Yıl: 2019 Cilt: 7 Sayı: sp2 Sayfa Aralığı: 145 - 151 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182 İndeks Tarihi: 21-06-2022

Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi

Öz:
Bu çalışma, 2015-2016 üretim sezonunda Kırklareli ve Edirne lokasyonlarında, Üçlü Alfa Latis Deneme Desenine (8×8=64) göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. 64 yulaf genotipin kullanıldığı denemede, 4 adet standart çeşit (Kırklar, Kahraman, Yeniçeri ve Sebat) yer almıştır. Araştırmada, yulaf genotiplerinin tane verimi ve bazı kalite özellikleri incelenerek bölgeye uygun genotiplerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda genotiplerin tane verimi (TV) ile kalite özelliklerinden bin tane ağırlığı (BTA), hektolitre ağırlığı (HA), 2,2 mm elek üstü (EÜ), kavuz oranı (KO), tam tane yulafta protein (HP), L değeri (L), nişasta (N) ve β-glukan (β-G) miktarları araştırılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda iki lokasyonda da tane verimi yönünden genotipler arasındaki fark istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Diğer özellikler yönünden genotipler arasında farklılıklar belirlenmiştir. Kırklareli lokasyonunda genotiplerin TV; 588,3-860,8 (735,0) kg/da, BTA; 21,1-44,0 (31,9) g, HA; 49,3-58,9 (54,7) kg/hl, 2,2 mm EÜ; % 13,5-93,5 (69,9), KO; % 12,1-31,1 (23,9), HP; % 14,9-20,9 (18,1), N; % 51,3-60,5 (56,2), β-G; % 3,2-4,7 (4,0) ve L; 83,6-89,3 (87,1) arasında değişim göstermiştir. Edirne lokasyonunda ise TV; 472,8-903,5 (681,3) kg/da, BTA; 23,0-41,3 (32,4) g, HA; 42,9-55,3 (49,2) kg/hl, 2,2 mm EÜ; % 22,4-95,6 (74,8), KO; % 18,3-30,8 (25,0), HP; % 14,9-20,3 (17,6), N; % 53,1-62,8 (57,5), β-G; % 2,9-5,0 (3,9) ve L; 84,2-89,9 (87,7) arasında değişim göstermiştir. Tane verimi ve incelenen kalite özellikleri yönünden Kırklareli lokasyonunda; 14, 16, 19, 43, 3 ve 48 nolu hatlar ile Kırklar ve Kahraman çeşitleri, Edirne lokasyonunda ise 16, 18, 19, 21, 22, 44, 2, 51 ve 52 nolu hatlar ile Kahraman çeşidi öne çıkmıştır. Trakya-Marmara Bölgesinde tane verimi ve incelenen özellikler yönünden 14, 16, 19 ve 21 nolu hatlar ile Kahraman çeşidinin uygun olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Evaluation of Oat (Avena sativa L.) Genotypes for Yield and Some Quality Parameters in Trakya-Marmara Region

Öz:
This study was carried out in 2015-2016 cropping year in Kırklareli ve Edirne locations with 60 oat lines and 4 varieties of commercials (Kırklar, Kahraman, Yeniçeri and Sebat). The experiment was arranged in an alpha lattice experiment design (8 x 8= 64) with three replications. In the research, it was aimed to determine genotypes suitable for the region by examining yield and some quality parameter performances of oat genotypes.The traits such as grain yield (GY), thousand kernel weight (TKW), test weight (TW), plumpness (P, sieved 2.2 mm slotted), husk rate (HR), full grain oat protein (FGOP), starch (S), β-glucan (β-G) and L value (L) content of genotypes were investigated. The variation among oat lines for grain yield was significant and differences for TKW, TW, P, HR, FGOP, S, β-G, and LBV were also determined. The GY, TKW, TW, P, HR, FGOP, S, β-G and LBV of oat lines ranged between 588.3-860.8 (735.0) kg/da, 21.1-44.0 (31.9) g, 49.3-58.9 (54.7) kg/hl, 13.5-93.5 (69.9) %, 12.1-31.1 (23.9) %, 14.9-20.9 (18.1) %, 51.3-60.5 (56.2) %, 3.2-4.7 (4.0) % and 83.6-89.3 (87.1) in Kırklareli and 472.8-90.35 (681.3) kg/da, 23.0-41.3 (32.4) g, 42.9-55.3 (549.2) kg/hl, 22.4-95.8 (74.7) %, 18.3-30.8 (25.0) %, 14.9-20.3 (18.1) %, 53.1-62.8 (57.5) %, 2.9-5.0 (3.9) % and 84.2-89.9 (87.7) in Edirne respectively.The oat lines 14, 16, 19, 43, 3, 48 and Kırklar and Kahraman varieties were hopeful in Kırklareli and the oat lines 16,18,19, 21, 22, 44, 2, 51, 52 and Kahraman variety were hopeful in Edirne location for grain yield and investigated quality parameters. The oat lines 14, 16, 19, 21 and Kahraman variety were suitable in terms of investigated traits in Trakya-Marmara region.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aman P, Graham H. 1987. Analysis of total and insoluble mixed-linked (1-3), (1-4)- β-D-glukans in barley and oats. Journal of the Agricultural and Food Chemistry, 35, 1:704-709
  • Anderson C. 2000. Genetic analysis of oil content and composition in oat (Avena sativa L.). Master Thesis.
