Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması

Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 181 Sayfa Aralığı: 234 - 263 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 30-06-2022

Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması

Öz:
COVID-19 pandemisiyle birlikte küresel çapta olumsuz etkileri olan sağlık krizi, insanların her koşulda kaliteli, uygun fiyatlı ve kolayca erişebileceği sağlık hizmetlerinin olması gerektiğini göstermiştir. Bu çalışmada küresel kamusal mal perspektifinden COVID-19 salgını mücadelesi ile evrensel sağlık kapsayıcılığı arasındaki ilişki teorik açıdan değerlendirilmiştir. Ayrıca çalışmada OECD ülkelerinde evrensel sağlık kapsayıcılığının uygulanmasının veya uygulanmamasının COVID-19 pandemisi kaynaklı vaka sayılarındaki ölüm oranları karşılaştırılarak performansları araştırılmıştır. OECD ülkelerinin performansında, evrensel sağlık kapsayıcılığının uygulanmasının veya uygulanmamasının aşılama öncesinde ve sonrasında ölüm oranları bakımından, farklılık olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Universal Health Coverage Combating COVID-19 Pandemic from Global Public Goods Perspective and an Investigation on OECD Countries' Performance

Öz:
With COVID-19 pandemic, global health crisis has shown that people should have quality, affordable and easily accessible health services under all conditions. In this study, the relation between universal health coverage and combating the COVID-19 pandemic has been theoretically evaluated from a global public goods perspective. In addition, the performance of OECD countries with and without universal health coverage was investigated by comparing the death rates in the number of cases caused by the COVID-19 pandemic. It has been determined that there is a difference in the performance of OECD countries with and without universal health coverage when death rates in COVID-19 cases before and after vaccination are compared.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abbey, E., Khalifa, B., Oduwole, M. vd. (2020), “The Global Health Security Index is Not Predictive of Coronavirus Pandemic Responses Among Organization for Economic Cooperation and Development Countries”, PloS One, 15(10), https://journals.plos.org/plosone/article?id =10.1371/journal.pone.0239398#pone.0239398.ref006 (Erişim Tarihi: 25.08.2021)
  • Akdemir, T. ve Karakurt, B. (2017), Sağlık Hizmetlerinde Devletin Değişen Rolü ve Özel Sağlık Kurumlarını Düzenleyici Görevler, http://www.maliyesempozyumu.org/wp-content/uploads/2017/10/ MaliyeSempozyumu_24_221_260.pdf (Erişim Tarihi: 15.07.2021)
  • Aktan, C.C. ve Işık, A.K. (2007), Sağlık Hizmetlerinin Sunumu ve Alternatif Yöntemler, http://www.canaktan.org/ekonomi/saglik-degisim-caginda/ pdfaktan/sunum-alternatif.pdf (Erişim Tarihi: 15.08.2019)
  • Altay, A. (2007), “Sağlık Hizmetlerinin Sunumunda Yeni Açılımlar ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Sayıştay Dergisi, 64, 33-58.
  • Atlı, A. (2020), Küreselleşme, ABD-Çin Rekabeti, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi, Covıd-19 Sonrası Küresel Sistem: Eski Sorunlar Yeni Trendler, Sam Yayınları.
  • Baldwin, R. ve Tomiura, E. (2020), Thinking Ahead about the Trade Impact of COVID-19, Economics in the Time of COVID-19, VOX CEPR Policy Portal, 59-71.
  • Barış, A. ve Barlas, E. (2017), “Kamu Maliyesi Teorisinde Küresel Kamusal Mallar”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(1), 129-152.
  • Benson, N. (2017), From Poverty to Prosperity, Why Universal Health Coverage is a Must, https://unfoundation.org/blog/post/povertyprosperity- universal-health-coverage-must/ (Erişim Tarihi: 27.09.2021)
  • Birleşmiş Milletler (2020) International Universal Health Coverage Day 12 December, United Nations, https://www.un.org/en/observances/universalhealth- coverage-day (Erişim Tarihi: 20.11.2020)
  • Bretschger, L., Grieg, E., Welfens, P.J.J. ve Xiong, T. (2020), “COVID-19 Infections and Fatalities Developments: Empirical Evidence for OECD Countries and Newly Industrialized Economies”, Int Econ Econ Policy, 17, 801-847, https://doi.org/10.1007/s10368-020-00487-x (Erişim Tarihi: 15.08.2021)
  • Gheld, D., Mcg Rew A., Goldblatt D. ve Perraton, J. (1999), Global Transformations: Politics, Economics and Culture, Stanford University Press, Stanford.
