İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi

Berna AKÇİNAR YAYLA, (Işık Üniversitesi, Psikoloji Bölümü, Türkiye)
Ebru ÖZBEK (Koç Üniversitesi, Psikoloji Bölümü, Türkiye)
Nesne Dergisi
26 10
Yıl: 2021 Cilt: 9 Sayı: 22 Sayfa Aralığı: 838 - 862 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7816/nesne-09-22-06 İndeks Tarihi: 20-06-2022

İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi

Öz:
Çalışmada 2-6 yaşlarında çocuğu olan, çalışan ve evli annelerin iş-aile çatışmasını tetikleyen nedenler ve iş-aile çatışmasının onların psikolojik iyi oluşları, ebeveynlik davranışları ve çocuklarının sosyal-davranışsal gelişimleriyle olan ilişkisi incelenmiştir. Çalışmanın örneklemi Türkiye’den basit seçkisiz, temsili örneklem ile seçilmiş 2-6 yaşları (Ort. = 4.14, SS = 1.30) arasında çocuğu olan, çalışan ve evli 700 anneden oluşmaktadır. Annelerin yaş dağılımı 20 ile 49 arasındadır (Ort. = 34.02, SS = 5.46). Araştırma verileri yapılan yüz yüze görüşmelerde kullanılan Kurumsal Destek Ölçeği, İş-Aile Çatışması Ölçeği, Çocuk Yetiştirme Anketi, Çocuklar için Kısa Mizaç Ölçeği, Eyberg Çocuk Davranışı Envanteri, Uyumlu Sosyal Davranış Envanteri, Davranış Değerlendirme Ölçeği, Kısa Semptom Envanteri, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Envanteri, Çalışmaktan Duyulan Suçluluk Ölçeği aracılığıyla elde edilen anne raporlarına dayanmaktadır. Çalışmanın sonuçları göstermiştir ki, (i) çalışmaktan suçluluk duyan ve algıladıkları sosyal destek seviyesi az olan anneler, daha fazla iş-aile çatışması deneyimlemekte; (ii) iş-aile çatışması, çalışan annelerin depresyon seviyelerini ve olumsuz ebeveynlik davranışlarını arttırırken, çocukların olumlu sosyal-davranışsal gelişimlerini olumsuz yönde etkilemekte; (iii) algılanan sosyal destek, çalışan annelerin depresyon seviyeleri üzerinde koruyucu bir etki oluşturmaktadır. Çalışmanın Türkiye’den temsili bir örneklemle oluşturulması ve annelerin deneyimlediği iş-aile çatışmasından çocuklarının sosyal-davranışsal gelişimlerine kadar geniş bir ekolojiyi ulusal alan yazında ilk defa kapsayan çalışma olmasıyla literatüre önemli katkılarının olacağı beklenmektedir. Çalışma sonuçları ile, çalışan annelere yönelik çalışma koşullarını ve evdeki iş bölümünü iyileştirmek için destekleyici politikalara ihtiyaç duyulduğu vurgulanmaktadır.
Anahtar Kelime:

Association of Work-Family Conflict With Depression, Parenting Behaviors, and Socio-Behavioral Developmentof Children

Öz:
This study investigated the associations of work-family conflict with the psychological well-being, parenting behaviors, and socio-emotional development of children aged between 2 and 6 (M = 4.14, SD = 1.30) and their working mothers. The sample was constructed with a random sampling method from Turkey, with nationally representative 700 working mothers. The age of the mothers ranged from 20 to 49 (M = 34.02, SD = 5.46). The data was based on maternal reports. The data was collected through the Organizational Support Scale, Work-Family Conflict Scale, Parenting Questionnaire, Temperament Scale, Eyberg Child Behavior Inventory, Adaptive Social Behavior Inventory, Child Behavior Checklist, Brief Symptoms Inventory, Multidimensional Scale of Perceived Social Support, and Work-Family Guilt Scale. The results of the study showed that (i) the mothers who reported higher levels of guilt due to working and lower levels of social support experienced higher levels of work-family conflict; (ii) the higher levels of work-family conflict increased the depression level and negative parenting behaviors in mothers while decreased the positive social-behavioral development in children, (iii) the social support had a buffering role in decreasing the negative effects of depression in mothers. This is the first study conducted with a nationally representative sample from Turkey to investigate an extensive ecology from mothers’ work-family conflict to their children’s socio-emotional development. The need for supporting policies to ameliorate working conditions and labor divisions for working mothers were emphasized by the study results.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Achenbach, T. M. ve Edelbrock, C. S. (1981). Behavioral problems and competencies reported by parents of normal and disturbed children aged four through sixteen. Monographs of the Society for Research in Child Development, 1-82.
