Yıl: 2022 Cilt: 19 Sayı: 73 Sayfa Aralığı: 43 - 110 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 23-06-2022

ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ

Öz:
İşçilerin iş görme edimlerini yerine getirdikleri esnada genellikle yakınlarından kaynaklanan kişisel sebeplerle manevi ifa imkânsızlığı durumu ortaya çıkabilmektedir. Birinci derecede yakınların ölümü, erkek çalışan için eşinin doğum yapması, evlat edinme, evlenme, engelli ve süreğen hastalığı bulunan çocuğun tedavisi gibi sebeplerle ortaya çıkan bu durumlar işçinin kısa süreli işe devamsızlık yapmasını gerektirmektedir. Uygulaması öteden beri var olmakla birlikte ilk kez İş Kanunu Ek madde 2 ile 2015 yılında “mazeret izinleri” başlığı altında düzenlenmiş ve işçiye ücretli devamsızlık hakkı tanınmıştır. Her ne kadar izin olarak anılsa da mazeret izinleri diğer izinlerde olduğu gibi dinlenme amacı taşımamaktadır. Çalışmamızda İş Kanunu’ndaki mazeret izinleri, kullanımı ve kullanılamamasının sonuçları bağlamında çalışanlara yönelik Deniz İş Kanunu, Basın İş Kanunu ve Devlet Memurları Kanunu ile kıyaslanarak açıklanmıştır. Mazeret iznine ilişkin uygulama sorunları çerçevesinde düzenlemenin olumlu ve olumsuz yanları ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelime:

OVERVIEW OF THE EMPLOYEES’ EXCUSED LEAVES

Öz:
While workers are performing their duties, moral impossibilities arising from personal reasons usually because of their relatives may occur. These situations which happen because of the death of the firstdegree relatives of workers, a male employee’s wife giving birth, adoption, marriage, the treatment of a child with a disability or a chronic illness, make the employee absent from work for a short period of time. Although it has been applied for a long time in labour law, it was regulated for the first time under the title of “excused leave” in additional article 2 of Labour Code no 4857 in 2015 granting the employees the right of paid leave due to absenteeism. Altough it is referred as a “leave”, its purpose is not to rest, like other leaves. This study aims, we try to explain the excused leave in the context of their use and the consequences of not being able to use them, in comparison with the Maritime Labour Law, The Press Labour Law and Civil Servants Law. Finally, the study brings light to the positive and negative aspects of the regulation within the framework of the implementation problems related to the excused leave.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Akdeniz L. A, İş İlişkilerinde İmkânsızlık, (1st edn, Oniki Levha Yay. 2018), 163 vd.
  • Akıntürk T and Ateş D, Türk Medeni Hukuku, Aile Hukuku 2. Cilt, (22nd edn, Beta Yay. 2019).
  • Akyiğit E, Bireysel İş Hukuku-Ders Kitabı, (2nd edn, Seçkin Yay., 2021), 452.
  • Akyiğit, E, Toplu İş Hukuku, (3rd edn, Seçkin Yay. 2021)
  • Akyiğit, E, “Stajyerin İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Bakımında Konumu(I)”, (2014), 9 (98), Terazi Hukuk Dergisi.
  • Alp M, “Greve Sonradan Katılmanın Sonuçları”, (2007), 6, Sicil İş Hukuku Dergisi, 144.
  • Arıcı K, "İşverenin Yönetim Hakkının Muhtevası",(1983), 9(1-2), Yargıtay Kararları Dergisi, 162.
  • Arslan Durmuş S, İş Hukukunda Kıdem Kavramı, (1st edn, Oniki Levha Yay. 2021), 219.
  • Arslan Ertürk A, Türk İş Hukukunda İşçinin Sadakat Borcu, (1st edn, Onİki Levha Yay. 2010), 285-332.
  • Aslan A, Kamu Kuruluşlarında Sözleşmeli Personel Uygulaması ve İşçi Statüsü ile Karşılaştırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2006.