  • Cabello, A.L. (2021), “Pandemic Momentum for Health Systems Financialisation: Under the Cloaks of Universal Health Coverage”, Global Public Health, 16(8-9), 1334-1345, DOI:10.1080/ 17441692.2021.1919736
  • Coveri, A., Cozza, C., Nascia, L. ve Zanfei, A. (2020), “Supply Chain Contagion and the Role of Industrial Policy”, Journal of Industrial and Business Economics, 47, 467-482. https://doi.org/10.1007/s40812-020- 00167-6
  • Çelikay, F. ve Gümüş, E. (2010), “Türkiye’de Sağlık Hizmetleri ve Finansmanı”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 177-216.
  • Çoban, H. (2009), Sağlık Ekonomisi ve Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinin Yeniden Yapılandırılması (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, İzmir Daştan, İ. (2020), Sağlık Sistemleri Salgından Nasıl Bir Ders Çıkarmalı?, Fikirturu, https://fikirturu.com/saglik/saglik-sistemleri-salgindan-nasilbir- ders-cikarmali/ (Erişim Tarihi: 27.08.2020)
  • Demirci, Z. ve Acar, İ. (2020), “Küresel Kamusal Mal Çerçevesinde Mülteci Koruması”, Maliye Dergisi, Sayı:177.
  • Dongarwar, D. ve Salihu, H.M. (2020), “COVID-19 Pandemic: Marked Global Disparities in Fatalities According to Geographic Location and Universal Health Care”, Int J MCH AIDS, 9, 213-6.
  • Dongarwar, D. ve Salihu, H.M. (2021), “COVID-19 Vaccination Rates by Global Universal Health Care Coverage Status”, International Journal of Translational Medical Research and Public Health, 5(1), 33-36, https://doi.org/10.21106/ijtmrph.328 (Erişim Tarihi: 14.08.2021) Dünya Bankası (2021), The World Bank Data, https://data.worldbank.org/country/turkey?view=chart (Erişim Tarihi: 20.09.2021)
  • Dünya Sağlık Örgütü (2021), WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard, World Health Organization https://covid19.who.int/?gclid= CjwKCAiAxKv_BRBdEiwAyd40N0bnAGE6913BDAuHGtMCW_HH2 hZIEBKTeK0z-sAFpsxBl9b0pjQaTxoCs08QAvD_BwE (Erişim Tarihi: 23.09. 2021)
  • Figge, L. ve Martens, P. (2014), “Globalisation Continues: The Maastricht Globalisation Index Revisited and Updated”, Globalizations, 7731, 1-19.
  • Goniewicz, K., Khorram-Manesch, A., Hertelendy, A.J., Goniewicz, M., Katarzyna, N. ve Burkle, Jr.F.M. (2020), “Current Response and Management Decision of the European Union to the COVID-19 Outbreak: A Review.” Sustainability 12(9), 3838 (1-12), doi:10.3390/su12093838
  • Hoffmann, C. ve Wolf, E. (2021), “Older Age Groups And Country-Specific Case Fatality Rates of COVID-19 in Europe, USA and Canada”, Infection, 49, 111-116. https://doi.org/10.1007/s15010-020-01538-w (Erişim Tarihi: 15.09.2021)
  • İmamoğlu, Z. (2020), “Türkiye’de Ekonomik Görünüm", TÜSİAD, Bilgi Notu.
