Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma
Yıl: 2022 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 9 - 105 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/nurses.2021-82916 İndeks Tarihi: 19-06-2022
Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma
Öz: Amaç: Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinin öz yeterlik algısı ile invaziv
hemşirelik girişimlerini yapma durumları arasındaki ilişkiyi ve klinik
uygulamaya ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve
Yöntemler: Çalışma, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Hemşirelik Bölümü 3. ve 4. sınıfında öğrenim gören 132 hemşirelik
öğrencisiyle yürütülmüş tanımlayıcı türde bir çalışmadır. Veriler, “Tanıtıcı
Özellikler Formu”, “İnvaziv Hemşirelik Girişimleri Formu” ve “Öz Yeterlik
Ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistikler,
Mann-Whitney U testi ve Spearman korelasyon analizi
kullanılmıştır. Bulgular: Öğrencilerin öz yeterlik algı puanı ortancasının 58
(28-82) olduğu belirlenmiştir. Öz yeterlik algı puanı ortancası 3. sınıf öğrencilerinde
53,5 (52-55), 4. sınıf öğrencilerinde ise 58 (45-82) olarak belirlenmiştir.
Her iki sınıf arasında ölçek toplam ve alt boyutları puan
ortancalarında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir
(p=0,988). Hemşirelik öğrencilerinin öz yeterlik algısı ile klinikte bir kez
yaptıkları kan alma ve intravenöz kateter yerleştirme uygulamaları arasında
istatistiksel açıdan anlamlı çok zayıf oranda pozitif bir ilişki olduğu
(p=0,018, p=0,031), nazofaringeal aspirasyon uygulamasında ise çok yüksek
oranda pozitif bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p=0,009). Sonuç: Öğrencilerin
kliniklerde yaptıkları kan alma, intravenöz kateter yerleştirme ve
nazofarengeal aspirasyon yapma uygulamaları ile öz-yeterlik algıları arasında
pozitif yönde bir ilişki olduğu ve bu girişimlerde öğrencilerin motivasyonlarının
artırılması gerektiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Determining the Relationship Between Nursing Students’ Perception of Self-Efficacy and Their Status of Performing Invasive Nursing Interventions and Views About Clinical Practice: Descriptive Research
Öz: Objective: This study was conducted to determine the relationship
between nursing students’ perception of self-efficacy and their status
of performing invasive nursing interventions and their views on clinical
practice. Material and Methods: The study is a descriptive study conducted
with 132 nursing students studying in the third and fourth year of the Faculty
of Health Sciences, Department of Nursing Karadeniz Technical University.
The data were collected using the “Descriptive Characteristics Form”, “Invasive
Nursing Interventions Form” and “Self-Efficacy Scale”. Descriptive
statistics, Mann-Whitney U test, and Spearman correlation analysis were used
to evaluate the data. Results: The median of the students’ self-efficacy perception
score was determined to be 58 (28-82). The median of self-efficacy
perception score is 53.5 (52-55) for third grade students and 58 (45-82) for
fourth grade students. There was no statistically significant difference between
the two classes of the mean scores of the scale total and sub-dimensions
(p=0.988). It was determined that there is a statistically significant, very
weakly positive correlation between nursing students’ self-efficacy perception
and their practice of blood drawing and intravenous catheter placement
once in the clinic (p=0.018, p=0.031), and a very high positive relationship
in suctioning practice nasopharengeal suctioning (p=0.009). Conclusion: It
has been determined that there is a positive correlation between the practices
of blood drawing, intravenous catheter and nasopharengeal suctioning performed
by the students in the clinics and their self-efficacy perceptions and
students’ motivation should be increased in these interventions.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Bandura A. Social cognitive theory in cultural context. Applied Psychology. 2002;51(2):269-90. [Crossref]
- 2. Köseoğlu Örnek Ö, Kürklü A. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları, öz etkililik-yeterlilik düzeyleri ve etkileyen faktörler [Healthy lifestyle behaviours, levels of self efficacy among university students and affected factors]. Türkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2017;9(3):207- 17. [Crossref]