  • Aydın U. and Demirkaya S, “Çalışma Yaşamında Aile Dostu İş Hukuku Uygulamaları”, (2017), 6 (3), İş ve Hayat Dergisi, 72-104, 74-75.
  • Başbuğ A and Yücel Bodur M, İş Hukuku, (6th edn, Beta Yay. 2021), 122.
  • Baybora D, İşte Aile Hakları, ( 1st edn, Legal Yay. 2014), 81.
  • Baygın C, Soybağı Hukuku, (1st edn, Seçkin Yay., 2010), 4-5.
  • Bozkurt Gümrükçüoğlu Y, Toplu İş Sözleşmesinin Uygulanma Alanı, (1st edn, Oniki Levha Yay. 2018), 67.
  • Canbolat, T and Özkan SD, “Doğum Borçlanması Yapılabilecek Süreler”, (2017), 3(6), İş ve Hayat Dergisi, 134.
  • Civan, OE, İşçinin Yan Yükümlülükleri, (1st ed, Beta Yay. 2021)
  • Çalık A, “Gemi Adamı ve Gazetecilerin Mazeret İzinleri”, (2015), E-Yaklaşım Dergisi, Ağustos, S.272.
  • Çankaya Y, İş İlişkisinde İşçinin Özel Yaşamının Gizliliği, (1st edn, Beta Yay., 2021).
  • Çelik N, “Kapsam Dışı Personele Sağlanan Menfaatlere İlişkin Yargıtay Kararları Üzerine”, (2004), 7(3), Kamu İş Dergisi, 1-7, 2.
  • Dursun Ateş S, İşverenin Yönetim Hakkı, (1st edn, Seçkin Yay. 2019), 393-417.
  • Ekmekçi Ö, Toplu İş Hukuku, (3th edn, On İki Levha Yay. 2021), 525.
  • Ekmekçi Ö, Toplu İş Sözleşmesiyle Düzenleme Yetkisi, (1st edn, İstanbul 1996), 85.
  • Ekmekçi Ö and Yiğit E, Bireysel İş Hukuku Dersleri, (2nd edn, Oniki Levha Yay. 2020), 411.
  • Eyrenci Ö, “4857 Sayılı İş Kanunu’nda Telafi Çalışmaları”, (2007), 9, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, 31-42, 36.
  • François G, and Elodie G, Employee Rights in France in the Event of Bereavement, https://www.globalworkplaceinsider.com/2018/09/ employee-rights-in-france-in-the-event-of-bereavement/. Gökçe Karaca N, Basın İş Hukuku (Medya Çalışma İlişkileri), (2nd edn, Seçkin Yay. 2020), 58.
  • Gözler K, İdare Hukuku, C.2, (3th edn, Ekin Yayıncılık, 2019), 766-767.
  • Güzel A, “İş Hukukunda Yetki ve Sözleşme”, Prof. Dr. Fevzi Demir’e Armağan, (2016), Legal İHSGHD., Özel Sayı, 151-201, 173.
  • Hensch A, “Arbeitnehmer mit Familienpflichten”, AJP 2016 S. 1631, 1631-1644.
  • Helvacı S, Gerçek Kişiler, (8th edn, Legal Yay. 2013), 95.
  • Hüseyinli N, İş Hukukunda Dinlenme ve İzin Hakları, (1st edn, Adalet Yay. 2020), 419.
  • Hüseyinli N, and Özçelik Kaynak K, “Türk Hukukunda Refakat İzni ve Uygulamadaki Yeri (Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Örneği)”, (2020), 10(1), Sosyal Güvenlik Dergisi, 60 vd. İnciroğlu L, “İşçi, Yıllık Ücretli İzin Kullanmakta İken, Mazeret İzni Talep Edebilir Mi?”, legalbank.com.
  • İzmirli MK, İş Sağlığı ve Güvenliği Bakımından Çalışmaktan Kaçınma Hakkı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli, 2021.
  • Kar Bektaş, Deniz İş Hukuku, (1st edn, Yetkin Yay. 2014), 192.