  • Achenbach, T. M., Edelbrock, C. ve Howell, C. T. (1987). Empirically based assessment of the behavioral/emotional problems of 2- and 3-year-old children. Journal of Abnormal Child Psychology, 15(4), 629-650.
  • Achenbach, T. M. ve Rescorla, L. A. (2000). Manual for the ASEBA preschool forms and profiles: An integrated system of multi- informant assessment; Child behavior checklist for ages 11/2-5; Language development survey; Caregiver-teacher report form. University of Vermont.
  • AÇEV (2017). Türkiye’de İlgili Babalık ve Belirleyicileri. Türkiye’de Babalığı Anlamak Serisi. Anne Çocuk Eğitim Vakfı. İstanbul. (Yazar: Berna Akçinar).
  • Akcinar, B. (2017). Aile Sistemlerinde şiddetin döngüsü. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Cilt 6, Sayı 4.
  • Akcinar, B. ve Baydar, N. (2014). Parental control is not unconditionally detrimental for externalizing behaviors in early childhood. International Journal of Behavioral Development, 38(2), 118-127.
  • Almeida, D. M., Wethington, E. ve Chandler, A. L. (1999). Daily transmission of tensions between marital dyads and parent-child dyads. Journal of Marriage and the Family, 61(1), 49. https://doi.org/10.2307/353882
  • Aycan, Z. (2008). Cross-cultural perspectives to work-family conflict, içinde, K. Korabik ve D. Lero (Ed.). Handbook of work-family conflict, (359-371). London: Cambridge University Press.
  • Aycan, Z. ve Eskin, M. (2005), Relative contributions of childcare, spousal support, and organizational support in reducing work– family conflict for men and women: The case of Turkey. Sex Roles, 53, 453–471.
  • Aycan, Z. (2001). Human resource management in Turkey ‐ Current issues and future challenges. International Journal of Manpower, 22(3), 252-260.
  • Bakan, İsmail, A., Eyitmiş, M., Erşahan, B., Doğan, İ. F. ve Bulunmaz, G. (2011). Banka çalışanlarının iş tatmin ve örgütsel bağlılık düzeyleri ile çatışma tür ve stratejilerine bakış açıları arasındaki ilişkilere yönelik bir alan araştırması, Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi,1-31.
  • Batum, P. ve Yağmurlu, B. (2007). What counts in externalizing behaviors? The contributions of emotion and behavior regulation. Current Psychology, 25(4), 272–294.
  • Baydar, N., Greek, A. ve Gritz, R. M. (1999). Young mothers’ time spent at work and time spent caring for children. Journal of Family and Economic Issues, 20, 61–84.
  • Baydar, N., Kuntay, A., Goksen, F., Yagmurlu, B. ve Cemalcilar, Z. (2008). The study of early childhood developmental ecologies in Turkey. Ankara, Turkey: The Scientific and Technological Research Council of Turkey (Proje No: 106K347).
  • Baydar, N., Küntay, A. C., Yagmurlu, B., Aydemir, N., Cankaya, D., Göksen, F. ve Cemalcilar, Z. (2014). “It takes a village” to support the vocabulary development of children with multiple risk factors. Developmental Psychology, 50(4), 1014.
  • Behson, S. J. (2002). Which dominates: The relative importance of work–family organizational support and general organizational context on employee outcomes. Journal of Vocational Behavior, 61, 53–72.
  • Belsky, J. (1984). The determinants of parenting: A process model. Child Development, 83-96.
  • Benligiray, S. ve Sönmez, H. (2012). Analysis of organizational commitment and work–family conflict in view of doctors and nurses. The International Journal of Human Resource Management, 23(18), 3890- 3905.