  • Andersson AAM, Börjesdotter D. 2011. Effects of environment and variety on content and molecular weight of b-glucan in oats. Journal of Cereal Science 54: 122-128.
  • Anonymous 2009. Cereals-Determination of Bulk Density, Called Mass per Hectoliter, Part 3: Rutine method. TS ISO 7971-3, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
  • Anonymous 2016. FAOSTAT-Agriculture, http://www.fao.org (alıntı tarihi 24.07.2018) AOAC Official Method of Analysis. 2006. AOAC Metod No: 995.16, “β-D- Glucan in oats; Streamlined enzymatic method”
  • Buerstmayr H, Krenn N, Stephan U, Grausgruber H, Zechner E. 2007. Agronomic performance and quality of oat (Avena sativa L.) genotypes of worldwide origin produced under central european growing conditions. Field Crops Res, (101): 341-351
  • Doehlert DC, McMullen MS, Hammond JJ. 2001. Genotypic and environmental effects on grain yield and quality of oat grown in North Dakota. Crop Science 41:1066–1072.
  • Dumlupınar Z, Maral H, Yıldırım M, Gezginç H, Dokuyucu T, Akkaya A. 2013. Bazı Ümitvar Yulaf Hatlarının Tarımsal Özellikler Bakımından Değerlendirilmesi. Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi 10-13 Eylül, Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Konya, s. 511-516
  • Erbaş DÖ, Mut Z. 2013. Saf Hat Yulaf Genotiplerinin Tarımsal ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi 10-13 Eylül, Selçuk Üni. Zir. Fak. Konya, 160-168.
  • Gül İ, Akıncı C, Çölkesen M. 1999. Diyarbakır koşullarında uygun tane ve ot amaçlı yetiştirilebilecek yulaf çeşitlerinin belirlenmesi. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu, s: 117-125, 8-11 Haziran, KONYA.
  • İnan AS, Özbaş MO, Çağırgan Mİ. 2005. İnsan beslenmesinde kullanılan yulaf hatlarının tarımsal ve kalite özelikleri bakımından değerlendirilmesi. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi. Cilt II: 1153-1155. 5-6 Eylül 2005, Antalya.
  • Kahraman T, Avcı R, Tülek A. 2013. Yulaf (Avena sativa L.) Genotiplerinde Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellkleri Üzerine Çeşit ve Çevrenin Etkileri. Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi 10-13 Eylül, Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Konya, s. 39-44
  • Kahraman T, Avcı R, Kurt C. 2015. Trakya-Marmara Bölgesinde Bazı Yulaf (Avene sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi, Kalite ve Tarımsal Özelliklerinin Araştırılması. 11. Tarla Bitkileri Kongresi, 7-10 Eylül, Çanakkale, s. 204-207
  • Kahraman T, Dumlupınar Z, Kurt C. 2016. Evaluation of some oat ( Avene sativa L.) genotypes for yield and selected quality parameters grown under Trakya-Marmara region of Turkey. The 10th Anniversary International Oat Conference, July 11 – 15, 2016 St. Petersburg, Russia. p : 119
  • Kahraman T, Kurt C, Subaşı AS, Özderen T, Yıldız Ö, Büyükkileci C, Sanal T. 2017. Trakya-Maramara Bölgesinde İnsan Beslenmesine Uygun Yulaf Genotiplerinin Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 2017, Cilt: 26, Özel Sayı, s:105-111,E-ISSN: 2146-8176
  • Kara R, Dumlupınar Z, Hışır Y, Dokuyucu T, Akkaya A. 2007. Kahramanmaraş Koşullarında Yulaf Çeşitlerinin Tane Verimi ve Verim Unsurları Bakımından Değerlendirilmesi. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran 2007, Erzurum. S: 121-125.
  • Mut Z, Akay H, Sezer İ, Gülümser A, Öner F, Erbaşı ÖD. 2011. Farklı Orijinli Yulaf (Avena sativa l.) Genotiplerinin Samsun Ekolojik Koşullarında Tarımsal ve Bazı Kalite Özelliklerinin Tespiti. 9. Tarla Bitkileri Kongresi 12-15 Eylül 2011 Bursa. Tahıllar ve Yemeklik Tane Baklagiller Cilt I. S.88-93
  • Özkaya H, Özkaya B. 2005. Tahıl ve Ürünleri Analiz Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları No.31,
  • Peterson DM, Wesenberg DM, Burrup DE, Erickson CA. 2005. Relationships among agronomic traits and grain composition in oat genotypes grown in different environments. Crop Sci. 45: 1249-1255.