- 3. Akkoyunlu B, Kurbanoğlu, S. Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve bilgisayar öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma [A study on teacher candidates' perceived information literacy self-efficacy and perceived computer self-efficacy]. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2003;24(24):1-10. [Link]
- 4. Gözüm S, Aksayan S. Öz-etkililik-yeterlik ölçeğinin Türkçe formunun güvenilirlik ve geçerliliği [The reliability and validity of Turkish form of the self-efficacy scale]. Anadolu Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 1999;2(1):21-34. [Link]
- 5. Aştı T, Şendir M, Acaroğlu R, Öztürk A, Büyükyılmaz F. Hemşirelik yüksekokulu 1. sınıf öğrencilerinin öz-etkililik algıları ile problem çözme yeterliliklerinin değerlendirilmesi [Evaluation of self-efficacy perception and problem solving efficiencies of first year students in college of nursing]. İ.Ü.F.N Hem Derg. 2009;17(3):151-7. [Link]
- 6. Kızılcı S, Mert H, Küçükgüçlü Ö, Yardımcı T. Hemşirelik fakültesi öğrencilerinin öz etkililik düzeyinin cinsiyet açısından incelenmesi [Examination of self-efficacy levels of nursing faculty students in terms of gender]. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2015;8(2):95-100. [Link]
- 7. Özpulat F. Üniversite öğrencilerinin öz-yeterlilik düzeyi ile toplumsal cinsiyet algısı ilişkisi: Beyşehir örneği [The relationship between self-efficacy level and gender perception of university students: Beyşehir example]. Journal of Human Sciences. 2016;13(1):1222-32. [Link]
- 8. Oermann MH, Gaberson KB. Evaluation and Testing in Nursing Education. Assessment and the educational process. 5th ed. New York; Springer Publishing Company; 2017. p.3-23. [Link]
- 9. Çıtlık Sarıtaş S, Büyükbayram, Z, Anuş Topdemir E. Hemşirelik öğrencilerinin öz-etkililik-yeterlik düzeyleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Investigation of the relationship between self-efficacy-competence levels and academic achievements of nursing students]. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi. 2020;8(3):839-49. [Crossref]
- 10. Açıksöz S, Uzun Ş, Arslan F. Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi [Assessment of relationship between nursing students' selfefficacy and levels of their anxiety and stres about clinical practice]. Gülhane Tıp Derg. 2016;58(2):129-35. [Link]
- 11. Van Horn E, Christman J. Assessment of nursing student confidence using the clinical skills self-efficacy scale. Nurs Educ Perspect. 2017;38(6):344-6. [Crossref] [PubMed]
- 12. Amanak K, Demirkol İ, Zeliha K. Ebelik öğrencilerinin problem çözme becerileri ile öz etkililik yeterlik düzeyleri arasındaki ilişki [The relationship between problem solving skills and self-efficacy proficiency levels of midwifery students]. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2019;9(2):71-5. [Crossref]
- 13. Ancel G. Problem-solving training: effects on the problem-solving skills and self-efficacy of nursing students. Eurasian Journal of Educational Research. 2016;64:231-46. [Crossref]
- 14. Albayrak Okçin F, Gerçeklioğlu G. Öğrencilerin öz-etkililik-yeterlilik algıları ve sosyal destek düzeylerinin incelenmesi [Examining the levels of selfefficacy- sufficiency and social support of the students]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;2(1): 40-51. [Link]
- 15. Terzi B, Daş Geçim GY, Topuz İ. Identification of the self-confidence and self-efficacy levels of student nurses when performing blood drawing for the first time on their peers. Technol Health Care. 2019;27(2):209-21. [Crossref] [PubMed]
- 16. Göger S, Çevirme A. Hemşirelik öğrencilerin de öz yeterlik düzeyinin eğitim stresi üzerine etkisi [The effect of nursing students' self-efficacy levels on education stres]. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2019;16(4):306-12. [Link]
- 17. Baillie L, Curzio J. A survey of first year student nurses' experiences of learning blood pressure measurement. Nurse Educ Pract. 2009;9(1):61- 71. [Crossref] [PubMed]
- 18. Akhu-Zaheya L, Shaban I, Khater W. Nursing students' perceived stress and influences in clinical performance. IJANS. 2015;4(2):44-8. [Crossref]
- 19. Gül Ş, Tarakçıoğlu Çelik GH, Arslan S, Basit G. Hemşirelik esasları dersi klinik uygulaması sırasında gerçekleştirilen temel hemşirelik uygulamalarının değerlendirilmesi: retrospektif bir çalışma [Evaluation of basic nursing activities during clinical practice of fundamentals of nursing: a retrospective study]. 2019;29(1): 54-64. [Link]