  • Borelli, J. L., Nelson, S. K., River, L. M., Birken, S. A. ve MossRacusin, C. (2017). Gender differences in work-family guilt in parents of young children. Sex Roles, 76(5).
  • Bronfenbrenner, U. (1979). The ecology of human development: Experiments by nature and design. Cambridge, MA: Harvard University Press.
  • Carlson, D. S., Kacmar, K. M. ve Williams, L. J. (2000). Construction and initial validation of a multidimensional measure of work–family conflict. Journal of Vocational Behavior, 56(2), 249-276. https://doi.org/10.1006/jvbe.1999.1713
  • Cooklin, A. R., Westrupp, E., Strazdins, L., Giallo, R., Martin, A. ve Nicholson, J. M. (2015). Mothers' work–family conflict and enrichment: Associations with parenting quality and couple relationship. Child: care, health and development, 41(2), 266- 277.
  • Cooksey, E., Menaghan, E. ve Jekielek, S. (1997). Life-course effects of work and family circumstances on children. Social Forces, 76, 637–667.
  • Costigan, C. L., Cox, M. J. ve Cauce, A. M. (2003). Workparenting linkages among dual-earner couples at the transition to parenthood. Journal of Family Psychology, 17, 397–408
  • Cutrona, C. E., Russell, D.W., Hessling, R. M, Brown, P. A. ve Murry, V. (2000). Direct and moderating effects of community context on the psychological well-being of African American women. Journal of Personality and Social Psychology, 79, 1088–101.
  • Derogatis, L. R. (1992). The Brief Symptom Inventory-BSI: Administration, scoring and procedures manualII. USA: Clinical Psychometric Research Inc.
  • Dumenci, L., Erol, N., Achenbach, T. M. ve Simsek, Z. (2004). Measurement structure of the Turkish translation of the Child Behavior Checklist using confirmatory factor analytic approaches to validation of syndromal constructs. Journal of Abnormal Child Psychology, 32(3), 335-340.
  • Eker, D. ve Arkar, H. (1995). Perceived social support: Psychometric properties of the MSPSS in normal and pathological groups in a developing country. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 30, 121–126.
  • Erder, G. (2010). Work-family conflict and children's externalizing and internalizing problems: The mediating role of parenting [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Koç Üniversitesi, İstanbul.
  • Eyberg, S. ve Robinson, E. A. (1983). Conduct problem behavior: Standardization of a behavioral scale with adolescents. Journal of Clinical Child Psychology, 12, 347-354.
  • Galinsky, E., Bond, J. T. ve Friedman, D. E. (1996). The role of employers in addressing the needs of employed parent. Journal of Social Issues, 52(3), 111-136.
  • Greenhaus, J. H. ve Beutell, N. J. (1985). Sources of conflict between work and family roles. Academy of Management Review, 10(1), 76–88.
  • Gurland, S. T. ve Grolnick, W. S. (2005). Perceived Threat, Controlling Parenting, and Children's Achievement Orientations. Motivation & Emotion, 29, 103-121.
  • Güvenç, G. (2014). Construction of wife and mother identities in women’s talk of intrafamily violence in Saraycık-Turkey. International Perspectives in Psychology, 3(2), 76-92. https://doi.org/10.1037/a0036181
  • Han, W.-J., Waldfogel, J. ve Brooks-Gunn, J. (2001). The effects of early maternal employment on later cognitive and behavioral outcomes. Journal of Marriage and Family, 63(2), 336-354. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2001.00336.x
  • Hart, M. S. ve Kelley, M. L. (2006). Fathers’ and mothers’ work and family issues as related to internalizing and externalizing behavior of children attending day care. Journal of Family Issues, 27, 252–270.
  • Hess, S. ve Pollmann-Schult, M. (2020). Associations between mothers’ work-family conflict and children’s psychological well-being: The mediating role of mothers’ parenting behavior. Journal of Child and Family Studies, 29(6), 1561-1571.
  • Hogan, A. E., Scott, K. G. ve Bauer, C. R. (1992). The Adaptive Social Behavior Inventory (ASBI): A new assessment of social competence in high-risk three-year-olds. Journal of Psychoeducational Assessment, 10(3), 230-239.