  • Redaelli R, Frate VD, Bellato S, Terracciano G, Ciccoritti R, Germeier CU, Stefanis ED, Sgrulletta D. 2013. Genetic and environmental variability in total and soluble b-glucan in European oat genotypes. Journal of Cereal Science, 57: 193:199.
  • Sarı N, İmamoğlu A. 2011. Menemen Ekolojik Koşullarına Uygun Yulaf Hatlarının Belirlenmesi. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi 21 (1): 16-25
  • Sarı N, İmamoğlu A, Yıldız Ö. 2012. Menemen Ekolojik Koşullarında Bazı Ümitvar Yulaf Hatlarının Verim ve Kalite Özellikleri. ANADOLU (Sayı :1) 2012-18
  • Sarı N, Ünay A. 2013. Bazı Yulaf Genotiplerinin Beta Glukan İçeriğinin Kümeleme Analizi ile Değerlendirilmesi Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 2013, 22 (1): 6-12 Araştırma Makalesi (Research Article) 6
  • Sikora P, Tosh SM, Brummer Y, Olsson O. 2013. Identification of high b-glucan oat lines and localization and chemical characterization of their seed kernel b-glucans. Food Chemistry, 137: 83–91.
  • Tamm I. 2003. Genetic and Environmental Variation of Grain Yield of Oat Varieties, Agronomy Research, 1(1):93-97.
  • Yağbasanlar T, Çölkesen M, Kırtok Y, Kılınç M. 1991. Çukurova Koşullarında Bazı Yulaf Çeşitlerinin Başlıca Tarımsal Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. Ç. Ü. Zir. Fak. Dergisi, 6(1): 95-110.
  • Yıldız O, Sarı N, Büyükkileci C, İmamoğlu A. 2012. Evaluation of advanced oat lines in Aegean Region in terms of constituents affecting biscuit quality. 23rd International Scientific-Experts Congress on Agriculture and Food Industry, September 27-29, 144.
APA KAHRAMAN T, SEİS SUBAŞI A, yıldız bayram ö, Büyükkileci C, ŞANAL T (2019). Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. , 145 - 151. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
Chicago KAHRAMAN Turhan,SEİS SUBAŞI Asiye,yıldız bayram özge,Büyükkileci Ceylan,ŞANAL Turgay Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. (2019): 145 - 151. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
MLA KAHRAMAN Turhan,SEİS SUBAŞI Asiye,yıldız bayram özge,Büyükkileci Ceylan,ŞANAL Turgay Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. , 2019, ss.145 - 151. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
AMA KAHRAMAN T,SEİS SUBAŞI A,yıldız bayram ö,Büyükkileci C,ŞANAL T Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. . 2019; 145 - 151. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
Vancouver KAHRAMAN T,SEİS SUBAŞI A,yıldız bayram ö,Büyükkileci C,ŞANAL T Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. . 2019; 145 - 151. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
IEEE KAHRAMAN T,SEİS SUBAŞI A,yıldız bayram ö,Büyükkileci C,ŞANAL T "Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi." , ss.145 - 151, 2019. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
ISNAD KAHRAMAN, Turhan vd. "Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi". (2019), 145-151. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
APA KAHRAMAN T, SEİS SUBAŞI A, yıldız bayram ö, Büyükkileci C, ŞANAL T (2019). Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 7(sp2), 145 - 151. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
Chicago KAHRAMAN Turhan,SEİS SUBAŞI Asiye,yıldız bayram özge,Büyükkileci Ceylan,ŞANAL Turgay Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 7, no.sp2 (2019): 145 - 151. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
MLA KAHRAMAN Turhan,SEİS SUBAŞI Asiye,yıldız bayram özge,Büyükkileci Ceylan,ŞANAL Turgay Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, vol.7, no.sp2, 2019, ss.145 - 151. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
AMA KAHRAMAN T,SEİS SUBAŞI A,yıldız bayram ö,Büyükkileci C,ŞANAL T Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2019; 7(sp2): 145 - 151. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
Vancouver KAHRAMAN T,SEİS SUBAŞI A,yıldız bayram ö,Büyükkileci C,ŞANAL T Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2019; 7(sp2): 145 - 151. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
IEEE KAHRAMAN T,SEİS SUBAŞI A,yıldız bayram ö,Büyükkileci C,ŞANAL T "Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi." Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 7, ss.145 - 151, 2019. 10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182
ISNAD KAHRAMAN, Turhan vd. "Trakya-Marmara Bölgesinde Yulaf ( Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi". Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 7/sp2 (2019), 145-151. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7isp2.145-151.3182