (2003). Theatre: Art or action. Educational Links, 48 – 50.
  • Altun, H. (2007). Augusto Boal: bir eylemcinin tiyatro güncesi – ve Anadolu’dan bir yansıma. Sahne Dergisi, Mart Nisan 2007 46-55.
  • Altun, H. (2012). Mekân üzerinde mücadele: egemen(lerin) tiyatro yapılarına karşı boş uzamda direnme ve ezilenlerin belleği olarak teatral “alan dışı”nın inşası. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, (33) 33, 7-31. doi: 10.1501/TAD_0000000281
  • Aydoğdu, Ü. (2014). Rahatsız ruhların çağında tiyatronun önemi. Art-e Sanat Dergisi, 13, 213-232.
  • Boal, A. (1998), Legislative theatre: Using performance to make politics. Adrian Jackson ve Candida Blaker (Çev.). Londra: Routledge.
  • Boal, A. (2010). Oyuncular ve oyuncu olmayanlar için oyunlar. (3.Baskı). (B. Ataman, Ö. Öztürk, K. Rızvanoğlu Çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Boal, A. (2012). Arzu gökkuşağı Boal’in tiyatro ve terapi metodu. (2.Baskı). (F. Güllü, S. Yılancı, E. Aydın Çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Boal, A. (2014). Ezilenlerin tiyatrosu. (4.Baskı). (N. Hasgül Çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi. Yayınevi.
  • Burleson, J. D. (2003). Augusto Boal’s theatre of the oppressed in the public speaking and interpersonal communication classrooms (Doctoral dissertation). Louisiana State University.
  • Freire, P. (2016). Ezilenlerin pedagojisi. (12.Baskı). (D. Hattatoğlu, E. Özbek Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Gökdağ, E. (2002). Theatre of the oppressed and its application in Turkey (Doctoral dissertation). University of Nebraska, Lincoln.
  • Gökdağ, E. (2015). Köylü tiyatrosu geleneği ve forum tiyatro: Bir model olarak Jana Sanskriti. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Gökdağ, E. (2017). Forum tiyatro uygulaması atölye çalışması notları, Eylül 2017-Aralık 2017, Eskişehir.
  • Karaboğa, K. (2003). Yaşamdan oyuna, oyundan yaşama ezilenlerin pedagojisi ve tiyatrosu. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölüm Dergisi, (2), 23-36.
  • Karasar, N. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (32. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kershaw, B. (2015). Radikal performans: Brecht ve Baudrillard arasında. (B. S. Şener, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
  • Kurhan, Ö. F. (1990). Oyuncu ve mekân. Mimesis Tiyatro/Çeviri-Araştırma Dergisi. 3, 227-229.
  • Metinnam, İ. (2011).Yaratıcı drama alanında Brian Way’in drama anlayışının incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • San, İ. (2009). Ne zaman eğitimde yaratıcı drama ne zaman tiyatro/drama?. Yaratıcı Drama Dergisi, 4(7) 5-13.
  • Şener, S. (2008). Dünden bugüne tiyatro düşüncesi. (5.Baskı). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
  • Tuzcuoğlu, S. (2019). Forum tiyatronun yaratıcı drama bileşenleri açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi. Ankara.www.tdk.gov.tr Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe sözlük
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
APA TUZCUOĞLU S, ADIGÜZEL O (2021). Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro. , 103 - 130. 10.21612/yader.2021.006
Chicago TUZCUOĞLU SELÇUK,ADIGÜZEL OMER Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro. (2021): 103 - 130. 10.21612/yader.2021.006
MLA TUZCUOĞLU SELÇUK,ADIGÜZEL OMER Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro. , 2021, ss.103 - 130. 10.21612/yader.2021.006
AMA TUZCUOĞLU S,ADIGÜZEL O Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro. . 2021; 103 - 130. 10.21612/yader.2021.006
Vancouver TUZCUOĞLU S,ADIGÜZEL O Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro. . 2021; 103 - 130. 10.21612/yader.2021.006
IEEE TUZCUOĞLU S,ADIGÜZEL O "Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro." , ss.103 - 130, 2021. 10.21612/yader.2021.006
ISNAD TUZCUOĞLU, SELÇUK - ADIGÜZEL, OMER. "Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro". (2021), 103-130. https://doi.org/10.21612/yader.2021.006
APA TUZCUOĞLU S, ADIGÜZEL O (2021). Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro. Yaratıcı Drama Dergisi, 16(1), 103 - 130. 10.21612/yader.2021.006
Chicago TUZCUOĞLU SELÇUK,ADIGÜZEL OMER Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro. Yaratıcı Drama Dergisi 16, no.1 (2021): 103 - 130. 10.21612/yader.2021.006
MLA TUZCUOĞLU SELÇUK,ADIGÜZEL OMER Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro. Yaratıcı Drama Dergisi, vol.16, no.1, 2021, ss.103 - 130. 10.21612/yader.2021.006
AMA TUZCUOĞLU S,ADIGÜZEL O Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro. Yaratıcı Drama Dergisi. 2021; 16(1): 103 - 130. 10.21612/yader.2021.006
Vancouver TUZCUOĞLU S,ADIGÜZEL O Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro. Yaratıcı Drama Dergisi. 2021; 16(1): 103 - 130. 10.21612/yader.2021.006
IEEE TUZCUOĞLU S,ADIGÜZEL O "Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro." Yaratıcı Drama Dergisi, 16, ss.103 - 130, 2021. 10.21612/yader.2021.006
ISNAD TUZCUOĞLU, SELÇUK - ADIGÜZEL, OMER. "Eğitmen, Konu, Grup, Mekân Bağlamında Yaratıcı Drama ve Forum Tiyatro". Yaratıcı Drama Dergisi 16/1 (2021), 103-130. https://doi.org/10.21612/yader.2021.006