  • Ishaya, N. ve Ayman, R. (2008). Predicting work-family conflict via perceived involvement and overload. Boston, American Psychological Association.
  • Kağıtçıbaşı, Ç., (2005). Autonomy and relatedness in cultural context: Implications for self and family. Journal of Cross-Cultural Psychology, 36(4), 403-422.
  • Kağıtçıbaşı Ç. (2010). Benlik, Aile ve İnsan Gelişimi: Kültürel Psikoloji, İstanbul, Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Karatepe, O. M. ve Tekinkus, M., (2006). The effects of work-family conflict, emotional exhaustion, and intrinsic motivation on job outcomes of frontline employees. International Journal of Bank Marketing 24(3), 173–193.
  • Kumru, A. (2005). Study of the effect of parents’ and teachers’ socialization aims, developmental expectations and control strategies on child development during early childhood years. Türkiye. Abant İzzet Baysal Üniversitesi (BAP: 2005.03.06.213) [Yayınlanmamış çalışma].
  • Kumru, A., Sayıl, M. ve Yağmurlu, B. (2006). Career: Longitudinal study of cognitive, emotional and positive social development of children. [Yayınlanmamış TÜBİTAK Projesi].
  • Kwok, S. Y., Cheng, L., Chow, B. W. ve Ling, C. C. (2015). The spillover effect of parenting on marital satisfaction among Chinese mothers. Journal of Child and Family Studies, 24(3), 772-783.
  • Lovejoy, M. C., Graczyk, P. A., O’Hare, E. ve Neuman, G. (2000). Maternal depression and parenting behavior. Clinical Psychology Review, 20(5), 561-592.
  • Lucas-Thompson, R. G., Goldberg, W. A. ve Prause, J. (2010). Maternal work early in the lives of children and its distal associations with achievement and behavior problems: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 136, 915–942.
  • McCarty, C. A., McMahon, R. J. ve Conduct Problems Prevention Research Group. (2003). Mediators of the relation between maternal depressive symptoms and child internalizing and disruptive behavior disorders. Journal of Family Psychology, 17(4), 545-556. https://doi.org/10.1037/0893- 3200.17.4.545
  • McElwain, A. K. (2002). The development of the work-family guilt scale. [Yayınlanmamış çalışma.]
  • Miles, S. B. ve Stipek, D. (2006). Contemporaneous and longitudinal associations between social behavior and literacy achievement in a sample of low‐income elementary school children. Child Development, 77(1), 103-117.
  • Mulsow, M., Caldera, Y. M., Pursley, M., Reifman, A. ve Huston, A. C. (2002). Multilevel factors influencing maternal stress during the first three years. Journal of Marriage and the Family, 64, 944– 956.
  • Mussen, P. ve Eisenberg, N. (2001). Prosocial development in context. Içinde A. C. Bohart & D. J. Stipek (Ed.), Constructive & destructive behavior: Implications for family, school, & society. (ss. 103-126). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/10433-005
  • Netemeyer, R. G., Boles, J. S. ve McMurrian, R. (1996). Development and validation of work–family conflict and family–work conflict scales. Journal of Applied Psychology, 81(4), 400–410.
  • OECD, (2016). OECD Family Database. Erişim: http://www.oecd.org/els/family/database.htm
  • OECD, (2012a). OECD Employment Rate. Erişim: https://data.oecd.org/emp/employment-rate.htm ,17 Mayıs, 2017.
  • OECD, (2012b). OECD Better Life Index. Erişim: http://www.oecdbetterlifeindex.org/topics/jobs/, 17 Mayıs, 2017.
  • Paterson, G. ve Sanson, A. (1999). The association of behavioural adjustment to temperament, parenting and family characteristics among 5-year-old children, Social Development, 8(3), 293-309.
  • Prior, M., Sanson, A. ve Oberklaid, F. (1989). Temperament in childhood, The Australian Temperament Project, İçinde, G. Kohnstamm, J. Bates ve M. Rothbart (Ed.)., 537–556, New York: John Wiley.
  • Roeters, A., Van Der Lippe, T. ve Kluwer, E.S. (2010). Work characteristics and parent-child relationship quality: The mediating role of temporal involvement, Journal of Marriage and Family, 72, 317–28.