- 20. Zengin N. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde öz-etkililik-yeterlilik algısı ve klinik uygulamada yaşanılan stresle ilişkisinin incelenmesi [Investigate the interaction between self-efficacy and perceived stress in clinical learning environment in students of health college]. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007;10(1):49-57. [Link]
- 21. Çetinkaya A, Özmen D, Fadıloğlu Ç. Geleceğin sağlık profesyonellerinin öz-etkililik-yeterlik düzeyleri ile sosyal destek algıları arasındaki ilişki [Relationship between social support perceptions and self-efficacy levels of the future health professional]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;3(4): 1045-55. [Link]
- 22. Sarpkaya EK. Hemşirelik Öğrencilerinde öz-yeterlilik-etkililik algısı ve sınav kaygısı [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi; 2019. [Link]
- 23. Bulfone G, Fida R, Ghezzi V, Macale L, Sili A, Alvaro R, et al. Nursing student self-efficacy in psychomotor skills: findings from a validation, longitudinal, and correlational study. Nurse Educ. 2016;41(6):E1-E6. [Crossref] [PubMed]
- 24. Karabacak Ü, Serbest Ş, Kan Öntürk Z, Eti Aslan F, Olgun N. Relationship between student nurses' self-efficacy and psychomotor skills competence. Int J Nurs Pract. 2013; 19(2):124-30. [Crossref] [PubMed]
- 25. Dikmen Y, Denat Y, Başaran H, Filiz NY. Hemşirelik öğrencilerinin öz etkililik- yeterlik düzeylerinin incelenmesi [Investigation of self-effectiveness and self-efficacy levels of nursing students]. Journal of Contemporary Medicine. 2016;6(3):206-13. [Link]
- 26. Tuğrul E, Denat Y. Proje tabanlı öğretimin öğrencilerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve öz etkililik-öz yeterlik algısına etkisi [The effect of project-based teaching on students? Lifelong learning trends and self-efficacy perception]. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2019; 11(3):273-80. [Crossref]
- 27. Sherer M, Maddux JE, Mercandante B, Prentice-Dunn S, Jacobs B, Rogers RW. The self efficacy scale: construction and validation. Psychological Reports. 1982;51(2):663-71. [Crossref]
APA | BIYIK BAYRAM S (2022). Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma. , 9 - 105. 10.5336/nurses.2021-82916 |
Chicago | BIYIK BAYRAM Sule Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma. (2022): 9 - 105. 10.5336/nurses.2021-82916 |
MLA | BIYIK BAYRAM Sule Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma. , 2022, ss.9 - 105. 10.5336/nurses.2021-82916 |
AMA | BIYIK BAYRAM S Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma. . 2022; 9 - 105. 10.5336/nurses.2021-82916 |
Vancouver | BIYIK BAYRAM S Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma. . 2022; 9 - 105. 10.5336/nurses.2021-82916 |
IEEE | BIYIK BAYRAM S "Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma." , ss.9 - 105, 2022. 10.5336/nurses.2021-82916 |
ISNAD | BIYIK BAYRAM, Sule. "Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma". (2022), 9-105. https://doi.org/10.5336/nurses.2021-82916 |
APA | BIYIK BAYRAM S (2022). Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 14(1), 9 - 105. 10.5336/nurses.2021-82916 |
Chicago | BIYIK BAYRAM Sule Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi 14, no.1 (2022): 9 - 105. 10.5336/nurses.2021-82916 |
MLA | BIYIK BAYRAM Sule Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, vol.14, no.1, 2022, ss.9 - 105. 10.5336/nurses.2021-82916 |
AMA | BIYIK BAYRAM S Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2022; 14(1): 9 - 105. 10.5336/nurses.2021-82916 |
Vancouver | BIYIK BAYRAM S Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2022; 14(1): 9 - 105. 10.5336/nurses.2021-82916 |
IEEE | BIYIK BAYRAM S "Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma." Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 14, ss.9 - 105, 2022. 10.5336/nurses.2021-82916 |
ISNAD | BIYIK BAYRAM, Sule. "Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlik Algısı ile İnvaziv Hemşirelik Girişimlerini Yapma Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Klinik Uygulamaya İlişkin Görüşleri: Tanımlayıcı Araştırma". Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi 14/1 (2022), 9-105. https://doi.org/10.5336/nurses.2021-82916 |