  • Jiwani, S. (2015), 3 Reasons to Support Universal Health Coverage, https://unfoundation.org/blog/post/3-reasons-to-support-universal-healthcoverage/ (Erişim Tarihi: 27.09.2020)
  • Kaul, I. ve Faust, M. (2001), Global Public Good and Health: Taking the Agenda Forward, Bulletin of the World Health Organization 79, 869-874. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/268416/PMC2566642.pd f?sequence=1veisAllowed=y (Erişim Tarihi: 15.08.2021)
  • Kolesar, R.J., Pheakdey, S., Jacobs, B. ve Phayb, S. (2020), “Decision Time: Cost Estimations and Policy Implications to Advance Universal Health Coverage in Cambodia”, Journal of Policy Modeling, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0161893820300892#b ib0355 (Erişim Tarihi: 14.09.2021)
  • Lee, H., Lee, J., Jung H. ve Lee, J.Y. (2020), Power of Universal Health Coverage in Era of COVID-19: A Nationwide Observational Study, Lancet Reg Health West Pac. https://doi.org/10.1016/ j.lanwpc.2020.100088 (Erişim Tarihi: 15.08.2021)
  • Mutlu, A. (2006), “Küresel Kamusal Mallar Bağlamında Sağlık Hizmetleri ve Çevre Kirlenmesi: Üretim, Finansman ve Yönetim Sorunları”, Maliye Dergisi, Sayı:150, 53-78.
  • Mutluer Gündüz, F. ve Bal, N. (2020), "Yeni Koronavirüs (Kovid-19) Pandemisiyle Mücadelede Türkiye Devletinin İzlediği Stratejik İletişim", Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 382-421, doi:10.14520/adyusbd.756343
  • New York State Department of Health (2021), Foreign Countries with Universal Health Care. https://www.health.ny.gov/regulations/hcra/univ _hlth_care.htm (Erişim Tarihi: 13.01.2021)
  • Nordhaus, W.D. (1999), “Global Public Goods and the Problem of Global Warming”, IDEI, http://idei.fr/doc/conf/annual/paper_1999.pdf (Erişim Tarihi: 08.09.2021)
  • Norrlöf, C. (2020), Is COVID-19 the End of US Hegemony? Public Bads, Leadership Failures and Monetary Hegemony, International Affairs, 96, 5(1), 1281-1303, https://doi.org/10.1093/ia/iiaa134 (Erişim Tarihi: 10.08.2021)
  • OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) (2021a), A Brighter Outlook But Recovery will Be Gradual, https://www.oecd.org/economic-outlook/ (Erişim Tarihi: 25.09.2021)
  • OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) (2021b), History, https://www.oecd.org/about/structure/ (Erişim Tarihi: 14.09.2021)
  • Ozili, P.K. ve Arun, T. (2020), Spillover of COVID-19: Impact on the Global Economy, SSRN 3562570.
  • Özalp, B. ve Seremet Kürklü, N. (2020), "Obezite ve COVID-19", İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 211-214.
  • Sandler, T. (1997), Global Challenges: An Approach to Environmental, Political and Economic Problems, Cambridge and New York: Cambridge University Press.
  • Selamzade, F. ve Özdemir, Y. (2020), “COVID-19`a Karşı OECD Ülkelerinin Etkinliğinin VZA ile Değerlendirilmesi”, Turkish Studies, 15(4), 977-991. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.43718 (Erişim Tarihi: 11.08.2021)
  • Sertdemı̇r, A. (2020), “Türkiye’nin Koronavirüsle Mücadele Performansı Üzerine Bir Değerlendirme”, Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 15-26.