  • Kar B, and Göktaş S, “Türk İş Hukukunda İşçinin Yasadan Kaynaklanan Mazeret İzinleri”, (2007), 6(2), Sicil İş Hukuku Dergisi,. 27- 37, 34.
  • Kaşıkçı E, Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda İşverenin Prim Ödeme Yükümlülüğü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2019.
  • Kandemir M, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Boyutuyla Psiko-Sosyal Riskler, (1. Bası, Legal Yay. 2017), 109-219.
  • Kandemir M, “Yasal Greve Katılmak İstemeyen İşçiler ve İşverenin Çalıştırma Serbestisi ve Sınırları”, (2005), 54(4), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 183-211, 188.
  • Kayırgan H, Bireysel İş Hukukunda Zorunlu ve Zorlayıcı Nedenler, (1st edn, Oniki Levha, 2019), 5-24.
  • Koç YK, and Şalap O, “İş İlişkilerini Düzenleyen Kanunlarda Mazeret İzinleri ve Uygulamaları”, (2018), 28(146), Mali Çözüm Dergisi, Mart-Nisan, 309-315, 309.
  • Löschnigg G, and Hekimler A, Avrupa İş Hukuku Çerçevesinde Türk İş Hukuku ile Karşılaştırmalı Avusturya İş Hukukunun Temel Esasları, (1st edn, Efil Yay. 2011), 187-188. Ankara 2011.
  • Manav Özdemir E, Türk Hukukunda Grevi İş Sözleşmesine Etkisi, (1st edn Turhan Yay., 2016), 299.
  • Mollamahmutoğlu H Astarlı M, and Baysal U, İş Hukuku Ders Kitabı Cilt 1: Bireysel İş Hukuku, (5th edn, Lykeion Yay. 2021), 228.
  • Mutlay FB, “4857 Sayılı İş Kanunu Bakımından Deneme Kaydı İçeren İş Sözleşmelerine İlişkin Sorunlar ve Sözleşmenin Sona Erdirilmesinin Anlamı”, (2019), 16(61), Legal İHSGH Dergisi, 39-80, 60.
  • Müller, TVöD-AT § 29, Arbeitsbefreiung, BeckOK TVöD, Rinck/Böhle/Pieper/Geyer, 58. Edition, Rn. 7. Oğuzman K, Hukuki Yönden Grev ve Lokavt, (1st edn, Fakülteler Matbaa, 1964), 70.
  • Özer HD, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Boyutuyla Toplum Yararına Program, (1st edn, Adalet Yay. 2021). Öztan B, Aile Hukuku, (6th edn, Yetkin Yay. 2015), 770.
  • Öztürk B, İşçinin Talimatlara Uyma Borcu, (1st edn, Oniki Levha Yay., 2021), 173.
  • Pavone A and Regalia M., “Paid Leave Granted To An Italian University Employee For Pet Care”https://www.globalworkplaceinsider. com/2017/10/paid-leave-granted-to-an-italian-university-employee-forpet-care/. Pellascio M, OR Kommentar Schweizerisches Obligationenrecht, 3., überarbeitete Auflage 2016, N.6.
  • Prinz M and Geel G, Arbeitsvertrag, SHK - Stämpflis Handkommentar, 2021, ss.339-347, 342, N.11.
  • Riel Hishon J.D, Grieving Should Not Be a Privilege: Recommended Changes to Bereavement Leave in Ontario, https://papers.ssrn. com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3897452.
  • Schürer HU and Wanner M, “Lohnanspruch bei Verhinderung an der Arbeitsleistung- Arbeitszeit, Überzeit, Freizeit”, Arbeit und Recht, 2017, 83-107, N.85.
  • Sekmen S, Geçerli Fesih Sebeplerinden İşçi Davranışları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir 2014.
  • Sevimli A, “Bir Normlar Çatışması Sorunu Olarak İş Kanunu Kapsamındaki İşçilere Yeni İş Arama İzni Verilmemesinin Yaptırımı”, Prof. Dr. Fevzi Şahlanan’a Armağan, (2019), 1, Legal Yay. C.1, 645- 665, 660 vd.
