TY - JOUR TI - İngiliz Elçilik Raporlarına Göre Serbest Cumhuriyet FIrkanın Kuruluşu ve Sonrasında Yaşanan Gelişmeler AB - Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Türk demokrasi tarihi Sosyal Bilimcilerin daima dikkatini çekmiştir. Tarihçiler uzun tarihsel süreçte saltanattan demokrasiye doğru evrilişte nelerin değiştiği ve nelerin sabit kaldığını anlamaya çalışmışlardır. Türk demokrasi tarihinde üzerine en çok çalışılan deneyimlerden birisi şüphesiz Serbest Cumhuriyet Fırkası’dır. Tarihyazımında genç Cumhuriyetin erken döneminde tek parti yönetimine karşı çok partili hayata geçişin ikinci denemesi olarak nitelendirilirken SCF diğer taraftan Atatürk-İsmet (İnönü)Paşa arasındaki gerilimin Atatürk lehine sonuçlanması için atılan öznel bir teşebbüs olarak değerlendirilirken küresel dünyanın bir parçası olan Türkiye’nin 1929 ekonomik buhranına karşı verdiği bir tepki olarak da analiz edilmiştir. Bir muhalefet partisi olarak kurulan SCF, 99 günlük kısa ömrüne rağmen Türk siyasal hayatında derin bir tesir yaratmıştır. Parti, yoğun bir kitle desteği görmüş ve iktidarı zorlamıştır. Hatta bu etki nedeniyle bir SCF hareketinden dahi bahsedilebilir. SCF deneyimi tarihyazımında sadece dönem anlatıları, dönem basını ve Türk arşiv belgelerine dayanarak yazılmıştır. Oysa SCF’yi kuruluşundan itibaren adım adım takip eden İngiliz elçilik raporları gözden kaçmıştır. Biz bu çalışmamızda SCF’nin kuruluşu ve sonrasında yaşanan gelişmeleri ve SCF tarihyazımındaki farklı söylem ve paradigmaları söz konusu İngiliz belgeleri ile karşılaştırarak paralellik ve karşıtlık üzerinden SCF tarihyazımına katkı sağlamayı amaçlıyoruz. AU - SELÇUK ŞİRİN, FUNDA DO - 10.24186/vakanuvis.1014579 PY - 2021 JO - Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (Online) VL - 6 IS - Prof. Dr. Süleyman Büyükkarcı Özel Sayısı SN - 2149-9535 SP - 197 EP - 245 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/524700 ER -