  • Sherpa, D. (2020), Estimating Impact of Austerity Policies in COVID-19 Fatality Rates: Examining the Dynamics of Economic Policy and Case Fatality Rates (CFR) of COVID-19 in OECD Countries”, January 2020, SSRN Electronic Journal, doi:10.2139/ssrn.3581274
  • Shirouyehzad, H., Jouzdani, J. ve Karimvand, M. (2020), Fight Against COVID-19: A Global Efficiency Evaluation Based on Contagion Control and Medical Treatment, J. Appl. Res. Ind. Eng. 7(1), 13-24
  • Smith, R.D. (2003), “Global Public Goods and Health, Bulletin of the World Health Organization, 81(7), Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019), Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Değerlendirme Raporu, https://sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/03/ Surdurulebilir-Kalkinma-Amaclari-Degerlendirme-Raporu_13_12_2019- WEB.pdf (Erişim Tarihi: 19.08.2021)
  • Tregoning, J.S., Flight, K.E., Higham, S.L. ve Wang, Z. (2021), Progress of the COVID-19 Vaccine Effort: Viruses, Vaccines and Variants Versus Efficacy, Effectiveness and Escape. Nat Rev Immunol 21, 626-636, https://doi.org/10.1038/s41577-021-00592-1 (Erişim Tarihi: 26.08.2021)
  • URL 1 (2021), In the COVID-19 Era, Healthcare Should be Universal and Free. https://www.chathamhouse.org/expert/comment/covid-19-erahealthcare- should-be-universal-and-free (Erişim Tarihi: 29.08.2021)
  • URL 2 (2021), Health Systems: Universal Health Coverage, https://www.who.int/healthsystems/universal_health_coverage/en/ (Erişim Tarihi: 14.05.2021)
  • URL 3 (2020), UHC Data Portal, https://www.uhc2030.org/what-wedo/ knowledge-and-networks/uhc-data-portal/ (Erişim Tarihi: 29.08.2021)
  • URL 4 (2021), “European Union”, https://ec.europa.eu/info/live-worktravel- eu/coronavirus-response/safe-covid-19-vaccines-europeans_en (Erişim Tarihi: 03.09.2021) URL 5 (2021), “Coronavirus (COVID-19) Vaccinations”, https://ourworldindata.org/covid-vaccinations (Erişim Tarihi: 03.09.2021)
  • Yılmaz, B.E. ve Yaraşır, S. (2011), Bir Küresel Kamusal Mal Olarak Sağlık ve Finansmanında Resmi Kalkınma Yardımlarının Rolü, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 55. Seri 1-33.
  • Yiğit, A. (2020), “OECD Ülkelerinin Covid 19 Pandemisi ile Mücadele Performansı: Kesitsel Bir Araştırma”, Journal of Current Researches on Social Sciences, 10(2), 399-416. Doi:10.26579/jocress.372.
  • Yip, W. ve Hafez, R. (2015), Improving Health System Efficiency: Reforms for Improving the Efficiency of Health Systems: Lessons from 10 Country Case Studies, World Health Organization, Geneva, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/185989/WHO_HIS_HG F_SR_15.1_eng.pdf (Erişim Tarihi: 15.08.2021)
APA KÜÇÜKAYCAN D (2021). Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması . , 234 - 263.
Chicago KÜÇÜKAYCAN DURDANE Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması . (2021): 234 - 263.
MLA KÜÇÜKAYCAN DURDANE Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması . , 2021, ss.234 - 263.
AMA KÜÇÜKAYCAN D Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması . . 2021; 234 - 263.
Vancouver KÜÇÜKAYCAN D Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması . . 2021; 234 - 263.
IEEE KÜÇÜKAYCAN D "Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması ." , ss.234 - 263, 2021.
ISNAD KÜÇÜKAYCAN, DURDANE. "Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması ". (2021), 234-263.
APA KÜÇÜKAYCAN D (2021). Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması . Maliye Dergisi, 0(181), 234 - 263.
Chicago KÜÇÜKAYCAN DURDANE Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması . Maliye Dergisi 0, no.181 (2021): 234 - 263.
MLA KÜÇÜKAYCAN DURDANE Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması . Maliye Dergisi, vol.0, no.181, 2021, ss.234 - 263.
AMA KÜÇÜKAYCAN D Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması . Maliye Dergisi. 2021; 0(181): 234 - 263.
Vancouver KÜÇÜKAYCAN D Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması . Maliye Dergisi. 2021; 0(181): 234 - 263.
IEEE KÜÇÜKAYCAN D "Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması ." Maliye Dergisi, 0, ss.234 - 263, 2021.
ISNAD KÜÇÜKAYCAN, DURDANE. "Küresel Kamusal Mal Perspektifinden COVID-19 Pandemisiyle Mücadelede Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı ve OECD Ülkelerinin Performansının Araştırılması ". Maliye Dergisi 181 (2021), 234-263.