  • Soyer P, “Deneme Süreli ve Deneme Amaçlı İş Sözleşmeleri”, (2008), 16(1), Çalışma ve Toplum Dergisi, 27-38, 35.
  • Streiff U Kaenel A and Rudolph R, Arbeitsvertrag, Praxiskommentar zu Art. 319-362 OR, 2012, 630-642, 324a N 21 und Art. 329, 633, N.6.
  • Sümer HH, Bireysel Basın İş Hukuku, (3th edn, Seçkin Yay. 2020), 255.
  • Süzek S, İş Hukuku, (21st edn, Beta Yay. 2021), 517.
  • Süzek S, “İş Akdinin Askıya Alınması ve Ücretsiz İzinler”, (2016), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.9, Özel Sayı, 115-133, 123.
  • Süzek S, "İşverenin Yönetim Hakkı ve Sınırları", Prof. Dr. Metin Kutal'a Armağan, Ankara 1998, 225-232.
  • Süzek S, İş Akdinin Askıya Alınması Genel Teorisi, (1st edn, Savaş Yay.1989), 51. Şahlanan F, Toplu İş Hukuku, (1st edn, Oniki Levha Yay. 2020), 332.
  • Şahlanan F, Bireysel İş Hukukunda İşçinin Feshe Karşı Korunması”, İktisadi Sosyal ve Uluslararası Hukuki Boyutu ile İşçinin Feshe Karşı Korunması, (1. Bası, İstanbul Barosu Yayınları, 2002), 155.
  • Taşdemir Y, Ebeveyn İzni ve Yarım Çalışma Ödeneği, (1st edn, Oniki Levha Yay., 2019), 81 vd.
  • Tulukçu NB, İş Hukukunda Dinlenme Hakkı, (1st edn, Adalet Yay., 2012), 10-29.
  • Uçum M and Karataş H, “Başlıca Esasları Yönünden İş KanunuBasın İş Kanunu Karşılaştırması”, (2007), Legal İHSGHD. 4(14), 575- 604, 577.
  • Uşan MF, Çıraklık Sözleşmesi, (1st edn, Mimoza Yay. 1994), 7-9. Yerdelen E and Nas AM, “Tutuklu ve Hükümlülere Verilen Mazeret İzinleri”, (2018), 9(34), Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 75-121, 99 vd.
  • Yanardağ M, “Süreğen Hastalıklar”, https://evdes.anadolu.edu.tr/ yetersizlik-grubu/10-suregen-hastaliklar.
  • Yılmaz Bolat E, “Süreğen Hastalığı Olan Çocuklar ve Hastane Okulları”, (2018), 218, Milli Eğitim, 163-184.
  • Yürekli S, Türk İş Hukukunda Deneme Süreli İş Sözleşmesi, (1st edn, On İki Levha Yay. 2019), 195-197.
  • Zedtzwitz C and Keller S, Arbeitsvertrag, Reihe SHK - Stämpflis Handkommentar Jahr 2021, S. 213-238, N.227.
APA özer h (2022). ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ. , 43 - 110.
Chicago özer hatice duygu ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ. (2022): 43 - 110.
MLA özer hatice duygu ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ. , 2022, ss.43 - 110.
AMA özer h ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ. . 2022; 43 - 110.
Vancouver özer h ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ. . 2022; 43 - 110.
IEEE özer h "ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ." , ss.43 - 110, 2022.
ISNAD özer, hatice duygu. "ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ". (2022), 43-110.
APA özer h (2022). ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 19(73), 43 - 110.
Chicago özer hatice duygu ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 19, no.73 (2022): 43 - 110.
MLA özer hatice duygu ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, vol.19, no.73, 2022, ss.43 - 110.
AMA özer h ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 2022; 19(73): 43 - 110.
Vancouver özer h ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 2022; 19(73): 43 - 110.
IEEE özer h "ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ." Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 19, ss.43 - 110, 2022.
ISNAD özer, hatice duygu. "ÇALIŞANLARIN MAZERET İZİNLERİNE TOPLU BAKIŞ". Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 19/73 (2022), 43-110.