  • Sunar, D. ve Fişek G. O. (2005). Contemporary Turkish families. İçinde. Families in Global Perspective. (der.) J. L. Roopnarine ve U. Gielen, 169–183. Boston, MA: Pearson.
  • Şahin, N. H. ve Durak, A. (1994). Kısa semptom envanteri: Türk gençleri için uyarlaması, Türk Psikoloji Dergisi, 9, 44-569.
  • Tavşancıl, E. (2013). Psikolojik Test ve Değerlendirme. Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Thomas, L. T. ve Ganster, D. C. (1995). Impact of family supportive work variables on work-family conflict and strain: A control perspective. Journal of Applied Psychology, 80, 6 –15.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2019). İstatistiklerle Kadın. Erişim: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2019-33732
  • Vieira, J. M., Ávila, M. ve Matos, P. (2012). Attachment and parenting: The mediating role of work-family balance in Portuguese parents of preschool children. Family Relations, 31, 50-31.
  • Voydanoff, P., (2005). Work demands and work-to-family and family-to-work conflict: Direct and indirect relationships. Journal of Family Issues, 26(6), 707-726.
  • Westrupp, E. M., Strazdins, L., Martin, A., Cooklin, A., Zubrick, S. R. ve Nicholson, J. M. (2016). Maternal work-family conflict and psychological distress: reciprocal relationships over 8 years: Maternal work-family conflict and distress. Journal of Marriage and Family, 78(1), 107-126. https://doi.org/10.1111/jomf.12262
  • Yagmurlu, B. ve Sanson, A. (2009). Acculturation and parenting among turkish mothers in Australia. Journal of Cross-Cultural Psychology, 40, 361–380.
  • Yildirim, D. ve Aycan, Z. (2008). Nurses’ work demands and work–family conflict: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 45, 1366-1378.
  • Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G. ve Farley, G. K. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of Personality Assessment, 52, 30-41
APA Akcinar B, Özbek E (2021). İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi. , 838 - 862. 10.7816/nesne-09-22-06
Chicago Akcinar Berna,Özbek Ebru İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi. (2021): 838 - 862. 10.7816/nesne-09-22-06
MLA Akcinar Berna,Özbek Ebru İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi. , 2021, ss.838 - 862. 10.7816/nesne-09-22-06
AMA Akcinar B,Özbek E İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi. . 2021; 838 - 862. 10.7816/nesne-09-22-06
Vancouver Akcinar B,Özbek E İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi. . 2021; 838 - 862. 10.7816/nesne-09-22-06
IEEE Akcinar B,Özbek E "İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi." , ss.838 - 862, 2021. 10.7816/nesne-09-22-06
ISNAD Akcinar, Berna - Özbek, Ebru. "İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi". (2021), 838-862. https://doi.org/10.7816/nesne-09-22-06
APA Akcinar B, Özbek E (2021). İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi. Nesne Dergisi, 9(22), 838 - 862. 10.7816/nesne-09-22-06
Chicago Akcinar Berna,Özbek Ebru İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi. Nesne Dergisi 9, no.22 (2021): 838 - 862. 10.7816/nesne-09-22-06
MLA Akcinar Berna,Özbek Ebru İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi. Nesne Dergisi, vol.9, no.22, 2021, ss.838 - 862. 10.7816/nesne-09-22-06
AMA Akcinar B,Özbek E İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi. Nesne Dergisi. 2021; 9(22): 838 - 862. 10.7816/nesne-09-22-06
Vancouver Akcinar B,Özbek E İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi. Nesne Dergisi. 2021; 9(22): 838 - 862. 10.7816/nesne-09-22-06
IEEE Akcinar B,Özbek E "İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi." Nesne Dergisi, 9, ss.838 - 862, 2021. 10.7816/nesne-09-22-06
ISNAD Akcinar, Berna - Özbek, Ebru. "İş-Aile Çatışmasının Depresyon, Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişimi ile İlişkisi". Nesne Dergisi 9/22 (2021), 838-862. https://doi.org/10.7816/nesne-09-22-06
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 23:21

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları